168.am-ի հետ զրույցում Ներքին Հանդի վարչական ղեկավար Խաչատուր Բաղդասարյանն ասաց, որ գյուղը կարող էր ընդունել մի քանի ընտանիքի, եթե բռնի տեղահանված արցախցիները ցանկանային, սակայն նրանք չեն ցանկացել, և դա հասկանալի է։
Ամերիկյան Time ամսագրում հոդված է հրապարակվել, որն անդրադառնում է Լեռնային Ղարաբաղում մշակութային ցեղասպանությանը․ հոդվածի հեղինակը դա անխուսափելի է համարում՝ հաշվի առնելով, թե ինչ ճակատագրի է արժանացել հայկական մշակութային ժառանգությունը Նախիջևանում Ադրբեջանի տիրապետության տակ։
Ինչպես ստանալ 2023-2024 ուստարվա ուսման վարձի լրիվ կամ մասնակի փոխհատուցում․ ուղեցույց Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված ուսանողների և ՀՀ պետական ուսումնական հաստատությունների համար։
«Լավատեղյակ աղբյուրներն ասում են, որ Ստեփանակերտում այսօրվա դրությամբ մի քանի տասնյակ հայ է մնացել` մոտ 30 հոգի:
Թեեւ ՔՊ-ականներն Արցախի կազմալուծումը փորձում են գցել Արցախի 17 օրական իշխանությունների եւ նրանց շնորհավորած հայաստանյան ընդդիմության «գրպանը», սակայն չեն պատրաստվում հավանություն տալ «Հայաքվեի» նախագծին, որով առաջարկվում է քրեական պատիժ սահմանել նրանց համար, ովքեր Արցախը կճանաչեն որեւէ այլ երկրի կազմում։
Պետք է սահմանվի հստակ չափորոշիչներ, ըստ դրա կազմվի բնակարանային կարիքներ ունեցողների ցանկը:
Էրդողանն ու Ալիևը Նիկոլ Փաշինյանին պարբերաբար հիշեցնում են իրենց տրված խոստումները պահպանելու, ստանձնած պարտավորությունները կատարելու անհրաժեշտության մասին։ Պայմանավորվածությունների ու խոստումների մասին հիշեցումներ հղվում են նաև Ռուսաստանից ու Արևմուտքից։ Դրանք առավելապես վերաբերում են, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքին»։
168․am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովն ասաց, որ նման աշխարհաքաղաքական դեգերումների հետևանքով կողմերը և հատկապես Հայաստանն է կորցրել, իսկ Ադրբեջանը ժամանակ է կորցրել։
Իրինայի ու Լևոնի երրորդ որդին՝ Ալեքսանդրը, որ ծնվել է սեպտեմբերի 19-ին՝ ռմբակոծության տակ, Ստեփանակերտի ծննդատան նկուղում, ծնողների հետ Երևան է հասել։ Զգացողությունները, որոնք ունեցել է այդ օրը և տեսարանները, որոնց ականատես է եղել, Իրինային սարսափ ֆիլմ են հիշեցնում։ «Արդեն պառկեցրել էին, ծննդատանն էի․ բժիշկս ասել էր, որ կեսօրվա կողմ կծծնդաբերեմ։ Շրջափակման հետևանքների, պատերազմի վերսկսման վտանգի, […]
Եվրոպայի խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովն ընդունել է «Հումանիտար իրավիճակը Լեռնային Ղարաբաղում» բանաձևը և համանուն խորհրդատվությունը։ Այս մասին տեղեկացնում է ԵԽԽՎ-ում հայկական պատվիրակության ղեկավար Ռուբեն Ռուբինյանը:
Ռուս խաղաղապահները Լեռնային Ղարաբաղում սեպտեմբերի 19-ից՝ Ադրբեջանի լայնածավալ ռազմական ագրեսիայից ի վեր արդեն փակել են 7 դիտակետ և 15 ժամանակավոր դիտակետ:
«Արցախի էջը փակել չի կարելի։ Ցավոք սրտի, մենք առաջինն այս մասին ասում ենք Հայաստանի կառավարությանը, ապա՝ միջազգային հանրությանը։ Ասում ենք, որ չճանաչված պետությունը ևս կարգավիճակ է, և Արցախը պետք է շարունակի հարաբերվել աշխարհի հետ, պարզապես, եթե նախկինում դա արվում էր Արցախից, ապա հիմա դա պետք է արվի Հայաստանից»։
Գերմանական երկաթե կանցլեր Բիսմարկը ժամանակին գրում էր. «Ռուսաստանի հետ արժե կա՛մ ազնիվ խաղալ, կա՛մ ընդհանրապես չխաղալ»: Հայաստանի դոնդողանման «վարչապետի» գեղցի շուստրիությանը Բիսմարկը դեռ ծանոթ չէր…
Բիշքեկում ԱՊՀ գագաթնաժողովի շրջանակում հանդիպել են Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինն ու Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը: Այս մասին տեղեկացնում է Ռուսաստանի նախագահի պաշտոնական կայքը:
«Կյանքիս բացառիկ օրերն ու ժամերն են եղել, որ ես, մեղմ ասած, ատել եմ այն, ինչ տեսել եմ, որովհետև երբ ես բարձրանում էի Դադիվանք, տեսել էի գեղեցիկ, շքեղ Ստեփանակերտը, մեր Արցախ աշխարհը: Եվ ներքին հույս կար, որ նորից պետք է վերընձյուղվի մեր բնօրրանը, բայց վերադարձին տեսա՝ ամայացած տարածքներ, լքված տներ, ավերվող ճանապարհներ ու ճակատագրեր…: Այն, ինչը ես տեսա, երանի երբևէ որևէ հայ առիթ չունենա այլևս տեսնի»:
Արցախի Մարտակերտի շրջանի Գետավան գյուղն ադրբեջանական վերահսկողության տակ է անցել 2023թ․-ի սեպտեմբերի 19-ին՝ Արցախի վրա հարձակման առաջին օրը։ Այդ օրվանից գյուղի 71-ամյա բնակիչ Մադաթ Բաբայանը համարվում էր անհետ կորած։ Հարազատի ճակատագրի մասին տեղեկություն չունեցող ընտանիքը հոկտեմբերի 9-ին զանգ է ստացել Բաքվից։ Այս մասին գրում է «Հետք»-ը։
168.am-ի հետ զրույցում ազատամարտիկ, չարեքթարցի Աշոտ Սևյանի մեկնաբանությամբ, եթե հասարակությունը շարունակում է լսել Նիկոլ Փաշինյանին, ապա կարող է մտածել, որ երկրում ամեն ինչ լավ է, քանի որ նա 5 տարի շարունակ հայտարարում է, թե ամեն ինչ նորմալ է։
Ղրղըզստանի մայրաքաղաք Բիշքեկում վաղը կկայանա ԱՊՀ պետությունների ղեկավարների խորհրդի նիստը, որը կանցկացվի նեղ և ընդլայնված կազմով. ակնկալվում է, որ առաջնորդները համատեղ փաստաթղթեր կստորագրեն։ Այսօր նախատեսված է Ալիևի հանդիպումը Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ։
Ես էլ ունեմ լեգիտիմ իրավունք մտածելու, որ հենց Փաշինյանն է բռնել տվել Ռուբեն Վարդանյանին, քանի որ ըստ շրջանառվող տեղեկատվության, նա սկզբում անխոչընդոտ անցել է Հակարիի անցակետը, սակայն մի քանի քայլ հետո ադրբեջանցիներն իրեն հետ են կանչել և գերեվարել: Դե ապացուցեք, որ այդպես չէ: Ռուբեն Վարդանյանն ազատության մեջ սպառնալիք էր բացառապես Նիկոլ Փաշինյանի համար:
Արցախի նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանը, որը ձերբակալվել է ու տեղափոխվել Բաքու, կալանավորումից հետո երկու անգամ զանգահարել է ընտանիքին. այս մասին լրատվամիջոցներին հայտնել է Վարդանյանի որդին:
168.am-ի հետ զրույցում Հայաստանի ազգային արխիվի նախկին տնօրեն, պատմական գիտությունների դոկտոր Ամատունի Վիրաբյանը պատասխանելով այս հարցերին՝ նախ վստահեցրեց, որ 1975 թվականի քարտեզներ գոյություն ունեն, ավելին՝ դրանց էլեկտրոնային տարբերակն ունի։
Հայաստանի Հանրապետության կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանը հոկտեմբերի 12-ին տեղի ունեցած Կառավարության նիստի ընթացքում ներկայացրել է ՀՀ դպրոցներ ԼՂ-ից բռնի տեղահանված աշակերտների մասին տեղեկություններ:
Ադրբեջանը Լեռնային Ղարաբաղի հայերին էթնիկ զտման ենթարկելու հստակ նպատակ է ունեցել, ինչն իրականացրել է:
Հոկտեմբերի 11-ին ԱՊՀ անվտանգության և հատուկ ծառայությունների ղեկավարների խորհրդի 53-րդ նիստի մասնակիցների հետ հանդիպմանն Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել է, թե իրենց տեղեկություններով՝ օկուպացված և հայաթափված Արցախում «գոյություն ունեն որոշ խմբեր, որոնք դեռ թաքնվում են»:
Հայաստանի ազգային ժողովի պատգամավոր Արուսյակ Ջուլհակյանը Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում (ԵԽԽՎ) տարակուսանք է հայտնել, որ այլատյացությունը և ավտորիտարիզմը քննադատող զեկույցի բանախոսը ներկայացնում է մի երկիր, որը հայտնի է իր այլատյացությամբ և ավտորիտարիզմով, որը վերջերս է էթնիկ զտման ենթարկել իրենց պապենական հայրենիքում ապրող ամբողջ հայ բնակչությանը:
Նա հավելել է, որ, արգելելով նույնիսկ փոքր քանակի մարդասիրական ապրանքների մուտքը Լեռնային Ղարաբաղ, գյուղատնտեսական աշխատանքների սեզոնին Ադրբեջանի զինվորականները կրակում էին դաշտում աշխատող խաղաղ բնակիչների վրա՝ թույլ չտալով, որ նրանք սեփական բերքը հավաքեն կերակրվելու համար, որի հետևանքով այս ընթացքում որոշ էթնիկ հայեր արդեն սովամահ էին եղել, իսկ մնացած սննդամթերքի պաշարները խիստ սուղ էին։
Եղիշե Կիրակոսյանը նշել է, որ 2023 թվականի սեպտեմբերի 28-ի միջանկյալ միջոցի դիմումի հիման վրա Հայաստանը խնդրում է, որպեսզի ՄԱԿ-ի արդարադատության միջազգային դատարանը կիրառի հետևյալ միջանկյալ միջոցները՝ նախքան տվյալ գործի հետ կապված որոշման կայացումը
2020 թվականի Արցախի 44-օրյա պատերազմից հետո Բաքվի բանտերում շարունակում են պահվել հայ գերիները, որոնց Ադրբեջանը ներկայացնում է՝ որպես «ահաբեկիչներ», և հրաժարվում է վերադարձնել: Մինչդեռ կան փաստեր, որ 44-օրյա պատերազմում հենց Ադրբեջանն էր վարձել սիրիացի ահաբեկիչների՝ Արցախի խաղաղ բնակիչների դեմ պատերազմելու համար։
Արդարադատության միջազգային դատարանում Ադրբեջանի դեմ Հայաստանի բողոքի քննության ժամանակ Հայաստանի հայցը ներկայացնող փաստաբաններից Լոուրենս Մարտինը հայտարարել է, թե 100 հազար հայեր՝ Լեռնային Ղարաբաղի ողջ բնակչությունը, ստիպված է եղել լքել իրենց տներն ու շրջանները։
ՀՀ մարզերում այս պահին գտնվում է ԼՂ–ից բռնի տեղահանված 80 401 մարդ։ ՀՀ կառավարության նիստին տեղեկացրեց ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածների նախարար Գնել Սանոսյանը։