«Հայության համար Հոկտեմբերի 27-ը ողբերգական էր, բայց Վազգեն Սարգսյանի համար, իր անձի, իր ապրածի, իր գաղափարների, պայքարի համար այս օրերն ավելի ողբերգական են: Արցախի հանձնումով Վազգենին ևս մեկ անգամ սպանեցին»,- այսօր՝ Հոկտեմբերի 27-ի ոճրագործության 24-րդ տարելիցի օրը, «Եռաբլուր» զինվորական պանթեոնում լրագրողների հետ ճեպազրույցի ժամանակ ասաց ՀՀԿ Գերագույն մարմնի անդամ Սամվել Նիկոյանը:
«Պատմությունը ցույց է տալիս, որ հայ ազգին հաղթել արտաքին ներգործությամբ, ուղիղ թշնամական գործունեությամբ անհնար է լինում կամ շատ բարդ: Տարբեր ժամանակներում տարբեր եղանակներով հայ ազգի վրա ներազդել հնարավոր է լինում ներսից: Այդպիսի օրինակ էր Հոկտեմբերի 27-ը, և նաև վերջին նորագույն պատմությունը ցույց տվեց, որ Արցախի հանձնումը, ՀՀ անվտանգային երաշխիքների թուլացումը մեր հակառակորդների համար հեշտ եղավ ապահովել՝ ներսից թուլացնելով երկիրը»։
Հոկտեմբերի 19-ին տեղեկացվեց՝ Արցախի տեղեկատվական շտաբը փակվում է: Երևանի Խ. Աբովյան 9 հասցեում գործող Արցախի օպերատիվ շտաբը, որը բացվել էր 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի ժամանակ՝ արցախահայության խնդիրներով զբաղվելու նպատակով, դադարեցրել է աշխատանքները։
Օսկանյանը նշում է, որ երբ Ստրասբուրգում Փաշինյանը այս իրադարձություններից հետո հնարավորություն ուներ նման լսարանի առաջ ելույթ ունենալ, նա չբարձրացրեց այս հարցը, չխոսեց արցախցիների վերադառնալու իրավունքի մասին, նա, իրոք, «արցախյան հարցի դագաղի վերջին գամը մեխեց» և դրանով փակեց հարցը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովն է։
Սեպտեմբերի 19-ին Արցախի Հանրապետության դեմ Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմը 100 հազարից ավելի խաղաղ բնակիչների դարձրեց գաղթական։ Ադրբեջանը պատերազմի ու ցեղասպանության վտանգի տակ Արցախում իրականացրեց էթնիկ զտում։ Արցախի պաշտպանության ժամանակ մարտիրոսվեցին տասնյակ հայորդիներ, նրանցից մեկն էլ Վովա Ավանեսյանն էր՝ աշխարհազորային։ Սեպտեմբերի 19-ին պատերազմը սկսվելու հենց առաջին վայրկյանին գնացել էր դիրքեր՝ հայրենի Մարտակերտն ու մյուս բնակավայրերը թշնամու ներխուժումից պաշտպանելու համար։ Ցավոք, և՛ նա զոհվեց, և՛ Արցախը կորսվեց։
Եվրոպական խորհրդարանը, նախքան Նիկոլ Փաշինյանին ծափահարելը, ծափահարում և ողջունում էր ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանին, երբ վերջինս ստորագրեց Եվրամիության հետ համապարփակ և ընդլայնված համագործակցության փաստաթուղթը (SEPA)։
Սեպտեմբերի 19-ի ռազմական գործողությունների սրացումից ի վեր, մինչ այժմ Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի աշխատակիցները օգնել են Հայաստան տեղափոխել 220 աճյուն, որոնց թվում են նաև վառելիքի պահեստում տեղի ունեցած պայթյունի զոհերը։ Այս մասին տեղեկացնում են ԿԽՄԿ հայաստանյան գրասենյակից։
Եվրոպայի խորհուրդը Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ հրատապ քննարկում է անցկացրել և հռչակագիր ընդունել։ Այս տեղեկությունը հրապարակվել է X սոցիալական ցանցում` «Հայաստանը Եվրոպայի խորհրդում» միկրոբլոգում։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության փաստաբանների պալատի անդամ Ռաֆայել Մարտիրոսյանը պատասխանելով այդ հարցերին՝ նախ ասաց՝ Քաղաքացիության մասին օրենքի համաձայն՝ տրված է Արցախի բնակիչներին կամ քաղաքացիություն չունեցող անձանց քաղաքացիություն շնորհելու ուղիները, սակայն այնտեղ որոշակիացված չէ, թե կոնկրետ ազգությամբ հայերը կամ քաղաքացիություն չունեցող անձինք ինչ կարգով պետք է ստանան քաղաքացիություն։
«Պատերազմի ժամանակ բնակչությունը Ստեփանակերտ էր գնացել, բոլորս էլ մտածում էինք, որ պատերազմի ավարտից հետո բոլորը կվերադառնան իրենց տները, հետո պետք է կարգավիճակ որոշեին, որպեսզի գյուղում ապրեինք։ Մեր գյուղից մարդիկ որևէ բան չեն վերցրել, չեն իմացել, որ վերջնականապես դուրս են գալիս, իսկ թշնամին առհասարակ գյուղ չէր մտել, քանի որ մինչև վերջին պահը մեր զինվորները կանգնած են եղել, մինչև այն պահը, որ սկսեցին զինաթափել։
Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված անձանց նկատմամբ վարչական տուգանքները կբեկանվեն։ Լրագրողների հետ զրույցում այս մասին ասել է ՀՀ ներքին գործերի նախարարի տեղակալ Արփինե Սարգսյանը։
Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված անձանց միանվագ դրամական սոցիալական աջակցություն տրամադրելու գործընթացում ծագած խնդիրները լուծելու նպատակով՝ կառավարությունն ընդունել է որոշում:
ՀՀ ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավորները ստացած պարգևավճարն ամբողջ ծավալով ուղղելու են Արցախից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցների սոցիալական խնդիրների լուծման համար: Այս մասին հայտարարել է «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանը։
«Ակնհայտ է, հայ ազգի, հայկական Արցախի էջը փակված չլինելու տեսակետից ինչ կարևորություն կա, որպեսզի Արցախը Նախիջևան չդառնա, ավելին չմանրամասնեմ։ Երևանի կենտրոնում, հարմար ու անվտանգ սրահից խորհուրդ տալ մազապուրծ քույրերիս ու եղբայրներիս այս կամ այն գործողությունն անել՝ կոռեկտ չէ»,- ԱԺ խմբակցությունների ճեպազրույցի ժամանակ ասաց «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանը՝ անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինյանի այն հայտարարությանը, որ արցախահայությանը կտան ժամանակավոր պաշտպանության կարգավիճակ, որից հետո նրանք կարող են դիմել և ստանալ ՀՀ քաղաքացիություն։
Արցախի հակամարտությունը լուծված չէ, և Ադրբեջանն իր քայլերով դա ապացուցել է։Այս մասին ԱԺ–ում ճեպազրույցների ժամանակ հայտարարեց «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանը։
Նրանց միակ արձագանքը Նիկոլ Փաշինյանին կարող է և պետք է լինի «Չենք վաճառվում» պատասխանը, որը երբևէ նա լսելու է սեփական աշխատասենյակի զրահապատ պատուհաններից։
ԼՂ հայերի ապագան կախված է նրանից, թե ինչ առաջարկություն նրանց կանի Ադրբեջանը․ Փաշինյան
Փաստ է՝ ՌԴ զորախումբը չի կարողացել կամ չի ցանկացել ապահովել ԼՂ հայության անվտանգությունը․ Փաշինյան
Քարոզչամեքենաները նրա համար են, որ սպասարկեն կոնկրետ շահեր, ու երևի թե դրանք կյանքի իրավունք ունեն: Կա պահանջարկ, առաջարկը չի ուշանում: Հայաստանում դրանց մեջ առանձնանում է Հանրային հեռուստաընկերության (Հ1) քաղաքական հաղորդումների բլոկը՝ իր հսկայական ռեսուրսներով, իր տակ դրված ահռելի միջոցներով, ի դեպ՝ պետական, հանրության գրպանից, ասել է թե՝ հարկատուների հարկերի հաշվին սնվող: Հանրային հեռուստաընկերություն կոչվող քարոզչամեքենան սպասարկում է կոնկրետ մեկ հոգու՝ Նիկոլ Փաշինյանի ու մեկ քաղաքական թիմի՝ ՔՊ-ի ու նրա արտաքին կուրատորների շահերը, ու դա անում է բավականին արդյունավետ:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Ոսկանապատ» վերլուծական կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանն է։
«Երբ այդ հովանավոր պետությունը կտրել է իր օգնությունը, չճանաչված պետությունները դադարել են գոյություն ունենալ։ Արցախի դեպքը գալիս է ապացուցելու այդ տեսության ճշմարտությունը։ Արցախի ներկայիս վիճակի պատասխանատուն Հայաստանի այն ուժերն են, որոնք մտածում էին, որ Արցախից ազատվելով՝ Հայաստանը կարող է ունենալ լավ ապագա, մինչդեռ, կյանքը ցույց տվեց, որ Արցախից հրաժարվելով՝ Հայաստանը կանգնեց նոր խնդիրների առաջ»,- ասաց Միրզոյանը։
Հոկտեմբերի 4-ին ՀՀ Պաշտպանության նախկին նախարար Արշակ Կարապետյանը հայտարարել էր քաղաքական պայքար սկսելու մասին՝ նշելով, որ դրան մղել է Նիկոլ Փաշինյանի կողմից Հայաստանի շահերի դավաճանությունը և Հայաստանի գոյատևմանը սպառնացող վտանգը:
ԼՂ-ից ՀՀ զենք-զինամթերք է ներմուծվել, և այդ մասին ՀՀ ՆԳՆ–ն տեղյակ է։ Ազգային ժողովում ՀՀ կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ այս մասին ասաց ՀՀ ՆԳ նախարար Վահե Ղազարյանը։
Արցախից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցներից ահազանգեր եմ ստացել, որոնց հիմքը իրենց կարգավիճակով պայմանավորված՝ սոցիալական, աշխատանքային խնդիրների առաջացումն է։ Այս մասին կառավարության հետ հարցուպատախանի ընթացքում ասաց «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Թադևոս Ավետիսյանը։
«Փաշինյանը, Սամվել Բաբայանն ու այն արցախահայերը, ում վզներին իրենց թևերի պես հաստ ցեպեր են գցված, բայց ինչ-որ դղյակներ են պահանջում, թող ինձ ու մնացած հայրենակիցներին ասեն, թե Սամվել Շահրամանյանն ինչ պետք է աներ, որ չի արել: Եթե Ձեզ դղյակներ են պետք՝ Նիկոլի դղյակները վերցրեք: Գնացեք՝ Աննայի ծոցը քնեք, եթե տուն չունեք: Ի՞նչ եք ուզում: Գնացեք կառավարություն ու պահանջեք, որ ձեզ տուն տան այն մարդիկ, որոնք ձեր տունը վաճառել են թուրքին»,- հիշեցրեց Աշոտ Անդրեասյանը:
ՀՀԿ ԵԿ փոխնախագահ Աշոտ Անդրեասյանի գնահատմամբ՝ Արցախն Ադրբեջանի վերահսկողության տակ է, քանի որ ՀՀ իշխանությունները խաբեությամբ հետ են կանգնել դեռևս 2021 թվականին իրենց նախընտրական ծրագրում ներառված՝ Արցախի անվտանգության երաշխավորի պարտավորությունից:
«Այն արցախցիները, Նիկոլի, Բաբայան Սամվելի ու նմանատիպ մարդկանց կողմից ուղղորդված ինչ-որ ակցիաներ էին անում Արցախի նախագահի դեմ, ինչն իրականում խուլիգանություն է, ի՞նչ էին պահանջում նրանից: Այդ արցախահայերը չէին գալիս էստեղ ու ջարդում Նիկոլ Փաշինյանի ու նրա աշխատակազմի գլուխը, երբ Փաշինյանը հայտարարում էր, որ Արցախն Ադրբեջանի կազմում է»,- ասաց Աշոտ Անդրեասյանը:
Ցավոք, «ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամը չի բացառում, որ Ադրբեջանի օկուպացիայի ներքո գտնվող Ամարասի վանական համալիրը, որը հայ պատմիչների վկայությունների համաձայն հիմնադրվել է 4-րդ դարի սկզբին Գրիգոր Լուսավորչի կողմից և որտեղ 5-րդ դարի սկզբին Սբ. Մեսրոպ Մաշտոցը բացել էր Արցախի առաջին դպրոցը, մոտ ժամանակահատվածում կարող է թշնամու կողմից ենթարկվել պղծման կամ ամբողջական ոչնչացման, ինչպես Արցախի խորհրդանիշ դարձած հայ կրոնական այլ սրբավայրերն ու պատմամշակութային հուշարձանները, որի վառ օրինակը Շուշիի Սբ. Ամենափրկիչ Ղազանչեցոց եկեղեցին է։
Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը հարցազրույց տալու է, բայց ոչ Հանրային հեռուստատեսությանը: Այս մասին NEWS.am-ին հայտնեցին Արցախի ներկայացուցչությունից: