«Ես հայոց բանակի սպա եմ, ես հայոց բանակի հաղթարշավի՝ Արցախի ազատագրության պատմագիրն եմ, ես հայ զինվորին հավատում եմ: Թշնամին կարող է ամեն ինչը կոտրել, նսեմացնել, բայց հայ զինվորի ոգին, կամքը, հայրենանվիրումը չի կարող ընկճել»,- 168.am-ի հետ զրույցում Հայոց բանակի օրվա մասին իր մտորումներն այսպես սկսեց գրող, հրապարակախոս Գրիգոր Ջանիկյանը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանն է:
«Ի՞նչ կա ավելի սարսափելի, քան, երբ ուղղակի անունը «զինվոր» դրած՝ տղաներին տանում են սպանդի, իսկ 44-օրյա պատերազմն էլ էր այդ տրամաբանության մեջ, այժմ՝ այդ տղաների հետ կապված ողբերգությունը:
Հայաստանի զինված ուժերի 15 զինվորի զոհվելը ցույց տվեց Հայաստանի իշխանության «բարդակ» և փնթի վիճակը։ Այո՛, 15 զինվորի մահվան պատասխանատուները պետք է պատժվեն, բայց չեմ կարծում, որ սրանք՝ այս իշխանությունը, այնքան քաղաքական կամք կունենա, որ կպատժի ինքն իրեն. չէ՞ որ մեր զոհերը հետևանքն են այն ելակային քաղաքականության, որը վարում է Նիկոլ Փաշինյանը։
Ինժեներասակրավորային վաշտի կացարանը, որտեղ ըստ դատախազության հաղորդագրության՝ 22 զինծառայողներ են եղել, 21-ը՝ ժամկետայիններ և մեկ սպա, ավելի է թեժացրել հանրության կրքերը՝ հատկապես բանակի բարեփոխումների մասին իշխանությունների տարատեսակ հայտարարությունների համատեքստում:
Ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանն ինժեներասակրավորային վաշտի կացարանում տեղի ունեցած ողբերգական հրդեհը համարում է համակարգային լրջագույն խնդիրների հետևանք:
Կառավարման դասական օրենքներից մեկն ասում է՝ լիազորությունը պատվիրակման ենթակա է, պատասխանատվությունը՝ ոչ։ Հայաստանում, ինչպես ամեն ինչ, այս օրենքը, որը կազմակերպական լինելուց բացի ու դրանից առաջ, բնական օրենք է ու մարդկային, խախտված է անդառնալիորեն։
«Դուք ասացիք՝ խաղաղության օրակարգը ստորագրությունով չի սկսվում, այլ սկսվում է ստորագրությունից հետո, բայց եթե այդպես գնանք, խաղաղության օրակարգն իրականում փաստաթուղթ չէ, մտածողություն է, և հարցերի որոշակի դիտանկյուն է, և այնպես չէ, որ այդ մտածողությունը հենց հիմա նույնիսկ բոլոր նրանց, ովքեր իրենց համարում են խաղաղության օրակարգի կողմնակից, այնպես չէ, որ մենք որդեգրել ենք այդ մտածողությունը: Դա էլ է ճանապարհ, և այդ ճանապարհն էլ հեշտ չէ: Եվ այդ ճանապարհին, որ ասում եք՝ դիմադրություն, իսկ ո՞վ է ասում, որ դիմադրությունը ենթադրում է պայքար, իսկ ո՞վ է ասել, որ այդ պայքարը մեր և ուրիշների մեջ է»:
Արցախը ՀՀ-ին կապող միակ ճանապարհի փակվելուց հետո ակտիվացան նոր պատերազմի հավանականության մասին խոսակցությունները, թեպետ մինչ այդ՝ 2022 թվականի սեպտեմբերյան մարտերից հետո, ոչ միայն փորձագիտական շրջանակները, այլև իշխանության ներկայացուցիչներն էին հայտարարում Ադրբեջանի կողմից նոր հնարավոր հարձակման մասին, մասնավորապես՝ Նախիջևանի ուղղությամբ:
Վազգեն Սարգսյանին տարբեր «ղալաթներ» վերագրող երբեմնի կամ գուցե ոչ նախկին հոդվածագիր Նիկոլ Փաշինյանը հունվարի 10-ին լրագրողների հետ հանդիպմանը հերթական անգամ Վազգեն Սարգսյանին էր հիշել, մեջբերել նրա խոսքերից, թե «Վազգեն Սարգսյանն էր, չէ՞, ասում՝ վախենում եմ ոչնչից չվախեցողներից»:
Պաշտոնական Երևանն ի՞նչ դիրքորոշում ունի Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցում։ Այսօր հրավիրված մամուլի ասուլիսի ժամանակ հարց տրվեց Նիկոլ Փաշինյանին։
«Չեմ կարծում, թե մենք հիմա պետք է հրապարակային քննարկենք մեր բանակի սպառազինության և տեխնիկայի համալրման հարցը»,- այսօր հրավիրված մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ պատասխանելով հարցին, թե արդյոք կա՞ զենքերի գնման գործընթաց, և ի՞նչ փուլում է այն։
Երբ Հայաստանը, Արցախը հայտնվում են գոյաբանական սպառնալիքի առջև, իսկ վերջին տարիներին այդ սպառնալիքը գրեթե մշտական է, մեր հանրային-քաղաքական դիսկուրսում ակտիվանում է «ուժն է ծնում իրավունք» դատողությունը, որի վրա կառուցվում են ծավալուն վերլուծություններ, հայեցակարգեր ու տեսություններ։
Հեշտ չի լինի, բայց հնարավոր է: Երբ 1992 թվականին կազմավորվում էր բանակը, մենք հազար անգամ ուժեղ և մարտունակ բանակ ունեինք, քան այսօր ունենք, երբ այն ժամանակ սնունդ չկար, շոր չունեինք, բայց գաղափարախոսություն, հայրենասիրություն, մտածելակերպ կար, հիմա դա չկա: Այն դեպքում, երբ սպասվում է մեծ պատերազմ, ավելին, քան 44-օրյան: Իսկ դրա արդյունքում՝ կամ կապրենք, կամ՝ չգիտեմ ինչ կլինենք, կամ ազգը կգոյատևի, կամ… բայց ապրելու ենք:
Օրինակ, հենց հայտնի դարձավ այդ փաստաթղթի տեքստը, ինձ մոտ հարցեր ծագեցին, թե՝ ո՞րն է խաղաղապահների մանդատը, ի՞նչ պետք է արվի, եթե Ադրբեջանը որոշեց ճանապարհը փակել, արդյո՞ք պաշտոնապես բարձրացվել է այս ընթացքում, օրինակ, Ադրբեջանի կողմից այդ եռակողմ հայտարարության դրույթների խախտման հարցը, ընդհանրապես այդ եռակողմ հայտարարությունն ինչքանո՞վ է լուրջ փաստաթուղթ, որովհետև Ադրբեջանն իր մասը չի կատարում, բացի երեք անհատի ստորագրություններից, ի՞նչն է երաշխավորում այդ հայտարարության կատարումը, և այլն:
ԱԺ-ն առաջին ընթերցմամբ քննարկեց կառավարության ներկայացրած օրենսդրական նախաձեռնությունը, որով առաջարկվում է պայմանագրային զինծառայողների համար սահմանել հավելավճար և դրա հաշվարկումը պլանավորել այդ զինծառայողների կողմից ատեստավորում անցնելու հանգամանքով:
Ազգային ժողովի «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանն այսօր խորհրդարանական ճեպազրույցի ժամանակ պատասխանելով 168.am-ի հարցին, որ շուրջ 2 ամիս առաջ քննարկման դրված ՊՆ-ի ներկայացրած նախագիծը, որով առաջարկվում էր ընդամենը 4 ամիս ծառայել, ապա 24 միլիոն դրամ վճարել և ազատվել ծառայությունից, այս պահին չեղարկվել է, ասաց, որ այդ նախագծը հասցրել էր հանրային մեծ դժգոհություն առաջացնել։
«Եվ եթե ամեն բան գնար արդիականացման ծրագրի ներքո, այդ ծրագրով դրված ուղղությունների վրա, ապա մենք 2020 թվականին մեր և՛ օդային, և՛ հակաօդային, և՛ ցամաքային կարողությունները մի քանի անգամ ավելի արդիական տեսքի բերած կլինեինք»,- մանրամասնեց նա:
Հասարակական-քաղաքական գործիչ Ավետիք Չալաբյանը վստահեցնում է՝ Հայաստանի համար ռազմականացումը խիստ անհրաժեշտ է և անխուսափելի, քանզի շրջապատված ենք թշնամական օղակով, ուստի, եթե նախկինում կարող էինք մտածել, որ այդ օղակից մեզ կարող է պաշտպանել նաև մեր դաշնակից Ռուսաստանը, ապա հիմա այդպես մտածելու իրավունք պարզապես չունենք, որովհետև մեր դաշնակիցն ինքն է ներքաշված հյուծիչ պատերազմի մեջ, որում ներդրել է […]
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում չբացառեց, որ Հայաստան ժամանող ԵՄ դիտորդական առաքելության գործունեության 2 ամիսը կարող է երկարաձգվել։
168.am-ի տեղեկություններով, իրապես, որոշակի կանխավճար է տրվել ՌԴ-ին և զենք չի մատակարարվել: Փաշինյանը պատճառների մասով ինչ-ինչ բաներ հասկացնում է, բայց, ամեն դեպքում, հստակություն պահանջող հարցեր կան, որոնց գուցե ավելի ուշ անդրադարձ լինի հայկական կամ ռուսական կողմից:
Երբ տեսնելու շատ բան է եղել, և ասելու շատ բան կա, արտահայտվելը չափազանց դժվար է, հատկապես, երբ խոսքը բանակի, զինվորի, սպայի, հրամանատարի մասին է: Առհասարակ, միշտ զարմացել եմ, երբ սիրո մասին կարելի է երկար խոսել, աղոթքում շատախոս լինել, այն, ինչ ինտիմ է, հրապարակներում գոռալ: Չի ստացվում, զգացածի և զգացմունքների շատությունն ու «կռիվը» խանգարում է:
Սեպտեմբերի 13-ից հետո՝ ադրբեջանական ռազմական վերջին գործողությունների համատեքստում, դարձյալ «ջրի երես» դուրս եկան դիրքերի կահավորման հետ կապված հարցերը, ռազմատեխնիկայի չքողարկման և ՀՕՊ միջոցների տեղակայման վայրը չփոխելու խնդիրները, ինչպես նաև՝ զենքի պակասի, որի մասին խոսում են հենց իշխանությունները, գիշերային տեսանելիության սարքերի, վրանների, բահերի և այլ խնդիրների, ինչպես շրջանառվում է սոցցանցերում:
«Պետական մեքենան պետք է գործի, ռազմաքաղաքական իշխանությունները պետք է այդ ուղղությամբ աշխատեն: Բոլոր մակարդակներում շրջանառությունից պետք է հանել այնպիսի խոսակցությունները, ինչպիսիք՝ «մենք թույլ ենք, Ադրբեջանը որ հարձակվի՝ չենք կարող պատերազմել»։ Դրանք շատ վտանգավոր են դառնում, երբ Ադրբեջանն էլ ասում է՝ «եթե խոսքս չլսեցիք, զորքով եմ գալու»
Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի հերթական զինված հարձակման հետևանքով պետական կառույցներին զուգահեռ՝ քաղաքացիները ևս փորձում են օգնել թե՛զինվորներին, թե՛ սովորական քաղաքացիներին, որոնց բնակարանները վնասվել են հրետակոծությունից, և ստիպված են եղել լքել այն:
ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ, գեներալ-լեյտենանտ Արտակ Դավթյանը պատասխանել է 168.am-ի՝ երեկվանից ադրբեջանական գործողությունների արդյունքում ստեղծված իրավիճակի շուրջ:
Պաշտպանության նախարարությունն օգոսոտոսի 24-ին շրջանառության մեջ դրեց մի նախագիծ, որով առաջարկում է ներդնել մեխանիզմ, որով զինծառայողը 4.5 ամիս ծառայությունից հետո 24 միլիոն դրամ վճարելու և ծառայությունից վաղաժամ ազատվելու հնարավորություն կունենա։
Մեր բանակը մինչև 2020թ. մեզ պահում էր՝ որպես աշխարհաքաղաքական գործոն: Այս միտքը երեկ Սաթիկ Սեյրանյանի «Պրեսսինգ» հաղորդաշարի եթերում հայտնել է Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին պատգամավոր, իրավաբանական գիտությունների թեկնածու, փաստաբան Տարոն Սիմոնյանը:
«Առաջնայինն այն է, որ հայկական բանակը պետք է ամրապնդվի ու ավելացնի իր կարողությունները Արցախի ու Հայաստանի ժողովորդի պաշտպանությունն իրականացնելու համար, հատկապես այն պարագայում, երբ Ադրբեջանը խախտում է բոլոր պայմանավորվածությունները, իսկ մերոնք կուրորեն գնում են դրանց կատարման։ Ադրբեջանը չի պահպանում բոլոր հայտարարությունների, ստորագրված փաստաթղթերի պայմանները, մասնավորապես՝ հայ ռազմագերիների վերադարձի, սադրանքների չգնալու, չկրակելու վերաբերյալ, հետևաբար՝ ի՞նչ ուժերի դուրսբերման մասին պետք է խոսք լինի»։
Պաշտպանական գերատեսչությունը նպատակահարմար էր գտել, որ լրատվամիջոցների ներկայացուցիչները հետևեն նորակոչիկների շարային և ֆիզիկական պատրաստության պարապմունքներին, այնուհետև ծանոթանան ժամկետային զինծառայողների առօրյային և, բնականաբար, մարտական հերթապահության կրման պայմաններին: