Կարեն Քոչարյանն ընդգծեց՝ Նիկոլ Փաշինյանը վաղուց կտրվել է իրականությունից, նրան ոչինչ ճիշտ չեն զեկուցում. «Նա չգիտի, որ իրեն գալու են ասեն՝ տղա ջան, դու ստորագրեցիր, դե հիմա գնա: Նրան առաջարկություն կանեն, որից նա չի կարող հրաժարվել: Որ պահին նա երաշխիք ստացավ՝ կգնա: Հիմա նա երկարաձգում է միայն և իր և իր ընտանիքի համար երաշխիքներ է ուզում, անգամ իր թիմակիցների համար երաշխիքներ չի ուզում: Որ պահին ստացավ այդ երաշխիքները՝ կթողնի-կգնա»:
Հայ ժողովուրդն ապրում է իր պատմության ծանրագույն օրերը՝ Ցեղասպանությունից հետո, Հայաստանի տարածքի 1/3-ը հանձնվել է Ադրբեջանին։ Թշնամուն է հանձնվել 9000 քառակուսի կմ տարածք, և շատ անհասկանալի վիճակ է՝ ով գալիս GPS-ը դնում ու ասում է՝ սա իմ տարածքն է, իսկ այս իրավիճակում վարչապետի աթոռը զբաղեցնող և երկիրը տոտալ պարտության տարած ղեկավարը շարունակում է պաշտոնավարել՝ լինելով այնպիսի ղեկավար, որը չկարողացավ դառնալ ո՛չ Արցախի, ո՛չ Հայաստանի անվտանգության երաշխավորը։
Նիկոլ Փաշինյանի կողմից նոյեմբերի 9-ին ստորագրված Արցախյան հրադադարի խայտառակ հայտարարությունը ծանր հարված էր Հայաստանի Հանրապետությանն ու հասարակությանը։ Սակայն հետպատերազմյան ժամանակաշրջանը պակաս ծանր ու դրամատիկ չէ, հաշվի առնելով այն զարգացումները, որոնք տեղի են ունենում մեր երկրում, և այն հումանիտար, արտաքին քաղաքական, դիվանագիտական, ռազմական խնդիրները, որոնք ծառացել են մեր երկրի առջև։
Հաստատության տնօրենի արդեն նախկին ժամանակավոր պաշտոնակատար Աննա Կիրակոսյանը 168.am-ի հետ զրույցում պատմեց, որ մինչև Երևանի Մշակույթի և Ջազ քոլեջների միաձուլման գործընթացը՝ նշանակվել է այլ ԺՊ, ում հետ կապված դժգոհություններ են եղել կոլեկտիվի կողմից, և արդյունքում, տարբեր կառույցների, այդ թվում՝ ՀՀ վարչապետին են դիմել, հրավիրվել է ընդհանուր մանկավարաժական խորհրդի նիստ, ԿԳՄՍ-ից ներկայացել են համապատասխան լիազորված անձինք, քննարկել ու որոշել են, որ պետք է լինի այն մարդը, ում որպես ԺՊ լինելուն համաձայն են բոլորը: Այսինքն, հաշվի են առել կոլեկտիվի կարծիքը:
«Իմ կարծիքով, հայ հասարակությունը համաձայն է նրա հետ, որ այն իրավիճակում, որում ստորագրվել է այդ փաստաթուղթը, ուրիշ իրական այլընտրանք չի եղել, որն ավելի լավը կլիներ մեզ համար»,- ռուսական «ՏԱՍՍ» գործակալությանը տված հարցազրույցում հայտարարել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը՝ անդրադառնալով նոյեմբերի 9-ին ստորագրված հայտնի փաստաթղթին։
«Այսօր մեր հասարակության մեջ մեծ ցավ կա, սուգ կա, անհասկանալի իրավիճակ կա, և այն գնահատականը, որ հանրության շրջանում մեծ արձագանք չի ստանում իր հրաժարականի պահանջը, շատ կոպիտ կբնութագրեմ, բայց սրիկայությունն այլ կերպ չի կոչվում, սրիկայությունն այլ տեսք չունի»,- կառավարության շենքի դիմաց՝ լրագրողների հետ զրույցում, ասաց ԱԱԾ նախկին տնօրեն, «Հայրենիք» կուսակցության ղեկավար Արթուր Վանեցյանը՝ անդրադառնալով լրագրողի դիտարկմանը, թե վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ՏԱՍՍ-ին տված հարցազրույցում նշել էր, թե ընդդիմության կոչերը հանրության շրջանում արձագանք չեն գտել:
Նիկոլ Փաշինյանի ու նրա իշխանության իրականացրած քաղաքականությանը, քայլերին ու գործողություններին անհրաժեշտաբար տրվելու են՝ ինչպես քաղաքական, այնպես էլ, անխուսափելիորեն, քրեաիրավական գնահատականներ։ Առանց դրա, առանց կատարվածի համար պատասխանատվության, ոչ թե կոլեկտիվ, այլ հասցեական՝ անուն-ազգանուն ենթադրող հասցեական պատասխանատվության՝ Հայաստանը չի կարող դուրս գալ այս անդունդային իրավիճակից ու առավել ևս՝ մտածել զարգացման մասին։
Մեկ ստորագրությամբ և առանց մարտի արցախյան տարածքների հանձնումից հետո նոյեմբերի 21-ին Նիկոլ Փաշինյանը գնացել էր Պաշտպանության նախարարություն, որ ԶՈւ բարձրագույն սպայակազմին ներկայացնի նորանշանակ նախարար Վաղարշակ Հարությունյանին: Միամտորեն կարծում էի, որ ներկա բարձրաստիճան սպաներին, գեներալներին ուղղված առաջին նախադասությունը, թեկուզ՝ ձևական, կլիներ՝ տղերք, կներեք: Չեղավ:
Երկրում իշխանության ճգնաժամ է և այն ունի օբյեկտիվ բնույթ․ պատերազմի արդյունքում երկիրը հայտնվեց կապիտուլյանտի դերում, ինչն անընդունելի է հասարակության ու սփյուռքի զգալի մասի համար։ Քաղաքական ուժը, որը ժամանակին բոլորովին այլ ստարտային պայմաններում էր երկիրը ստացել, հասցրեց այն լրիվ այլ, շատ ավելի խոցելի վիճակի։ Այսօր եթե անգամ կառավարությունը պահպանում է իր իրավական լեգիտիմությունը, այն արդեն կորցրել է գլխավորը՝ հասարակական-քաղաքական լեգիտիմությունը։
Ինչպես տեղեկացնում է ՀՀ ԱՆ հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման ազգային կենտրոնը, մեկ օրում կորոնավիրուսի հետևանքով մահացել է 38 քաղաքացի, մահացածների թիվը 2040 է:
Մոնթեն հեռակապով ղեկավարում էր հերթական ազատամարտը, Նիկոլը՝ ռուպորով թունավորում էր հերթական միտինգավորներին։
Նիկոլն ինքնատիրապետումը կորցրած` փոխում է կառավարության անդամներին, փորձ է անում վերագտնել ինքն իրեն, վերադարձնել նախկին կերպարը: Չի գիտակցում, որ այլևս ինքը սև խոռոչ է: Պատմությունն արդեն սև տառերով է գրել այդ անունը կեղտոտ էջի վրա, որ ինքը նոյեմբերի 9-ից հետո պարզապես գոյություն չունի: Ժամանակը վերջակետ է դրել այդ անվան դիմաց՝ որպես խարան, անկախ այն հանգամանքից` վարչապետի աթոռի՞ն է, թե՞ մեկ այլ տեղում, քանի որ ցանկացած իրավիճակում դիտվում է՝ որպես սև քառակուսի: Նա բացառապես անցյալ է, սև անցյալ, որն իր ստվերի տակ է առել մեր ներկան ու ապագան:
ԵՊՀ ռազմավարական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար Ալվինա Աղաբաբյանը 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում նշեց, որ Ադրբեջանի կողմից օկուպացված հայկական բնակավայրերի նախնական թիվը 181 է. «Ադրբեջանին հանձնվում է 181 գյուղ և քաղաք: Երբ ներկայացված 121 համայնքն առանձին-առանձին բացում ես՝ ստացվում է 181 քաղաք և գյուղ, գուցե ավելին: Ինչո՞ւ եմ ասում՝ գուցե ավելին, որովհետև միայն Քաշաթաղի շրջանում, որն ըստ ցուցակի՝ ներկայացված էր 52 համայնքի տեսքով, 100-ից ավելի բնակավայր կա՝ գյուղ և քաղաք: Այնտեղ մի քանիսը չենք ներառել ցուցակում, որոնք փաստացի այս պահի դրությամբ բնակչություն չունեին: Այսինքն՝ եթե անգամ այդ կարգավիճակում՝ որպես բնակավայր դա էլ ներառեինք, 181-ից ավելի կլիներ»:
Դեռևս չորս տարի առաջ ԱԺ «Ելք» խմբակցության ղեկավար Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակային ելույթներից մեկում 2016 թվականի ապրիլյան պատերազմի մասին ինքնավստահ հայտարարել էր, թե ապրիլյան պատերազմը Ռուսաստանի հետ պայմանավորվածության արդյունք է եղել։
«Ոչ մի տեղ ոչ մեքենան էր երևում, ոչ հեռախոսային կապ: Երեք տարբեր հեռախոսների մեջ տարբեր համարներ էին, բոլորն էլ անհասանելի էին: Նոյեմբերի 15-ին Դավիթի ընկերներից մեկը ֆեյսբուքյան ադրբեջանական կայքերից մեկում նկատում է Դավիթին, որտեղ մի քանի գերի ընկած տղաների հետ կրկնում էին նրանց ասածները… Դիմել եմ «Կարմիր խաչ»-ի հայաստանյան գրասենյակ, գերիների փոխանակման կենտրոն, դիմել եմ ՄԻԵԴ, Արտակ Զեյնալյանն աջակցեց, հավաքագրեցինք փաստաթղթերը և դիմեցինք ՄԻՊ»:
30-ամյա Նունե Մովսիսյանը իր 5 անչափահաս երեխաների հետ սեպտեմբերի 29-ին Ստեփանակերտից տեղափոխվել է Արարատի մարզի Գոռավան գյուղի մանկապարտեզ: Շուրջ 2 ամիս բազմազավակ ընտանիքի տունը Գոռավանի մանկապարտեզն է: Նունեի ամուսինը՝ ՊԲ պայմանագրային ծառայող Ռազմիկ Մովսիսյանը, պատերազմի օրերին եղել է Հադրութում: Մոտ մեկ ամիս առաջ անգամ դիմել է նախարարություն, խնդրել, որ 5 անչափահասի հորը գոնե Հադրութից ետ բերեն, որ երեխաներն անհայր չմեծանան:
Հետպատերազմյան շրջանում Հայաստանի արժութային շուկան անհանգիստ է։ Այնինչ, թվում էր, թե հակառակը պիտի լիներ. ռազմական գործողություններն ավարտվել են, ու դա պետք է հիմք լիներ, որպեսզի շուկան կայունանար։ Բայց, ինչպես տեսնում ենք, հակառակն է։ Ազգային արժույթն արժեզրկվել է, այն էլ՝ բոլոր հիմնական տարադրամների նկատմամբ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարի հյուրը ՀՅԴ անդամ Գեղամ Մանուկյանն է։
Նիկոլ Փաշինյանը քաղաքական դիակ է, և նրա պաշտոնավարումը ոչ միայն օրըստօրե ավելի է ծանրացնում մեր վիճակն Արցախում և դիվանագիտական ճակատում, այլև նպաստում է սոցիալական ու տնտեսական ծանր վիճակի խորացմանը, անգամ՝ համաճարակի տարածմանը։ Բայց ամենակարևորը հանրային սպասումներն են, որ հիմա կենտրոնացած են Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականի վրա, և այդ պատճառով հասարակությունը դեռևս չի կարողանում թոթափել ցասումը և մտածել՝ ինչպես ընթացիկ օրհասական վիճակի լուծման մասին, այնպես էլ՝ փորձել ապագան կառուցելու տեսլական մշակել։
Նոյեմբերի 9-ին Փաշինյան-Պուտին-Ալիև հրադադարի հայտարարությունը և դրանում ներառված կետերը, հետագա գործողությունները սահուն կերպով Արցախյան հակամարտության ողջ գործընթացը դուրս բերեցին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի և դրա հովանու ներքո իրականացվող ԵԱՀԿ դիտորդական առաքելության տիրույթից՝ ըստ էության ստեղծելով կարգավորման նոր ձևաչափ, որում էական ազդեցություն ունեն Ռուսաստանն ու Թուրքիան։
«Ես մի փոքր կարողանում եմ ինձ տիրապետել, բայց սկեսուրս, ամուսինս կոտրված են: Ամուսինս սկզբից մինչև վերջ եղել է ռազմաճակատում, հիմա վերադարձել է: Այնտեղից մի քիչ կահույք ենք բերել, որոշ չափով հագուստ, ու վերջ: Փորձում ենք այստեղ աշխատանք գտնել, սպասում ենք նաև առաջարկների: Ամուսինս 10-ից ավելի տարի զինված ուժերում է ծառայել, սովորել է Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական ինստիտուտում, իսկ ես կենսաբանության ուսուցչուհի եմ աշխատել»:
Ինչպե՞ս եք տեսնում Արցախի հարցի կարգավորման հեռանկարը, ինչպիսի՞ն են Ձեր մոտեցումները Հայաստանի և Արցախի անվտանգության ապահովման խնդրին։
Երկու տարի առաջ՝ 2018 թվականի դեկտեմբերի 5-ին, Հանրային հեռուստաընկերության եթերում խորհրդարանական արտահերթ ընտրությունների նախընտրական քարոզարշավի շրջանակներում՝ ընտրություններին մասնակցող 11 քաղաքական ուժերը ներկայացնող հիմնական գործիչների մինչև տեղի ունեցավ բանավեճ։
«Որոշ գյուղեր, որ նույնիսկ այդ հայտարարությամբ նախատեսված չէին, էլի անցնում են Ադրբեջանին։ Ո՞վ է այս հարցերին տեր կանգնելու։ Մենք կառավարություն չունե՞նք, կամ Արցախի կառավարությունը չի՞ կարող միջամտել, հայտարարության իրականացումը հսկողության տակ պահել, թե՞ երկու կառավարություններն էլ լիակատար կապիտուլյացիայի են ենթարկվել։ Հայտարարության մեջ կա՞ կետ, ըստ որի՝ ՀՀ կառավարությունն այլևս որևէ կապ չունի Արցախի հետ։ Դեռ ուշ չէ, պետք է պահանջել հայտարարության կետերի եթե ոչ՝ վերանայում, ապա՝ ճշգրտում: Մեկ ստորագրություն դնելով ու մի կողմ քաշվելով չէ: Այսքան տարածք զիջելու դեպքում գոնե կարելի՞ է որևէ պահանջ ունենալ, թե՞ մենք լրիվ ոտքերը սրբելու շորի ենք վերածվել»,- ասաց Արեգ Միքայելյանը:
168.am–ի տեղեկություններով՝ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Տիգրան Խաչատրյանը ազատման դիմում է ներկայացրել։
Մենք պետք է հստակ գիտակցենք, որ հին Հայաստանը չկա, հին Արցախը չկա, Ղարաբաղյան խնդրի հին բովանդակությունը չկա, հին Կովկասը չկա, հին պատկերացումների և հաշվարկների ճնշող մեծամասնությունը այլևս չկա։ Այս փուլից սկսվում է հայկական մեծ ռեկոնստրուկցիան, որի մեջ ներառվում է Հայաստանը, Արցախը, Սփյուռքը, մեր հարևանները, մեր դաշնակիցները, մեր թշնամիները, մեր շահերն ու ռեսուրսները։
«Կարծում եմ՝ փոխարժեքը ավելի էր բարձրացել. այսօր մի փոքր փոխարժեքի բարձրացումը կանգնել է, և դա, ըստ էության, հետևանք է ինտերվենցիաների: Այսինքն՝ իրականացվել է արժութային ինտերվենցիա. նորից մեր արժույթի պահուստներն են վաճառում, որովհետև որևէ տնտեսական դրական փոփոխություն չկա, և, իրականում, արժույթի փոխարժեքին վերաբերող բոլոր ռիսկերն առկա են:
«Իմ պահանջը միակն է՝ սահմանադրական կարգը տապալելու համար քրեական պատասխանատվության ենթարկել Նիկոլ Փաշինյանին»,- ասաց Նիկոլ Փաշինյանի նկատմամբ քրեական գործ հարուցելու ու պատասխանատվության ենթարկելու, ինչպես նաև նրա հրաժարականի պահանջով ՀՅԴ-ական գործիչ Գեղամ Մանուկյանի հացադուլին միացած՝ Սահմանադրական դատարանի (ՍԴ) նախկին անդամ Կիմ Բալայանը:
«Մեր տանը փնտրում էին ցուցարարների ցուցակներ, ռուպըռներ, ապօրինի հավաքներ կազմակերպելու հետ կապված ինչ-որ պարագաներ: Բնականաբար, նման բան մեր տանից չգտան, բայց այլ իրեր առգրավեցին, որի իրավունքը չունեին: Օրինակ, ես ունեմ օրինական զենքեր՝ փաստաթղթավորված, որոնք առգրավեցին ու տարան փորձաքննության: Հավանաբար մի քանի օրից կվերադարձնեն»,- ասաց Միհրան Հակոբյանը:
Մահացել է ՀՀ պետական և ռազմական գործիչ, «Արծիվ մահապարտների միություն» ՀԿ ղեկավար, գեներալ-մայոր, Հայաստանի Հանրապետության արտակարգ իրավիճակների նախարարության փրկարար ծառայության տնօրենի տեղակալ Աստվածատուր Պետրոսյանը։
