Իրանական կողմում, ընդ որում, իշխանության բոլոր մակարդակներում անխտիր՝ սկսած հոգևոր առաջնորդի գրասենյակից, Իրանի նախագահի աշխատակազմից, և վերջացած տարբեր նախարարություններով, ինչպես նաև՝ փորձագիտական շրջանակներում իշխում է մի կարևոր տրամադրություն՝ տարածաշրջանում ուժերի բալանսը խախտվել է, և թուրք-ադրբեջանական դաշինքը, ըստ էության, ստացել է գերակայություն, ինչը մարտահրավեր է նաև Իրանի անվտանգության համար: Հետևաբար, այս համատեքստում իրանական կողմի դիրքորոշումները շատ հստակ են:
Ռուսաստանի արտգործնախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան հաստատեց՝ Արցախում սեպտեմբերի 19-ի ռազմական գործողություններից առաջ ԱՄՆ, ԵՄ և Ռուսաստանի ներկայացուցիչները հանդիպել և շփումներ են ունեցել։ Զախարովան տեղեկացրեց, որ իրենց դիմել են Միացյալ Նահանգները և Եվրամիությունը՝ հանդիպում անցկացնելու նախաձեռնությամբ։ «Կողմերը տեսակետներ են փոխանակել իրավիճակի հետ կապված, միայն այդքանը»,- երեկ ճեպազրույցում ասաց Ռուսաստանի արտգործնախարարության ներկայացուցիչը։
«Մարտական գործողություները, որոնք ծավալվեցին, մենք մոտենում էինք մի վիճակով, երբ նույնիսկ բանակը մատակարարումների խնդիր ուներ։ Արդեն ասել եմ, որ Ադրբեջանի կողմից պատերազմի նախապատրաստությունը տեղի էր ունեցել 2022 թվականի դեկտեմբերի 12-ից, երբ բլոկադայի ենթարկվեց Արցախը, որովհետև Ադրբեջանի նպատակն էր հյուծել, դիմադրությունից զրկել Արցախը և դրանից հետո գնալ մարտական գործողությունների ծավալման»,- եզրափակեց Տիգրան Աբրահամյանը։
«Այն հանգամանքը, որ Արշակ Կարապետյանն այս իշխանություններին դավաճան է համարում, դա, իհարկե, որոշակի նորություն էր՝ հաշվի առնելով, որ 44-օրյա պատերազմից հետո, դրանից առաջ՝ որպես խորհրդական, դրանից հետո՝ որպես այս իշխանության թիմի անդամ պաշտպանության նախարար, տևական ժամանակ աշխատել է։
Անհատական մակարդակում անձնական ցավի, տառապանքի ձևով արտահայտվող այդ աղետը հավաքական, համազգային հարթությունում հայկական պետականությանը զրկել է առաջին հերթին իմաստից:
Սամվել Նիկոյանի խոսքով՝ 2018 թվականին Փաշինյանին աջակցած և դրա համար հիմա ափսոսող մարդիկ համալրել են Փաշինյանի իշխանության հեռացումը ցանկացողների շարքերը, Փաշինյանի վարկանիշն անկում է ապրում. ապացույցը Երևանի ավագանու ընտրություններին այս խմբակի հավաքած ձայների քանակն է՝ 825 հազար ընտրողից ընդամենը 75 հազարինը, ուստի պետք է ոչ թե լացել և հանձնվել, այլ պայքարել։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Հայաստան» ընդդիմադիր խմբակցության պատգամավոր Աղվան Վարդանյանն է։
«Ծայրահեղ վտանգավոր վիճակ է։ Չկա մի երկիր, որը հայտարարել է, որ Հայաստանի դեմ պատերազմի դեպքում կաջակցի մեզ»,- 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց Դանիելյանը։
Ադրբեջանն առևանգել և ապօրինի ձերբակալել է Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանին։ Այսօր հայտնի դարձավ, որ Արայիկ Հարությունյանը Բաքվում արդեն հարցաքննվել է, նրա պաշտպանությունը ստանձնել է ադրբեջանցի փաստաբան Ալով Սաֆարալիևը։
Ի պատասխան ընդդիմադիր պատագամավորների այն դիտարկման, թե Նիկոլ Փաշինյանն է մեղավոր Արցախի այսօրվա կարգավիճակի համար, քանի որ նա հայտարարում էր, որ միջազգային հանրությունը պահանջում է իջեցնել նշաձողը, իսկ իրականում հենց Նիկոլ Փաշինյանն է նշաձողն իջեցրել, վերջինս հաստատեց դա:
Նիկոլը քանդեց հարյուր-հազարավոր տներ ու կյանքեր, բայց փոխարենը նոր կյանք ու երկիր չկառուցեց։ Ալիևի հետ ձեռք ձեռքի տված՝ նրան հաջողվեց հայաթափել մի երկրամաս, որը վերջին երեք հազար տարում ոչ մի թշնամի չէր հաջողել անել։
«Ռևանշի գաղափարը երկարատև պատրաստվելու գաղափար է, ես չգիտեմ, ով է այդ գաղափարին սկսել պատրաստվել, բայց ես 2021 թվականից պատրաստվում եմ, ասեմ, որ շատ հետևորդներ կան։ Հիմա իրենք գիտակցում են, որ այդ ռևանշը մեր նկատմամբ է, այն պարտվողականությունը, որ մեր մեջ կա, պետք է ժամանակի ընթացքում հանվի, ինչը կախված է նաև մեր կրթության մակարդակից։
Քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանցը 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այս տեղեկություններին՝ նկատեց. «Ալիևը կարողացավ Փաշինյանին քաշել, այսպես կոչված, բրյուսելյան գործընթացի ծուղակ, և այդ գործընթացից ստացավ առավելագույնը, այսինքն՝ լեգիտիմացրեց Արցախի նկատմամբ Ադրբեջանի ինքնիշխանությունը:
«Հստակ որևէ բան չեմ կարող ասել, որովհետև չգիտենք, թե վաղը-մյուս օրն ինչ է սպասվելու, եթե վերադարձ լինի Արցախ, չգիտեմ՝ ինչ պայմաններում է լինելու, վերադառնան ու ադրբեջանական անձնագրեր ստանա՞ն, թե՞ ինչպես, չեմ կարող ասել»,- եզրափակեց մեր զրուցակիցը։
«Շառլ Միշելին հիշեցնեմ, որ հենց ԵՄ-ն է Պրահայում և Բրյուսելում գագաթնաժողով հրավիրել, որտեղ Հայաստանի ղեկավարությունը ԼՂ-ն ճանաչեց Ադրբեջանի մաս, թեև մինչ այդ տրամաբանորեն հակառակն էին պնդում»,- հակադարձել է Զախարովան։
Մասնագիտական տարբեր շրջանակներ դրամի շուրջ 7 տոկոս արժեզրկումը չեն պայմանավորում տնտեսությունից եկող ազդակներով. որպես պատճառ են նշում Արցախի շուրջ ստեղծված իրավիճակից հետո առկա խուճապային տրամադրություններն ու անվտանգային մարտահրավերների ձևավորած բացասական սպասումները։
«Իմ գյուղի բնակիչները սփռված են ամբողջ Հայաստանով մեկ՝ Գորիսից մինչև Շիրակի մարզ։ Մեկը տեղավորվել է բարեկամի տանը, մյուսը՝ ծանոթի, մեկը՝ ժամանակավոր կացարանում։ Ինքս հիմա Արարատի մարզում եմ, 5 ընտանիքով մեկ տան մեջ ենք ապրում, հավանաբար ես իմ ընտանիքով կտեղափոխվեմ Երևան, այստեղ մի տան մեջ հնարավոր չէ 5 ընտանիքով ապրել։ Գյուղից ընդամենը երկու ընտանիք կա, որոնց հետ դեռևս չեմ կարողանում կապ հաստատել, բայց գիտեմ, որ Հայաստան են տեղափոխվել»,- նշեց Արտո Հակոբյանը։
Արցախը դատարկվել է՝ նոր միջազգային կառույցներն ու Միացյալ Նահանգները հիշել են, որ այնտեղ պետք է դիտորդական առաքելություն ուղարկեն։ Ո՞ւմ համար է այդ առաքելությունը, երբ Արցախն այլևս դատարկ է։
Երկրորդ կարևոր ուղերձը, որն Իրանը փոխանցում է, և Իրանի այդ անհանգստություններն ավելանում են, վերաբերում է Արևմուտքի աճող ազդեցությանը Հարավային Կովկասում, որն ավելի շատ դրսևորվում է հենց Հայաստանի Հանրապետությունում։ Վրաստանում ևս կա, բայց Հայաստանում իրավիճակ է փոխվում։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի ղեկավար Թևան Պողոսյանն է։
«Դոլարի նկատմամբ դրամն արժեզրկվել է, ընդ որում՝ բավականին կտրուկ: Այս ամենը տեղի է ունենում Արցախում ռազմական գործողությունների, անվտանգային սպառնալիքների ու ցեղասպանության ու Հայաստանի նկատմամբ սպառնալիքների մեծացման արդյունքում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց տնտեսագետ Ատոմ Մարգարյանը՝ հավելելով, որ տեղի ունեցող իրադարձությունների ֆոնին սա դրամական շուկայի բնական արձագանքն է, ինչին ԿԲ-ն այս ընթացքում դեռևս չի միջամտում:
«Տեսնում եմ, խորհրդարանում իրենց պահում են ամենավերջին ցինիկի պես։ Դուք ընդհանրապես ծպտուն հանելու իրավունք չունեք, դուք մեզ բոլորիս եք հայրենազրկել, որովվհետև չկա Արցախ, մենք չենք էլ ունենալու Հայաստան, ձեզ թվում է՝ միայն Արցախն եք մատաղ արել, իհարկե այդպես չէ»,- ասաց Անի Գևորգյանը։
Սեպտեմբերի 28-ին Արցախի Հանրապետության Նախագահ Սամվել Շահրամանյանը հրամանագիր էր ստորագրել 2023 թ․ սեպտեմբերի 19-ից հետո ստեղծված իրավիճակից բխող գործողությունների մասին, որում, մասնավորապես, նշվում է՝ մինչև 2024 թ․ հունվարի 1-ը լուծարել պետական բոլոր հիմնարկները և դրանց ենթակա կազմակերպությունները, և Լեռնային Ղարաբաղի (Արցախի) Հանրապետությունը դադարում է իր գոյությունը։
Երբ իմացանք, որ Ռուբեն Վարդանյանին ադրբեջանական զորքերը բռնել էին, ես այլ երկրի քաղաքացիություն ունեմ և այդ պայմաններում դժվար է լինել Արցախում։ Ինձ ասացին, որքան շուտ կարող եմ, պետք է դուրս գամ Արցախից։ Իմ և ամբողջ արցախահայության համար Ստեփանակերտից-Գորիս եղած 40 կմ ճանապարհը շատ դժվար է, 38-40 ժամ ենք անցել այդ ճանապարհը։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց Հայ դատի Արցախի գրասենյակի ներկայացուցիչ Գևորգ Իսկաջյանը՝ պատմելով, թե ինչ պայմաններում է բռնի տեղահանվել Արցախից ու ինչպես է անցել գաղթի ճանապարհը՝ Ստեփանակերտից մինչև Գորիս, ապա՝ Երևան։
«Մեր ատոմակայանը Թուրքիայի աչքի փուշն է՝ թողարկման պահից իսկ սկսած։ Թուրքիան որևէ հիմք չունի այդպիսի վճիռ կայացնելու, նա իրավասություն ու հիմնավորում չունի։ ՄԱԳԱՏԷ-ն այստեղ կատարում է իր պլանային ստուգումները, և նրա կարծիքը պրոֆեսիոնալ մակարդակում միշտ հասանելի է բոլորին։ Նրանք իրավիճակը գնահատում են կառավարելի, աշխատանքները՝ բավարար, և որևէ նկատողություն կամ անհանգստություն հայկական ատոմակայանի հետ պաշտոնապես չեն հայտնել»,- նշեց Արա Մարջանյանը։
168.am-ի հետ զրույցում նախաձեռնության հեղինակ, Արցախի Հանրապետության փաստաբանների պալատի անդամ, փաստաբան Ռաֆայել Մարտիրոսյանն ասաց, որ բարերարները որոշել են ստեղծել հիմնադրամ, որը կհոգա փաստաբանների ծախսերը, որոնք կլծվեն արցախահայության իրավունքների պաշտպանությանը և նրանց իրավունքները կներկայացնեն եվրոպական տարբեր կառույցներում։
«2020 թվական նոյեմբեր, 44-օրյա պատերազմի ավարտ՝ ՀՀ իշխանությունը ազդարարում է, որ հրաժարվում է Արցախի անվտանգության երաշխավորը լինելու իր առաքելությունից և քաղաքական առումով հարցն ուղարկում է Արցախում տեղակայված ռուսական առաքելության տիրույթ»: Այս մասին ԱԺ-ում հայտարարությունների ժամանակ հայտարարեց ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանը։ Ապա հավելեց. «2021 թվական մայիս, հայտարարվում է «խաղաղության դարաշրջանի» մասին, սակայն այն […]
Սեպտեմբերի 27-ին փաստաբան Արսեն Բաբայանը տեղեկացրել էր, որ դատավոր Կարեն Ֆարխոյանի կողմից Արցախի ամբողջական հանձնումից հետո մեկնարկած բողոքի ակցիաների արդյունքում կալանավորված 18-ամյա Մարատ Հակոբյանի՝ Արցախից բռնի տեղահանված ընտանիքը հասել է Հայաստան:
ՀՀ ԱԺ խորհրդի որոշմամբ, այսօր, ԱԺ-ում Միջազգային քրեական դատարանի Հռոմի ստատուտի վավերացման նախագծի քննարկումն անցկացվել է առանց ընդդիմության մասնակցության: Քվեարկության ժամանակ, սակայն, ընդդիմությունը դեմ քվեարկեց նախագծին՝ հայտարարելով, որ այն հակասահմանադրական է: Այսպիսով, Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովը 60 կողմ, 22 դեմ ձայների հարաբերակցությամբ վավերացրեց Հռոմի ստատուտը: ԱԺ-ում վավերացման դեպքում փաստաթուղթն ուժի մեջ կմտնի 60-օրյա ժամկետում: Միջազգային […]
Քիչ առաջ ՀՀ Ազգային ժողովը (ԱԺ) ՔՊ-ական պատգամավորների 60 կողմ ձայներով վավերացրեց Հռոմի ստատուտը: Ընդդիմության երկու ֆրակցիաները դեմ քվեարկեցին Ստատուտին՝ հայտարարելով, որ այն ոչ միայն հակասահմանադրական է, այլև նորանոր աղետներ է բերելու Հայաստանի Հանրապետության համար:
