Այվազովսկի 29, «Սպիտակ տուն»՝ ահա այս հասցեում են մի քանի ամիս շարունակ ապաստանում շրջափակման օրերին «Կարմիր խաչի» մեքենաներով Արցախից Երևան տեղափոխված բուժառու արցախահայերի ընտանիքները:
Օրերս Տիգրան Ավինյանի երդմնակալությունն էր. նա պաշտոնը ստանձնեց՝ չհաղթահարելով անհրաժեշտ 50 տոկոսի շեմը։ Առհասարակ այս ընտրություններին մասնակցությունն էլ բավականին ցածր էր. 28.5 տոկոս:
«Մեր երկրի ներկա տնտեսական իրավիճակը մտել է առավել մեծ անորոշությունների և ռիսկերի զարգացման փուլ»,- 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով առկա տնտեսական միտումներին՝ նշեց Աժ պատգամավոր, տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը:
Իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով զեկույցին և հանձնարարականին՝ նշեց, որ թեև արդեն գնալով կոշտացող հայտարարություններ են լինում, սակայն միևնույն ժամանակ՝ հստակ է մոտեցումը, որ Ադրբեջանի հանդեպ սանկցիաներ չեն լինելու:
Ո՛չ Ալիևին ես եմ լսել տարիներ առաջ Ստրասբուրգում, երբ նա լիագումար նիստերի ամբիոնից ասում էր՝ ես թքած ունեմ միջազգային բոլոր կառույցների կարծիքների վրա: Դա այն տարիներն էին, ինչպես ասում են՝ «Սերժ վախտ», երբ Ալիևը հայտարարում էր, որ «միջազգային հանրությունը փակ դռների հետևում ստիպում է ինձ ճանաչել Արցախի անկախությունը», դա այն տարիներն էին, երբ, ինչպես հետո Նիկոլն էր ասում՝ Պուտինն ինձ թաքուն ասեց, որ (Սերժի վախտերով) Ալիևն արդեն հաշտվել էր այն մտքի հետ, որ Արցախն այլևս չի լինելու Ադրբեջանի կազմում:
«Կյանքիս բացառիկ օրերն ու ժամերն են եղել, որ ես, մեղմ ասած, ատել եմ այն, ինչ տեսել եմ, որովհետև երբ ես բարձրանում էի Դադիվանք, տեսել էի գեղեցիկ, շքեղ Ստեփանակերտը, մեր Արցախ աշխարհը: Եվ ներքին հույս կար, որ նորից պետք է վերընձյուղվի մեր բնօրրանը, բայց վերադարձին տեսա՝ ամայացած տարածքներ, լքված տներ, ավերվող ճանապարհներ ու ճակատագրեր…: Այն, ինչը ես տեսա, երանի երբևէ որևէ հայ առիթ չունենա այլևս տեսնի»:
Ղրղըզստանի մայրաքաղաք Բիշքեկում վաղը կկայանա ԱՊՀ պետությունների ղեկավարների խորհրդի նիստը, որը կանցկացվի նեղ և ընդլայնված կազմով. ակնկալվում է, որ առաջնորդները համատեղ փաստաթղթեր կստորագրեն։ Այսօր նախատեսված է Ալիևի հանդիպումը Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ։
Ավետիք Չալաբյանը շեշտեց՝ ՀՀ որևէ իշխանավոր իրավունք չունի իր որևէ գործողությամբ ամրագրել Արցախում տեղի ունեցած ցեղասպան գործողությունները:
Թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանը 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով Թուրքայից հնչող այս պահանջներին՝ շեշտեց. «Իրանն արդեն վաղուց առաջարկել էր Թուրքիային իր տարածքով ճանապարհ ստանալ, սակայն քանի որ Թուրքիայի նպատակն ամենևին էլ ճանապարհը չէ, այլ միջանցքն է, դա իրեն ձեռք չի տալիս:
«Խորապես մտահոգված ենք Պաղեստինի և Իսրայելի միջև լարվածության սրմամբ, որը հարյուրավոր անմեղ կյանքեր խլեց և բազմաթիվ մարդկանց վիրավոր թողեց»,- նախագահ Վահագն Խաչատուրյանի երեկվա թվիթերյան այս գրառումը հանրային, քաղաքական շրջանակներում ծաղրի ու քննադատության արժանացավ:
Ներքին գործերի նախարարությունն օրերս հրատապ մեկ անձ ընթացակարգով պատվիրել է բիզոզուգարանների տեղադրման և մաքրման ծառայություններ: Այս հրատապ առաքելության համար, ըստ պետգնումների armeps համակարգի, նախարարությունը հոկտեմբերի 5-ին 3 միլիոն 120 հազար դրամ արժողությամբ պայմանագիր է կնքել «Փայլ Սերվիս» ՍՊԸ-ի հետ:
«Իսրայելում հայերի շրջանում մինչ այս պահը տուժածներ չկան,- 168.am-ի հետ զրույցում իր տեղեկությունները փոխանցեց երուսաղեմաբնակ Հակոբ Անդրեասյանը՝ մանրամասնելով,- Երուսաղեմում հանդարտ է, սակայն իրավիճակը շարունակում է լարված մնալ. երկիրը պարալիզացված է՝ մարդիկ աշխատանքի չեն գնում, փակ են խանութները, շուկաները, ճանապարհներին մարդիկ չկան:
«Ի՞նչ իմաստ ունի նոր բանակցություն ունենալ, նոր համաձայնագրեր ստորագրել, եթե Ալիևն արդեն փաստել է, որ 2020թ. համաձայնագիրն ինքն արդեն չի հարգում: Եթե չի հարգում դա, չի հարգելու որևէ այլ համաձայնագիր»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց ամերիկահայ գործիչ, «Կալիֆոռնիա կուրիեր» թերթի հրատարակիչ Հարութ Սասունյանը՝ անդրադառնալով Գրանադայում կայացած քառակողմ հանդիպմանն ու այդ հանդիպման արդյունքում ընդունված հայտարարությանը:
Սերժ Սարգսյանի օրոք հայտնվեցին դատավորներ,որոնց համար մեկ էր դատախազի և վճռաբեկի կարծիքը. փաստաբաններ
Այժմ այդ թույլտվությունը, օրենքի փոփոխությամբ արդեն համապատասխանության գնահատման փոխարեն՝ հավատարմագրման, մոտավորապես լիցենզավորման է ենթարկվում: Այսինքն՝ եթե նախկին կարգի դեպքում հնարավոր է եղել, օրինակ, ճկուն ֆինանսիստի, իրավաբանի խորհրդի արդյունքում համապատասխանություն ստանալ արտահանել, հիմա ավելի են ցանկանում պահանջները խստացնել, որ այդ արտահանումը տեղի չունենա»:
ՌԴ ԱԳՆ-ից հայտնում են, որ նավթամթերքների սակավության պատճառով Հայաստանը ծանր իրավիճակ է ստեղծվել: Այս մասին գրում է ռուսական պետական ՏԱՍՍ գործակալությունը։
«Անշարժ գույքի շուկան վատ վիճակում է, վաճառքներ գրեթե չկան, քանի որ քաղաքական անկայուն իրավիճակով պայմանավորված՝ մարդիկ չեն գնում անշարժ գույք: Գնորդներ չկան նաև Արցախից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցների շրջանակներում. միգուցե շատ քիչ լինեն և շատ փոքր բյուջեով,- 168.am-ի հետ զրույցում արձանագրեց «Կենտրոն» անշարժ գույքի գործակալության տնօրեն Վահե Դանիելյանը՝ մանրամասնելով,- Բոլորն ասում են՝ սպասենք՝ տեսնենք, թե ինչ կլինի, չենք աշխատում»։
Եթե հիշում եք, Պրահայի հայտարարությունից հետո շատերս ասում էինք, որ բանավոր հայտարարությունը չի կարող համարվել պետության կողմից ընդունված դիրքորոշում. դրա համար երևի ինքը որոշել է նաև ստորագրել:
«Արցախը հանձնեց, հետո էլ այդ հանձնումը վերահաստատեց սեպտեմբերի 19-ի իր խայտառակ ելույթով, երբ ասեց՝ մեզ ուզում են ներքաշել ռազմական գործողությունների մեջ, բայց մենք չենք ներքաշվելու: Դա ուղղակիորեն Արցախի ժողովրդին և Արցախի Հանրապետությանը դավաճանելու ակտ էր, որովհետև դու քո ժողովրդի մի հատվածին հենց այնպես հանձնեցիր՝ ասելով, որ մենք չենք ներքաշվելու որևէ գործողության մեջ, կամ, ասել է թե, իրենք ինչ ուզում են լինեն, մենք գոնե ողջ մնանք:
Իրանական կողմում, ընդ որում, իշխանության բոլոր մակարդակներում անխտիր՝ սկսած հոգևոր առաջնորդի գրասենյակից, Իրանի նախագահի աշխատակազմից, և վերջացած տարբեր նախարարություններով, ինչպես նաև՝ փորձագիտական շրջանակներում իշխում է մի կարևոր տրամադրություն՝ տարածաշրջանում ուժերի բալանսը խախտվել է, և թուրք-ադրբեջանական դաշինքը, ըստ էության, ստացել է գերակայություն, ինչը մարտահրավեր է նաև Իրանի անվտանգության համար: Հետևաբար, այս համատեքստում իրանական կողմի դիրքորոշումները շատ հստակ են:
«Խնդիրն այն է, որ բիզնեսմենները միշտ այդպես են վարվում. երբ տարադրամը բարձրանում է, միանգամից արձագանքում են, գները բարձրացնում են, իսկ երբ տարադրամն իջնում է, կամ իջնում են վառելիքի միջազգային գները, իրենց մոտ շուրջ կես տարի է տևում մինչև գնանկում լինի: Իրենք այդ դեպքում բացատրում են, թե՝ թանկ գնով էինք գնել, չենք կարող հիմա էժանացնել: Իսկ չէ՞ որ այժմ հին գնով ներկրված բենզին ունեն, բայց հենց տարադրամը բարձրացավ՝ գները բարձրացնում են»:
Քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանցը 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այս տեղեկություններին՝ նկատեց. «Ալիևը կարողացավ Փաշինյանին քաշել, այսպես կոչված, բրյուսելյան գործընթացի ծուղակ, և այդ գործընթացից ստացավ առավելագույնը, այսինքն՝ լեգիտիմացրեց Արցախի նկատմամբ Ադրբեջանի ինքնիշխանությունը:
Մասնագիտական տարբեր շրջանակներ դրամի շուրջ 7 տոկոս արժեզրկումը չեն պայմանավորում տնտեսությունից եկող ազդակներով. որպես պատճառ են նշում Արցախի շուրջ ստեղծված իրավիճակից հետո առկա խուճապային տրամադրություններն ու անվտանգային մարտահրավերների ձևավորած բացասական սպասումները։
Հայաստանից Ռուսաստան գնացող կոնյակով բեռնված շուրջ 60 բեռնատար, 2 շաբաթ է՝ կանգնած է Լարսում: Պաշտոնական պարզաբանման համաձայն՝ ռուսական կողմը մաքսային հսկողություն է իրականացնում ՀՀ-ից Ռուսաստան գնացող կոնյակի նկատմամբ, նաև իրականացվում են փորձաքննություններ:
«Որևէ մեկը չի գնալու կամովին ցեղասպանվելու. ակնհայտ է՝ Ադրբեջանը ռազմական հանցագործ է: Ո՞վ կգնա, կվերադառնա՝ ինչքան էլ այդ մարդիկ այսօր կանգնած են ծայրահեղ խնդիրների առջև. մարդիկ քնում են մեքենաների մեջ, տարրական՝ հիգիենայի պարագաների կարիք ունեն, բայց միևնույն է, ես այս պահին չեմ տեսնում տրամաբանական հնարավորություն՝ նույնիսկ, եթե միջազգային կառույցներն ինչ-ինչ երաշխիքներ տան: Մենք այդ երաշխիքները տեսանք. միջազգային կառույցների երաշխիքների ներքո ցեղասպանվեց Արցախի ժողովուրդը»,- ամփոփեց Նաիրա Զոհրաբյանը:
Ի պատասխան՝ իրավապաշտպանը նկատեց, որ այս հարցադրումներին հստակ պատասխանելու համար նախ պետք է տեղեկանալ, թե ՄԱԿ-ի որ մարմիններն են Արցախ ժամանել, կոնկրետ ինչ նպատակներով, ում և ինչ զեկուցելու նպատակով:
Սեպտեմբերի 27-ին Սյունիքի մարզպետի աշխատակազմը հերթական դրամաշնորհն է հատկացրել Սյունիքի մարզի զարգացման և ներդրման հիմնադրամին՝ «Լեռնային Ղարաբաղից Հայաստանի Հանրապետություն տեղափոխված անձանց կեցության ապահովման» համար: Դրամաշնորհի պայմանագրի ընդհանուր գինը 100 միլիոն դրամ է:
«Ցանկացած աշխարհագրական տարածք առաջնահերթ կերպով պատկանում է այն ժողովրդին, որն այդտեղ ապրում է, իսկ մենք, ցավոք, ականատես եղանք էթնիկ զտման Արցախում, ընդ որում, դա կանխատեսելի էր ի սկզբանե,- 168.am-ի հետ զրույցում հայկական Արցախի հեռանկարի մասին մեր հարցադրումներին ի պատասխան՝ արձանագրեց տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը՝ մանրամասնելով,- Ադբեջանի ռազմավարությունն էր ստեղծված իրավիճակում խնդիրը հենց նման կերպ լուծելու, որովհետև սա երկարաժամկետ ծրագրված գործողություն էր՝ սկսած Արցախի շրջափակումից, այնտեղ հումանիտար խնդիրների հրահրումից և հետո՝ հանգուցալուծումն էլ՝ նոր պատերազմի միջոցով բռնի տեղահանման դրդում»:
Արցախում սանձազերծված պատերազմից մեկ օր անց՝ 2023 թվականի սեպտեմբերի 20-ին, ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը դրամաշնորհի պայմանագիր է կնքում 2014 թվականին Ստեփանավանում գրանցված և 2018 թվականից Դիաննա Սարգսյանին պատկանող ՎՍ գրուպ ՍՊԸ-ի հետ:
Արցախի ու Հայաստանի անվտանգության դեմ ադրբեջանական ոտնձգությունները շարունակվում են նաև քարոզչական և տեղեկատվական հարթակներում։ Վերջինիս դրսևորումներից է, օրինակ, «Գուգլ» և «Յանդեքս» համակարգերի քարտեզներում հայկական տեղանուններն ադրբեջանականով փոխարինելու արշավը։
