Ինչպես տեղեկացնում է Պաշտպանության նախարարությունը՝ այսօր ժամը 09:50-ին Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները տարբեր տրամաչափի հրաձգային զենքերից կրակ են բացել Վերին Շորժայի հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերի ուղղությամբ:
Ըստ Իրինա Ծատուրյանի, սովորաբար պատերազմներից հետո երեխաները մեծանում են մի մարդու հոգեբանությամբ, որը շատ բաներից զրկված է, հետևաբար՝ պետք է հնարավոր ամեն բան անել, որպեսզի Արցախի երեխաները չմեծանան այդ հոգեբանությամբ։ Այդուհանդերձ այս ամենի մեջ հոգեբանը մեկ դրական արձանագրում արեց՝ որքան այդ երեխաների նկատմամբ ոտնձգությունները շատ են լինում, նրանք ավելի են կարծրանում՝ ցանկացած իրավիճակում կողմնորոշվում են։
168.am-ի հետ զրույցում խոսելով շրջափակման հետևանքով զբոսաշրջության ոլորտում առաջացած խնդիրների մասին, Արցախի Հանրապետության կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի փոխնախարար Լեռնիկ Հովհաննիսյանը հայտնեց՝ դեռևս կրած վնասների վերաբերյալ հաշվարկներ չեն արել, սակայն դրանք մեծ են։
252-րդ օրն է՝ արցախահայությունը փորձում է հաղթահարել ադրբեջանական շրջափակման դժվարին հետևանքները՝ զրկված էլեկտրաէներգիայից, գազից ու արտաքին աշխարհ դուրս գալու հնարավորություններից։
Գնացեք ռայոններ, տեսեք` ինչ է կատարվում, այնպես արեցին, որ մարդիկ սկսեն մտածել միայն իրենց անհատական խնդիրների մասին՝ քրոջը հանեցին քրոջ դեմ, եղբորը՝ եղբոր, ծնողին՝ զավակի։ Այստեղ ընդամենը հայաթափության խնդիր է գնում, հատուկ ծրագիր է։ Սրանք բոլոր թատրոնները, բուհերը փակում՝ ասում են, թե՝ մենք չենք կարողանում ֆինանսավորել, բա այդ մարդուն որտեղի՞ց են փող տալիս։
«Համերգ էի դրել Ջերմուկում՝ ծիրանի փառատոնի ժամանակ, այսինքն՝ ես էլ համար ունեի ու պետք է ելույթ ունենայի, սակայն փառատոնից մեկ շաբաթ առաջ զանգահարեցին ու ասացին, որ իմ համարը հանում են։ Բայց մինչ այդ կազմակերպիչները զանգել ու խնդրել էին, որ ես էլ ելույթ ունենամ»։
«Արդեն տարօրինակ է Հայաստանի իշխանությունների դերակատարությունը, և եթե մենք նայենք ոչ թե մեր, այլ աշխարհի դիտանկյունից, նույնիսկ շատ տարօրինակ էր Հայաստանի ներկայացուցչի ներկայությունն այնտեղ, որովհետև մի երկիր, որը բացահայտ ճանաչել է Արցախն Ադրբեջանի մաս (դեռևս՝ առանց ստորագրության) և շարունակում է այդ հանձնելու ակտիվ գործողություններն առաջ տանել ու ակտիվ խորհուրդներ տալ, դա արդեն չի հասկացվում ո՛չ մեր, ո՛չ աշխարհի կողմից»։
Երեկ Նիկոլ Փաշինյանը Երևան-Կապան ավիաչվերթով աշխատանքային այցով մեկնել էր Սյունիքի մարզ՝ Կապան քաղաք։ Մարզպետարանում խորհրդակցության ժամանակ էլ ներկաներին իրազեկել էր, թե իրենց նախատեսած ծրագրով օգոստոսի 19-ին՝ Կապանի օրվա առթիվ, կլինի ներկայացուցչական չվերթ, որից հետո կլինեն կանոնավոր չվերթեր: Փաշինյանի այցից մի քանի ժամ հետո հնչեցին կրակոցներ օդանավակայանի ուղղությամբ:
250-րդ օրն է՝ Արցախը գտնվում է ադրբեջանական շրջափակման մեջ, արցախահայությունը զրկված է արտաքին աշխարհի հետ կապ հաստատելու բոլոր հնարավորություններից։ Աստիճանաբար հումանիտար և անվտանգային խնդիրներն Արցախում խորանում են, իսկ Ադրբեջանը որևէ կերպ չի կատարում Հաագայում գտնվող Արդարադատության միջազգային դատարանի երկու որոշումները՝ ապարաշրջափակել Բերձորի ճանապարհը։
«Ցանկացած կառավարություն ունի իր թերությունները, մտավորականության գործոնը, աշխատանքը պետք է լինի այն, որ ցույց տա թերությունները և չդառնա ինչ-որ մեկի դրոշը կամ «ռուպրը», մյուս կողմից էլ՝ չվաճառվի։ Ցավոք, այսօր պարզվեց, որ մեր երկրում մտավորականությունը քիչ է, փոքրաքանակ է, սա մեծ խնդիր է։ Բացի դրանից, այն տեխնոլոգիաները, որոնք կիրառվեցին, որպեսզի մտավորականի ձայնը լինի ծաղրելի, այդ ֆեյքաֆաբրիկայով որ սկսեցին հարձակումներ կատարել, սա այն էժան ձևն է, որով, իրենց թվում է, թե կարող են լռեցնել, չեն կարող, ինձ համենայն դեպս կոտրել չեն կարող»։
168.am-ի հետ զրույցում Մարտակերտի շրջանի Դրմբոն գյուղի ղեկավար Աշոտ Հակոբյանն ասաց, որ, իհարկե, դժվարություններ կան, բայց ինչպես Արցախի մյուս գյուղերն, այնպես էլ Դրմբոնը նույն դժվարությամբ փորձում է հաղթահարել ադրբեջանական շրջափակման հետևանքները։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության նախագահի խորհրդական, հատուկ հանձնարարությունների գծով ներկայացուցիչ, ԱԳ նախկին նախարար Դավիթ Բաբայանը խոսելով ՄԱԿ Անվտանգության խորհրդի նիստի մասին, նկատեց՝ ցանկալի է, որ այս նիստին հետևի հատուկ բանաձևի ընդունում, պարտադիր բանաձևի։
«Այսօրվա իշխանությունը մեր հայրենիքին ու ժողովրդին ձեռք է առնում, իրենց այս ժողովուրդը պետք չէ, իրենց պետք են իրենց փողերը, ունեցվածքը։ Մեկ անգամ Արկադի Տեր- Թադևոսյանն ասաց, որ ամոթ է աղքատ երկրում լինել հարուստ։ Վազգեն Սարգսյանն էլ ասել է՝ մի կռվեք աթոռի համար, կռվեք հողի համար, որ աթոռը դնելու տեղ ունենաք։ Վաղը-մյուս օրն աթոռ դնելու տեղ չեք ունենալու։ Իրենց թվում է, որ վաղը թուրքը Հայաստանն ու Արցախը վերցրեց, իրենք ապրելո՞ւ են, չեն ապրելու, փախնեն էլ՝ չեն ապրելու»,- շեշտեց Անահիտ Մարտիրոսյանը։
«Բանաձևն արդեն պարտադիր քաղաքական փաստաթուղթ է, ոչ իրավական, այն մասին, որ միջանցքը պետք է պարտադիր բացել, որպես ցեղասպանության կանխարգելման, կանխման միջոց, որպես ՄԱԿ-ի դատարանի որոշման ի կատար ածում։ Նաև՝ որպեսզի ստեղծվի հանձնախումբ, նաև փաստահավաք խումբ ուղարկվի Արցախ՝ ՄԱԿ-ի դրոշի ներքո։ Սա մաքսիմումն է, որ ես սպասում եմ ՄԱԿ Անվտանգության խորհրդի նիստից։
Քննչական կոմիտեն հաղորդագրություն էր տարածել՝ Երևանի պետական բժշկական համալսարանի ֆինանսատնտեսական աշխատանքների գծով նախկին պրոռեկտորի նկատմամբ հետախուզում հայտարարելու վերաբերյալ։
Հարցին՝ արդյո՞ք Հայաստանը չի ուշացրել Անվտանգության խորհրդի նիստին դիմելը, Ալվինա Գյուլումյանը պատասխանեց, որ Հաագայի դատարանի որոշումներին պետք է նախորդեին որոշակի դիվանագիտական աշխատանքներ։
Վերջին ժամանակները Նիկոլ Փաշինյանն իր մամուլի ասուլիսի ժամանակ ներկայացրեց, որ Արցախը ճանաչում է Ադրբեջանի կազմում, նա ՀՀ առաջին ղեկավարն է, որ նման բան է ասում։ 2020 թվականից դաժան ժամանակներ էինք ապրում, դրանից հետո արցախահայության համար ավելի ծանր ժամանակաշրջան եկավ։ Նրա մի խոսքից հետո Ադրբեջանն առիթավորվեց, բա դուք պատկերացնո՞ւմ եք, եթե ստորագրի խաղաղության փաստաթուղթ կոչվածը, արդեն ամբողջ արցախահայությանը մտցնելու է Ադրբեջանի օրինավոր դաշտ, դե պատկերացրեք՝ արդեն ինչ կարող է կատարվել արցախահայության նկատմամբ՝ կիրականացվի ցեղասպանություն։
«Արցախում մանուկները շաքարավազ ու մանկական կեր չունեն, մի քանի օրից սեպտեմբերի 1-ն է, գրենական պիտույքների ու հագուստի խնդիր ունեն երեխաները։ Մայրաքաղաքի հետ տրանսպորտ չի աշխատում, կարողանում են միայն մեկ տրանսպորտ տրամադրել, այն էլ՝ հիվանդներին ենք տեղափոխում Ստեփանակերտի «Հանրապետական» հիվանդանոց»,- հավելեց համայնքապետը և ընդգծեց, որ մինչև հունիսի վերջ ջրի հետ կապված խնդիրներ չեն ունեցել, սակայն հուլիսից արդեն ջուրը ժամով են ստանում։
20-օրից ավելի է, Հայաստանից Արցախին տրամադրված հումանիտար բեռը շարունակում է մնալ Սյունիքի մարզի Կոռնիձոր գյուղի վարչական տարածքում, քանի որ Ադրբեջանը թույլ չի տալիս, որպեսզի այն մտնի Արցախ։
«Կարող եմ ասել, որ իրավաբանների ընդհանուր կարծիքն այն էր, որ այստեղ որևէ ակնկալիք լինել չէր կարող։ Եթե ուշադրություն դարձնենք, ապա Արմեն Աշոտյանի փաստաբանները շատ բաց խոսում էին ակնկալիքի բացակայության մասին, ինչը հազվադեպ է լինում։ Սա պայմանավորված էր այն հանգամանքով, որ լինելով քաղաքական բանտարկյալ, Արմեն Աշոտյանի գործը մակագրվել էր մի մարդու, որի ընտանիքի անդամները Մարտի 1-ի գործով որոշակի դերակատարություն են ունեցել։ Այդ պայմաններում, կարծում ենք, ամենևին էլ պատահական չէ գործը դատավոր Գիվի Հովհաննիսյանին մակագրելը։
Վարդան Օսկանյանն առաջարկել էր Նիկոլ Փաշինյանին չխոսել Արցախի հարցի կարգավորումից, սա լավ առաջարկ է։ Կարծում եմ՝ ամեն անգամ, երբ Նիկոլ Փաշինյանն ԱԺ-ում կառավարության հետ հարցուպատասխանի է, Կառավարության նիստերին ժամանակ սկսում է մի թեմա բարձրացնել, ոգևորվում ու հուզական ինչ-որ բաներ է ասում, նրա ասած ամեն խոսքը հետագայում օգտագործում են մեր դեմ։
Արցախը, 246-րդ օրն է՝ շրջափակված է Ադրբեջանի կողմից, հազարավոր բազմանդամ ընտանիքներ հայտնվել են դժվար կացության մեջ, քանի որ խանութներում այլևս մթերք չկա։ Հունիսի 15-ից սկսած Արցախ որևէ հումանիտար բեռ չի մտել, հազարավոր երեխաներ, հաշմանդամություն ունեցող անձինք, ծերեր գրեթե մատնված են սովի։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության նախագահի խորհրդական, հատուկ հանձնարարությունների գծով ներկայացուցիչ, ԱԳ նախկին նախարար Դավիթ Բաբայանն ասաց, որ, բնականաբար, այդ բեռները պետք է նման ճակատագրի արժանանային, որովհետև գործ ունեն Ադրբեջանի հետ, մի երկիր, որտեղ հայատյացությունը, կարելի է ասել, կրոն է։
Հարկային օրենսգրում կատարած նոր փոփոխությունները մեծ վնաս են հասցնում մասնավոր ոլորտին։ Այսպիսով՝ հուլիսի 1-ից միկրոբիզնեսը նոր կարգով է հարկվում, այսինքն՝ եթե նախկինում մեկ աշխատողի համար գործատուն 5000 դրամ էր վճարում, ապա փոփոխություններից հետո պետք է 20 տոկոս եկամտահարկ վճարի։
168.am-ի հետ զրույցում Վագիֆ Խաչատրյանի դուստրը՝ Վերա Խաչատրյանը, ասաց, որ համացանցում ադրբեջանական կողմից տարածվող լուսանկարը, թե իբր այդ մարդը հենց իր հայրն է, կեղծ է՝ լուսանկարում իր հայրը չէ։
244-րդ օրն է՝ Արցախի Հանրապետությունը շարունակում է շրջափակված մնալ Ադբեջանի կողմից։ Հազարավոր ընտանիքներ շրջափակման հետևանքով հայտնվել են դժվարին կացության մեջ, այդ ընտանիքների անդամների մի մասը մնացել է Հայաստանում, մյուս մասը՝ Արցախում։ Կան ընտանիքներ, որոնց անդամները եկել են Հայաստան՝ բուժվելու, և այժմ չեն կարողանում վերադառնալ Արցախ։
«Այստեղ հայկական համայնքը բավականին հզոր է, 1 միլիոնից ավելի հայ է ապրում։ Մենք ակնկալիքներ ունենք ԱՄՆ-ից, որը որպես հզոր պետություն՝ պետք է սաստի Ադրբեջանի սադրանքները և հարցին տա ավելի ադեկվատ լուծումներ»։
Արցախի Հանրապետությունը, 243-րդ օրն է՝ գտնվում է ադրբեջանական շրջափակման մեջ, մոտավորապես 2 ամիս է՝ որևէ հումանիտար օգնություն Արցախ չի մտել։ Ճգնաժամն աստիճանաբար խորանում է, հատկապես այն դեպքում, երբ ադրբեջանական կողմը սկսել է Հակարիի կամրջի մոտ տեղադրված ապօրինի անցակետից հայ տղամարդկանց առևանգել ու տեղափոխել Բաքու։
«Մեզ բոլոր այդ ինքնա-ներից զրկել են և թույլ չեն տալիս անգամ մտքիդ ծայրով անցկացնես նման բաներ, մեզ մշտապես ասում են՝ հես ա աշխարհը պատժելու է։ Եթերում նայեցի՝ մեկն ասում է՝ ամսի 10-ին Ալիևը ճանապարհը բացելու է, այսօր ամսի 10-ն է, բացե՞ց, չի՛ բացելու։ Այդ ճանապարհը բացելու է հայի վճռականությունը, կամքն ու ոգին, ինքնիշխան ու ինքնապաշտպանված լինելով։ Պատմությունը կրկնվելով՝ մեզ քացի ու ապտակ է տալիս, բայց մենք չենք հասկանում։ Աշխարհը հաշվի է նստում լեոնիդներին ու մոնթեներին տեսնելուց հետո, աշխարհը հաշվի է նստում, երբ իր դեմ ոգի, կամք ու բազուկ կա»։
«Իհարկե, Ադրբեջանը մշտապես է կրակել գյուղերի ուղղությամբ, մեծ մասամբ օդ են կրակել՝ վախեցնելու համար, բայց այս անգամ նպատակադրված կրակել են հենց քաղաքացիական մեքենայի ու անձանց ուղղությամբ. թիրախը հենց մարդիկ են եղել։
