Հունվարի 10-ին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում, բացի վտանգավոր թեզերից, Հայաստանին ուղղված պահանջներից, նաև 44-օրյա պատերազմին առնչվող «ինքնախոստովանություններ» և կարևոր գաղտնազերծումներ էր արել, որոնց մանրամասն 168.am-ն անդրադարձել էր։
Այս օրերին մամուլում և սոցիալական ցանցերում ակտիվ քննարկվում էր ձնահյուսքի հետևանքով զինծառայողի մահվան դեպքը:
Հունվարի 8-ին ՀՀ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը Հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում նշել էր, թե Խաղաղության պայմանագիրն ամբողջապես համապատասխանելու է ՀՀ շահերին:
Կառավարության հունվարի 11-ի նիստի ընթացքում որոշում էր կայացվել Արագածոտնի մարզի Աշտարակ համայնքի Կոշ գյուղում գտնվող քրեակատարողական հիմնարկը և դրան կից շինություններն ու հողամասը փոխանցել Պաշտպանության նախարարությանը։
Վերջին օրերին իշխանական, իշխանամերձ և ԳՇ նախկին ղեկավարության դեմ հանդես եկող անձանց շրջանակները 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի համատեքստում դարձյալ մեղադրական ոճով հիշել են բանակը և ռազմական նախկին ղեկավարությանը:
Հունվարի 10-ին տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հստակ հայտարարել է, որ հետ չի քաշվելու 2021-2022 թվականին օկուպացրած ՀՀ ինքնիշխան տարածքներից, ինչի մասին մի քանի անգամ գրել ենք, որ Ադրբեջանին ձեռնտու չէ հետքաշումը, որովհետև այս ընթացքում իրենք հասել են կարևոր ռազմավարական բարձունքների վրա, որտեղից վերահսկելի են դարձնում նաև ՀՀ զինված ուժերի շարժն ու գործունեությունը:
2023 թվականի տարեվերջին 168.am-ը գրել էր, որ տպավորություն է, թե Ռուսաստանը և Հայաստանը փորձում են փրկել ռազմատեխնիկական հարաբերությունները՝ հաշվի առնելով Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինի՝ ՏԱՍՍ-ի հետ զրույցում վստահեցումը, որ «կնքված գրեթե բոլոր պայմանագրերը կա՛մ արդեն ավարտված են, ընդ որում, ժամանակին և բարձր որակով, կա՛մ գտնվում են իրականացման վերջնական փուլում»:
Հունվարի 12-ին առավոտյան լրատվամիջոցներով տեղեկություն էր տարածվել, որ Կոտայքում գործող ռեստորաններից մեկում կրակոցներ են հնչել: Նշվում էր, որ խնջույքի մասնակիցների թվում է եղել Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի նախկին պետի նախկին տեղակալ Տիրան Խաչատրյանը, ով գինովցած կրակոց է արձակել, որի հետևանքով վիրավորվել է հարևան սեղանի շուրջ նստած քաղաքացին, ով առնչություն չի ունեցել վիճաբանության ու դրա մասնակիցների հետ:
Ադրբեջանի ղեկավարությունը մեկ անգամ չէ, որ ասել է՝ Հայաստանի հետ նոր պատերազմ չեն ուզում, բայց սեփական զինված ուժերի զարգացումն ու հզորացումը շարունակելու է իրենց համար առաջնահերթություն լինել:
Ադրբեջանը չի փոխում իր դիրքորոշումը, իսկ հայկական կողմն անընդհատ տեղի է տալիս ադրբեջանական պահանջներին։ Այն, ինչ առաջարկել և առաջարկում է Ալիևը՝ «միջանցքի» նախագծի իրականացման մասով, ոչ այլ ինչ է, քան ՀՀ տարածքների նկատմամբ նոր հավակնություններ, նա մերժում է պայմանագրի իրագործման երաշխավորող միջազգային մեխանիզմները, իր պայմաններն ու պահանջներն է առաջ քաշում և նոր սպառնալիքների առաջ կանգնեցնում Հայաստանին։
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում արտահայտած վտանգավոր թեզերին, Հայաստանին ուղղված պահանջներին և զգուշացումներին մասնագետները հասցրել են անդրադառնալ, ուստի մենք կանդրադառնանք 44-օրյա պատերազմին առնչվող հայտարարություններին և «ինքնախոստովանություններին», որոնք չեն շեշտադրվել փորձագետների կողմից: Եվ այսպես.
168.am-ը երեկ գրել էր, որ Հակակոռուպցիոն դատարանը մերժել է հրթիռների գործով անցնող ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի պաշտպանական խմբի՝ խափանման միջոց կալանքը փոխելու մասին միջնորդությունը: Տոնոյանի փաստաբանական խմբից մեզ հայտնեցին, որ դեռ չեն ստացել դատարանի որոշումը:
2023 թվականի դեկտեմբերի 13-ին 168.am-ը հարցում էր ուղարկել ՀՀ քննչական կոմիտե՝ հետևյալ հարցադրմամբ.
Հաշվի առնելով քաղաքական տեսանկյունից իշխանության մոտեցումները՝ 44-օրյա պատերազմի հետ կապված, ոչ կարելի է բացառել, ոչ էլ հաստատել իրադարձությունների նոր ընթացքը, առավելևս՝ դրանում նոր գործոնների ներգրավումը, քանի որ դա քաղաքական որոշակի իրավիճակից է կախված: Բայց եթե խոսում ենք հանրության համար կարևոր կամ իրական պատճառների, հանգամանքների բացահայտումից, ապա այս իշխանության օրոք, բնականաբար, բոլոր հարցերի պատասխանները չենք ստանալու: Այսինքն, դրանց մի մասը քողարկվելու է, մի մասն էլ պատասխանատվության մասով լղոզվելու է:
168.am-ի տեղեկություններով՝ Հակակոռուպցիոն դատարանը մերժել է հրթիռների գործով անցնող և մոտ 2 տարի անազատության մեջ գտնվող ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի պաշտպանական խմբի՝ խափանման միջոցը փոխելու մասին միջնորդությունը:
Նիկոլ Փաշինյանը, ով համաձայն է եղել, որ նախորդ տարիներին բանակի կազմավորման օրը պաշտոնական միջոցառումներով չնշանավորվի, շարունակելու է մերժել բանակը և թիրախավորել այն՝ ըստ քաղաքական նպատակահարմարության:
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովի հաստատած պլանի համաձայն, Ադրբեջանի զինված ուժերում անցկացվում են սպաների և զինծառայողների որակավորման քննություններ, որոնք անցկացվում են դաշտային և ոչ դաշտային պայմաններում:
Արդարադատության նախարար Գրիգոր Մինասյանը նախորդ տարվա աշխատանքի արդյունքների ամփոփման ժամանակ անդրադարձել է Դատավորների էթիկայի և կարգապահական հարցերի հանձնաժողովին, դատական բարեփոխումներին՝ նշելով, որ միջազգային գործընկերներն իրենց հորդորում են, որ աստիճանաբար անցում կատարվի այն մոդելին, որ կառավարությունը՝ որպես վարույթ հարուցող մարմին, դուրս գա գործընթացից:
Այսօր «Հրապարակ»-ը տեղեկություն էր հրապարակել այն մասին, որ ադրբեջանական ԶՈւ-ն, 2023 թվականի դեկտեմբերի 31-ին, ժամը 22:00-ի սահմաններում կրակ է բացել Սոթքի հայկական դիրեքերի ուղղությամբ, որը ավարտվել է արդեն 2024 թվականի հունվարի 1-ին, բարեբախտաբար տուժածներ չկան։
2023 թվականի դեկտեմբերի 19-ին Պետրոս Ղազարյանի հետ հարցազրույցում Արցախում սեպտեմբերյան իրադարձությունների համատեքստում Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, թե այլ երկրներից կոչեր էին հնչում Հայաստանում իշխանափոխություն անելու, և այլն:
ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Արգիշտի Քյարամյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը, որի ընթացքում անդրադարձել է նաև 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի տարբեր դրվագներով հարուցված քրեական վարույթներին:
2023 թվականին Արցախի ՊԲ և ՀՀ զինված ուժերի, պաշտպանական գերատեսչության նախկին ղեկավարությունը և՛ 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի տրամաբանության մեջ, և՛ դրանից դուրս ուշագրավ հայտարարություններ արեց, այդ թվում՝ խախտելով տևական լռությունը:
«Տարբեր զորամասեր և առաջնագիծ իմ այցերի արդյունքում ինձ համար Զինված ուժերին առնչվող ամենակարևոր արձանագրումն այն է, որ հանդիպում եմ ծառայողների, որոնք գաղափարապես ուժեղ են, պատրաստ են հայրենիքի պաշտպանությանը, որոնք ծանրագույն պայմաններում իրականացնում են հայրենիքի պաշտպանի իրենց բարձր առաքելությունը: Ընդ որում, այդպիսի մարդկանց հանդիպում եմ և՛ ժամկետային, և՛ պայմանագրային զինծառայողների շրջանում, այդ թվում՝ սպայական կազմի, որոնք անկախ երկրում ստեղծված քաղաքական վիճակից, ադրբեջանական հոխորտանքներից և նոր սպառնալիքներից՝ մնում են սահմանին և իրենց ծառայությամբ ապահովում ՀՀ անվտանգությունը:
Ավելի քան երեսուն տարի մեր անվտանգության երաշխավորը, մեր ժողովրդի հպարտությունը՝ Արցախի Հանրապետության Պաշտպանության բանակը, գոյություն չունի։ Սեպտեմբերի 19-ին կենաց-մահու պայքար մղելով՝ Պաշտպանության բանակի մարտիկներից շատերը տվեցին իրենց պատվո մարտը։ Ու այս շրջագծում կատարվեց ամենաամոթալին՝ ՊԲ հերոսական ճակատամարտը տեղի ունեցավ առանց ՀՀ զինված ուժերի գործակցության և աջակցության, դավաճանված ու մենակ մնացած։
«Ադրբեջանը հասավ իր նպատակին, և լիովին կազմաքանդեց Արցախի պաշտպանության բանակը, և հենց սա հանգեցրեց Արցախի լիակատար հայաթափմանը: Մենք կորցրեցինք հայկական զինված ուժերի ամենամարտունակ ստորաբաժանումներից մեկը: Տարվա ընթացքում մեկ անգամ չէ, որ ձեզ հետ զրույցում նշել եմ, որ Ադրբեջանը ցանկանում է կազմաքանդել ՊԲ-ն, ինչը, ցավոք, նրանց հաջողվեց»,- նշեց ռազմական փորձագետը:
Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովը տարեվերջյան ամփոփիչ ասուլիսի ժամանակ անդրադարձել է Հնդկաստանից Հայաստան զենքի մատակարարումների խնդրին:
Իշխանափոխությունից հետո, ըստ էության, միայն Դավիթ Տոնոյանն է ՀՀ պաշտպանության նախարարի կարգավիճակում ասուլիսային կամ ճեպազրուցային տարբերակով պահպանել շփումը լրագրողների հետ և պատասխանել նրանց հարցերին: Նրա պաշտոնանկությունից հետո այս «կանոնը» չի պահպանվել ո՛չ Վաղարշակ Հարությունյանի, ո՛չ Արշակ Կարապետյանի, և դրանից հետո մոտ 2 տարի՝ ո՚՛չ էլ Սուրեն Պապիկյանի օրոք:
Իսկ գուցե ինչպես 2014-ին ընդդիմադիր Փաշինյանն էր ասում նախկին իշխանությունների հասցեին, նույնը իր դեպքո՞ւմ է, որ՝ «Իսրայել Օրին էլ իր ժամանակ հայերի համար հովանավորներ էր փնտրում Արևմտյան Եվրոպայում, բայց, ի վերջո, գտավ Ռուսաստանում»: Այս դեպքում, թերևս, կարելի ասել, որ Փաշինյանը չի ցանկանում զրկվել նաև ռուսական հովանավորչությունից՝ հանուն սեփական իշխանության, իսկ մի որոշ ժամանակ առաջ մեղադրում էր ռուսական կողմին ընդդիմադիրներին հեղաշրջման մղելու մեջ:
Օրեր առաջ Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինը ՏԱՍՍ-ի հետ զրույցում խոսելով Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև ռազմատեխնիկական համագործակցությունից, ասել է, որ «կնքված գրեթե բոլոր պայմանագրերը կա՛մ արդեն ավարտված են, ընդ որում, ժամանակին և բարձր որակով, կա՛մ գտնվում են իրականացման վերջնական փուլում»:
ՀՀ պաշտպանության նախարարության նախաձեռնությամբ հավատարմագրված ԶԼՄ ներկայացուցիչներից կազմված լրագրողական խումբն այցելել է ՀՀ հյուսիսարևելյան սահմանագոտի՝ սահմանապահ զորամաս, մարտական հենակետեր:
