ՄԱՐԻԱՄ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ

InfoPort.am–ի փոխանցմամբ՝ այսօր Երևան է ժամանել Արցախում ռուս խաղաղապահների նախկին հրամատանար Ռուստամ Մուրադովը։ Կայքը՝ հղում անելով Արցախում Ռուսաստանի խաղաղապահ զորամիավորման իր աղբյուրներին, գրում է, որ վաղը Մուրադովը մեկնելու է Բաքու՝ հայ գերիների նոր խումբ բերելու նպատակով։

2-րդ բանակային կորպուսն ունակ է չեզոքացնել հակառակորդի ցանկացած սադրանք: Զորամիավորման պաշտպանական գոտի՝ հյուսիս-արևելյան և արևելյան ուղղություններ այցելած լրագրողներին վստահեցրեց բանակային կորպուսի հրամանատարի տեղակալ, գնդապետ Հայկ Պետրոսյանը՝ հիշեցնելով, որ 44-օրյա պատերազմի արդյունքում սահմանագիծը փոխվել է, որից անմիջապես հետո կորպուսը պետական սահմանի ամբողջ երկայնքով զբաղեցրել է նոր պաշտպանություն:

Գլոբալիզացիայի կամ տոտալ վիզուալիզացիայի դարաշրջանում տեղեկատվական տեխնոլոգիաները, ըստ էության, փոխեցին ռազմական և ոչ ռազմական կոնֆլիկտների տակտիկան: Եվ հատկապես այսօր, երբ յուրաքանչյուրն իր ձեռքում ունի տեսանկարահանելու և լուսանկարահանելու հնարավորություններով հեռախոս, երբ այսօր կան սոցիալական ցանցեր՝ Ֆեյսբուք, Տելեգրամ և այլն, տեղեկատվական-հոգեբանական պատերազմում հաղթանակը պակաս կարևոր չէ, քան իրական պատերազմում, եթե չասենք, որ տեղեկատվական-հոգեբանական պատերազմն է ինչ-որ չափով որոշում իրական ռազմական գործողությունների ելքը:

168.am-ը շարունակում է  բաց աղբյուրներից փաստերի ներկայացումը, որ ՊԲ-ն պատշաճ կերպով պատրաստ չի եղել պատերազմին, որի օրը, ավելին, սցենարը, ըստ էության, պարզ է եղել։ Այսինքն, պատերազմի սկսվելու պահին զինվորները որոշ տեղերում զորամասերում են եղել, հրամանատարները՝ տանը, արձակուրդում, և միայն պատերազմի սկսվելուց հետո են կանչվել:

168.am-ը դեռ մայիս ամսից ուսումնասիրում է ՀՀ ԶՈՒ-երում և Արցախի ՊԲ-ում  կադրային այն փոփոխությունները, որոնք արվել են պատերազմից կարճ ժամանակ անց, և որոնք, ըստ էության, իրենց ազդեցությունն են ունեցել 44-օրյա պատերազմի ընթացքի և ելքի վրա:

 ՀՀ նախագահի սեպտեմբերի 27-ի հրամանագրով Էդվարդ Ասրյանն ազատվել է Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի գլխավոր շտաբի օպերատիվ գլխավոր վարչության պետ-Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետի տեղակալի պաշտոնից:

Պատերազմից հետո, որն ավարտվեց 2020թ. նոյեմբերի 10-ի կապիտուլյացիոն փաստաթղթի ստորագրմամբ, Նիկոլ Փաշինյանը ցավագին է ընդունում ընդդիմության կողմից հնչող «կապիտուլյանտ», «հող հանձնող» և նմանատիպ այլ որակումներն իր հասցեին՝ հակադարձելով՝ «կապիտուլյանտը դուք եք, դավաճանը` առավել ևս»:

Այս օրերին, երբ լրանում է Հադրութի անկման մեկ տարին, ադրբեջանական և հայկական շրջանակներում ակտուալ և ակտիվ է Հադրութի անկման կամ գրավման թեման, ըստ էության, երկուսի դեպքում էլ թիրախում բանակն է. մի դեպքում՝ հաղթանակի, մի դեպքում՝ պարտության համատեքստում:

 Փաստացի, Արցախի պաշտպանության բանակի ողնաշարը ջարդվեց Լալաթափան գրոհելու արկածախնդրության հետևանքով, որի որոշումը կայացվել էր այս սենյակում։ Հակագրոհից առաջ չէր իրականացվել պատշաճ հրետանային նախապատրաստություն, հետախուզում՝ ՈՉԻ՛ՆՉ։ Ընդամենը կար եսասիրական նպատակ զորքը զոհելու հանուն «գլուխգովանության», որ հետ են բերում «նախկինների» տվածը։ Արդյունքում մեր զինտեխնիկան մնաց թշնամուն, իսկ հետևակը՝ թշնամու «Սմերչի» հարվածների տակ…»,- մանրամասնել էր Էլբակյանը: 

44-օրյա պատերազմի նվաստացուցիչ պարտությունից հետո Նիկոլ Փաշինյանը փորձեց ամբողջ մեղքը գցել բանակի, ռազմական ղեկավարության, զինվորականության վրա, ինչն ԱԺ համապատասխան քննիչ հանձնաժողովի ստեղծումից հետո նոր թափ է առնելու: Այն, որ ռազմական ղեկավարությունը և գեներալիտետը մեղքի իր բաժինն ունի, դա անվիճելի է: Թեկուզև այն առումով, որ մինչ օրս լռում է: Բայց պետք է հասկանալ՝ ռազմական կամ պատերազմական իրավիճակում ՀՀ վարչապետի աթոռը զբաղեցնող անձի գործողություններն ի՞նչ բաժին ունեն գեներալիտետին վերագրվող մեղքերում:

Ամիսներ առաջ ռուսական ՌԲԿ-ն ռեպորտաժ էր պատրաստել, որտեղ հեղինակը նախ հիշեցնում է՝ Շուշին անվանել են ղարաբաղյան Երուսաղեմ, և հաշվի առնելով բերդաքաղաքի դիրքը՝ շեշտում, թե՝ «ով տիրում է Շուշիին, ամբողջ Ղարաբաղը նրա «ափի մեջ» է»: Այսինքն, ով տիրում է Շուշիին, նա տիրում է Արցախին:

168.am-ն ուսումնասիրել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ֆեյսբուքյան էջում տեղադրված հրապարակային ելույթները, ուղերձներն ու ժողովրդին ուղղված կոչերը, առանձնացրել ենք երկրի ղեկավարի հատկապես այն հայտարարությունները, որոնցում կարելի է գտնել պետական գաղտնիքի մասին օրենքի խախտումներ:

Այն, որ արցախյան ազատամարտի հերոս, մասնակից լինելը չպետք է նախկինում կաշկանդեր և չպետք է կաշկանդի այսօր, վաղը, եթե այս կամ այն անձը իրավական պատասխանատվության ենթակա արարք է գործել, միանշանակ է: Այսինքն, միայն պաշտոնից ազատումով չպետք է գործն ավարտվի, եթե կատարվել է չարաշահում, որը հատկապես լուրջ հետևանքների է հանգեցրել:

Առայժմ մի կողմ թողնենք հեղափոխություն կոչվածից հետո Նիկոլ Փաշինյանի և նրա կնոջ՝ Աննա Հակոբյանի, նրա շրջապատի, մերձավորների, թիմակիցների կողմից կատարվող կոռուպցիոն գործարքների, պետբյուջեն ուղղակիորեն մսխելու, բիզնեսներ և կարողություններ յուրացնելու մասին մամուլում գրեթե ամեն օր հրապարակվող փաստերով լի հրապարակումները և այս պահին մեկ դրվագի վրա կենտրոնանանք:

2011-ին կայացած զորահանդեսին ցուցադրվեց «Կռունկ» անօդաչու թռչող սարքը: ԱԹՍ-ի արտադրության մասին 2016-ին որոշ տեղեկություն էր տրամադրել ՀՀ ՊՆ Ռազմական ավիացիոն ինստիտուտի պետ, գեներալ-մայոր Դանիել Բալայանը։

168.am-ը գրել էր, որ սեպտեմբերի 23-ին  Անկարայից Երևան չարտերային թռիչք է իրականացվել: Այսինքն, թուրքական մասնավոր ինքնաթիռ է Երևան վայրէջք կատարել:

2020թ․ հունվարի 25-ին Կապանում հրավիրված ասուլիսին Նիկոլ Փաշինյանը 3-րդ անգամ ներկայացնելով 100 փաստ Նոր Հայաստանի մասին, հայտարարել էր, որ ՀՀ Կառավարությունը փակել է 80-ականների զենքերի «ամոթալի» էջը, որովհետև ձեռք բերված սպառազինությունը կամ 2019 թվականի արտադրության է, կամ չօգտագործված:

Հիշեցնենք, որ այսօր խուզարկություն է եղել նրա բնակարանում:

Նման օրինակներ կան և կարող էին լինել, եթե թույլ տրվեր զորքին, համապատասխան մարդկանց ճիշտ օպերացիաներ մշակել և իրականացնել: Նորից գալիս ենք այն մտքին՝ բանակը չի պարտվել, պարտվել է ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը:

168.am-ին ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի շրջապատից փոխանցեցին, որ նրա տանը խուզարկություն է կատարվում:

Նիկոլ Փաշինյանի «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության և ԱԺ իշխանական խմբակցության պատգամավոր Անդրանիկ Քոչարյանը Հանրային Հեռուստաընկերության եթերում շտապել է այս հարցում ևս սլաքն ուղղել նախկինների ուղղությամբ՝ ակնարկելով, թե իբր հրթիռները գնվել են 2016-ին:

2020թ․ սեպտեմբերի 27-ին` առավոտյան ժամը 7:10-ին, Արցախից ստացվեցին առաջին լուրերը, որ Ադրբեջանը Լեռնային Ղարաբաղի ուղղությամբ սկսել է օդային և հրթիռային հարձակում: Ակնհայտ էր` լայնամասշտաբ պատերազմ է սկսվել: Նույն օրն Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հայտարարել էր․ 

Սեպտեմբերի 9-ին ՀՀ պաշտպանության նախարար Արշակ Կարապետյանն ընդունել էր Արցախում Ռուսաստանի Դաշնության խաղաղապահ ուժերի նորանշանակ հրամանատար, գեներալ-մայոր Միխայիլ Կոսոբոկովին:

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը «Ազգային պաշտպանություն» ամսագրին տված հարցազրույցում հայտնել է, որ պատերազմը  սկսելուց ի վեր առաջին անգամ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ հեռախոսազրույց է ունեցել  հոկտեմբերի 7-ին՝ ՌԴ առաջնորդի ծննդյան օրը:

Սեպտեմբերի 11-ին արտախորհրդարանական քաղաքական ուժերի հետ համագործակցության   խորհրդակցական  ժողովի  երկրորդ  նիստի  շրջանակում Սամվել Բաբայանը հանդիպել էր Նիկոլ Փաշինյանի հետ: Մամուլում հրապարակումներ եղան, որ այդ հանդիպում-նիստին հստակեցվել է ցանկը, թե արտախորհրդարանական ուժերից որո՞նք պետք է մասնակցեն  44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող քննիչ հանձնաժողովի աշխատանքներին՝ աշխատանքային խմբի կամ այլ տարբերակով:

 Flightradar24-ի տվյալներով, այսօր՝ սեպտեմբերի 23-ին, Անկարայից Երևան չարտերային թռիչք է իրականացվել: 

168.am-ի տեղեկություններով, երեկ ժամը 18:00-ի սահմաններում Սև լճի տարածքում հայկական բլոկ-պոստի դիմաց գտնվող ադրբեջանական բլոկ-պոստում ադրբեջանցի զինվոր է ինքնասպան եղել։

Պատերազմից  հետո  այս  մեկ տարվա ընթացքում բազմաթիվ անգամ գրվել է այն թերացումների  կամ  բացթողումների մասին, որոնք վերջին պատերազմում հանգեցրին պարտության, այն է՝ իրական մոբիլիզացիայի չկայացում, կառավարման հստակ համակարգի բացակայություն կամ  պատերազմի առաջին շաբաթում  հայկական ռազմական ղեկավարության՝ զինված ուժերին կառավարելու ունակության կորուստ,  կառավարման համակարգի «սբոյ», պատերազմի ժամանակ «ոտքի վրա» կամ ՊԲ հրամանատարի առանձին սենյակում բանակից և ռազմական որոշումներից չհասկացող մարդկանց հետ որոշումների ընդունում, կադրային սխալ փոփոխություններ, ռազմական գործողությունների ժամանակ հայկական տարբեր ստորաբաժանումների միջև պատշաճ կոորդինացիայի բացակայություն, և այլն:

2021թ․ օգոստոսի 29-ին «Ազատություն» ռ/կ-ին տված հարցազրույցում ՀՀ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը նշել էր, որ Արտաքին հետախուզական ծառայություն Հայաստանը մինչ այսօր էլ ունեցել է, որը գործել է ԱԱԾ կառույցի ներսում։

2016-ի Ապրիլյան պատերազմից ամիսներ հետո ՀՀ-ում երկրի անկախության 25-րդ տարեդարձին նվիրված զորահանդես կազմակերպվեց, որի ընթացքում ցուցադրվեցին նաև ՀՀ ԶՈւ նոր համալրումները՝ «Իսկանդեր-Է» օպերատիվ-մարտավարական հրթիռային համալիրները, «Սմերչ» համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգերը, «Ինֆաունա» և Ռ-325Ու ռադիոէլեկտրոնային պայքարի համակարգերը, ինչպես նաև «Ստրելա-10» և արդիականացված «Բուկ» զենիթահրթիռային համալիրները։