«ՀՀ-ն փաստացի գտնվում է պատերազմական դրության մեջ, և կարելի է ասել, որ երկու անգամ իրավիճակ է եղել, երբ, օրինակ, ԱԺ նախագահին ցանկացել են սպանել: Գնացել մտել են նաև Կառավարության շենք և վարչապետի տուն: Այսինքն՝ համարում եք, որ անհանգստանալու որևէ բան չկա՞, երբ մենք ունենք Ադրբեջան և նման լարված իրավիճակ: Իսկ ձեզ թվում է՝ մնացած բոլոր երկրների ղեկավարները կամ այն թեկնածուները՝ 17 կուսակցությունների, որոնք թիկնապահներով կանգնած էին այստեղ, պարոն Վանեցյանը, որ 6 թիկնապահով է միտինգի գալիս: Մենք խոսում ենք փաստացի երկրի ղեկավարի մասին, որը պատերազմի մեջ է, մենք, բացի հրադադարի պայմանագրից, որևէ բան չունենք, կարծես թե բոլորը դրա մասին մոռացել են»,- շեշտեց նա:
Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հետ կապված՝ Թուրքիան միշտ երեք նախապայման է առաջ քաշել՝ Արցախի հարցը, որի դեպքում, եթե ադրբեջանանպաստ լուծում ստանար, ապա Թուրքիան պատրաստ էր Հայաստանի հետ հաստատել դիվանագիտական հարաբերություններ։ Երկրորդը՝ Հայոց ցեղասպանության հարցը, այսինքն՝ միջազգային ճանաչման դադարեցումը, և երրորդը՝ Թուրքիայի տարածքային ամբողջականությունը։
Խորհրդարանում ընթանում է Կառավարության հետ հարցուպատասխանը, որին մասնակցում են միայն «Իմ քայլը» և «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցությունները, ԲՀԿ-ն չի մասնակցում:
ԱԺ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Անի Սամսոնյանի խոսքով՝ իշխանական պատգամավոր Մարիա Կարապետյանն այն պատգամավորն է, որը հայ ռազմագերիների հարցի հետ կապված քննարկում իրականացնելու համար, հայտարարեց, որ իրենց ասել է, թե քաղաքական դիվիդենտներ են շահում հայ ռազմագերիների հարցը քննարկելու համար:
«Ես արդեն ասացի, որ և՛ դիվանագիտական ճակատում, և՛ ռազմական գործողությունների ժամանակ արել ենք գրեթե անհնարինը, բայց այդ տարածքները մեզանից ոչ թե Ադրբեջանն էր պահանջում, այլ ամբողջ աշխարհը, և դա ՄԱԿ-ի կոնվենցիայով էլ է այդպես, և այլն, և այլն: Այո՛, Նիկոլ Փաշինյանը բանակցությունները զրոյական կետից էր սկսում, բայց հակառակորդը զգաց, որ ժամանակն իր օգտին չի գնում, և իրենք սանձազերծեցին այդ պատերազմը»:
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության արդեն նախկին պատգամավոր Արամ Խաչատրյանն այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ աշխատելու է գործադիրում, իսկ թե ինչ պաշտոն է զբաղեցնելու՝ չհաստակեցրեց, միայն նշեց, որ այդ հարցը քննարկման փուլում է:
ԱԺ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Անի Սամսոնյանը դեկտեմբերի 8-ին ԱԺ հայտարարությունների ժամին https://168.am/2020/12/08/1423803.html հայտնեց, որ հայ ռազմագերիների խնդրի հետ կապված փակ քննարկման ժամանակ իշխանական պատգամավոր Մարիա Կարապետյանը, ով ամենաշատն է շահագրգռված եղել, որպեսզի հարցը քննարկվի փակ ռեժիմով, ասել է, թե Ադրբեջանում հայ ռազմագերիների հետ լավ են վարվում:
«Ես կարող եմ ենթադրել իշխանության հոգեվարքի պայմաններում ոստիկանության և հասարակական որոշ ուժերի բախումներ, որոնք քաղաքացիական պատերազմ չեն բնութագրվի։ Իսկ Լևոն Տեր-Պետրոսյանին ես լավ եմ հասկանում, որովհետև Նիկոլ Փաշինյանն ըստ էության իրականացրեց Տեր-Պետրոսյանի 1991 թվականին հռչակած ծրագիրը, սակայն այնքան կոպիտ իրականացրեց, որ դրանով Նիկոլ Փաշինյանը, ժողովրդական լեզվով ասած՝ «սկեցնում» է Լևոն Տեր-Պետրոսյանին և նրա քաղաքական միավորին։ Նման հայտարարություններով Լևոն Տեր-Պետրոսյանը փորձում է սահմանազատվել Նիկոլ Փաշինյանից»,- ասաց Հրանտ Խաչատրյանը։
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Արամ Խաչատրյանը վայր է դնում պատգամավորական մանդատը։ Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց պատգամավորը։
ԱԺ փոխնախագահ Ալեն Սիմոնյանը չի մեկնաբանում ՀՀ երրորդ նախագահի և Բելառուսի նախագահ Ա. Լուկաշենկոյի երկխոսության ձայնագրությունը՝ կապված Արցախի ազատագրված 7 շրջանների հետ։
«Ինչո՞ւ մեկ տարի հետո, եկեք հիմա անենք։ Իհարկե, ես չեմ բացառում, որ կարող են լինել արտահերթ ընտրություններ, ամենակարևորն այն է, որ այսօր ՀՀ իշխանությանը կարելի է տարբեր բաների մեջ մեղադրել, այս իշխանությունը եզակի իշխանություն է, որն այնպիսի երկու ընտրություն է իրականացրել, որը որևիցե մեկի մոտ ընտրության կասկած չի առաջացրել։ Իսկ ո՞վ է որոշել, որ պետք է Վազգեն Մանուկյանը լինի, կարող է Դուք ուզում եք, որ Էդմոն Մարուքյա՞նը լինի։ Եթե նման հարց կա, ու խոսում են ժողովրդի անունից ու ասում, թե ժողովուրդը կգնա, կջնջի, եսիմ ինչ-որ ժողովրդի անունից ագրեսիա են տարածում»։
«Այս պահին էլ դեռ չեմ պատրաստվում դիմումը ներկայացնել, որովհետև կան քայլեր, ու ինձ պետք է ներսում լինել, հասկանալ, գործել։ Գոնե իմ դուրս գալով որևէ բան չի փոխվելու, բացի հասարակության այն սպասումներից, որ բոլորը սպասում են, որ առաջինը ես դուրս գամ։ Ես ինքս երբեք չեմ եղել այն պատգամավորը, որը երբեք չի վախեցել իր կարծիքն ու մոտեցումն ասել՝ թեկուզ խմբակցության ներսում։ Կարծում եմ՝ այն մարդիկ պետք է այդ հարցի շուրջ մտածեն, ովքեր տարակուսել են և հաճախ շատ անարդար են մոտեցել հարցերին զուտ նրա պատճառով, որ կա խմբային մոտեցում և ոչ թե՝ արժեհամակարգային մոտեցում»,- նշեց Սոֆյա Հովսեփյանը։
Որևէ մեկն այսօր չի ասում, իհարկե, բացի Էրդողանից ու Ալիևից, որ կա միջազգային իրավունք։ Մարդիկ ԱԺ-ում նստած կա՛մ խաբեբա են, կա՛մ հիմար, որովհետև եթե այսօր մարդիկ ասում են, որ մեկ հոգին խաբել է բոլորին, ապա կա բանաձև՝ խաբողը սրիկա է, խաբվողը՝ հիմար։ Մենք պետք է ընտրենք՝ խաբվե՞լ ենք, թե՞ ոչ, անձամբ ես չեմ խաբվել։ Այդ հայտարարությունը հրադադարի համաձայնագիր է, որն իր հրադադարի վերաբերյալ բովանդակային մասից բացի, պարունակում է միջազգային իրավունքին հակասող բոլոր դրույթները, և Հայաստանի խորհրդարանում նույնիսկ այսօր մենք այդ մասին չենք լսում։
Հայտնի է, որ մեկ տասնյակից ավելի զոհ ունենք և բազմաթիվ եզդիների, հատկապես՝ ժամկետային զինծառայողների ճակատագրեր անհայտ են: Կամավորականներից էլ ունենք, որ մինչև այս պահը նրանց մասին տվյալներ չունենք:
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Հովհաննես Իգիթյանը լրագրողներին խորհուրդ է տալիս Վազգեն Մանուկյանից հարցնել, թե ինչ նկատի ուներ՝ ասելով, որ եթե Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարական չտա, ապա գազազած ժողովուրդը նրան կհոշոտի:
«Մենք արդեն պայմանավորվել ենք, որ ես այս ընթացքում որևէ հարցի չեմ պատասխանելու»,- խորհրդարանում լրագրողներին ասաց Լիլիթ Մակունցը՝ չպատասխանելով հարցին, թե ինչպե՞ս է վերաբերվում Առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի հայտնած այն մտահոգություններին, որ հնարավոր է՝ Հայաստանում լինեն քաղաքացիական բախումներ:
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Հովհաննես Իգիթյանը չի մեկնաբանում ստեղծված իրավիճակի հետ կապված այն մարդկանց հետևությունները, որոնք հայտարարում են, թե ընդդիմության և իշխանության գործողությունները կարող են հանգեցնել քաղաքացիական պատերազմի:
«Մեր դիրքորոշումը միանշանակ եղել է բացասական, այդ խնդրահարույց հարցերին ավելացնեմ նաև, իմ կարծիքով՝ ևս մեկ պետական շատ կարևոր խնդիր, որը ոտնահարվում է, օրենք է խախտվում, դա «Լեզվի մասին» օրենքն է: Այդ օրենքում նշվում է, որ ՀՀ բոլոր կրթական և մասնագիտական հաստատություններում հայոց լեզվի քննությունն ու ուսուցումը պարտադիր է, սակայն այս նախագիծը, ի խախտումն այդ օրենքի, շարունակում է առաջ տանել այն ուղեգիծը, ըստ որի՝ հայերենն այսպես ստորադաս լեզու է: Ընդ որում, սրան միացավ նաև Կառավարության նիստերից մեկի ժամանակ ընդունված քննությունների առարկայացանկը, որտեղ հայերենը դարձավ կամընտրական առարկա՝ անգլերենի հետ զուգաշարում»,- նշեց Նարինե Դիլբարյանը:
«Ուշագրավ է, ներկա պայմաններում, երբ Իրանը հայտնվել է ԱՄՆ-ի և Արևմտյան որոշ երկրների շրջափակման ծուղակում և Իրանի իշխանությունները փորձում են հարևան երկրների օգնությամբ ճեղքել այդ պատժամիջոցների օղակը, առանձնապես կարևորվում է Հայաստան-Իրան ճանապարհի կառուցման անհրաժեշտությունը, ինչի մասին արդեն խոսվում է երկար ժամանակ, սակայն դրա հանդեպ, ցավոք, միշտ անուշադիր է եղել Հայաստանը:
«Հայրենիք» կուսակցության ղեկավար, ԱԱԾ նախկին տնօրեն Արթուր Վանեցյանն այսօր «Նիկոլ, հեռացիր» հանրահավաքի ժամանակ, լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ օրենքով թույլատրված բոլոր միջոցներին դիմելու են, որպեսզի օր առաջ Նիկոլ Փաշինյանը հեռանա։
Ժամանակավոր կառավարության վարչապետի թեկնածու, ՀՀ նախկին վարչապետ, Պաշտպանության նախկին նախարար Վազգեն Մանուկյանն այսօր Ազատության հրապարակում դիմելով ժողովրդին՝ շեշտեց, որ Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության գալուց հետո առաջին քայլը եղավ Արցախի բանակի գլխատումը, դրանից զատ, վարկաբեկվում էր Հայաստանի բանակը։
«Առանց Նիկոլ Հայաստան», «Նիկոլ, հեռացիր» վանկարկումներով Ազատության հրապարակում Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականի պահանջով հանրահավաքի վերջում՝ երթից առաջ ելույթ ունեցավ շարժման առաջադրած՝ ժամանակավոր կառավարության վարչապետի թեկնածու Վազգեն Մանուկյանը:
«Հիշեցնեմ, «առանց Նիկոլ Հայաստանի» մասին խոսել է ՀՀ նախագահը, ԳԱԱ-ն, ԵՊՀ-ն, Գերագույն խորհրդի Ազգային ժողովի ավելի քան 150 նախկին պատգամավորներ միավորող հասարակական կազմակերպությունն իր հայտարարությամբ ասում է՝ Նիկոլն ու իր Կառավարությունը պետք է հեռանան։ Հիշեցնենք, նույն պահանջն ունեին Մասիսի քաղաքապետն ու ավագանին, Ավշարի գյուղապետն ու ավագանին։ Դրա համար բոլոր ելույթ ունեցողների խոսքում նկատեցինք մի բան՝ պարզվում է, որ այսօր առավոտյան Նիկոլ Փաշինյանն ուղերձով դիմել է հայ ժողովրդին, մեծ մասն ասում է, որ նրան չի լսել, որովհետև մեր ժողովրդի մեծ մասի համար վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը չկա»,- նշեց Գեղամ Մանուկյանը։
Իր ուղերձում Գագիկ Ծառուկյանը նաև հիշեցրել էր, որ դեռևս հուլիսին էր հայտարարել, որ բացառիկ տաղանդ է պետք ունենալ ռազմավարական դաշնակցի հետ հարաբերությունները վատացնելու համար, այն ռազմավարական գործընկերոջ՝ Ռուսաստանի, որը կրկին օգնության ձեռք մեկնեց ու կանգնեց հայ ժողովրդի կողքին։
Ազատության հրապարակում ընթանում է «Նիկոլ, հեռացիր» հանրահավաքը, որի մասնակիցները ժամանակ առ ժամանակ քաղաքական գործիչների ելույթները ընդհատում են «Նիկոլ, դավաճան», «Հայաստանն առանց Նիկոլի» վանկարկումներով։
«Հողատու Նիկոլը հայտնի է միայն իր ստախոսությամբ, մուտիտներով ու կռուտիտներով։ Ապրիլյան պատերազմից հետո ամբողջ միջազգային հանրությունը սատարում է հայկական կողմերի դիրքորոշումը, դրա վառ ապացույցը Վիեննայի և Սանկտ Պետերբուրգի պայմանավորվածություններն են, որից հողատու Նիկոլը Ալիևի հետ միասին հրաժարվեց»,- Ազատության հրապարակում «Նիկոլ, հեռացիր» հանրահավաքի ժամանակ լրագրողների հետ զրույցում ասաց ԱԺ նախկին փոխնախագահ, ՀՀԿ խոսնակ Էդուարդ Շարմազանովը։
«Նայեք Գլխավոր շտաբի պետի ուղերձը, ԳՇ պետը իրավիճակի հետ կապված հստակ գնահատական տվել է։ ԳՇ պետը ներկայացնում է ողջ զինվորականության տեսակետը, կոլեգիալ կարծիքն առկա իրավիճակի վերաբերյալ։ Նիկոլ Փաշինյանը ստացել է այդ ամենը և շարունակել է դիվանագիտական բոլոր խողովակներով պատերազմ հրահրել, այստեղ դուք տրաբանությո՞ւն եք փնտրում։ Կա հնարավոր երկու տարբերակ. կամ մենք գործ ենք ունեցել շատ մեծ դավաճանական ծրագրի հետ, և հարց է, այն ավարտել են, թե դեռ դրա մեջ ենք»,- Ազատության հրապարակում «Նիկոլ հեռացիր» հանրահավաքի ժամանակ լրագրողների հետ զրույցում ասաց Կարեն Բեքարյանը։
«Իշխանությունը հասարակությունից վախենալու բան ունի, շատ լավ հասկանում է, որ պատերազմի արդյունքում ինքը կորցրել է լեգիտիմությունը, և այսօր դրված է իր հեռացման հարցը և նոր ու օրինական իշխանություն ձևավորելու հարցը։ Հասկանալի է, որ նոր ու օրինական իշխանության ձևավորման համար պետք է անցումային, ժամանակավոր կառավարություն, որը պետք է կարողանա կազմակերպի նոր ընտրությունները։ Այս պարագայում ընդդիմությունը գնացել է հենց այդ ճանապարհով՝ ընտրվելով Վազգեն Մանուկյանին, պայմանով, որ նա մեկ տարի անց չի մասնակցելու ընտրություններին։ Այսինքն՝ քաղաքագիտական իմաստով ընդդիմությունը ներկայացրել է դասական օրինակ, թե ինչպես պետք է գնալ իշխանափոխության և բավարարել հանրության պահանջը»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետը։
«Թուրքիան արդեն վաղուց ներկա է մեր տարածաշրջանում, ներկա է տնտեսական, քաղաքական և որոշակիորեն ռազմական առումներով, համատեղ պայմանագրեր ունի Ադրբեջանի,Վրաստանի հետ։ Այլ բան է, որ Արցախի պատերազմից հետո Թուրքիան լեգիտիմացնում է իր մշտական ներկայությունը։ Չէի ասի, որ նա գերիշխող է Կովկասում, քանի որ, եթե նախկինում Ռուսաստանը ներկա էր միայն Հայաստանում, այսօր արդեն ներկա է նաև Արցախում, հետևաբար՝ երկու տարածաշրջանային ուժեր՝ Ռուսաստանն ու Թուրքիան, Կովկասում ամրապնդել են իրենց «լեգիտիմ» ներկայությունը։ Ավելի հստակ՝ այս երկու երկրները տարածաշրջանը կիսել են իրենց միջև, ինչպես, օրինակ, Մերձավոր Արևելքում է՝ մասնավորապես՝ Սիրիայում»,- շեշտեց նա։
«Հայրենիքի փրկության շարժման խորհուրդը» երեկ պաշտոնական հայտարարություն էր տարածել՝ նշելով, որ 17 կուսակցությունների կողմից վարչապետի թեկնածու է առաջադրվել Վազգեն Մանուկյանը։