«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Հայաստան» ընդդիմադիր խմբակցության պատգամավոր, ՀՅԴ ԳՄ անդամ Գեղամ Մանուկյանն է։
Հրատապ զրույց արցախահայերի հետ․ Էդգար Ղազարյան
Սովորաբար պատմությունը հարյուր տարին մեկ կրկնվում է կա՛մ ողբերգությամբ, կա՛մ կատակերգությամբ։ Մեր ճակատագրին, պատմությանը կարծես տրված է, որ հարյուր տարին մեկ նույն ողբերգությունը կատարվի։ Այո՛, կատարվեց համարյա նույն ողբերգությունը։ 1920 թվականի հոկտեմբերի 30-ին Կարսը հանձնվեց առանց մարտի։ Մի քանի սպաներ՝ Հովհաննես Մազմանյանը և չորս այլ անձինք, ինքնասպանություն գործեցին, հիմա դա էլ չեղավ։ Առաջին համաշխարհային պատերազմում և ՀՀ բանակում մոտ յոթ հազար սպաներ կային, նրանցից առնվազն հինգը, որոնցից երեքը, այդ թվում՝ Հովհաննես Մազմանյանը, լուսանկարներ էլ ունեն, ինքնասպանություն գործեցին։
2022 թվականին Պրահայում Արցախն Ադրբեջանի կազմում ճանաչած և Արցախի հայաթափման հիմքը դրած Նիկոլ Փաշինյանը մեկ անգամ չէ, որ Արցախն Ադրբեջան դարձնելու պատասխանատու է կարգել նախկին իշխանություններին։
2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի ընթացքում ռազմական դրվագներով քանի՞ բարձրաստիճան զինվորականի նկատմամբ կա հարուցված գործ, ովքե՞ր են նրանք: Այս հարցի պատասխանը փորձեցինք ստանալ ՀՀ քննչական կոմիտեից:
Ակնհայտ է, որ Արցախի լուծարման հրամանագիրը դարձել է հակասական կռվախնձոր՝ նույն ուժերը մի կողմից անխնա քննադատում են, ընդգծելով, թե ընդունակ չեղավ ելք գտնել, մյուս կողմից՝ թե բա հանկարծ չշոշափեք այն չեղարկելու հարցը, թե չէ ադրբեջանը նոր աղետներ կբերի։
Նիկոլի գնահատականները Թուրքիային և Ադրբեջանին երբեք այնքան կտրուկ ու նույնիսկ թշնամական չեն, որքան Ռուսաստանին։ Եվրախորհրդարանի բարձր ամբիոնից անգամ նա ոչ թե Ադրբեջանի ցեղասպան գործողությունների մասին է խոսում, այլ դաշնակցի անգործությունից՝ այդկերպ արժանանալով եվրախորհրդարանականների հոտնկայս ծափահարություններին։
Վերջին 3 օրերի ընթացքում հյուրանոցներից ու հյուրատներից իրենց ընտրած բնակության վայրեր են տեղափոխվել, համապատասխանաբար՝ 500, 200 և 305 բռնի տեղահանված անձինք:
Այս մասին «Հումանիտար կենտրոն»-ում կայացած ասուլիսի ընթացքում ասել է ՀՀ վարչապետի մամուլի քարտուղար Նազելի Բաղդասարյանը՝ մանրամասնելով, որ 100-հազարական դրամ միանվագ աջակցությունը ստացած շահառուների ընդհանուր թիվը կազմում է 95 հազար 200 անձ։
ՀՀ Առողջապահության նախարարության տվյալներով ամբուլատորիաներում և պոլիկլինիկաներում արդեն կցագրվել է Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված շուրջ 41 հազար անձ:
Երբ 2020-ի հոկտեմբերի 19-ին Նիկոլը հրաժարվեց պատերազմը դադարեցնելու Պուտինի առաջարկից, որի համաձայն Շուշին մնալու էր հայկական վերահսկողության տակ։
«Եթե մենք սկզբնական փուլում արդեն իսկ տեսնում ենք որոշակի լղոզելու միտումներ, ապա մեծ լավատեսություն չենք կարող ունենալ՝ այդ մարդկանց համար այստեղից չհեռանալու միջավայր ստեղծելու ուղղությամբ»,- ամփոփեց Լիլյա Ամիրխանյանը:
«Նիկոլ Փաշինյանի վարած քաղաքականության արդյունքում մենք կորցրել ենք ո՛չ միայն մեր 120.000 արցախցի հայրենակիցների բնօրրանը, մեր Արցախը, այլև ունենք ազգային իմունիտետի վերականգնման խնդիր»,- լրագրողների հետ հանդիպմանն այս մասին հայտարարեց ՀՀԿ ԵԿ նախագահ Հենրիխ Դանիելյանը՝ շեշտելով, որ հայ հանրությունն այսօր լիարժեքորեն կանգնած է արցախահայերի կողքին:
Արցախից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցների, ինչպես նաև Արցախի Հանրապետության ճակատագրին վերաբերող հարցերը, անկասկած, դառնալու են քաղաքական առաջիկա զարգացումների հիմնական թեմաները։ Որքան էլ ՀՀ կառավարությունը փորձի հանրային ուշադրություն շեղել կարևոր խնդիրներներից և այդ քողի ներքո «բաժանիր, որ տիրես» սկզբունքով իշխանություն պահել, այնուամենայնիվ Արցախի ձայնը հնարավորչ չի լինելու խլացնել և դեռ ավելին՝ ուշ թե շուտ հայ ժողովուրդը կանգնելու է լուրջ որոշումներ կայացնելու անհրաժեշտության առջև։
ՀՀԿ ԵԿ նախագահ Հենրիխ Դանիելյանը ՀՀ-ում Արցախի ներկայացուցչության դիմաց տեղի ունեցած երեկվա իրադարձությունների մասնակիցներին կոչ արեց որևէ դեպքում գործիք չդառնալ Նիկոլ Փաշինյանի ձևավորած օրակարգի՝ սևերի ու սպիտակների կործանարար թեզի տարածման հարցում:
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Մարտունու շրջանի Կարմիր Շուկա համայնքի ղեկավար Նարեկ Աթայանը նշեց, որ Կարմիր Շուկայի ամբողջ բնակչության գտնվելու վայրի մասին տեղյակ են: Տեղեկություններ ունեն նաև Կարմիր Շուկայում հաշվառված, սակայն այլ բնակավայրերում ապրող մարդկանց ճակատագրի մասին։
Բաբայան Սամոն ու Փաշինյան Նիկոլը ձեզ դրդում են արկածախնդրության: Մի արեք: Մեկին պետք է «վլաստը», մյուսին` պառակտումը: Ինձ ցավ ա պատճառում, որ էս վիճակում նրանք ձեր հույզերի վրա խաղալով կարողանում են ձեզ պառակտել: Մի հավատացեք սրիկաներին…»։
համապետական և ՏԻՄ ընտրությունները թղթի վրա անցկացվում էին նաև Ստեփանակերտում, Շուշիում, Արցախի բոլոր գյուղերում ու բոլոր էն տարածքներում, որոնք 30 տարի թուրքի ոտք չէին տեսել։
Երեկ բռնի տեղահանված մի խումբ արցախցիներ ժամեր շարունակ ակցիա իրականացրին ՀՀ-ում Արցախի ներկայացուցչության դիմաց. նրանք մի շարք պահանջներ ներկայացրին Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանին:
Իշխանությունները ցուցադրաբար իբրև թե զբաղվում են արցախահայերի աջակցության ծրագրերով, ավելի շատ գովադզում են դրանք, քան անում են իրականում: Նրանք սովոր են հարկատուների գումարներով քաղաքացիներին իբրև թե օգնել ու դա ներկայացնել՝ որպես իրենց արժանիք: Բայց չնայած արտաքուստ այս հանդարտությանը կամ նախկին կյանքի շարունակության իմիտացիային, իրականությունն այլ է: Հենց այն պարզ պատճառով, որ նախկին կյանք այլևս չի կարող լինել անգամ ըստ սահմանման, որովհետև չկա նախկին այն հայկական իրականությունը, որի անբաժան մասն էր Արցախը:
Հայաստանում բնակվողների թիվը 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ից հետո օրերի ընթացքում ավելացավ շուրջ 100 հազարով։ Ցավոք, Լեռնային Ղարաբաղից Հայաստան տեղափոխված քաղաքացիներն իրենց կամքով չի, որ ևս մեկով հարստացրին հայաստանյան բարբառը․ նրանք Ադրբեջանի կողմից էթնիկ զտման կենդանի ապացույցներ են, սեփական տնից ու հայրենիքից բռնի տեղահանվածներ․․․
Սամվել Բաբայանի թալանը մոռացե՞լ եք, մեր հայրենիքը հանձնած Նիկոլին ասելիք չունե՞ք. Նարե Սիմոնյան
«Հիմա 1 ամիս անցել է: Արդյո՞ք տեսել եք, որ ՀՀ ԱԺ-ն կանչի իր կոլեգաներին և հանդիպում ունենա: Դրա փոխարեն՝ գործող կառավարության ղեկավարը չշնորհավորեց Արցախի նախագահին՝ ասելով՝ դե, շնորհավորելու բան չկա, և այլն: Բա այդ ինչի՞ մի հատ ռիսկ չեն անում: Վա՞խ կա, որ կարող է ինչ-որ մեկն իրենց ծեծի, թե՞ խոստումներ ունեն տված»,- ասաց նա:
Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված Պետրոսյանների երիտասարդ ընտանիքը վերջին հինգ տարիների ընթացքում արդեն երկրորդ անգամ է տունը կորցնում։ Երեք որդիների հետ ընտանիքն այսօր Գյումրիում է՝ հույսով, որ սա վերջին տեղափոխությունն է։
«Երաշխավորության գաղափարն այն մասին չէ, որ դատավորը պարտադիր պետք է ճանաչի երաշխավորներին: Ի՞նչ կարող է լինել առավել մեծ հեղինակության մասին, քան Կոլումբիայի նման երկրում նախագահ դառնալը: Մարդն ասում է՝ ես իմ խոսքն եմ դնում սեղանին: Բավականին մեծ գումար առաջարկված գրավը, երաշխավորների անձը, տնային կալանքը, որը գրեթե կալանքին հավասար բան է, փաստորեն որևէ նշանակություն չունեցան: Էլ չենք խոսում առհասարակ Արմեն Աշոտյանի անձի ու նրա հեղինակության մասին»,- ասաց Ռուբեն Մելիքյանը:
«Երկու ճակատ» պոդկաստի այս թողարկման հիմնական թեման Նիկոլի ձեռամբ հրահրվող ներազգային թշնամանքն է, ընդ որում՝ ոչ միայն արցախցիների և հայաստանցիների միջև, այլև՝ հենց արցախցիների ներսում։
Հայաստանում Արցախի ներկայացուցչության շենքի մոտ այսօր իրավիճակը լարված էր։ Մի խումբ արցախցիներ բողոքի ակցիա էին իրականացնում շենքի բակում, ապա ներխուժեցին շենք և Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանից սկսեցին պահանջել իրենց խնդիրների լուծումն այն դեպքում, երբ Արցախն Ադրբեջանի մաս է ճանաչել ոչ թե Սամվել Շահրամանյանը, այլ Նիկոլ Փաշինյանը՝ դեռևս 2022 թվականի հոկտեմբերին Պրահայում։
Հոկտեմբերի 19-ին Արցախի տեղեկատվական շտաբը հաղորդագրություն էր տարածել, որ Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանն արցախցիներին հուզող մի շարք հարցերի վերաբերյալ հրապարակային մեկնաբանությամբ է հանդես գալու:
«Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան» համահայկական միությունը հայտարարությամբ իր խորը մտահոգությունն է հայտնել Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության բռնի տեղահանման կապակցությամբ։
«Արցախից բռնի տեղահանվածներին աջակցության, այդ թվում՝ առողջապահական, կրթական, սոցիալական օգնության և համանման այլ հարցերով աշխատանքները շարունակում է համակարգել Հայաստանի Հանրապետության կառավարության Հումանիտար կենտրոնը»,- տեղեկացնում է Արցախի տեղեկատվական շտաբը:
