Արցախ

Խոսելով արցախյան այցի մասին՝ ՀՀ պաշտպանության նախարարը նշել է, որ բավականին օգտակար օրեր են եղել այն առումով, որ հասցրել է շփվել նորակոչիկների հետ, ինչպես նաև տեսել և գնահատել է ծառայության պայմանների հետ կապված այն խնդիրները, որոնք լուծման կարիք ունեն:

Ադրբեջանական լրատվամիջոցներն այսօր տեղեկություն են տարածել, թե Արցախի Պաշտպանության բանակի զորամասերից մեկում տեղի ունեցած փոխհրաձգության արդյունքում վիրավորվել է մեկ սպա և մեկ ժամկետային զինծառայող:

168.am-ի հետ զրույցում քաղաքագետն առանձնացրեց այն կարևոր շեշտադրումները, որոնք կային «Արմենիա» հեռուստաընկերության «Ռ-Էվոլյուցիա» հաղորդաշարին ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի երեկվա հարցազրույցում:

Արցախի Հանրապետության վարչապետ Արայիկ Հարությունյանը հուլիսի 16-ին Ասկերանի շրջանի Խաչմաչ համայնքում ներկա է գտնվել կինոռեժիսոր Ջիվան Ավետիսյանի հեղինակային ֆիլմերի եռօրյա ցուցադրության փակման արարողությանը, որի ժամանակ ներկայացվել է «Վերջին բնակիչը» ֆիլմը:

«Անկեղծ ասած, ես մի անգամ կիսապաշտոնական միջավայրում երկար զրույց եմ ունեցել համանախագահ երկրներից մեկի ներկայացուցչի հետ և ասել եմ՝ ինչո՞ւ դուք կոնկրետ մատնացույց չեք անում՝ ասեց, գիտեք, կոնկրետ մատնացույց անելու պարագայում մենք կարող է դառնանք կողմ և բոլորը կարող են մտածել, որ մենք հայամետ քաղաքականություն ենք վարում, իսկ մեր խնդիրն է բանակցային պրոցեսը շարունակել, որովհետև բանակցային պրոցեսին այլընտրանք չկա, բանակցային պրոցեսի այլընտրանքը ռազմական գործողություններն են, որը ցանկալի չէ նաև մեզ համար և, միգուցե առաջին հերթին մեզ համար, որովհետև մեր սպայի կյանքը, մեր զինվորի կյանքը մեզ համար շատ թանկ են»,-ասել է ՀՀ նախագահը:

«Սերժ Սարգսյանի հարցազրույցի մեսիջները կարևոր էին»,-168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության նախագահի մամուլի խոսնակ Դավիթ Բաբայանը՝ անդրադառնալով «Արմենիա» հեռուստաընկերության «Ռ-Էվոլյուցիա» հաղորդաշարին տված ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հարցազրույցին :

«Ռ-Էվոլյուցիա» հաղորդման եթերում Սերժ Սարգսյանի հարցազրույցն ուղղված էր և՛ արտաքին, և՛ ներքին լսարանին: 168.am-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց «Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի» նախագահ Թևան Պողոսյանը՝ խոսելով ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի երեկվա հարցազրույցի մասին:

Արցախի Հանրապետության Նախագահ Բակո Սահակյանը հուլիսի 17-ին ընդունել է Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանին:

«Ըստ էության, այն, որ այդպիսի պատերազմի հավանականությունը շատ մեծ է, փորձագետները խոսում են վերջին բոլոր ամիսներին։ Դադարը մեծ չէր, և հենց հարձակման համար պայմանները բարենպաստ լինեն, Ադրբեջանն օր օրի կակտիվանա Լեռնային Ղարաբաղում»։

Առաջնագիծը մշտական ջրով ապահովելու ծրագիրը մտել է շինարարական փուլ:

Ադրբեջանի ռազմական հանցագործ լինելու դիմագծի մասին հասատատումները սկսել են հնչել միջազգային կառույցներում: Ապրիլյան պատերազմի ընթացքում կատարված բարբարոսությունների մասին թե Արցախի եւ թե Հայաստանի Հանրապետության համապատասխան գերատեսչությունները դիվանագիտական ներկայացուցչությունների եւ միջազգային կառույցների ուղարկել էին թղթածրար Ադրբեջանի կողմից գործի դրված ամենաանմարդկային վայրագությունների վերաբերյալ:

«Իրավիճակը փոփոխական է. երբ ես ասում եմ՝ փոփոխական է, առաջին հերթին՝ նկատի ունեմ այն հանգամանքը, որ առաջնագծում իրավիճակային փոփոխությունները շատ արագ են լինում»:

Հուլիսի 15-ին Արցախի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Կարեն Միրզոյանն ընդունել է Հայկական բարեգործական ընդհանուր միության ամառային մասնագիտական փորձառության ծրագրի շրջանակներում ճանաչողական այցով տարբեր երկրներից Արցախ ժամանած մի խումբ հայ ուսանողների։

ՊԲ առաջապահ զորամասերը շարունակում են տիրապետել օպերատիվ-մարտավարական իրադրությանը և վստահորեն իրականացնել մարտական հերթապահություն:

«Չեմ կարծում, որ ռուս զինվորականները սկսել են Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարին սովորեցնել, թե ինչպես օդից ռմբակոծել հայկական տարածքները։ Բայց մենք բոլորս գիտենք, որ Ադրբեջանը չի տրամադրել իր օդային տարածքը ՌԴ-ի Կասպյան ռազմածովային նավատորմի թևավոր հրթիռների համար…»:

«Ամեն անգամ, երբ խոսում ենք նրա մասին, թե պատերազմ կլինի՞, թե՞ չէ, պետք է հիշենք Չեխովի այս խոսքը. եթե թատերական ներկայացման ժամանակ պատից կախած է հրացանը, ապա մինչև ներկայացման ավարտն այդ հրացանը պետք է կրակի: Հիմա Ադրբեջանը զինվում է ու զինվում է բացառիկ տեմպերով, խոսքը վերաբերում է բոլոր տեսակի զինատեսակներին՝ հրթիռներին, արկերին, որոնք արձակելու է պատերազմի ժամանակ»:

«Այսօր շատ դժվար է պատկերացնել հրամանատարական կազմի միաբևեռ լինելը պատերազմական ամենօրյա գործողությունների մեջ գտնվող այնպիսի մի երկրում, ինչպիսին Արցախն է: Երկիր, որտեղ նախագահ ունենալը փոխարինվում է կոլեգիալ օրգանով՝ վերջին որոշումը կայացնելու: Իմ կարծիքով՝ դեռ վաղ է այսպիսի անցում կատարելու համար»,- նշեց բանախոսը:

«ԵՄ-ն դեռևս Արցախի նկատմամբ քաղաքականություն չունի, ունեն մի ծրագիր, որը տարեկան որոշակի բյուջե ունի, և հիմնականում երկու ժողովուրդների միջև համագործակցություններ ստեղծելու համար է: Այդ ծրագիրը չի փոխարինում որևէ քաղաքականության, ԵՄ-ն պետք է ունենա հստակ քաղաքականություն Արցախի նկատմամբ»,- ի պատասխան՝ ասաց Ն. Դավիթյանը:

Հարցին, թե արդյոք այս վերջին սահմանային սրացումները նպաստեցի՞ն այս ստորագրահավաքի մեկնարկին, Ռ. Մելիքյանն այսպես պատասխանեց. «Ես կարծում եմ՝ կարելի է 2016 թվականի ապրիլյան դեպքերը դիտել՝ որպես բաժանարար գիծ, և դրանից հետո ես ակնհայտ տեսնում եմ մեր սփյուռքյան կառույցների ուշադրության մեծացումն Արցախի հիմնախնդրի հետ կապված: Ես հատկապես կարևորում եմ իրավապաշտպան կառույցների առկայությունն Արցախում: Ես վստահ եմ, որ դա իր շատ մեծ դրական դերը կունենա խաղաղության տեսանկյունից»:

«Ինչպես գիտեք, Ալֆորվիլ քաղաքը ստորագրեց համաձայնագիր Արցախի Բերձոր համայնքի հետ: Սա նշանակում է, որ ֆրանսիական քաղաքը ճանաչում է Բերձորը որպես հայկական քաղաք: Սա շատ կարևոր նշանակություն ունի: Պետք է այնպես անել, որ նման օրինակները շատ լինեն: Երբ ունենանք Ֆրանսիայի 20-25 քաղաք, որ համագործակցության համաձայնագրեր են կնքել Արցախի քաղաքների հետ, ապա կարող ենք ասել, որ մեր գործում առաջ ենք գնացել: Սա կարող է օգնել, որ Արցախը ճանաչվի որպես անկախ հանրապետություն»,-ասաց Մուրադ Փափազյանը:

«Անվտանգությունը սև ու սպիտակ երևույթ չէ, չի կարելի ասել՝ Ստեփանակերտում բացարձակ անվտանգ է, Թալիշում բացարձակ վտանգավոր է, այդպես չէ: Բնականաբար, շփման գծից հեռավորությունը որոշակի ազդեցություն ունենում է անվտանգության մակարդակի վրա»:

«Քաղաքական գործունեություն չեմ իրականացրել, մոտակա ժամանակներս չեմ պատրաստվում իրականացնել»,- այսօր լրագրողների հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության Մարդու իրավունքների պաշտպան Ռուբեն Մելիքյանը:

Ադրբեջանական բանակի կորուստները տակավին անհամեմատ շատ էին՝ տասնյակ զոհեր, 6 անօդաչու թռչող սարք (ընդհանուր առմամբ ապրիլյան սրացումների արդյունքում հակառակորդը կորցրեց 20 ԱԹՍ ) և այլ ռազմական տեխնիկա:

«Մոսկվան չի ցանկանում, որ այդտեղ հակամարտությունը կրկին բռնկվի ու թեժանա։ Մոսկվան հասկացրեց Ադրբեջանին, որ 2016 թ. ապրիլյան սինդրոմն այլևս չի կրկնվի։ Եթե մենք ապրիլյան պատերազմի ժամանակ հանդես էինք գալիս միայն խաղաղարարների դերում, ապա այժմ Մոսկվան Ադրբեջանին հասկացնում է, որ միանշանակ կաջակցի Հայաստանին»։

Քաղաքագետի գնահատմամբ՝ Ադրբեջանի գործողությունները շատ կանխատեսելի են և տրամաբանական. «Նախ՝ նրանք կարող են իրենց թույլ տալ փակել ԵԱՀԿ գրասենյակը, ուստի ԵԱՀԿ-ն նրանց համար начальник չէ, որին պետք է լսեն։ Նրանք ունենք իրենց օրակարգը և որդեգրել են հետևյալը. ռազմավարական առումով սպասել՝ երբ Հայաստանը՝ որպես գործոն և սուբյեկտ, քաղաքական գործընթացներին այլևս ի վիճակի չլինի հանդես գալ, իսկ մարտավարական առումով՝ պարբերաբար հասցնել հյուծող հարվածներ»։

«Բրյուսելում կայացած հանդիպումն անչափ կարևոր էր՝ անկախ արձանագրած արդյունքից»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Արցախի Հանրապետության մշտական ներկայացուցչության խորհրդական, խորհրդատու Գառնիկ Իսագուլյանը՝ խոսելով Նալբանդյան-Մամեդյարով հանդիպման մասին:

«Մենք միահամուռ գտանք, որ այս անցումային շրջանի համար չպետք է գնալ լուրջ փոփոխությունների»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Արցախի Հանրապետության մշտական ներկայացուցչության խորհրդական, խորհրդատու Գառնիկ Իսագուլյանը՝ խոսելով Արցախում առաջիկայում կայանալիք նախագահական ընտրությունների մասին:

Քաղաքագետը տարօրինակ է համարում այն, որ շատերն Ադրբեջանից սպասում են վստահության մեխանիզմների տեղադրման վերաբերյալ համաձայնություն. «Ադրբեջանցիները դեմ են դրան։ Դա պահանջում է լուրջ աշխատանք և ճնշումներ Ադրբեջանի վրա, բայց այդ դեպքում էլ արդյունքները կանխատեսելի չեն, որովհետև նման աշխատանքներ տարվում են, բայց արդյունք չկա։ Այս հանդիպման իմաստն այն էր, որ բանակցային գործընթացը շարունակվի։ Բանակցային գործընթացը համարվում է անվտանգության ձևաչափերից մեկը. ձևաչափ, որը ոչ միշտ է լավ աշխատում»։

«Մենք կողմնակից ենք, որ երկու երկրների բարձրաստիճան պաշտոնյաների միջև հնարավորինս հաճախ լինի կանոնավոր երկխոսություն: Այս տեսանկյունից մենք կարող ենք միայն ու միայն գոհունակություն հայտնել առ այն, որ երկու երկրների արտգործնախարարների միջև հանդիպումը կայացավ: Ես բազմիցս ասել եմ, որ այս խնդիրը ռազմական լուծում չունի և պետք է բանակցությունների միջոցով հարցը կարգավորվի»,- նշեց դեսպանը:

Արցախի Հանրապետության Սահմանադրության 168-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ գործող Հանրապետության նախագահի լիազորությունների ավարտից ոչ շուտ, քան 50 և ոչ ուշ, քան 40 օր առաջ Ազգային ժողովը խմբակցությունների առաջարկությամբ ընտրում է Հանրապետության նախագահ, որը պաշտոնավարում է մինչև գործող Ազգային ժողովի լիազորությունների ժամկետի ավարտը: