Քաղաքագետ, «Հայաքվե» ազգային-քաղաքական միավորման անդամ Մենուա Սողոմոնյանի կարծիքով՝ Հայ Առաքելական եկեղեցու դեմ իշխանությունների սկսած պայքարը, մասնավորապես՝ Հովհաննավանքում նրանց գլխավորությամբ տեղի ունեցող իրադարձությունների գխավոր նպատակը բախման տանելն է։
Իշխանությունները շարունակում են տարբեր ճանապարհներով պայքարել Հայ Առաքելական եկեղեցու դեմ՝ փորձելով պառակտել նաև հոգևոր դասին։ Հոկտեմբերի 26-ին Հովհաննավանքում կարգալույծ եղած Ստեփան Ասատրյանի կողմից մատուցած կեղծ «պատարագով» Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց «Մայր աթոռի ազատագրման գործնական փուլի մեկնարկի» մասին։
«Նիկոլ Փաշինյանն իր ունեցած ռեսուրսը (նկատի ունեմ այն մեր հայրենակիցներին, որոնք դեռ Նիկոլին հավատում են, և որոնց թիվը շատ փոքր է) հավաքում է իր «բռի» մեջ, և մեր աչքի առաջ աղանդ է ծնվում։ Այդ աղանդի ծնունդը լինելու է զավթված Հովհաննավանքում»:
Շատ բնական է, որ Նիկոլ Փաշինյանի հաջորդ թիրախը եկեղեցին է, այդ հարցը եփվում էր երկար տարիներ։ Սա քաղաքական իրավիճակ չէ, որում մենք ապրում ենք։ Փաշինյանի հարձակումն Առաքելական եկեղեցու նկատմամբ ապացուցում է, որ այս ճգնաժամը քաղաքակրթական է, արժեհամակարգային։
Ազատամարտիկ, «Խաչակիրներ» ջոկատի հիմնադիր Շահե Աճեմյանն այն կարծիքին է, որ Նիկոլ Փաշինյանին և նրա թիմին չի հաջողվելու Առաքելական եկեղեցու դեմ սկսված գրոհը հասցնել ավարտին։ Համոզված է, որ այս ամենը մեկ բաժակ ջրում փոթորիկ է, որը շատ շուտով կմարի, քանի որ Առաքելական եկեղեցուն նույնիսկ օտար ասպատակիչները չեն կարողացել ծնկի բերել։
Դեռ 2021 թվականի դեկտեմբերին, երբ Նիկոլ Փաշինյանն այցելել էր Սյունիքի մարզ, Սիսիանի Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու քահանա Տեր Պարգև Զեյնալյանն առաջին հոգևորականներից մեկն էր, ով մերժել էր սեղմելու Նիկոլ Փաշինյանի մեկնած ձեռքը։
Նիկոլ Փաշինյանի և նրա թիմակիցների կողմից Առաքելական եկեղեցու և Ամենայն Հայոց վեհափառի դեմ գրոհը կարծես մտնում է գործնական փուլ։ Այն, ինչին այսօրվա իշխանություններին չհաջողվեց հասնել 2018 թվականին, երբ «Նոր Հայաստան, նոր հայրապետ շարժում» էին սկսել և փորձում էին Վեհափառին հեռացնել Վեհարանից, փորձում են կյանքի կոչել այսօր։
Այսօր «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության համագումարի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը երկար ելույթ ունեցավ, հետո որոշեց, որ դրանից հետո պետք է լրագրողներին ճեպազրույց տա։
Նիկոլ Փաշինյանն այսօր «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության համագումարի ժամանակ կրկին անդրադարձավ Առաքելական եկեղեցուն՝ ասելով, թե ցավ է, երբ եկեղեցու բարձրագույն սպասավորները գտնվում են բանտում։
«Գենետիկայի մասով մի բան հիշեցի՝ հայ մարդը կասի՞՝ «թող թուրքը գա մեր ու մանուկ կոտորի, միայն նախկինները չգան»։ Անալիզ արեք, կտեսնեք, որ ասողը հայ չէ, այսինքն՝ Առաքելական եկեղեցու դեմ գնացողներն այ սրա նմաններն են լինելու»։
«Չգիտեմ, Նիկոլ Փաշինյանը կտանի՞ բախումների, թե՞ ոչ, բայց ինչի էլ տանի, ես Վեհարանի մոտ եմ լինելու՝ պաշտպանելու եմ եկեղեցուն ու նրա առաջնորդին։ Աստված չանի՝ քաղաքացիական պատերազմ լինի, առանց այն էլ մեկ բուռ մարդ ենք մնացել։ Գուցե ինչ-որ հրմշտոցներ լինեն, բայց կարծում եմ՝ մեր ժողովուրդն այնքան չի վայրենացել, որ հարձակվի եկեղեցին պաշտպանող իր հայրենակիցների վրա, անկախ այն հանգամանքից, թե այդ բախումներն ով է առաջնորդելու»,- շեշտեց հրապարակախոսը։
Բաքվի ռազմական դատարանում շարունակվում է Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության և մյուս գերիների «դատավարությունը»։
«Շատ պարզ մեկ բան է հիմա տեղի ունենում՝ Նիկոլ Փաշինյանը լծվել է իր վերարտադրությունն ապահովելու գործընթացին, բացատրեմ՝ ինչո՞ւ. Հայ Առաքելական եկեղեցին այն կայուն կառույցն է, որը դեմ է երկիրը տանուլ տալու իշխանությունների քաղաքականությանը, հիմա ուզում են ջարդել այդ կայուն կառույցը։ Կրկնում եմ՝ Փաշինյանն իր վերարտադրության հարցն է լուծում, արանքում նաև այլ հարցեր՝ աշխարհաքաղաքական խնդիրներից սկսած՝ մինչ այդ «միջանցքի» հարցը, և այդ ճանապարհին նա մեկուսացնում է իր դիմաց հայտնված ու դիմադրություն ցույց տվող անձանց»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց Աշոտ Ավագյանը։
«Իշխանությունների սկսած այս արշավն ընդդիմադիրների, Եկեղեցու նկատմամբ ինձ այլևս չի զարմացնում, շատ բան ինձ համար վաղուց պարզ էր, շատ վաղուց գիտենք, թե ինչ է արվում, ինչ օրակարգ են սրանք սպասարկում, և այդ հրահանգները որտեղից են գալիս՝ Թուրքիայից ու Ադրբեջանից։ Այստեղ պետք է միայն մտածենք, թե ինչ խաղաղ ճանապարհով է պետք այս իշխանություններին վռնդել այն աթոռից, որի միջոցով այդ անձն իրականացնում է ինքնիրավչություն, զարմանք արտահայտելու այլևս ժամանակ չկա»,- շեշտեց ԱԺ նախկին պատգամավորը։
Նիկոլ Փաշինյանի գրառումները Հայ Առաքելական եկեղեցու և Հայոց Վեհափառի վերաբերյալ շարունակվում են։
Ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանի բնորոշմամբ՝ Հայաստանի օրվա իշխանությունների կողմից Հայ Առաքելական եկեղեցու դեմ արշավն ու գործողությունները համազգային ամոթ են։ Իրավիճակի լրջությունն ու ցավի խորությունը, խայտառակությունը հավանաբար հասարակությունը չի գիտակցում։
«Նույն Սամվել Կարապետյանն էլ ունի մեծ աջակցություն, տեսնում ենք, թե դրսից ինչ արձագանքներ են գալիս, մինչև անգամ Կուստուրիցայի կողմից։ Միջազգային մամուլն է այս ամենին անդրադառնում, խայտառակ ենք լինում ամբողջ աշխարհում։ Մենք մտածում էինք, որ 2020 թվականով մեր պարտություններն ավարտվեցին, բայց՝ ոչ, քանի դեռ Նիկոլը կա, սա էլ վերջը չի լինելու»,- հավելեց Հուսիկ Արան։
«Մենք որևէ բանից չենք վախենում։ Այդ ռեպրեսիաների շրջանը վաղուց անցած է։ Ես այնպիսի մարդ եմ, որ յուրաքանչյուր պայքարի վերջում հաղթանակ եմ տեսնում, կարծում եմ՝ մեր պայքարը պետք է դրական արդյունք ունենա։ Վեհափառն իր տեղում է, եկեղեցին է որոշում, թե ով պետք է լինի Վեհափառ և իրենց կանոններով պետք է շարժվեն առաջ։ Թե իշխանություններն ինչ հանձնախումբ են ձևավորել ու ինչ են անելու՝ արդեն չգիտեմ։ Վստահ եմ, այս իշխանությունները չեն հաջողելու»,- հավելեց Դավիթ Համբարձումյանը։
Նիկոլ Փաշինյանը ֆեյսբուքյան իր էջում արդեն տեսանյութ է հրապարակել՝ տեղեկացնելով, որ աշխատանքային այցով արդեն Թուրքիայում է։ Մինչ այս պահը ո՛չ Նիկոլ Փաշինյանը, ո՛չ էլ նրա թիմակիցները չեն բացահայտել, թե աշխատանքային այցի օրակարգում ինչ հարցեր են լինելու։ Օրերս Նիկոլ Փաշինյանն ԱԺ-ում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց, որ Թուրքիա այցի օրակարգի վերաբերյալ կլինի Թուրքիայի հետ համատեղ հայտարարություն։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանն այսօր խորհրդարանական խմբակցությունների ճեպազրույցների ժամանակ խոսելով Իրանի շուրջ ստեղծված իրավիճակի մասին՝ նախ հայերին կոչ արեց հարգանքով ընդունել բարեկամ ժողովրդի ներկայացուցիչներին՝ իրանցիներին, որոնք պատերազմի հետևանքով գալիս են Հայաստան։
«Երկու օր առաջ գտնվելով մայր հայրենիքում, այցելելով Մայր Աթոռ, որտեղ Վեհափառի նախագահությամբ կատարվեց լուսահոգի Սարգիս Կարապետյանի հոգեհանգիստը՝ 40-օրյա, Սամվել Սարգիսովիչն արտահայտեց իր հավատարմությունը, սերը, նվիրումը մեր ազգային, հոգևոր սրբություններին և Մայր Աթոռի առաքելությանը։ Ասելով, որ հավատարիմ է ու անդավաճան այն նվիրական արժեքներին, որոնք դարերով երաշխավորել են մեր ինքնությունը, գոյությունն ու հարատևությունը։
Բացարձակ պատահականություն մի համարեք Փաշազադեի նախահարձակ լինելը և Նիկոլ Փաշինյանի կողմից այդ «պասի» ընդունումն ու շարունակելը։ Կրկնում եմ՝ Նիկոլն ու իր «թայֆան» փորձում են ներկայացնել այնպես, թե իբր սա Առաքելական եկեղեցու դեմ արշավ չէ, այլ կոնկրետ անձի՝ կաթողիկոսի անձի դեմ է։
Նիկոլ Փաշինյանն այսօր ֆեյսբուքյան իր էջում հերթական գրառումն է կատարել՝ սպառնալով ապացույցներ ներկայացնել Կաթողիկոսի զավակ ունեալու վերաբերյալ, եթե Վեհափառն այն հերքի։
ԳԱԱ թղթակից անդամ, գրականագետ, ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ Աելիտա Դոլուխանյանն այս թեմայի առնչությամբ շատ բաներ ասելու ցանկություն չունի, բայց մեկ բան հստակ է նրա համար՝ Առաքելական եկեղեցին հայ ազգի համար սրբություն է։
«Ղարաբաղյան որևէ կառույց ՀՀ-ում չկա, ինչ կառույց էլ կա, որը կարելի է անվանել ինչ-որ կառույց, դրանք հ/կ-ների մակարդակից ավելի չեն կարող լինել, հակառակ պարագայում՝ վստահ եմ ու պահանջում եմ, որ պետական համապատասխան մարմիններն իրենց արձագանքը տան»,- շեշտեց նա։
«Այս մարդը ո՛չ օրենք գիտի, ո՛չ Սահմանադրություն, չոբան Չատին է։ Կներեք, էլի, բայց ինքը սրբազանների կամ կաթողիկոսի սեռական կյանքի պահա՞կն է, գուցե 24-ժամյա հսկողությո՞ւն է իրականացնում, սա աբսուրդ է»։
Ժողովում քննարկվել են հայրենիքի առջև ծառացած մարտահրավերների, եկեղեցի-պետություն հարաբերությունների հարցերը, մասնավոր անդրադարձ է կատարվել Նիկոլ Փաշինյանի կողմից վերջին օրերին հրահրված հակաեկեղեցական ամոթալի արշավին:
Նիկոլ Փաշինյանը և ՔՊ ողջ թիմը շարունակում է թիրախավորել Հայ Առաքելական եկեղեցին ու հայ հոգևորականությանը՝ ընդհուպ անձնական վիրավորանքներ հնչեցնելով նրանց հասցեին։ Նիկոլ Փաշինյանն իր ֆեյսբուքյան էջում շարունակում է գրառումներ կատարել այս կամ այն հոգևորականի վերաբերյալ՝ դրանք չմոռանալով համեմել սաղմոսներով։
«Եկեղեցին՝ առանց ժողովրդի, և ժողովուրդը՝ առանց եկեղեցու, չի կարող լինել, տունն առանց երեխաների ու ծնողների չի լինում։ Լավի համար ուրախանում եմ, վատի համար՝ տխրում, որովհետև սա իմ ընտանիքն է, իմ տունը։ Ինչ ասեմ, թող իմաստնանան, աշխարհն է այս ամենին նայում»,- ընդգծեց Անդրանիկ սարկավագ Մանուկյանը։
Աղանդը եկեղեցուց տարբերվում է նրանով, որ Աստվածաշնչից դուրս է բերում առանձին գաղափար, կտրում կոնտեքստից և իրենց համար այն դարձնում հավատքի առկայության խորհրդանիշ և դրա շուրջ իր քաղաքականությունը կառուցելու հետևանքով սկսում տարբերվել Եկեղեցուց ու այլ աղանդներից: