Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ, «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր ԿԱՐԵՆ ԻԳԻԹՅԱՆՆ այն կարծիքին է, որ Հայաստանի լինել-չլինելը հենց Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության գալուց հետո սկսեց դրվել կասկածի տակ:
Վավերագրող, կինոռեժիսոր, սցենարիստ Սամվել Թադևոսյանի խոսքով՝ այն իրավիճակը, որում այսօր հայտնվել է Արցախի Հանրապետությունը, բոլորի ամոթն է, հայ ժողովրդի։
Ֆուտբոլային մարզիչ, Շանհայի Յուվենթուսի ակադեմիայի տեխնիկական տնօրեն Սիփան Պետրոսյանը 2020թ. COVID-19 համավարակով պայմանավորված չէր կարողացել Չինաստանից Հայաստան գալ և ներկա գտնվել հոր՝ «Արծիվ-մահապարտների միություն» հասարակական կազմակերպության նախագահ, Արցախյան ազատամարտիկ, գեներալ-մայոր Աստվածատուր Պետրոսյանի և հորաքրոջ որդու՝ Ազգային հերոս, գնդապետ Վահագն Ասատրյանի հուղարկավորությանը: Վահագն Ասատրյանը զոհվել էր 44-օրյա պատերազմի ընթացքում՝ հոկտեմբերի 12-ին, իսկ Աստվածատուր Պետրոսյանը՝ պատերազմի ավարտից օրեր անց:
Նժդեհ Գարագավորյանն այն կարծիքին է, որ ո՛չ Ֆրանսիան, ո՛չ Միացյալ Նահանգները, ո՛չ արևմտյան մեկ այլ երկիր որևէ զինամթերք կամ մարդուժ չի ուղարկելու Հայաստան:
«Այս երեք տարվա մեջ ռուսները չհասկացան, որ եթե Արևմուտքն ուներ պլան «ա»՝ իրենց այստեղից վտարելու համար, ուրեմն՝ կա նաև պլան «բ»: Նիկոլը չկարողացավ Արցախի հանձնումն ամբողջովին բարդել Մոսկվայի վրա և դուրս բերել 102-րդ ռազմաբազան Հայաստանից: Հիմա պլան «բ»-ի համաձայն, մերթընդմերթ, Հայաստանում հրահրվում են հակառուսական տրամադրություններ. Դրա մեջ մեղավոր է նաև Մոսկվան»
168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հերթական հյուրը ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպան Անահիտ Մանասյանն է:
«Մի փոքր փակագծերը բացելով՝ բացատրեմ. Նիկոլ Փաշինյանը հենց այս պահին էլ կարող է ստորագրել խաղաղության պայմանագրի փաստաթուղթը: Բայց կա մի պարզ իրողություն. Երբ վարչապետի պաշտոնը զբաղեցնող անձը ստորագրում է փաստաթուղթ, այն պետք է վավերացվի, առանց վավերացման այն առոչինչ է: Պայմանական, այն ունի երկու շաբաթ վավերացվելու ՍԴ-ում, երկու շաբաթ՝ ԱԺ-ում: Շատ պարզ ասեմ՝ մենք պատրաստվում ենք Նիկոլ Փաշինյանին հեռացնելուն»:
«Ադրբեջանն Արցախում ռազմական գործողությունների գնալուց առաջ պետք է մեկուսացնի ռուս խաղաղապահներին, որը տեսականորեն անհնար է և նշանակում է, որ հարձակման ժամանակ ռուս խաղաղապահները դառնում են թիրախ, որովհետև իրենք, այնուամենայնիվ, այդտեղ ապրող մեր հայրենակիցների ֆիզիկական գոյության երաշխավորներն են: Հարձակում ռուս խաղաղապահների վրա՝ նույնն է, թե հարձակում ՌԴ-ի վրա: Դրա համար Ադրբեջանը փորձում է ոչ ռազմական կերպով լուծել խնդիրը՝ տոտալ բլոկադայով մարդկանց հույսն ամբողջովին կտրել»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանը:
««Ինչո՞ւ ես» հարցի պատասխանը ես խուսափում եմ բարձրաձայնել: Իմ ընտանիքը ենթադրում էր, որ ընտրությունը պիտի կանգնի հենց ինձ վրա, և իմ լիազորությունների դադարեցումը ոչ այնքան պայմանավորված էր որոշումների տրամադրման ուշացմամբ, որքան իմ ընտանիքի կազմի կոնկրետ անձով (իրավապաշտպան Ռուբեն Մելիքյան՝ Աննա Փիլոսյանի ամուսինը.- Գ.Ս.)»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հերթական թողարկման ընթացքում ասաց Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի նախկին դատավոր Աննա Փիլոսյանը, ում լիազորությունները դադարեցվել են նախորդ տարեվերջին:
Այդ մարդն իր ամբողջ կյանքը եղել է հակաարցախյան, բայց այն տարիներին իր խոսքը ոչ մի արժեք չուներ, որովհետև ժուռնալիստ էր: Բայց հիմա երկրի վարչապետն է, և իր խոսքը, անշուշտ, արժեք ունի միջազգային ատյաններում: Ինքն ասում է, որ Արցախը զիջում է, և ամեն օր ամեն ինչ անում է, որ Արցախը լինի Ադրբեջանի մաս: Երբ ինքը ասում է, որ խաղաղության համաձայնագիր է ուզում, ո՞նց կարող է դա լինել մի կողմի հետ, որն ուզում է քեզ սպանել, քո երկիրը կործանել, ասում է՝ Հայաստան գոյություն չունի: Քո ոխերիմ թշնամին մտադրվել է քեզ ոչնչացնել, չի ուզում խաղաղություն, դու անընդհատ աղաչում ես, պաղատում ես ծնկաչոք, որ ստորագրի մի թուղթ:
«Արայիկ Հարությունյանի նման հայտարարությունը տեղավորվում է այն «կտրուկ» քայլերի տրամաբանության մեջ, որի մասին հայտարարեց մեկշաբաթյա նստացույցի ժամանակ։ Կարծում եմ՝ Արայիկ Հարությունյանը շարունակում է իր այդ գիծը՝ ցույց տալու համար, թե իր նստացույցն արդյունավետ էր։ Հարությունյանը դա անում է, որովհետև շատ քննադատվեց՝ փակելով իր աշխատասենյակի դուռն ու նստելով նստացույցի՝ հնարավորինս նվազեցնելով Արցախի սուբյեկտայնությունը»։
Հարցին՝ բարդ չէ՞ր բրազիլական կինոինդուստրիա մուտք գործելը, նա պատասխանեց. «16 տարի է՝ Բրազիլիայում եմ, այնտեղ դերասանական գործակալությունների հետ համագործակցում՝ քաստինգների եմ մասնակցում: Բրազիլիայում մրցակցությունը շատ մեծ է, օրինակ՝ կարող է ինչ-որ գովազդի քաստինգի գնաս ու տեսնես քո տիպաժով 100 հոգի, ասում ես՝ լավ, ինձ ո՞նց պետք է ընտրեն, հավանականությունը քանի՞ տոկոս է: Նույնը՝ ֆիլմերի դեպքում: Բայց քանի որ պորտուգալերեն խոսելիս միտումնավոր ակցենտ եմ դնում, մրցակցությունը մի քիչ իջնում է, որովհետև ոչ շատերն ունեն պորտուգալերենի նման ակցենտ»:
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում կոնֆլիկտաբան, բանակցային գործի մասնագետ, ԱՄՆ CM & Partners ընկերության ավագ խորհրդատու Արթուր Մարտիրոսյանն ընդգծեց, որ Ադրբեջանի իշխանությունն այս քայլով աշխարհին ցույց է տալիս, որ գնում է իր գլխավոր նպատակի հետևից՝ Արցախի ինտեգրմանը։
«Մենք գործ ունենք մի երևույթի հետ, որ ԲԴԽ-ն մեզ խաբել է: Ամեն մեր միջնորդությունից հետո գնում էին խորհրդակցական սենյակ, վերադառնում, հրապարակում որոշումն ու բառացիորեն հայտարարում՝ պատճառաբանությունը կկարդաք դատական ակտում: Բայց ակտում այդ մասին որևէ տառ չկա»,- ասաց նախկին դատավորը:
«Նիկոլ Փաշինյանն այն մարդն է, որ 2020թ. Արցախի նախագահական ընտրությունների ժամանակ կանգնեց Արայիկ Հարությունյանի կողքին, իր բոլոր ռեսուրսներով աջակցեց, որ Արայիկ Հարությունյանը դառնա Արցախի Հանրապետության նախագահ այն դեպքում, երբ նույն Նիկոլ Փաշինյանն այդ ժամանակ խոսում էր, որ նախկինների վերադարձ այլևս չի լինելու, իսկ Արայիկ Հարությունյանը ամենաերկարամյա պաշտոնավարած պաշտոնյան էր. նա 10 տարի եղել էր Արցախի վարչապետ, մեկ տարուց ավելի՝ պետնախարար, մի քանի տարի՝ ԱԺ պատգամավոր:
«Բերձորի միջանցքը հենց այնպես չի բացվելու, ռազմական օպերացիայի արդյունքում է բացվելու: Ե՞րբ է լինելու, տեղյակ չեմ, բայց միայն ուժով, նոր պատերազմով մենք կկարողանանք Սյունիքն ու Արցախը պաշտպանել: Արցախում պատրաստվում են պաշտպանության: Նիկոլ Փաշինյանը բերել է մի կետի, երբ պատերազմն անխուսափելի է, պատերազմը կանխելու ժամանակը նա վաղուց վատնել է: Հարցն այն է, թե այդ պատերազմն ինչ ծավալներ է ընդունելու: Մի բան է հստակ՝ կամ պատերազմը և ըստ այդմ՝ ՌԴ համար երկրորդ ճակատը մինչև 2025թ. առնվազն անխուսափելի է լինելու»:
«Լաչինի միջանցքն Ակնայի ճանապարհով են փոխակերպել, և Փաշինյանը տվել է դրան իր համաձայնությունը։ Ադրբեջանի համար ամենակարևորն այն է, որ կապիտուլյանտի կողմից Արցախն Ադրբեջանի կազմում ճանաչելու մասին է հայտարարվել, ինչից հետո էլ Փաշինյանը տվել է համաձայնություն՝ Ակնայից Արցախում ապրողներին օգնություն տրամադրելու ադրբեջանական առաջարկին»,- ասաց Դավթյանը՝ շեշտելով՝ չի տեսել հայկական կողմից որևէ պաշտոնական հայտարարություն, որով կհերքվի Եվրամիության խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի՝ Ակնայից Ստեփանակերտ ճանապարհն օգտագործելու մասին հայտարարությունը։
«Չեմ կարողանում պատկերացնել հայի, որը կարողանա այդքան ջերմեռանդությամբ հիմնավորել, թե Արցախն Ադրբեջանինն է, կամ՝ ինքնորոշման իրավունքի իրացման անհնարինությունը։ Գիտե՛ք, մտածում եմ՝ առաջիկայում ԱԺ նիստ է լինելու, և պետք է մի բան հայտարարեմ. պետք է ասեմ, որ ներողություն եմ խնդրում Փաշինյանից, որ նրան 3 տարի դավաճան եմ ասել. ինքը դավաճան չէ, թշնամի է»,- խոսքը եզրափակեց ընդդիմադիր պատգամավորը։
168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրը «Ազգային միաբանություն» կուսակցության նախագահ Արտաշես Գեղամյանն է։
Լեհաստանում Հայաստանի նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանի ընկալումներում Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հայ ժողովրդի թշնամիների շարքում երկրորդն է կամ երրորդը:
«Երեկ հասկացավ, որ Հայաստանի ամենաատելի մարդն ինքն է, ուստի Նիկոլի հեռացումն օրերի և շաբաթների հարց է, բայց մեր խնդիրն է՝ թույլ չտալ, որ մինչ հեռանալն անի անդառնալի քայլեր»,- ասաց Զոհրաբյանը։
Ռեժիսոր-մուլտիպլիկատոր Դավիթ Սահակյանցն այն կարծիքին է, որ Արցախում ստեղծված իրավիճակում որևէ բան դեպի դրականը փոխելու առումով միակ խոչընդոտը Հայաստանի իշխանությունն է՝ իր կցորդ Արցախի իշխանություններով:
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում Փաշինյանի կողմից մատնանշված նախաձեռնության՝ «ՀայաՔվեի» նախաձեռնող խմբի անդամ, պատմական գիտությունների թեկնածու Արմեն Մանվելյանը նշեց, երբ պետության ղեկավարն իր պետության տարածքային ամբողջականության մասին խոսում է՝ հիմնվելով թշնամի պետության կարծիքի վրա, դա նշանակում է, որ գործ ունենք Ադրբեջանի սատելիտ ղեկավարի հետ, որովհետև համաշխարհային պատմության մեջ նման բան լինում է միայն գաղութացված պետությունների դեպքում, և հենց այսպիսին է ՀՀ վարչապետի աթոռին նստածի տրամաբանությունը։
«Հայաստանում էլ կոչ ենք անում նախ և առաջ Նիկոլի խնդիրը լուծել, հետո մտածել՝ թուրքի դեմ ոնց կարելի է պայքարել: Ինչ վերաբերում է Արցախին՝ վիճակը շատ ծանր է: 21-րդ դարում տեղի է ունենում տեռոր` մարդու իրավունքների խիստ ոտնահարմամբ: Արցախցիները սովամահ են լինում, արցախցիների բոլոր ճանապարհները փակ են: Այս ամենին միջազգային հանրությունը պետք է ոչ թե խոսքերով արձագանքի, այլ պետք է գործուն քայլեր ձեռնարկեն, որպեսզի Արցախը քարտեզի երեսից չջնջվի, դրանից հետո էլ՝ Հայաստանը: Այս ամենը դրան է տանում»,- ասաց նա:
«Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախագահ Սուրեն Սուրենյանցը վստահեցնում է՝ Նիկոլ Փաշինյանն Ալիևի հետ սինքրոն գործելով՝ ձախողել է Արցախի հիմնախնդրով զբաղվող ռուսական հարթակը և հայտնվել է արևմտյան ծուղակում, որտեղ Հայաստանը միայն հարվածներ է ստանում, ինքն էլ հանձնում է Արցախը՝ ապահովելու համար սեփական անվտանգությունը։
«Արցախ, մի՛ վախեցիր, մենք քո թիկունքին ենք. սա կենաց չէ, սա իրական գործողություն է, կանգնիր և ասա համայն հայությանը՝ ինձ խանգարում է Հայաստանում իշխանության ղեկին թառած խունտան՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց «Ջենեսիս Արմենիա» ուղեղային կենտրոն-հիմնադրամի ղեկավար, քաղաքական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Աբրահամ Գասպարյանը:
«Ինձ մոտ մտավախություն կա, որ այս իմիտացիայով նրանք փորձում են իրավիճակը բերել մի հանգրվանի, երբ արդեն իրոք որևէ ելք չի լինելու, և որպեսզի մարդիկ սովից չմեռնեն, նրանք կանգնեն-ասեն՝ գիտեք՝ ինչ, մենք փորձեցինք մի բան անել, չստացվեց, եկեք՝ համաձայնեք, որ, օրինակ՝ Աղդամից ստանանք բեռներ: Բոլորի համար հասկանալի է, չէ՞, թե դա ինչի է բերելու»:
«Չի գործելու, որովհետև, երբ դու բանակցությունների սեղանին հայտարարում ես, որ պատրաստ ես ճանաչել Արցախն Ադրբեջանի կազմում, դրանից հետո ամեն բան ավարտվում է. բանակցություններն են ավարտվում»,- ասաց Իշխան Սաղաթելյանը՝ ընդգծելով՝ Հայաստանը պետք է ամբողջությամբ փոխի բանակցային տրամաբանությունը և գնա այլ ճանապարհով։
Արցախում իրավիճակը ծայրահեղ ծանր է, Արցախի նախագահի ձևակերպմամբ՝ օրհասական, բայց նա այս պահին նստացույց է անում, իսկ Նիկոլ Փաշինյանը նշում է, որ պետք է միջազգային հանրության և մամուլի ուշադրությունը հրավիրել Արցախի խնդրին:
Ազգային ժողովի «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, Հայ հեղափոխական դաշնակցության անդամ Գառնիկ Դանիելյանը վստահեցնում է՝ ՀՅԴ-ն արտաքին ճակատում ակտիվ աշխատանքներ է տանում Արցախի և Հայաստանի համար ստեղծված այս ծանրագույն իրավիճակում՝ միևնույն ժամանակ փորձելով հասնել անհրաժեշտ լայն կոնսոլիդացիայի՝ Հայաստանի ներսում։
