Սեպտեմբերի 19-ին երբ Ադրբեջանը լայնածավալ ռազմական գործողություններ սկսեց Արցախի Հանրապետության դեմ, սպանեց, գերեվարեց քաղաքացիական անձանց, այդ թվում՝ երեխաների և նրա ցեղասպան քաղաքականության արդյունքում արցախահայությանը բռնի տեղահանեց Արցախից։
168.am-ի հետ զրույցում արաբագետ, տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանն այս հարցերին պատասխանելիս նախ հիշեցրեց, որ Պաղեստին-Իսրայել բախումները նորություն չեն, հատկապես Գազայի հատվածում։ Գործող խմբավորումների և Իսրայելի միջև պարբերական բախումներ են տեղի ունենում գրեթե յուրաքանչյուր տարի՝ տարբեր մասշտաբներով։
«Նախկին զինվորականներն իրենց սպառել են։ Ֆիզիկապես ի վիճակի չեն խնդիր կատարել։ Ինքս պատրաստ եմ, իհարկե, երիտասարդ զինվորականներին խորհուրդ տալ, բայց որպես այդպիսին՝ խորհրդատուն լավ գործ չէ՝ առանձնապես զինվորական գործում, որովհետև խորհուրդ տվողը զինվորական գործում, պետք է առաջինն այդ խորհուրդ տվողը կարողանա կատարել»։
«Արմեն Աշոտյանի գործով արդեն մի գանգատ ներկայացրել եմ Եվրոպական դատարան (ՄԻԵԴ): Խոսքը գնում է անցյալ տարի՝ նոյեմբերի 16-ին, Հայաստանի Հանրապետությունից նրա ելքն ապօրինի սահմանափակելուն, երբ առհասարակ հրաժարվեցին քրեական հետապնդում իրականացնել: Կալանքի վերաբերյալ գանգատ կուղարկեն մոտակա 10 օրվա ընթացքում: Վճռաբեկի որոշումն օգոստոսի վերջին եմ ստացել»,։
Թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը տելեգրամյան իր ալիքում անրադարձել է Իսրայել-Պաղեստին սկսված պատերազմին:
Փաստաբանները՝ ՀՀԿ փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանի շինծու գործի, հնարավոր զարգացումների մասին. ՈւՂԻՂ
Արցախն ու Հայաստանն արդեն երեքուկես տարի անցնում են դժոխային արհավիրքների միջով` հազարավոր մարդկային կորուստներ, Արցախի հայաթափում, Հայաստանին սպառնացող նորանոր գոյաբանական մարտահրավերներ… Նիկոլ Փաշինյանն այս բոլոր աղետների կենտրոնում է, դրանց մի մասի սադրողը, մյուսների՝ ամորֆ հետևողը, որոշները՝ կանխել չկարողացողը…
«Եթե հավատանք Պաշտպանության նախկին նախարարին, ով օրեր առաջ հայտարարեց քաղաքական հավակնությունների մասին, ապա նա ասաց, որ ադրբեջանցիները Նիկոլ Փաշինյանի ցուցումով են ձերբակալել նախկին պետնախարարին։ Կարծիքներ են շրջանառվում, և շատ հնարավոր է, որ կա գործարք, և այդ գործարքի միջոցով Նիկոլ Փաշինյանը ՀՀ-ում՝ ի դեմ Արմեն Աշոտյանի, կալանավորում է այն մարդկանց, որոնք նրան կխանգարեին Արցախի հանձնման գործում։ Ալիևն էլ գերեվարել է այն հայերին, որոնք Արցախից կարող էին գալ այստեղ ու խանգարել Նիկոլ Փաշինյանին։ Քանի կա Նիկոլ Փաշինյանի կառավարությունը՝ մենք չենք կարող դրական ակնկալիքներ ունենալ»,- շեշտեց Հ. Դանիելյանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի ղեկավար, ռազմական փորձագետ Վիտալի Մանգասարյանն է։
«Երկու ճակատ» պոդկաստի այս թողարկման հիմնական թեման Արցախի Հանրապետության ռազմաքաղաքական ղեկավարության պատանդառությունն ու կալանավորումն է Բաքվում, ինչպես նաև՝ Ալիևի հայազգի գործակից Նիկոլ Փաշինյանի նույնաբնույթ վարքը՝ հայ գեներալների ու իր ընդդիմախոսների ազատազրկումն արդեն Երևանի բանտերում։
«Առնվազն 140 միլիարդի չափով ծախս ավելանալու վտանգ կա Հայաստանի պետական բյուջեի վրա, ինչը նշանակում է, որ եթե այլ ընթացիկ բնույթի ծախսեր չկրճատվեն, այդքանով ավելանալու է բյուջեի դեֆիցիտը, ինչն էլ իր հերթին դառնալու է պատճառ, որ Հայաստանի արտաքին պարտքն էական աճի»,- ասաց Արամյանը։
Ի վերջո, փաստը, որ այսօր թշնամու բանտերում են հայտնվել այն քաղաքական ու ռազմական գործիչները, որոնք գտնվում էին Փաշինյանի թիրախում՝ վկայում է այն մասին, որ նրանք ոչ «դավադիրներ» էին, ոչ էլ «օտարերկրյա գործակալներ» են, և, թերևս, հենց նրանք էին, որ չէին ցանկանում «դավադրություններ թույլ տալ մեր պետականության նկատմամբ» և փորձում էին թույլ չտալ «որևէ մեկին մեզ օգտագործել որպես մանրադրամ իր աշխարհաքաղաքական խաղերի մեջ»։
Ալիև-Էրդողան զույգի բացակայությունը, անկախ ներկայացված պատրվակներից, ի ցույց դրեց կրկին այն հանգամանքը, որ Հարավային Կովկասի զարգացումների համատեքստում նրանք սպիտակներով են խաղում ոչ միայն Հայաստանի դեմ խաղում, Եվրոպական Միության հետ:
Գրանադայի հանդիպումն արձանագրում էր, առաջինը՝ ՀՀ պետականության կորուստ, երկրորդը՝ Հայաստանի տարածքը վերածել թուրք-ադրբեջանական կամ այլ երկրների շուկայական հարաբերությունների տարածքի, երրորդ՝ հայտարարության ստորագրումն ինքնին Ադրբեջանին պատերազմ սկսելու քարտ-բլանշ է տալիս։
168․am-ի հետ զրույցում ռուս ռազմաքաղաքական վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինն ասաց, որ հայ-ֆրանսիական ռազմական համագործակցության մեկնարկը պետք է դիտարկել Հայաստանի՝ ՀԱՊԿ-ը լքելու հեռանկարի կոնտեքստում։ Ըստ նրա, երևում է, որ իսկապես Ֆրանսիայի կողմից որոշ մատակարարումներ կլինեն։
«Անշարժ գույքի շուկան վատ վիճակում է, վաճառքներ գրեթե չկան, քանի որ քաղաքական անկայուն իրավիճակով պայմանավորված՝ մարդիկ չեն գնում անշարժ գույք: Գնորդներ չկան նաև Արցախից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցների շրջանակներում. միգուցե շատ քիչ լինեն և շատ փոքր բյուջեով,- 168.am-ի հետ զրույցում արձանագրեց «Կենտրոն» անշարժ գույքի գործակալության տնօրեն Վահե Դանիելյանը՝ մանրամասնելով,- Բոլորն ասում են՝ սպասենք՝ տեսնենք, թե ինչ կլինի, չենք աշխատում»։
Եթե հիշում եք, Պրահայի հայտարարությունից հետո շատերս ասում էինք, որ բանավոր հայտարարությունը չի կարող համարվել պետության կողմից ընդունված դիրքորոշում. դրա համար երևի ինքը որոշել է նաև ստորագրել:
Նիկոլի իշխանության և հայ ժողովրդի համատեղ կյանքն անհնար է։ Երկրում պետք է ձևավորվի անխուսափելի իմպիչմենտի մթնոլորտ։
Այլևս չկա այն Հայաստանը, որում ապրում էինք մինչև 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ը, չկա նաև այն Հայաստանը, որն ունեինք 2021, 2022 թվականներին: Յուրաքանչյուր փուլի հետ ավելի սեղմված պետությունը սեպտեմբերի 19-ից հետո այլևս ապրում է առանց Արցախի:
Վերջին օրերին ադրբեջանական իշխանության կողմից Արցախի պաշտոնաթող ու գործող առաջնորդների, հանրային-պետական գործիչների ազատազրկումներն ու առևանգումները բացահայտ անօրինական են և բացարձակ կամայական, հանցավոր արարքներ են: Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է ՀՀ նախկին ՄԻՊ Արման Թաթոյանը։
ՀՀ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանի Իրանի Իսլամական Հանրապետություն կատարած այցի ընթացքում իրանական կողմը լուրջ ուղերձներ է հղել ինչպես Երևանին, Բաքվին, այնպես էլ Անկարային։ Իրանական Mehr-ի փոխանցմամբ, Իրանի ԶՈւ շտաբի պետ, գեներալ-մայոր Մոհամադ Հոսեյն Բաղերին Գրիգորյանի հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարել է, որ Իրանը պատրաստ է դիտորդներ ուղարկել Հայաստանի և Ադրբեջանի սահման։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ԵՊՀ «Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոնի ղեկավար, քաղաքական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Վլադիմիր Մարտիրոսյանն է։
Հոկտեմբերի 4-ին հանրության ուշադրությունից աննկատ մնաց ադրբեջանական լրատվամիջոցների հրապարակած մի լուր, որ Ղազախի շրջանի Մազամ գյուղում 30 տարի հետո նորից մանկապարտեզ է գործելու:
«Ամոթ է, վիրավորական, որ Իրանը, ԱՄՆ-ը կամ այլ երկիր է խոսում Հայաստանի տարածքային ամբողջականության մասին։ Դա նույնն է, որ ընտանիք ստեղծես, բայց ընտանիքդ պահելու մասին խոսեն հարևաններդ»,- ասաց Ռուբեն Մելքոնյանը՝ շեշտելով՝ Արցախի և Հայաստանի անվտանգային համակարգերը միմյանց շարունակությունն են, և, եթե փլուզվում է մեկը, դա հանգեցնում է նաև մյուսի փլուզման, հատկապես, որ անվտանգային համակարգը պաշտպանելու համար մեր դիվանագիտությունը որևէ բան չի անում։
3 տարի առաջ այս օրը՝ 2020 թվականի հոկտեմբերի 5-ին, Նիկոլ Փաշինյանն այցելել էր Արցախ, որի շրջանակներում քննարկվել և հաստատվել էր հայտնի հակահարվածի օպերացիան:
Հայ ժողովուրդը չի՞ սիրում հաղթողներին: Ինչ-որ բան, գուցե գենետիկ պատմության հարթության մեջ, սխալ է գնացել: Ու դրա խորացումը կոնկրետ կենտրոններից արագացնում են: Որպես կանոն, նման փոփոխությունների և ցանկալի արդյունքների հասնելու համար աշխարհաքաղաքական կենտրոններում լաբորատորիաներ, վերլուծական, ուղեղային կենտրոններ են աշխատում:
«Արցախից դուրս ենք եկել սեպտեմբերի 28-ին, երբ այնտեղ շատ քիչ մեքենաներ ու մարդիկ էին մնացել։ Սեպտեմբերի 25-ին տեղի ունեցած աղետը՝ պայթյունը, մեզ ստիպեց, որպեսզի մաքսիմալ ուշ դուրս գանք Ստեփանակերտից և մեր սուրբ պարտականությունը կատարենք՝ մինչև վերջին վիրավորը և այրվածքով հիվանդը տեղափոխենք։ Վերջին հիվանդին տեղափոխելուց հետո, Ստեփանակերտում՝ իրենց տներում կային մարդիկ, որոնք տարբեր հիվանդություններ ունեին՝ ինսուլտով, սոմատիկ հիվանդություններով, հոգեկան խնդիրներով։ Վերջին 30-40 հոգուն ավտոբուսներով ճանապարհեցինք և միայն դրանից հետո կարողացանք մենք էլ դուրս գալ՝ մեր ընտանիքներով։
Տնտեսագետ Հրանտ Միքայելյանի խոսքով՝ զուտ շուկայական տեսանկյունից դիտարկելու պարագայում, այս երևույթը կարելի է բացատրել հետևյալ կերպ՝ «պահանջարկի աճելուն զուգահեռ՝ առաջարկը համաչափ չի ավելանում, իսկ շուկայի վրա առաջացած ճնշումը բալանսավորվում է գների բարձրացմամբ»:
«Արցախը հանձնեց, հետո էլ այդ հանձնումը վերահաստատեց սեպտեմբերի 19-ի իր խայտառակ ելույթով, երբ ասեց՝ մեզ ուզում են ներքաշել ռազմական գործողությունների մեջ, բայց մենք չենք ներքաշվելու: Դա ուղղակիորեն Արցախի ժողովրդին և Արցախի Հանրապետությանը դավաճանելու ակտ էր, որովհետև դու քո ժողովրդի մի հատվածին հենց այնպես հանձնեցիր՝ ասելով, որ մենք չենք ներքաշվելու որևէ գործողության մեջ, կամ, ասել է թե, իրենք ինչ ուզում են լինեն, մենք գոնե ողջ մնանք:
Այսօր՝ Եվրոպական միության օրենսդիր մարմնի պլենար նիստի օրակարգում ընդգրկված էր՝ «Լեռնային Ղարաբաղում իրավիճակն Ադրբեջանի հարձակումներից հետո և Հայաստանի նկատմամբ շարունակական սպառնալիքները» վերտառությամբ հարցը:
