«Կարծում եմ՝ գերիների հարցն իսկապես Փաշինյան-Ալիև հանդիպումներում չի բարձրացվում, քանի որ պարտված իշխանությունները պահանջող տեքստով խոսելու համարձակություն չունեն։ Դրա համար, այս պարտված իշխանությունը պետք է ժամանակին հեռանար՝ իր տեղը տալով այնպիսի ուժի, որը կհամարձակվեր գերիների, պատանդների հարցն առաջ քաշել։
Երկու ամիս առաջ Լիբանանում Իսրայելի կողմից սկսած ռազմական գործողությունները 60 օրով դադարել են։ Հրադադարը հաստատվել է Միացյալ Նահանգների ու Ֆրանսիայի միջնորդությամբ՝ պայմանով, որ այդ ընթացքում «Հեզբոլլահ»-ը պետք է Լիբանանի հարավում իր ռազմական ներկայությունը դադարեցնի, իսկ իսրայելական ուժերը պետք է դուրս գան երկրից:
«Այն, ինչ այժմ տեղի է ունենում Լիբանանում, շարունակությունն է Իսրայելի երկարատև քաղաքականության, որ պարբերաբար Լիբանանի և Սիրիայի օդային տարածքները խախտում է իր կործանիչներով՝ թիրախային հարվածներ հասցնելով բոլոր այն՝ իրենց ձևակերպմամբ՝ դեստրուկտիվ տարրերին, որոնք սպառնում են Իսրայելի անվտանգությանը»,- այս մասին «Կոնֆլիկտային իրավիճակը Մերձավոր Արևելքում. Իսրայել, Պաղեստին, Լիբանան, Իրան» խորագրով քննարկման ժամանակ նշեց Genesis Armenia ուղեղային կենտրոնի հիմնադիր Աբրահամ Գասպարյանը՝ խոսելով տարածաշրջանի վերջին իրողությունների մասին։
Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանի խոսքով՝ ընդհանուր առմամբ Լիբանանի դեմ Իսրայելի գործողությունները տեղավորվում են Իսրայելի գործող կառավարության ներկա ռազմավարության տրամաբանության մեջ։ Այսինքն՝ օգտվել տարածքաշրջանի և աշխարահաքաղաքական բարենպաստ իրավիճակից՝ սեփական անվտանգային միջավայրը հնարավորինս բարելավելու համար։
Արդեն մի քանի օր է՝ հասարակական մի խումբ գործիչներ կոչ են անում արցախահայերին իրենց երեխաներին Հունգարիա ճամբար չուղարկել։ Պատճառն այն է, որ հենց Հունգարիան Ադրբեջանին արտահանձնեց հայ սպա Գուրգեն Մարգարյանին կացնահարած Ռամիլ Սաֆարովին։ Բացի այդ, Հունգարիան աչքի է ընկնում իր ադրբեջանամետ կեցվածքով, ուստի անկանխատեսելի է, թե ինչ կարող է լինել հայ երեխաների հետ այնտեղ։
Կարևորը՝ հիմա մեզ չխանգարեն, կոնկրետ այն, որ մարզադահլիճ է տրամադրվել, վատ է ընդունվել համապատասխան գերատեսչության կողմից։ Ստիպված եմ եղել հանդիպել ԿԳՄՍ նախարարի հետ և ցույց տալ փաստաթղթերը, որ ամեն ինչին օրինական ենք հասել։
Վերջին օրերի ընթացքում Իսրայել-Իրան հարաբերությունները շարունակում են ավելի լարվել, երկուստեք հնչում են կոշտ հայտարարություններ։
Հուլիսի 6-ին հայտնի դարձավ, որ Իրանի նախագահական արտահերթ ընտրություններում նախագահ է ընտրվել Մասուդ Փեզեշքիանը։ Դրանից հետո Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանը հայտարարեց, թե Իրանի նախագահական ընտրություններում հաղթած Մասուդ Փեզեշքիանն «իրականում թուրք է», Գերմանիայից վերադառնալիս, ինքնաթիռում լրագրողների հետ զրույցում ասել էր նա։
Հունիսի 21-ին ՀՀ ԱԳ նախարարությունը պաշտոնական հաղորդագրություն տարածեց Պաղեստին պետությունը ճանաչելու վերաբերյալ՝ շեշտելով, որ վերահաստատում է իր հավատարմությունը միջազգային իրավունքին և ժողովուրդների հավասարության, ինքնիշխանության ու խաղաղ համակեցության սկզբունքներին, ուստի ճանաչում է Պաղեստինի պետությունը։
Իրանում սգում են մայիսի 19-ին տեղի ունեցած ողբերգության հետևանքով զոհված Իրանի նախագահի, արտգործնախարարի, Թավրիզի հոգևոր առաջնորդի և վթարված ինթնաթիռում գտնված այլ պաշտոնյաների ու անձնակազմի մահը։
«Հետխորհրդային տարածաշրջանը միշտ հետաքրքիր է եղել ՆԱՏՕ-ի համար՝ հաշվի առնելով ՌԴ պատմական ազդեցությունն այդ տարածաշրջանում, որը միաժամանակ դրսևորվում է քաղաքական, անվտանգային և տնտեսական համատեքստում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգի այցի նպատակներին անդրադառնալով՝ նշեց տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը:
168.am-ի հետ զրույցում Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանն ասաց՝ «Զանգեզուրի միջանցքի» ծրագիրը միանշանակ դուրս չի եկել ո՛չ ադրբեջանական, ո՛չ թուրքական ընդհանուր օրակարգից։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության Կրթության և գիտության նախարարության արտադպրոցական ծրագրերի բաժնի վարիչ, նախկին զինվորական Արմեն Պետրոսյանն ասաց, որ ամբողջ անձնագրայինում մեկ պատուհան են տրամադրում արցախահայերին, ինչը նշանակում է, որ ամեն օր մի քանի հոգի արցախցի կարող է մոտենալ այդ պատուհանին։ Այս ամենի հետևանքով արցախահայերն օրերով ու շաբաթներով կանգնում են անձնագրայինների դիմաց՝ սպասելով իրենց հերթին։
«Իրանում շատ լավ հասկանում են՝ այս դիմադիրության առանցքը կոտրելու հիմնական նպատակն Իրանը ռազմական արկածախնդրության մեջ ներքաշելն է՝ երկիրը տևական ժամանակ հյուծելու, ներսից պայթեցնելու նպատակով, ճիշտ նույն տրամաբանությամբ՝ ինչպես ՌԴ դեմ իրականացվող արևմտյան քաղաքականության համատեքստն է»,- պարզաբանեց նա:
168.am-ի հետ զրույցում Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը պատասխանելով այս հարցերին՝ նախ ասաց, որ մինչև «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական խմբավորման կողմից ահաբեկչություն իրականացնելու պատասխանատվությունը ստանձնելը, առնվազն ահաբեկչության ծրագիրը հաշվի առնելով՝ ակնհայտ էր, որ հենց այդ կազմակերպության գործելաոճն է։ Տարբեր վայրերում ահաբեկչական հարձակումների ժամանակ, սովորաբար նրանք այս գործելաոճն են օգտագործել։
«Թող արցախահայությանը հստակ պատասխանեն, թե ինչ են կորցնելու Հայաստանում հաշվառվելու դեպքում։ Եթե մանրամասն նրանց հարցերին պատասխաններ տրվեն, արդեն մարդիկ կհասկանան՝ ինչ որոշում պետք է ընդունել։ Մենք ունենք մեր հաշվառումները Ստեփանակերտում, Մարտունիում և Արցախի Հանրապետության այլ բնակավայրերում։ Հետևաբար՝ հարց է առաջանում, եթե մենք այդ հասցեներից հրաժարվում ենք, վտանգի տակ չե՞նք դնում մեր գույքային իրավունքը։ Որոշումը պետք է ընդունվի՝ տվյալ իրադրությունից ելնելով։ Հիմա եմ հասկանում, թե ինչու ՀՀ իշխանության մեծ մասը բանակում չի ծառայել, եթե նրանք բանակում ծառայած լինեին, կիմանային, որ ցանկացած որոշում ընդունելուց պետք է պարտադիր ճիշտ գնահատվի իրավիճակը։
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրն է արևելագետ Արմեն Պետրոսյանը։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության Կրթության և գիտության նախարարության արտադպրոցական ծրագրերի բաժնի վարիչ, նախկին զինվորական Արմեն Պետրոսյանն ասաց, որ Սոցապ նախարարություն են գնացել, այլ ոչ թե Կառավարություն, քանի որ նպաստների, աշխատավարձերի ու թոշակների ծրագրերը Կառավարությանը ներկայացնում է նախարարությունը, հաջորդիվ եթե իրենց պահանջները չբավարարեն, արդեն բողոքի ակցիաները կիրականացնեն Կառավարության շենքի մոտ։
Ի՞նչ սպասել այս հարթակից, արդյոք անհրաժե՞շտ էր Արևմտյան հարթակներում հրաժարվել Արցախից, ապա նոր միայն մասնակցել տարածաշրջանային բանակցություններին՝ 168.am-ի այս հարցադրումներին ի պատասխան՝ Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը մանրամասնեց. «Իրականում, այս հարթակն այս պահին Հայաստանի համար բավականաչափ երկիմաստ է՝ և՛ հնարավորությունների, և՛ վտանգների տեսանկյունից, որովհետև այս պահին այս ձևաչափում Հայաստանի համար գլխավոր խնդիրը, նպատակն Իրանի համար հարթակ ապահովելն է»:
Հիմա ես չեմ ասում՝ Մայր Հայաստան, ինչն ասում էի նախկինում, որովհետև այդ մեկ օրվա պատերազմը ես համեմատում եմ մի իրավիճակի հետ, երբ երեխան ջրում խեղդվում է, մայրը ջրից չի հանում, որպեսզի շրջազգեստը ջուր չլինի։ Հայաստանի իշխանությունն իրեն այդպես է պահել՝ նրանք այդ ջուրը չեն մտել, որպեսզի չթրջվեն, ինչի պատճառով Արցախը խեղդվել է։ Եթե իրենց այդ քայլը պատճառաբանում են նրանով, որ զոհաբերում են Արցախը, որպեսզի փրկեն ՀՀ սուվերենությունը, ապա ասեմ, որ Հայաստանը դադարել է գոյություն ունենալ 2018 թվականից»,- նշեց նա։
168.am-ի հետ զրույցում արաբագետ, տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանն այս հարցերին պատասխանելիս նախ հիշեցրեց, որ Պաղեստին-Իսրայել բախումները նորություն չեն, հատկապես Գազայի հատվածում։ Գործող խմբավորումների և Իսրայելի միջև պարբերական բախումներ են տեղի ունենում գրեթե յուրաքանչյուր տարի՝ տարբեր մասշտաբներով։
«Ցանկացած աշխարհագրական տարածք առաջնահերթ կերպով պատկանում է այն ժողովրդին, որն այդտեղ ապրում է, իսկ մենք, ցավոք, ականատես եղանք էթնիկ զտման Արցախում, ընդ որում, դա կանխատեսելի էր ի սկզբանե,- 168.am-ի հետ զրույցում հայկական Արցախի հեռանկարի մասին մեր հարցադրումներին ի պատասխան՝ արձանագրեց տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը՝ մանրամասնելով,- Ադբեջանի ռազմավարությունն էր ստեղծված իրավիճակում խնդիրը հենց նման կերպ լուծելու, որովհետև սա երկարաժամկետ ծրագրված գործողություն էր՝ սկսած Արցախի շրջափակումից, այնտեղ հումանիտար խնդիրների հրահրումից և հետո՝ հանգուցալուծումն էլ՝ նոր պատերազմի միջոցով բռնի տեղահանման դրդում»:
Մինչ Հայաստանի ու Ռուսաստանի փորձագիտական շրջանակներն ահազանգում են հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա լարման մասին՝ Հայաստանից և Ռուսաստանից ամենաբարձր մակարդակով հնչում են վստահեցումներ, որ խնդիրներ իրականում չկան:
«Անկախ ամեն ինչից, առանց Հայաստանի մենք գոյություն չունենք, մեր գոյատևումը շատ դժվար է, հատկապես շրջափակման պայմաններում։ Հիմա կարելի է ասել՝ Արցախի բնակչությունը գտնվում է սովամահության եզրին»,- նշեց Արմեն Պետրոսյանը։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության Կրթության և գիտության նախարարության արտադպրոցական ծրագրերի բաժնի վարիչ, Կարատեի ֆեդերացիայի ղեկավար Արմեն Պետրոսյանն ասաց, որ անկախ ամեն ինչից, ինքը նույնպես սկսել է կարատեի պարապմունքները։
«Այնպես որ՝ ցանկացած տարածաշրջանում որևէ էսկալացիա և՛ հնարավորություն է, և՛ մարտահավեր բոլոր խաղացողների համար։ Նրանցից յուրաքանչյուրը փորձելու է օգտվել իրավիճակից կամ դիմագրավել մարտահրավերներին»։
Մոսկվայում Եվրասիական բարձրագույն տնտեսական խորհրդի նիստին Փաշինյան-Ալիև բանավեճին հաջորդած Պուտինի մասնակցությամբ եռակողմ հանդիպումն ավարտվել է երեկ ուշ գիշերը՝ առանց որևէ հայտարարության:
«Մեր տարածաշրջանում Միացյալ Նահանգների ռազմավարական մոտեցումը՝ եղած հակամարտությունների կարգավորման տրամաբանության մեջ է, ինչն առաջին հերթին բխում է հենց Վաշինգտոնի շահերից,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը՝ անդրադառնալով ԱՄՆ-ում մեկնարկած հայ-ադրբեջանական բանակցությունների համատեքստին, ապա մանրամասնեց,- Վաշինգտոնի շահերն այս տարածաշրջանում իրեն մրցակից դերակատարների՝ Ռուսաստանի և Իրանի դիրքերի թուլացումն է. եթե տարածաշրջանում չկա հակամարտություն, ապա ՌԴ և ԻԻՀ ազդեցությունն էականորեն նվազում է»:
168.am-ը Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանից հետաքրքրվեց՝ արդյո՚՞ք Սյունիքում Ադրբեջանի ակտիվացումը պետք է դիտարկել նաև տարածաշրջանային այս իրողության համատեքստում:
168.am-ի հետ զրույցում տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ, արաբագետ Արմեն Պետրոսյանը խոսելով այս հայտարարության իրատեսական լինելու, դրա հնարավոր վտանգների մասին՝ ասաց, որ Ադրբեջանն Իսրայելի համար նախ կարևոր է՝ որպես մուսուլմանական երկիր, քանի որ այս երկրի արտաքին քաղաքականության մեջ շատ մեծ կարևորություն է տրվում հատկապես մուսուլմանական երկրների հետ հարաբերությունների զարգացմանը։