Եվրոպական խորհրդարանում Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունն անհասկանալի է, երբ նա կարծես խոսում է ՀՀ-ի և Ադրբեջանի փոխարեն: Եթե ինքը պատրաստ է, իր խոսքերով, 1991 թվականի սահմանների գծից զորքերը հետ քաշել, ապա ոչ մի տեղ չենք տեսել, որ Ադրբեջանը նման ցանկություն հայտնի, որ պատրաստ է նման գործողությունների: Եվ քանի որ ընդհանրական է նշել, չենք կարող ասել, որ այդ հայտարարությունը վերաբերում է միայն Տավուշին, Երասխին և այլն:
«Եթե այդ կոնտեքստում նայենք, ապա այո՛, մենք՝ արցախահայերս, մանավանդ Արցախի իշխանությունները, շատ գործողություններ պետք է կատարենք, որպեսզի կարողանանք դիմակայել ո՛չ միայն Ադրբեջանի կողմից տեղեկատվական «հարձակումներին», այլև աշխատել ՀՀ իշխանությունների հետ, այդ հարցերը բերել օրակարգ, որպեսզի նրանք նույնպես հասկանան, որ Արցախի հարցը միայն իրենց հարցը չէ, և դա հայկական հարց է: Նրանք պետք է նաև հասկանան, որ իրենք իրավունք չունեն, ընդհակառակը, պարտականություններ ունեն, որպեսզի մի օր կարողանանք վերադառնալ ու տեսնել իրական, հայկական Արցախը»,- ասաց Արցախցի պատգամավորը:
Ցինիկ խոստումների տակ, ժողովրդավարության բաստիոնի քողի ներքո Հայաստանն այսօր բռնապետության և քաղբանտարկյալների հանգրվան է։ Այս պահին ակնհայտ շինծու մեղադրանքներով, քաղաքականապես մոտիվացված և ֆաբրիկացված քրեական գործերով մոտ երեսուն անձ կալանքի տակ է։
«Եթե Ռուսաստանը ցանկանա Հայաստանի նկատմամբ պատժիչ գործողություններ իրականացնել, ապա նա ընդամենը կարող է չխառնվել ու թույլ տալ, որ դրանք իրականացնեն Ադրբեջանն ու Թուրքիան: Այսինքն, անգամ ցանկության դեպքում, այդ երկիրն ինքնուրույն որևէ գործողություն անելու անհրաժեշտություն չունի»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Դանիելյանը:
Փաշինյանի ստրասբուրգյան ելույթն իր նպատակներին հասնելու համար փայլուն էր. դժվար էր ավելի շռնդալից կերպով տրորել սեփական ժողովրդի շահերը, անցնել զոհերի շիրիմների վրայով, գեոպոլիտիկ վտանգավոր շպագատներ նստել և արյուն տենչող ժամանակակից քաոսում զոհասեղանին կրկին դնել հայի կյանքն ու պատիվը:
Իմ արվեստով ես փորձում եմ ցույց տալ մեր հանրության ամենաբացասական կերպաները, այն հայերին, որոնք խանգարում են իսկական հայերին, այսօրվա հայերը նաև կործանում են իրական հային։ Ես փորձում եմ ցույց տալ այն պատճառները, թե ինչո՞ւ մենք հասանք այն օրին, որ հանձնվեց Արցախը՝ մեր երկրում տեղի ունեցած դավադրության, դրանից առաջ էլ տեղի ունեցած փոփոխությունների պատճառով։
Պետգնումների armeps համակարգից տեղեկանում ենք, որ պետությունը սեպտեմբերի 29-ին շուրջ 79 900 000 դրամ է հատկացրել Ներդրումային վեճերի կարգավորման միջազգային կենտրոնին՝ ICSID-ին, «Արբիտրաժային տրիբունալի ծախսեր»-ի համար: Ծախս չհանդիսացող այս գնման պատվիրատուն վարչապետի աշխատակազմն է: Իսկ թե ի՞նչ ծախսեր է փակում պետությունը՝ առավել մանրամասն:
168.am-ը թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանից հետաքրքրվեց՝ նորությո՞ւն է դիտարկումը, թե «գնդակը Թուրքիայի դաշտում է», և արդյո՞ք ՀՀ իշխանությունները շատ չշտապեցին, երբ սկսեցին ակտիվ նախապատրաստվել սահմանի բացմանը:
Արցախում կատարվածը լայն իմաստով ձեռնտու էր բոլոր աշխարհաքաղաքական խաղացողներին՝ սկսած Ռուսաստանից ու հավաքական Արևմուտքից, մինչև Թուրքիա ու Իրան: Իրավիճակի ողբերգականությունը, սակայն, հայկական շահի դեմ աշխարհաքաղաքական կոնսենսուսը չէ, դա մեծ հաշվով կարող է պատահել ցանկացած ժողովրդի հետ:
Վերջին տասնօրյակում աշխարհաքաղաքական կենտրոնների ուշադրությունը եվրոպական տարածաշրջանից և մասնավորապես ուկրաինական պատերազմից, ինչպես նաև Հարավային Կովկասում տիրող իրավիճակից, հատկապես` արցախահայության բռնի տեղահանության թեմայից, սահուն անցում կատարեց Մերձավոր Արևելք, որտեղ իրադարձություններն իսրայելապաղեստինյան հակամարտության շուրջ ժամ առ ժամ են զարգանում։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն ԱՄՆ Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանն է։
«Պաշտպանության ոլորտի ծախսերն անգամ, ըստ 2023 թվականի բյուջեի կատարողականի, չեն կատարել 40 տոկոսով. Այսինքն՝ փող ունենք խրամատ փորելու համար, բայց պադավատներ են ձեռք բերել դրա փոխարեն»,- ասաց Քրիստինե Վարդանյանը։
Ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանի գնահատմամբ՝ Ադրբեջանի ու Թուրքիայի միջև անցկացվող հերթական զորավարժությունները պետք է դիտարկել այս բոլոր իրադարձությունների կոնտեքստում: Նրա խոսքով, չնայած հայտարարություններին, թե զորավարժություններն ունեն հակահարձակողական բնույթ՝ դրանք իրականում հարձակողական են, իսկ այժմ ընթացող, այսպես կոչված, «խաղաղության պայմանագրի» ուղղությամբ բանակցությունների ֆոնին, իրենց մեջ պարունակում են ուժի կիրառման սպառնալիք:
Փաստորեն Նիկոլ Փաշինյանը մեկ ժողովրդավարությունը համարել է Ադրբեջանի համար թիրախ պատերազմ սկսելու, մեկ նշել, որ, օրինակ, 44-օրյա պատերազմը որևէ կապ չուներ ՀՀ-ի ժողովրդավար լինելու հետ, և դրանում, այսպես ասած, նախկիններից ստացած ժառանգությունն էր մեղավոր, և մեկ էլ նորից շարունակում է համոզել, որ ժողովրդավարությունն անվտանգության կարևոր երաշխիք է:
«Տեսանելի ապագայի համար մենք պետք է հաշտվենք այս իրողության հետ, որ կորցրել ենք Արցախը և չի լինելու Արցախի նախկին Հանրապետությունը։ Արցախը նույնիսկ մինչև վերջերս հնարավոր էր պահպանել, նախկին ԱԳ նախարար Վարդան Օսկանյանը տարբեր առիթներով խոսել է հնարավորությունների մասին, շատերն իշխանություններին փորձեցին հասկացնել, որ կարելի է ճիշտ դիվանագիտությամբ պահպանել Արցախը, բայց քանի որ այս ամենը պլանավորված էր, որևէ կողմի չլսեցին։
Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների և քաղաքացիական անձանց պաշտպանությունը, ինչպես նաև՝ Վագիֆ Խաչատրյանի, հնարավո՞ր է կազմակերպել հայ փաստաբանների միջոցով. ի՞նչ միջազգային իրավական մեխանիզմներ կան՝ 168.am-ն այս հարցադրումներն ուղղեց միջազգային իրավունքի մասնագետ, փաստաբան Արա Ղազարյանին:
«Բայց Ձեր կարծիքով՝ Հայաստանում ժողովրդավարությո՞ւն է, եթե ժողովրդավարությունն այդպիսին է, ապա նման ժողովրդավարություն ոչ մեկին պետք չէ։ Եթե այսօր 20-ից ավելի քաղբանտարկյալներ կան, եթե այսօր մեր հայրենիքի մի հատվածը՝ 150 հազարը, ուղղակի արտաքսվել են այնտեղից, ապա ի՞նչ ժողովրդավարության մասին է խոսքը»,- եզրափակեց Սերժ Սարգսյանը։
Այսօր դիզվառելիքի շինծու գործով դատական նիստից հետո լրագրողները ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանից հետաքրքրվեցին ադրբեջանական գերության մեջ հայտնված իր մարտական ընկերների մասին, հատկապես, երբ ՀՀ իշխանամերձ շրջանակների կողմից մեղավորության սլաքներն ուղղվում են նրանց, նաև Արցախի վերջին նախագահի ուղղությամբ։
«Այդ օրն ինձ այդպես էլ բախտ չվիճակվեց լինել Ազնավուրի կողքին, ինքս ՄՈԲ-ի տղաներին զենք էի բաժանում։ Ազնավուրն ինձանից առաջ էր անցել, գնացել ու իր կյանքի գնով Մարտունին փրկել էր։ Առաջին անգամ չէր, որ նա Մարտունին պահում էր։ Մարտունի ոչ մի անգամ թուրք չի մտել։ 44-օրյայի ժամանակ ես ու Ազնավուրը կարողացանք դիրքեր հետ բերել…»։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանի խոսքով՝ տարածաշրջանում ընթացող գործընթացների համատեքստում, բարդ է ասել, թե ինչպես պետք է դիրքավորվի Հայաստանը՝ հաշվի առնելով, թե Հայաստանում ինչպիսի իշխանություն է ձևավորված, և առկա սպառնալիքներին ինչպես է հակազդում։
«Կապիտուլյանտն իր ամեն մի ելույթով ու գործունեությամբ ավելի ցինիկաբար է հանդես գալիս և ցինիզմի նորանոր գագաթներ է նվաճում։ Ինչ է նշանակում կանգնել ու մեղադրել ուրիշներին՝ միայնակ թողնելու մեջ։ Սա ասում է մի մարդ, որն Արցախը միայնակ է թողել։ Նիկոլ Փաշինյանը բողոքում է դաշնակիցներից, որ իրեն մենակ են թողել։ Ալամ աշխարհն իրավունք ունի դաշնակիցներից, միջազգային հանրությունից բողոքելու, բայց ոչ Նիկոլ Փաշինյանը»,- դատարանի բակում լրագրողների հետ զրույցում ասաց Էդուարդ Շարմազանովը։
Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի Ավան և Նոր Նորք նստավայրում՝ դատավոր Վահե Միսակյանի նախագահությամբ, այսօր ընթանում է դիզվառելիքի գործով հերթական նիստը:
Այն ժամանակ, երբ հարյուր հազարավոր հայեր ԼՂ-ից փախչում էին ՀՀ, անվտանգության ոլորտի դաշնակիցները ՀՀ-ին ոչ միայն չէին օգնում, այլև այդ օրերին իշխանափոխություն անելու և ժողովրդավարական իշխանությունը տապալելու հրապարակային կոչեր էին անում։ Եվրոպական խորհրդարանում իր ելույթի ժամանակ հայտարարեց Նիկոլ Փաշինյանը։
Արցախի Հանրապետության գոյությունը չպետք է ավարտվի 2024թ. հունվարի 1-ին: Կարելի է և պետք է վիճել, քննարկել, որոշել այս բանաձևը կյանքի կոչելու ուղիների, մոդելների և հնարավորությունների շուրջ: Սակայն ակնհայտ է, որ Արցախի հայկականության վերականգնման հեռանկարը ռեալ պահելու համար իմպերատիվ պահանջ է արցախահայության կազմակերպումը և գոյության շարունակությունը՝ որպես քաղաքական գործոն:
Ինչքան էլ իշխանությունները կաշվից դուրս գան ու փորձեն տպավորություն ստեղծել, թե ներդրումները Հայաստանում «հորդում են», միևնույն է, անվտանգային այն միջավայրը, որի մեջ հայտնվել ենք, ոչնչով չի նպաստում և չի կարող նպաստավոր լինել ներդրումների իրականացման համար։ Առավել ևս, երբ խոսքն օտարերկրյա ներդրումների մասին է, որոնք շատ ավելի մեծ վստահության կարիք ունեն։
Հոկտեմբերի 12-ին Հակակոռուպցիոն դատարանում՝ դատավոր Վահե Դոլմազյանի նախագահությամբ, քննվում էր Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) փոխնախագահ, հունիսի 16-ից կալանավորված Արմեն Աշոտյանի խափանման միջոցը փոխելու՝ պաշտպանական թիմի միջնորդությունը:
Օրեր առաջ էլ աչքալույս տվեցին, թե Վենետիկի հանձնաժողովը բարձր է գնահատել Հայաստանի շարունակական ջանքերը՝ ընտրական օրենսդրությունը համապատասխանեցնելու միջազգային պարտավորություններից բխող նորմերին և Եվրոպայի խորհրդի չափանիշներին: Պաշտոնական հաղորդագրության մեջ էլի ձևակերպումներ կան, որոնք որևէ աղերս չունեն Վենետիկի հանձնաժողովի կարծիքի հետ: Ակտիվ հղումը տրված է, ցանկացողները կարող են ծանոթանալ դրան:
Արցախի հարցը փակված է. այդ էջը փակել է ոչ թե Արցախի նորընտիր նախագահ Սամվել Շահրամանյանը, այլ Նիկոլ Փաշինյանը՝ ճանաչելով Արցախն ամբողջությամբ Ադրբեջանի կազմում, հետևաբար, սխալ է Արցախի մի քանի օրվա իշխանությանը մեղադրել Արցախը հանձնելու մեջ, ինչպես անում է, օրինակ, Նիկոլ Փաշինյանի գրպանում տեղավորված սովորական պրոպագանդիստ, Արցախի անվտանգության խորհրդի նախկին ղեկավար Սամվել Բաբայանը, որը կատարել և կատարում է Փաշինյանի մանր-մունր պատվերները։
Հոկտեմբերի 14-ին լրագրողների հետ զրույցում Սամվել Բաբայանն ասել էր, որ Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանն է իրեն ժամանակին հնարավորություն տվել բանակցել Բաքվի հետ: «Արցախի Հանրապետության սահմանադրությամբ ԱՀ նախագահն արտաքին քաղաքականության միակ վարողն է, որն ինձ տվել է այդ հնարավորությունը, որ ես բանակցեմ: Եվ դրա մասին պառլամենտում իմ ելույթի ժամանակ, երբ նստած էին ձեր ասած մարդիկ, ես մատնանշել […]
«Ցավոք, այս իշխանությունները, բացի խաղաղության օրակարգի մասին խոսելուց, այլ բան չեն անում։ Այստեղ մեծ անելիք ունի նաև ՀՀ ՄԻՊ գրասենյակը, որոշակի քայլեր ու հայտարարություններ կան, բայց դրանք բավարար չեն։ Այս առումով իրավական դաշտում հսկայական աշխատանք է տանում ՀՀ նախկին ՄԻՊ Արման Թաթոյանի գրասենյակը։
