ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Անուշ Բեղլոյանի խոսքով՝ ՀՀ զինված ուժերը և ռուս խաղաղապահները, որոնք Հայաստանի «ստրատեգիկ բարեկամներն» են, հնարավորություն են տվել Արցախի և Հայաստանի անվտանգությունն ապահովել երկար ժամանակով և այդ ժամանակաշրջանը փորձել օգտագործել տարբեր խնդիրներ լուծելու համար:
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Անուշ Բեղլոյանի խոսքով՝ օրերս թուրքերի և ադրբեջանցիների մասնակցությամբ կոնֆերանսի ժամանակ ինքը չի ասել, թե կարևոր չէ՝ ում տարածքն է Արցախը, կարևոր չէ, ով է սկսել պատերազմը, կարևորն այն է, որ հետ չնայեն ու գնան խաղաղության:
ԱԺ նախագահ Արարատ Միրզոյանը պարգևատրել է ԱԺ աշխատակիցներին։ Ինչպես նշված է խորհրդարանի կայքում հրապարակված պարզաբանման մեջ՝ Արարատ Միրզոյանը բոլոր աշխատակիցներին խրախուսել է միանվագ դրամական պարգևատրմամբ:
«Ի ուրախություն ինձ, իմ դիմումն ըստ էության ունեցավ դրական արձագանք, և դատավորների թեկնածուներն այնպես կազմակերպեցին այդ հանդիպումը, որպեսզի մենք համատեղ ուժերով կազմակերպենք քննարկում։ Մինչ այդ, գուցե անհատ պատգամավորների հետ եղել են անհատական հանդիպումներ, բայց կարծում եմ, որ մենք գտնվում ենք խորհրդարանում, որտեղ, ի վերջո, կայացվում են կոլեգիալ որոշումներ։ Հետևաբար՝ հանդիպումների այս ֆորմատը շատ անհրաժեշտ էր»,- նշեց Թագուհի Թովմասյանը։
Թուրքագետը նկատեց, որ Մեդվեդևի հայտարարությունն անպայմանորեն իր մեջ պարունակում է մեսիջ, սակայն դժվար է ասել, այն ուղղված է հայկական իշխանությա՞նը, թե՞ նաև սիրաշահելու որոշակի քայլ էր՝ ուղղված թուրքական իշխանություններին, քանի որ Թուրքիայի նախապայմանն էր ու ցանկություններից մեկը՝ ներգրավվել Արցախի կոնֆլիկտում։
Արցախյան 44-օրյա պատերազմից հետո Ասկերանի սահմանայյին գյուղերում անվտանգության հետ կապված խնդիրները շարունակում են անհանգստացնել բնակիչներին։ Բանն այն է, որ այդ գյուղերի այգիները, վարելահողերն անմիջապես սահմանին են, և խաղաղ բնակիչները վախենում են գնալ ու գյուղատնտեսական աշխատանքներ կատարել։ Ինչ վերաբերում է Ասկերան քաղաքին, ապա այնտեղ վիճակը նորմալ է։
Վատիկանում ՀՀ նախկին դեսպան Միքայել Մինասյանը երեկ ֆեյսբուքյան իր էջում գրել էր, որ Նիկոլ Փաշինյանը և Վաղարշակ Հարությունյանը իրենց համաձայնությունը տվել են, որպեսզի Արցախի Պաշտպանության բանակը կազմալուծվի։
Չնայած այս դիտարկման վերաբերյալ լրագրողը ցանկացավ լսել պատվիրակության ղեկավար Ռուբեն Ռուբինյանի մեկնաբանությունը, վերջինը խոսքը փոխանցեց Էդմոն Մարուքյանին, պատճառաբանելով, թե այդ հարցին կարող է նա պատասխանել։ Եվ միայն Մարուքյանի մեկնաբանությունը լսելուց հետո Ռուբինյանը հավելեց՝ համաձայն է գործընկերոջ հետ։
ԵԽԽՎ-ում ԱԺ պատվիրակության անդամները վերադարձել են ձմեռային նստաշրջանից: Ստրասբուրգ էին մեկնել պատվիրակության բոլոր անդամները, բացի «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավորներ Նաիրա Զոհրաբյանից և Միքայել Մելքումյանից։ Նրանք նիստին մասնակցել են առցանց։
Բարձրագույն որակավորման կոմիտեի նախկին նախագահ, կրթության փորձագետ Սմբատ Գոգյանի խոսքով՝ այսօր Հայաստանի կրթության և գիտության վիճակը պատրաստ չէ աշխարհում, այդ թվում՝ տարածաշրջանում եղած մարտահրավերները դիմակայելու, սակայն նախադրյալներ կան:
Գիտությունների ազգային ակադեմիայի նախագահ Ռադիկ Մարտիրոսյանից լրագրողները հետաքրքրվեցին՝ գիտնականները շարունակո՞ւմ են պահանջել Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականը, թե՞ ոչ:
«Որքան էլ թվա, թե ես սուր խոսացող անձնավորություն եմ, ամեն դեպքում ես մինչև վերջ փորձեցի կամուրջները չայրել: Ես սկզբունքորեն մի պահանջ էի ներկայացրել ԿԳՄՍ նախկին նախարար Արայիկ Հարությունյանին, որպեսզի նա դուրս գա և տեսախցիկների առջև հայտարարի, որ այո, մենք ունենք աղճատված գիտություն, աղճատված աստիճանավորման համակարգ, ուստի պետք է գրագողին հաստատենք ռեկտորի պաշտոնում, որով նա կչեղարկեր 2018 թվականի օգոստոսին հայտարարությունը, որ գրագողն իրավունք չունի դառնալու ռեկտոր: Ցավոք, նա քաջություն չունեցավ նման հայտարարություն անելու համար, նման վերադասի հետ ես պարզապես ցանկություն չունեի աշխատելու»,- պատասխանեց նա:
«Երբ ես հայտարարում էի, որ Քարվաճառով եկա, անցա, ու ամեն ինչ անվտանգ է, ես անձամբ գիտեի, որ ինձ վրա որս է կազմակերպված: Հետախուզությունն ինձ տվեց տվյալներ, որ անձամբ ինձ ուզում են խփել, երեք մեքենա եմ փոխել, հեռախոս եմ փոխել, հեռախոսս թողել եմ այլ մեքենայի մեջ, ես այլ մեքենայի մեջ եմ նստել, որպեսզի ինձ չխոցեն»,- այս մասին խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում ասաց Պաշտպանության նախարարության նախկին ներկայացուցիչ Արծրուն Հովհաննիսյանը, ով Արցախի պատերազմի 44 օրերի ընթացքում տեղեկատվություն էր հաղորդում ռազմադաշտից:
«Ինձ համար Շուշիում լիքը բաներ անհասկանալի է, անկեղծ եմ ասում: Նոյեմբերի 6-ին ես եղել եմ Շուշիիում, որից հետո նոյեմբերի 7-ին, 8-ին և 9-ին տարամագծորեն ամեն ինչ մի քանի անգամ փոխվել է՝ ըստ Պաշտպանության նախարարության տեղեկության: 44 օրերի ընթացքում տեղեկությունը բացառապես ստացել եմ ՊՆ-ից, բացառապես Գլշավոր շտաբի օպերատիվից և Պաշտպանության բանակից: Հիմա ուսումնասիրել է պետք, մենք ուզում ենք անմիջապես բոլորս գտնենք ճշմարտությունը, ես ամեն օր ուսւմնասիրում եմ առանձին դրվագները, լիքը դրվագներ կան՝ իմ ուղեղում չի տեղավորվում»:
Պաշտպանության նախարարության նախկին ներկայացուցիչ Արծրուն Հովհաննիսյանի խոսքով՝ ցավոք, հայկական կողմն Արցախի պատերազմում պարտվել է, ինչը պետք է հանգամանորեն ուսումնասիրվի:
Սյունիքում տեղի ունեցած հայտնի իրադարձություններից՝ հայկական շահեկան դիրքերն Ադրբեջանին հանձնելուց հետո, տարբեր կարծիքներ հնչեցին, որ Ադրբեջանը հաջորդը քայլով ձգտելու է հասնել Տիգրանաշեն գյուղին, որպեսզի ամբողջովին Հայաստանը հայտնվի շրջափակման մեջ։
Որպես կալանավորման հիմք՝ վկայակոչվեց այն, որ Վահան Բադասյանը չունի մշտական բնակության վայր և կարող է դրա հիմքով թաքնվել վարույթ իրականացնող մարմնից։ Ե՛վ գրավոր, և՛ բանավոր մենք մեր դիրքորոշումը հայտնել ենք։ Նախ, առաջինը՝ պիտի հասկանանք, թե ում մասին է խոսքը․ Վահան Բադասյանը դատարանում հայտարարեց, որ շահագրգռված է, որպեսզի օբյեկտիվ քննություն տեղի ունենա և ճշմարտությունը բացահայտվի, հետևաբար՝ ինչո՞ւ պետք է խուսափի քննությունից»,- նշեց Արայիկ Պապիկյանը։
Արծվիկ Սարգսյանի խոսքով՝ եթե Նիկոլ Փաշինյանը նշում է, որ 90-ականներին Շուշիի 90 տոկոս բնակչությունն ադրբեջանական էր, ապա պետք է շեշտեր, որ դրանից հետո 100 տոկոսով հայ բնակչություն ուներ։
«Նախ, իրենց պայմանավորված ժամը, որը մենք հաստատել էինք՝ ժամը 11-ին պետք է հանդիպեինք, փոխվեց, մազպետարանից զանգահարեցին՝ ասացին, որ հանդիպումը տեղափոխվել է ժամը 16։30-ին, մենք էլ չգնացինք։ Եթե անկեղծ՝ ակնկալիք չունեինք»,- ասաց Մխիթար Զաքարյանը։
«Այս պահին մեզ համար առաջին խնդիրը բնակչությանը բնակարաններով ապահովելն է, այսիքն՝ գույքի վերականգնման հարցերը։ Մենք դեռ չեն ավարտել մեր կրած վնասների վերաբերյալ հաշվարկները, դրանք ընթացքի մեջ են»,- հավելեց նա։
Դեկտեմբերի վերջին 168.am-ը գրավոր հարցմամբ դիմել էր ՀՀ պաշտպանության նախարարությանը՝ պարզելու, թե սեպտեմբերի 27-ից նոյեմբերի 10-ն ընկած ժամանակահատվածում՝ Արցախի պատերազմի ժամանակ, քանի զոհ է եղել, քանի վիրավոր և քանի անհետ կորած ու գերեվարված մարդ է ունեցել հայկական կողմը։
«Սա քաղաքական հետապնդման ենթատեքստ ունի, թեև ձևի առումով իրաբանություն է։ Պարոն Բադասյանին մեղադրանք է առաջադրվել Քրեական օրենսգրքի 301-րդ հոդվածով՝ իշխանության զավթում, սահմանադրական կարգը բռնի տապալելուն ուղղված հրապարակային կոչեր, որն ինքը չի ընդունել, այդ մասին նա հայտարարել է՝ չի ընդունում իրեն առաջադրված մեղադրանքը։ Կարծում եմ՝ այդ մեղադրանքը չի վերաբերում պարոն Բադասյանի որևէ գործողության, այդ թվում՝ իր կողմից լրատվամիջոցների հետ զրույցում հնչեցրած մտքերին»,- նշեց Արայիկ Պապիկյանը։
«Նույն եկեղեցում իմ հոգևոր ծառայությունը շարունակում եմ մատուցել։ Այդ միջադեպից հետո որևէ բան տեղի չի ունեցել, չեն փորձել ինձ ահաբեկել կամ այլ սադրիչ գործողություններ անել»,- նշեց քահանան։
«Սա թույլ է տալիս այդ երկրների իշխանությունների հետ մեր գրասենյակների միջոցով ուղղակիորեն առնչվել, հարցումներ ուղարկել և որևէ հաստատում ստանալուց հետո դիմել, որպեսզի տեսակցենք։ Այս առումով աշխատանքներն ընթացիկ են։ Կրկնեմ՝ այս պահին մենք չենք կարող որևէ վիճակագրական տվյալներ հրապարակել, եթե հետագայում լինի հնարավորություն՝ մենք ինչ-ինչ պատճառներով խոսենք դրա մասին, անպայման կասենք։ Սակայն այս պահին և առհասարակ մեր աշխատանքում նման բանը չենք համարում կոռեկտ»,- նշեց Զառա Ամատունին։
«Ժամանակն ամեն ինչ ցույց կտա։ Ես, իհարկե, կարող եմ ցույց տալ վերադարձնելու ճանապարհը, բայց հիմա չեմ բարձրաձայնի, գուցե այն մեկի համար ճիշտ լինի, մյուսի համար՝ սխալ։ Եթե հիմա ասեմ՝ պատերազմով վերադարձնենք, վստահ եմ, ժողովուրդն ասելու է՝ այս իրավիճակում այս ո՞վ է, որ նման բան է ասում։ Նախ՝ ապավինենք Մինսկի խմբին, որպեսզի խաղաղությամբ բանակցենք, այնուհետև՝ պատերազմին։ Մեր տարածքների վերադարձնելը միանշանակ իրատեսական եմ համարում»,- ասաց Արթուր Բաղդասարյանը։
«Մեդիապորտ» տելեգրամ ալիքում դեկտեմբերի 11-ին հրապարակվեց Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանի և Արցախի նախկին պատգամավոր Ռուսլան Իսրայելյանի խոսակցության ձայնագրությունը, որտեղ Արցախի նախագահն ասում է, որ 10 օր է՝ Հայաստանից օգնություն է խնդրում գոնե Ստեփանակերտը պաշտպանելու համար, սակայն որևէ օգնություն չեն տրամադրել։
168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով Կարսում փետրվարի 1-12-ը տեղի ունեցող թուրք-ադրբեջանական զորավարժություններին, ադրբեջանական հարցերով փորձագետ Արմինե Ադիբեկյանը նշեց, որ այդ զորավարժություններն ունեն մի շարք նպատակներ՝ սկսած բարոյահոգեբանական ճնշումից, մինչև ռազմական ագրեսիա։
Փետրվարի 1-12-ը Թուրքիան Կարսի նահանգում մեծ զորավարժություն կանցկացնի, որին կմասնակցեն նաև Ադրբեջանի մեծ թվով զինվորականներ։ Ինչպես տարածում են թուրքական լրատվամիջոցները, այդ զորավարժությունների ընթացքում Թուրքիան փորձարկելու է նոր սպառազինություն։
Թուրքիայի «Ազգայնական շարժում» կուսակցության՝ «Գորշ գայլերի» քաղաքական թևի առաջնորդ Դևլեթ Բահչելին հայտարարել է, որ Շուշիում ազգայնական ոգով կրթություն տվող դպրոց կկառուցվի։ Ինչպես հայտնել է Hurriyet-ը, «Ազգայնական ոգով կրթություն տվող» դպրոցի հիմնաքարը կդրվի 2021-ի հունվարի 30-ին։ Ըստ Բահչելիի՝ Շուշիում նման դպրոց կառուցելու իր առաջարկը հավանության է արժանացել Թուրքիայի և Ադրբեջանի նախագահների կողմից։
«Կարող է հազար ու մի հարց առաջանալ, դրա համար իսկապես այն բոլոր խնդիրները, որոնք, այսպես կոչված, պատերազմի արդյունքում առաջացան, խիստ վտանգավոր են Հայաստանի համար և կարծես դեռ առանձին մարդկանց կողմից են միայն գնահատվում և գիտակցվում, ցավոք»,- ասաց Կարինե Դանիելյանը։
