Մեր երկիրը կորցրել է իր ազդեցությունն ու սուվերենությունը։ Երբ կար Արցախը, ունեինք բանակ ու դիվանագիտություն, մեզ հետ հաշվի էին նստում։ Հիմա այդպես չէ, այլ երկրներն են որոշում, թե մեր տարածքով միջանցքն ի՞նչ կարգավիճակ կունենա, կլինի արտատարածքայի՞ն, թե՞ ոչ, և այլն։ Շատ այլ օրինակներ էլ կան։ Սրանք ասում են, թե Հայաստանը պիտի դառնա չեզոք երկիր, որևէ դաշինքի հետ կապ չունենա։
Այս համապատկերում ամենևին պատահական չի թվում, որ վերջին շրջանում Նիկոլ Փաշինյանը սկսել է հետևողականորեն թերագնահատել անվտանգության ապահովման հարցում զինված ուժերի դերը, ինչը տիրաժավորվում է իշխանական քարոզչության կողմից։ Այսինքն՝ քարոզչական հարթությունում իշխանությունը ստեղծել է փոքր բանակ ունենալու հանրային պահանջ և հիմա տեխնիկապես ցանկանում է իրագործել դա։ Հետաքրքիր է՝ ինչո՞ւ։
«Երրորդ Հանրապետությունը, որի հիմնադիրներից է նաև Աշոտ Նավասարդյանը, Հանրապետականը, այլևս գոյություն չունի, որովհետև Երրորդ Հանրապետության հիմքն Արցախյան շարժումն էր, հայկական Արցախն էր, իսկ այսօրվա կառավարիչները՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ, արդեն տարիուկես է՝ հրապարակային հրաժարվել են Արցախից, Արցախը հաջողությամբ ճանաչել են Ադրբեջանի մաս, հիմա էլ բյուջե են քննարկում, որտեղ Արցախի մասին ոչ մի տող չկա»,- ասաց Շարմազանովը։
168.am-ի հարցադրմանն ի պատասխան՝ անդրադառնալով ՀՀ անվտանգային առկա մարտահրավերներին և սրան զուգահեռ՝ գործող իշխանությունների խաղաղության օրակարգերին, «խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությանը, Սեյրան Օհանյանը նկատեց, որ 2018 թվականից սկսած՝ մերժվել է բանակցային ամբողջ գործընթացը, երկիրը ներքաշվել է պատերազմի մեջ:
«Ադրբեջանը չի ճանաչել ու երբեք էլ չի ճանաչի ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը: Այդ երկիրն ինքն իրեն հռչակելով, այսպես կոչված, Առաջին Հանրապետության իրավահաջորդ, քարտեզը բոլորովին այլ ձևով է պատկերացնում: Այն ժամանակվա սահմանադրական ակտերում հռչակված էր ոչ թե 86.600 քկմ, այլ մոտ 98.900 քկմ: Այնպես որ` այս համատեքստում, հասկանալի է, թե ինչ նկատի ունի Ադրբեջանի իշխանությունը՝ հայտարարելով տարածքային ամբողջականության մասին, և, թե դրա տակ ինչ է հասկանում Հայաստանի Հանրապետությունը»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր, APRI գիտահետազոտական կենտրոնի փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայ Առաքելական եկեղեցու (ՀԱԵ) Շիրակի թեմի առաջնորդ, գերաշնորհ Տեր Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանն է։
ՀՀ ԶՈՒ գլխավոր շտաբի նախկին պետ, նախկին գլխավոր ռազմական տեսուչ, գեներալ-գնդապետ Մովսես Հակոբյանը 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով Արցախում Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմին, ցեղասպան քաղաքականությանը՝ նկատեց, որ երկու տարի անընդմեջ ասել է՝ ՀՀ վարած քաղաքականությունը բերելու է սրան:
Ադրբեջանագետ Արմինե Ադիբեկյանն Արցախում տեղի ունեցող գործընթացների հետ լուրջ հեռանկարներ չի կապում` նկատելով, որ Արցախը, ինչպես և Հայաստանը, 2018 թվականից հետո այլևս բանակցությունների սուբյեկտ չեն:
168.am-ն ուսումնասիրել է, թե մեկ ամսվա կտրվածքով ՀՀ զինված ուժերում մարտական և ոչ մարտական պայմաններում մահվան քանի դեպք է գրանցվել:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը 1992-1998թթ. Հայաստանի խորհրդարանի փոխնախագահ, արտակարգ և լիազոր դեսպան Արա Սահակյանն է:
«Հրապարակ» թերթը գրում է․ «Ատեստավորման գործընթացը, ըստ մեր աղբյուրների, բանակում եւ պաշտպանության համակարգում անառողջ մթնոլորտ է ձեւավորել, որը կարող է հանգեցնել կադրերի մեծ արտահոսքի՝ պրոֆեսիոնալ զինվորականները հեռանան։
Բյուրականի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցու հոգևոր հովիվ Տեր Վրթանես քահանա Բաղալյանը վստահ է՝ Հայաստանում մարդիկ մտահոգ են Արցախի շուրջ սեղմվող օղակով և ելքեր են փնտրում՝ հակառակ իշխանությունների որդեգրած քաղաքականության: Որպես ասվածի ապացույց՝ հոգևորականը նշում է «Հայաքվե» նախաձեռնությանը մասնակցող մեր հայրենակիցների հերթերը, տարբեր հետազոտական հարցումների արդյունքները, որոնցից վերջինը, ի դեպ, վերստին արձանագրել է՝ բնակչության շուրջ 95 տոկոսի […]
Օգոստոսի 1-ին 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովում իշխանական պատգամավոր Անդրանիկ Քոչարյանը հարց էր ուղղել ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանին, թե ինչ վիճակում է 2018-ին ընդունել պաշտպանության նախարարությունը և զինված ուժերը: Այսինքն՝ ի՞նչ բանակ է ժառանգել իրենց իշխանությունը նախկիններից:
ՀՀԿ երիտթևի նախագահ Հենրիխ Դանիելյանը ՊՆ փոխնախարարի պաշտոնում Հրաչյա Սարգսյանի նշանակումը համարում է անարգանք Զինված ուժերին, ՊՆ-ին, սպայի պատվին՝ հիշեցնելով, որ նախարարությունում ծառայել են մարդիկ, որոնք կյանքն են դրել, որպեսզի մեր սահմաններն անառիկ լինեն, մենք կարողանանք սուվերեն պահել մեր երկիրը:
Հանրապետական կուսակցության երիտթևի նախագահ Հենրիխ Դանիելյանն Ազգային ժողովում 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նիստի ընթացքում Պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի հայտարարությունները համարում է իշխանություններին ուղղված գործարքի առաջարկ:
Երրորդ բանակային կորպուսի նախկին հրամանատար, գեներալ-մայոր Գրիգորի Խաչատուրովի պաշտպան Միհրան Պողոսյանը վստահ է՝ իշխանության վերին օղակներին և անձամբ Նիկոլ Փաշինյանին պետք է, որ մնա կալանքի տակ, քանի որ նրան դիտարկում են՝ որպես դիմադրության օղակ։
Փաշինյանը չստեղծեց ամենաինտելեկտուալ բանակը տարածաշրջանում, փոխարենը՝ կորցրեցինք նաև մարտունակ բանակի համբավը: Առանց փորձի փոխանակումների բանակը չի կարող ավելացնել իր ինտելեկտը: Սա երկար քննարկման թեմա է, որին դեռ առավել մանրամասն կանդրադառնանք:
«Փաստացի, եթե հրաժարվում ենք Արցախից, ամեն հարցում ասում ենք՝ գնացեք՝ ինչ ուզում եք՝ արեք, իրավիճակն ավելի է վատթարանում: Ադրբեջանի իշխանական էլիտայի ներկայացուցիչներն են արդեն հարցազրույցներում «Վրեժ 3» գործողության մասին խոսում, նույնիսկ տպավորություն է ստեղծվում, թե փորձում են իշխանություններին ցույց տալ, որ իրենք մի բան էլ ուշացնում են այդ գործողություններն իրականացնելու պրոցեսը: Դաշտը ստեղծում են և ինչ-որ փուլում փորձելու են դա իրականացնել, և հարց է առաջանում, թե մենք ինչ պետք է անենք»:
Անգամ հունիսի 28-ին ԶՈՒ Գլխավոր շտաբի (ԳՇ) նախկին պետ, գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանի հայտարարությունից հետո 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը շարունակում է պնդել, որ Նիկոլ Փաշինյանի և ԳՇ նախկին պետ Օնիկ Գասպարյանի՝ նշյալ հանձնաժողովում ներկայացրած «ցուցմունքների» միջև հակասություններ մեծամասամբ չկան:
Պետության դիմադրողականության, կենսունակության, մրցունակության կարևոր բաղադրիչներից մեկը հանրային մոբիլիզացիայի աստիճանն է։ Համախմբման բարձր մակարդակ ունեցող հանրությունը, մի կողմից՝ հզորացնում է պետության անվտանգության պահպանումն իրականացնող ֆորմալ կառույցների (բանակ, ոստիկանություն, անվտանգության մարմիններ) թիկունքային ապահովությունը, մյուս կողմից՝ հանդես է գալիս՝ որպես պետության ներքին իմունիտետի առանձին ենթահամակարգ։
Հունիսի 15-ին ԱԺ-ում Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ սխալվել են՝ վստահելով բանակին, որի համար իբր ոչինչ չեն խնայել:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ տրանսպորտի և կապի նախկին նախարար (1990-1998թթ.), Լոռու նախկին մարզպետ, հասարակական-պետական գործիչ Հենրիկ Քոչինյանն է։
Այն, ինչ Նիկոլ Փաշինյանն աշխարհի տարբեր մայրաքաղաքներում բանակցում է արցախյան հարցի շուրջ, ամեն օրվա հետ մոտեցնում է Արցախն Ադրբեջանին վերջնականապես հանձնելու հանգրվանն ու արցախահայերի, լավագույն դեպքում, բռնի տեղահանության վտանգը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Համախմբում» շարժման խորհրդի անդամ Ավետիք Չալաբյանն է:
«Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աղվան Վարդանյանն այսօր ԱԺ-ում թվարկել է պաշտոնյաների անուններ, որոնք չեն կարող խուսափել պատասխանատվությունից:
«Հեղափոխական հպարտ քաղաքացու» օրը Նիկոլ Փաշինյանն ուղերձ է հղել, որում ոչ միայն ստեր են, այլև շատ վտանգավոր թեզեր, նաև՝ ինքնախոստովանություն:
«Մենք ՀՀ կոլաբորացիոնիստ կառավարության շնորհիվ հասանք այս վիճակին,- արձանագրեց թուրքագետը՝ հիշեցմամբ, որ վաղուց է կանխատեսել այս հեռանկարը, քանի որ դա պարզ էր ի սկզբանե,- Այս գործընթացը կանգնեցնելու ժողովրդավարական ձևերն իրատեսական չեն. իմ գլխավոր սպասելիքը բանակից էր, թե թույլ չի տա, որ մեր երկիրը կործանվի, հողերը հանձնենք թշնամուն, սակայն տեսնում ենք՝ մեր փառապանծ բանակը մեզ համար չի աշխատում, ինչպեսև՝ մեր կառավարությունը»:
«Այնպես որ, ներկան համեմատելն անցյալի հետ ճիշտ չի լինի, եթե մենք խոսում ենք, որ երեկ են հանձնել, ապա նորից եմ ասում՝ երեկ ես ապրում էի այստեղ, և նման բան ասողները չեն ապրել այստեղ… Իսկ հիմա, որ նայում ենք, վտանգված ենք»:
Ինչ խոսք, որևէ մեկը պարտավորություն չունի սիրել կամ չսիրել այս կամ այն պաշտոնյային: Նույնիսկ, եթե այդ պաշտոնյաներին բոլորի աչքի առաջ և տեսախցիկների առջև ժամանակին խոնարհվելով քծնել ես (թեկուզև բիզնեսդ գովազդելու նպատակով) և օգտվել նրանց ընձեռած հնարավորություններից, մեծահոգությունից: Բայց որևէ մեկն իրավունք չունի թքել պետության, բանակի վրա՝ այն ծաղրի առարկա դարձնելով արտաքին թշնամու համար:
