Արցախ

Տնտեսությունների վիճակի, հեռանկարների գնահատման համար տնտեսագետներն օգտագործում են «տնտեսական աճի որակ» հասկացությունը։ Դրանով ցույց է տրվում տնտեսական աճի, տնտեսական ակտիվության կառուցվածքը՝ այն իմաստով, թե ինչ տեսակարար կշիռ ունեն դրանցում գիտելիքի, նոր տեխնոլոգիաների, աշխատանքի արտադրողականության բարձրացման վրա հիմնված ոլորտներն ու ճյուղերը, որքանով է տնտեսությունն իրական նոր արժեք ստեղծում, և հակառակը՝ ինչ տեսակարար կշիռ ունեն ավելի մակերեսային, հիմնարար բնույթ չունեցող ոլորտներն ու ճյուղերը։

«Միացյալ Նահանգների նպատակն է, որ այստեղ տիրի Թուրքիան ու ՆԱՏՕ-ն։ 30 տարուց ավելի ԱՄՆ-ը Մինսկի խմբի համանախագահող երկիր էր, մասնակցում էր բանակցային գործընթացին ու հայտարարում, որ հարցը չպետք է ուժի կիրառմամբ լուծվի, բայց այսօր ամեն ինչ մոռացել է։ ՀՀ «ծախու կլոուները»՝ իշխանությունները, ասում են, որ Արևմուտքը մեզ կօգնի, եթե չլինենք Ռուսաստանի դաշնակիցը, բայց այդ օգնությունը, ինչպես տեսնում ենք, չի լինելու»,- հավելեց Արթուր Խաչիկյանը։

«Մենք ընդհանրապես բառերին, հայեցակարգերին պետք է մեծ ուշադրություն դարձնենք։ Երբ որ վերադառնում ենք 1990-91 թվականներ և հետևում ենք այն մարդկանց խոսույթին, որոնք, ի վերջո, հեղինակել են ՀՀ անկախությունը, մի շարք զարմանալի և տարօրինակ փաստերի ենք ականատես լինում, և ինչ այժմ կասեմ, կապ ունի քիչ առաջ ասվածի հետ։ Նկատի ունեմ՝ 1990-91 թվականների խոսույթով մենք պարզում ենք, որ առաջնորդները կամ առնվազն նրանց մի մասը ոչ թե ասում են՝ մեզ անկախություն է պետք, որովհետև մենք ուզում ենք պետություն ունենալ, պետական ազգ լինել, այլ ասում են՝ մեզ անկախություն է պետք՝ ԼՂ հարցը լուծելու համար։ Էստեղ է ամենակարևոր խնդիրը»,- ասաց նա։

Դավիթ Սիրունյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է. «Նախորդ շաբաթ որպես Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության ներկայացուցիչ մասնակցեցի Բուդապեշտում անցկացվող Ռոբերտ Շուման ինստիտուտի և Վիլֆրիդ Մարտենսի անվան Եվրոպական հետազոտությունների կենտրոնի համատեղ կազմակերպած «The Rule of Law» կրթական-հետազոտական այցին։

Հիմնադրամի համահիմնադիր և ղեկավար Տատյանա Հովհաննիսյանը վստահեցնում է, որ նման նախաձեռնությունը կդառնա օրինակ, թե ինչպես յուրաքանչյուր մարդու կողմից արված փոքր ներդրումը կարող է էական, դրական փոփոխությունների բերել կարիքավորների կյանքում. «Նմանատիպ բարի քայլերը օրինակ են, որ օգնությունը Հայաստանին կրում է միջազգային արձագանք:

«Իրավիճակը շատ վտանգավոր էր, համատարած բոլորը դուրս էին գալիս։ Մեր համայնքում վերջին օրերին քիչ մարդ էր մնացել։ Մի քանի հոգով բոլորին հանեցինք, վերջում մենք էլ դուրս եկանք, մնայինք՝ ի՞նչ անեինք, որ մարդ չէր մնացել։ Թուրքն արդեն մոտեցել էր մեր տներին, նրանց մի մասն էլ Ճարտար էր մտել։ Հիմա, երբ Ադրբեջանն ասում է, որ իրենք չեն ստիպել, որ արցախահայերը դուրս գան՝ ստում են, Ճարտար մտած թուրքերն ասում էին՝ ձեզ ոչինչ չենք անի, դուրս եկեք, գնացեք, ավելին՝ շահագրգռված էին, ասում էին՝ եթե բենզին չունեք, մենք կտանք, թողեք-գնացեք»,- նշեց Վլադիկ Հովհաննիսյանը։

«Քանի դեռ իր վարկանիշն ադրբեջանական հասարակության մոտ բավականին բարձր է, քանի որ ինքը համարվում է հաղթանակ տարած ղեկավար, մարդ, ով կատարել է իր խոստումները, ինքը հիմա փորձում է արագընթաց, է՛լ ավելի ամրապնդել իր դիրքերը՝ իշխանության աթոռին: Այսպիսով նա հնարավորություն կունենա նաև շարունակելու իր նեոպանթուրանական ու նեոպանօսմանական ծրագիրը, որի կնքահայրը Թուրքիայի նախագահ Էրդողանն է»,- ասաց քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանը:

Հանրային հեռուտաընկերությանը տված իր վերջին հարցազրույցում Նիկոլ Փաշինյանը հերթական ծանր մեղադրանքները հնչեցրեց ՀՀ ռազմավարական դաշնակից Ռուսաստանի՝ Հայաստանի վերաբերյալ կայացված որոշումների վերաբերյալ։ Իբրև թե փաստերի ներքո հնչեցին քողարկված ծանր մեղադրանքներ Ռուսաստանի վերջին տարիների հարավկովկասյան քաղաքականության հասցեին:

2022 թվականի հոկտեմբերի 6-ին Նիկոլ Փաշինյանը Պրահայում  հայտարարեց, որ ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային աբողջականությունը 86.600 քկմ տարածքով, հետագայում հրապարակավ հաստատեց, որ ճանաչում է Արցախի Հանրապետությունն Ադրբեջանի կազմում։

Այս օրերին, գուցե հենց այս պահին կառավարության շենքի բազմաթիվ աշխատասենյակներից մեկում Նիկոլ Փաշինյանը՝ անձամբ, հնարավոր է՝ գրագիրների օգնությամբ, գրում է իր ամանորյա ուղերձը։ Դա հեշտ լուծելի խնդիր չէ անգամ հարյուրավոր տեքստեր գրած ու հազարավոր խորամանկություններ հեղինակած Նիկոլ Փաշինյանի համար, որովհետև նա պետք է փորձի հազարամյակների կտրվածքով հայ ժողովրդի կրած մեծագույն աղետի՝ Արցախի կորստի տարին ներկայացնել՝ որպես ձեռքբերումների տարի։ Իսկ դա բարդ խնդիր է անգամ մեծ մանիպուլյատորի համար։

«Եթե ուզում են Արցախը խորհրդանշող կամ նրա մշակույթը պահպանելու համար որևէ բան անել, կարող են այլ հուշարձան ստեղծել, Արցախի բանահյուսությունը, լեզուն պահպանեն»,- եզրափակեց Հովիկ Ավանեսովը։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը թյուրքագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Վարուժան Գեղամյանն է։

Նիկոլ Փաշինյանը շարունակում է զբաղվել «Արցախը տանք և հանգիստ ապրենք» թեզի պաշտպանությամբ. դրա ապացույցը երեկ Հանրային հեռուստաընկերության եթերից նրա հակաարցախյան ձևակերպումներն էին։

Արտակ Բեգլարյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է․ «Օկամպոն հրապարակել է երկրորդ զեկույցը Լեռնային Ղարաբաղի ցեղասպանության մասին՝ անդրադառնալով կանխարգելման և պատժի մեխանիզմներին

Կարո՞ղ ենք ենթադրել, որ 2021 թվականի մայիսին՝ քաղաքական շահերից ելնելով, տեղի է ունեցել «ուղիղ պետական դավաճանություն»…

Պատերազմից հետո Արցախի մի մասը դեռևս հայկական էր, Փաշինյանն էլ խոստանում էր այն ոչ միայն հայկական պահել, այլև հետ բերել մնացածը։

Արցախում Ադրբեջանի ցեղասպանական գործողությունների հետևանքով բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցները ՀՀ-ում մեծաթիվ խնդիրների առջև են կանգնում: Վերջին շրջանում հատկապես այդ խնդիրներն ավելանում են՝ ՀՀ քաղաքացիություն «չունենալու» ու 070 կոդով անձնագրերը փոխելու վերաբերյալ ներկա իշխանությունների կողմից ներկայացվող պահանջի առումով:

«Ընդհանրապես, նման խոսույթն է արհեստական, որովհետև դու ձախողել ես քո քաղաքականությունը, հիմա դրսում մեղավորներ ես փնտրում,- ասաց Սուրենյանցը, ապա հիշեցրեց,- Երբ երեկ նա խոսում էր մեր պետականության սխալ հիմքերի մասին, երբ պետության հիմնադիր հայրերին խոսույթ էր վերագրում, որի կրողը նրանք երբեք չեն եղել, երբ ասում էր՝ ԼՂ խնդիրն անլուծելի է, հարվածում էր պետության հիմքերին, այսինքն՝ հող էր նախապատրաստում Երրորդ Հանրապետության ապալեգիտիմացման համար:

«ՀՀ քաղաքացուց՝ փախստական. արցախցիների իրավունքների զանգվածային ոտնահարում» խորագիրը կրող պանելային քննարկման ժամանակ Արցախի Հանրապետության ՄԻՊ Գեղամ Ստեփանյանը խոսեց ՀՀ անձնագրայիններում արձանագրված մեծ հերթերից:

Նիկոլն այդպես էլ չհասկացավ, թե ի՞նչ է պետությունը: Նա չհասկացավ նաև, թե ո՞րն է պետության ղեկավարի դերն ու պատասխանատվությունը: Նիկոլն այդպես էլ չհասկացավ, թե ի՞նչ էր իրենից ենթադրում արցախյան խաղաղ կարգավորման գործընթացը: Նա առ այսօր նույնիսկ չի հասկացել, թե ինչո՞ւմ է իրեն մեղադրում ազգային ընդդիմությունը:

Արցախցի փաստաբան Գագիկ Թավադյանը, «ՀՀ քաղաքացուց՝ փախստական. արցախցիների իրավունքների զանգվածային ոտնահարում» խորագիրը կրող այսօր տեղի ունեցած պանելային քննարկման ժամանակ հայտնեց, որ ՀՀ-ում ժամանակավոր հաշվառման  նպատակով արցախցիներին ստորագրելու համար տալիս են տպագիր, նույնաբովանդակ դիմումներ.

Արցախցի փաստաբան Գագիկ Թավադյանը, «ՀՀ քաղաքացուց՝ փախստական. արցախցիների իրավունքների զանգվածային ոտնահարում» խորագիրը կրող պանելային քննարկման ժամանակ համոզմունք հայտնեց, որ արցախցիները նախկինում որևէ խնդրի չէին բախվել Հայաստանում, քանի դեռ գործող կառավարությունը չէր հրապարակել որոշումը, որով Արցախից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցները չեն համարվում ՀՀ քաղաքացիներ:

«Մեզ ասացին՝ գնացեք, կզանգենք՝ նոր կմոտենաք: Բայց մենք մի շաբաթ կսպասենք, դրանց հետո կգնանք, որպեսզի հասկանանք՝ հաշվառումը տեղի՞ է ունեցել, թե՞ չէ: Որովհետև ես իրենց հարցրի՝ ամեն դեպքում քաղաքացիության դիմելու համար փախստականի վկայական պե՞տք է, թե՞ չէ՝ իրենք ասացին, որ անկախ դրանից, եթե անձնագրում առկա է «070» կոդն արդեն իսկ կառավարության որոշմամբ, հավաստում է, որ Դուք փախստական եք: Այսինքն, եթե հիմա անգամ գնանք քաղաքացիության համար դիմելու՝ պետք է նորից գնանք անձնագրային՝ հաշվառվելու»,- հայտնեց Հովսեփյանը:

Արցախցին զրկվեց ՀՀ քաղաքացու իրավունքներից՝ միայն կառավարության որոշումից հետո. փաստաբան

«Իրականում Նիկոլ Փաշինյանը շարունակում է ինքնախոստովանական, ինքնարդարացման շքերթը, որը երեք տարի շարունակ արել է։ Այլ նորություն չկար, ուղղակի ատելության խոսքեր արցախահայության, Արցախի նկատմամբ, հանրային տրամադրություններում գեներացնում է  հակառուսական տրամադրություններ։ Բայց կուզեմ շատ ավելի կարևոր բանի անդրադառնամ՝ մայիս ամսից Հայաստանը չունի սահմանապահ զորքերի հրամանատար։ Մեր երկրի անվտանգության հարցն է»,- նշեց Գեղամ Մանուկյանը։

44-օրյա պատերազմից հետո եւ նույնիսկ դրանից առաջ մեզ մեղադրում էին վաճառելու, ծախելու մեջ, հանձնելու մեջ, այսինքն ջանքեր չենք գործադրել, որպեսզի Հայաստանի կամ ԼՂ իրավունքները պաշտպանենք. Մինչդեռ եթե մեզ օբյեկտիվ մեղադրանք լինի, պետք է լինի ուրիշ բանի մասին, որ մենք ժողովրդի հետ չենք խոսել ԼՂ հարցում հայկական պատկերացումների եւ ցանկությունների իրականացման անհնարինության մասին:

ԼՂ հարցում էմոցիոնալ գիծը նախորդներինը չի եղել, այդ էմոցիոնալ գիծը բոլորինս է եղել. Փաշինյան

Այն մարդիկ, որոնք պլանավորեցին ու իրականացրեցին ԼՂ հայաթափումը համարում են, որ դրանով լուծվեց ԼՂ հարցը ու պետք է լուծվի նաև Հայաստանի հարցը։ Այս մասին, այսօր՝ դեկտեմբերի 19-ին, Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում նշեց  Նիկոլ Փաշինյանը:

1996 թվականի Լիսաբոնի գագաթնաժողովը, որն արտահայտվում է նախագահողի հայտարարությամբ, արձանագրում է հետևյալը. ասում է՝ Լեռնային Ղարաբաղի հարցը պետք է լուծվի ինքնորոշման իրավունքի իրացմամբ, այսինքն՝ Լեռնային Ղարաբաղն Ադրբեջանի կազմում պետք է ստանա ինքնավարություն: Այս մասին, այսօր՝ դեկտեմբերի 19-ին, Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում նշեց Նիկոլ Փաշինյանը:

Ես ՌԴ արտաքին գործերի նախարարությանը խորհուրդ կտամ վերցնել նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունն ու կարդալ մինչև 8-րդ կետը ներառյալ։ Այս մասին, այսօր՝ դեկտեմբերի 19-ին, Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում նշեց Նիկոլ Փաշինյանը՝ անդրադառնալով ՌԴ ԱԳՆ-ի պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովայի այն հայտարարությանը, թե նոյեմբերի 9-ի պայմանավորվածությունները մեծամասամբ Հայաստանի պատճառով չեն կատարվել։