Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը «COP29 և կանաչ տեսլականը Ադրբեջանի համար» թեմայով միջազգային ֆորումի ժամանակ չի շրջանցել Հայաստանին Հնդկաստանի, Ֆրանսիայի և Հունաստանի կողմից ռազմական օգնության կամ զինման փաստը՝ այն համարելով Ադրբեջանի դեմ գործողություն:
Ինչ վերաբերում է Տավուշում սահմանագծման գործընթացի համատեքստում անվտանգության խնդրին, ապա, ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարարի խոսքով, խախտվում է ամբողջ պաշտպանության համակարգը, որը կարող է հետագայում իրական հիմք հանդիսանալ սահմանազատման և սահմանագծման:
ՀՀ ներքին գործերի նախարարությունը և ՀՀ Ազգային անվտանգության ծառայությունը նույնաբովանդակ հայտարարություններ են տարածել՝ հայտնելով, որ Բաղանիս-Ոսկեպար հատվածում այսօր նախատեսվում է սահմանազատման աշխատանքների իրականացում:
Ջահերով երթին մասնակցող ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի նախկին տեղակալ, գեներալ-լեյտենանտ Տիրան Խաչատրյանը լրագրողների հետ զրույցում անդրադառնալով Տավուշում սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացին՝ նշել է. «Կարծիքս վատ է, գնահատականս՝ բացասական»:
ՀՀ ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանը Տավուշում է: Լրագրողների հետ զրույցում նա նշել է, որ ՀՀ իշխանությունն իրականացնում է մի գործընթաց, որը ոչ միջազգային պրակտիկային է հատուկ, ոչ էլ ՀՀ օրենսդրությանը: Այսինքն, Փաշինյանի իշխանությունը բռնել է միակողմանի զիջման ճանապարհը:
«Եթե ուզում ես ինչ-որ մի բան սպանես, մեռցնես՝ ստեղծիր հանձնաժողով: Գործընթացն ապօրինի է, այդ հանձնաժողովը ստեղծել են, որպեսզի այդ ապօրինի գործընթացը լեգիտիմացնեն: Նպատակը դա է: Եթե իշխանությունների նպատակն ազնիվ լիներ, իրենք պետք է սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացն ընթացակարգերով ապահովեին, այդ ընթացակարգը չի ապահովվել»,- շարունակել է պատգամավորը:
Ոսկեպար-Կիրանց ճանապարհը շարունակում է փակ մնալ: Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ Արքեպիսկոպոս Գալստանյանը լրագրողների հետ զրույցում նշել է, որ ժողովուրդը վճռական է, աննահանջ, պահանջները՝ տեղը, ամբողջ գիշեր անցկացրել են դրսում՝ կանայք, երեխաներ, տղամարդիկ, ծերեր, ընդ որում, ոչ միայն Կիրանց գյուղի, այլև հարակից շրջանների:
Ոսկեպար-Կիրանց ճանապարհը շարունակում է փակ մնալ: ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գառնիկ Դանիելյանը լրագրողների հետ զրույցում նշել է, որ գործ ունենք ապօրինի գործընթացի հետ, և, որ որևէ մեկն իրավունք չունի այդ տարածքներն ու հողերը հանձնի Ադրբեջանին:
Ստեփանավանում Նիկոլ Փաշինյանը լրագրողների հետ զրույցում, ըստ էության, հաստատել է մեր այն պնդումները, որ բանակն անօրինական հրաման է կատարելու:
Աշխարհաքաղաքական նոր իրողությունների պայմաններում մեկ անգամ չէ, որ գրել ենք` ենթակառուցվածքների վերահսկողության համար գլխավոր խաղացողների մրցակցությունը սրվելու է՝ միջանցքային ճանապարհներ, էներգետիկ ենթակառուցվածքներ և այլն: Սրան զուգահեռ՝ թուրք-ադրբեջանական տանդեմը շարունակում է իր պահանջը՝ կապված Մեծամորի ատոմակայանի հետ:
«Ժողովրդի հետ պետք է խոսել շատ հասարակ ձևով՝ մենք մահապարտներ ենք, բայց դուք էլ պիտի գաք մեր հետևից: Եթե ժողովուրդը տեսնի, որ ձևավորվել է այդ մահապարտների էլիտան, որ նա օրակարգ ունի, որ նրա անձը զոհաբերելու պատրաստակամությունը ոչ միայն բառերով է, այլ այն նաև ցուցադրում է, ժողովուրդը կգնա նրանց հետևից: Ժողովուրդը երբեք ոտքի չի կանգնի, եթե չլինի առաջնորդություն»,- ասել է Դավիթ Անանյանը:
«Տավուշ. Արտաքի՞ն, թե՞ ներքին դիմադրության շարժում» թեմայով քննարկմանը ՀՀ նախկին փոխարտգործնախարար, արտակարգ և լիազոր դեսպան Ավետ Ադոնցը նշել է, որ Ադրբեջանն ԱՄՆ-ի հետ ունի շատ հստակ ձևավորված անվտանգությանը վերաբերող օրակարգ, որը ԱՄՆ-ը նաև մեր հաշվին է լոբբինգ անում:
«Հայաստանն այնքան է մեկուսացել, որ ում մտքով անցնի, կարող է Հայաստանի դեմ պատերազմ սկսել: Սա սրանց 6 տարիների դիլետանտ և դավաճան քաղաքականության հետևանքն է, որ հեռացել են ազգայինից, դարձել կախյալ»,- ասել է Արտակ Զաքարյանը:
«Տավուշ. Արտաքի՞ն, թե՞ ներքին դիմադրության շարժում» թեմայով քննարկմանը «Այլընտրանքային նախագծեր» խմբի համահիմնադիր Վահե Հովհաննիսյանն արձանագրել է պետականության լուրջ ճգնաժամ, որի դրսևորումները և լուծումը Տավուշում չեն:
Հարց է առաջանում՝ տեղի հրամանատարն ինքնագործունեությո՞ւն է թույլ տվել, թե՞ ՊՆ ղեկավարությունը տեղյակ է եղել և թույլ է տվել, և եթե թույլ է տվել, ստացվում է՝ ՈՄԱ-ի հետ այս առումով կա համագործակցությո՞ւն:
«Ֆրանսիայում պետական ցուցանակներ կան զոհերի 1.5 միլիոն հասկացողությամբ: Եվ հիմա Անդրանիկ Քոչարյանը, Նիկոլ Փաշինյանը, Զարեհ Սինանյանը կամ որևէ նման մանկլավիկ թրքական թեզն են եկել պաշտպանելու: Աբսուրդ է, և վստահ եղեք՝ չի ընդունվելու, նրանց անունները մնալու է դավադիրների ցանկում:
Այսօր Հակակոռուպցիոն դատարանի դատավոր Վահե Դոլմազյանը մերժել է մոտ 2 տարի 7 ամիս կալանքի տակ գտնվող ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի պաշտպանական թիմի՝ խափանման միջոցը փոխելու հերթական միջնորդությունը:
Ապրիլի 14-ին «Ազատության» հետ զրույցում ԱԺ պաշտպանության հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը խոստովանել էր, որ իրենց իշխանության օրոք ՀՀ զինված ուժերը պատրաստ չեն լուրջ զորավարժությունների անցկացմանը:
Նախկինում մեր զորավարժությունները վտանգ էին ներկայացնում հակառակորդի համար, այս համատեքստում հիշենք 2014 թվականի նոյեմբերի 12-ին՝ արցախաադրբեջանական սահմանագծին և վերևում նշված զորավարժությունների համատեքստում Մի-24 ուղղաթիռի խոցումը Ադրբեջանի զինուժի կողմից: Այսինքն, Անդրանիկ Քոչարյանի պնդումը, որ նախկինում զորավարժությունները թղթի վրա են եղել, ոչ միայն չի համապատասխանում իրականությանը, այլև այս կերպ փորձում են քողարկել իրենց անգործությունը:
Ապրիլի 14-ին «Ազատության» հետ կիրակնօրյա զրույցում Ազգային ժողովի պաշտպանության հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը հայտարարել էր, որ Նիկոլ Փաշինյանը նպատակ ունի նաև Հայոց ցեղասպանության հետ կապված իրական հիմքեր կառուցել՝ ավելի առարկայական դարձնել ցեղասպանության ենթարկված հայրենակիցների ամբողջ ցանկը:
Անհրաժեշտ է հետևել հետագա իրադարձությունների ընթացքին։ Եթե Իսրայելի կողմից պատասխան գործողություններ լինեն, Իրանը, մեծ հավանականությամբ, դրանք անպատասխան չի թողնի։ Իհարկե, այս փուլում մեծ տարածաշրջանային պատերազմը չի համապատասխանում ոչ միայն հակամարտող կողմերի շահերին, այլ նաև տարածաշրջանի շահերին։ Կարծում եմ՝ փորձ է արվելու կանխել հակամարտության անկառավարելի զարգացումը։ Սակայն, կրկնում եմ, պետք է հետևել իրադարձությունների ընթացքին։ Այժմ պայքարը շարունակվում է քարոզչական տիրույթում, ընդ որում՝ ապատեղեկատվական հսկայական հոսքերով:
Նիկոլ Փաշինյանը, ՔՊ Ժողովրդավարության դպրոցում «Հայաստանի Հանրապետության սոցիալ-հոգեբանությունը» թեմայով դասախոսության ժամանակ խոսել է Խորհրդային Միության և Թուրքիայի հարաբերություններից, Թուրքիային առնչվող Խորհրդային Միության քաղաքականությունից:
«Լինում են դեպքեր, երբ մարդու ընտանիքում տեղի է ունենում ողբերգություն: Ցավոք, լինում են էդպիսի դեպքեր, երբ որ ծնողները կորցնում են երեխա՝ ունենալով ուրիշ երեխա: Եվ էնքան են ապրում կորուսյալ երեխայով, որ ապրող երեխայի կյանքը դարձնում են դժոխք: Կամ՝ առնվազն ապրող երեխայի նկատմամբ վերաբերմունքը, կամ ապրող երեխան դառնում է երկրորդական»:
Այն, որ եթե բանակին չխանգարեին, պատերազմում առնվազն այս արդյունքով չէինք պարտվելու, ինչով պարտվեցինք՝ անվիճելի է:
Մարտի 14-ին 168.am-ը հարցում է ուղարկել ՀՀ պաշտպանության նախարարություն՝ Արշակ Կարապետյան-Նիկոլ Փաշինյան հեռավար բանավեճի ֆոնին, երբ մարտի 12-ին հրավիրված ասուլիսի ժամանակ Փաշինյանն անդրադարձել էր Կարապետյանի՝ պաշտպանության նախարարի պաշտոնից ազատման պատճառներին և դրան նախորդած իրադարձություններին:
Ներքին Խնձորեսկի միջադեպը ռիսկեր է պարունակում նաև այն առումով, որ ԱԱԾ-ն հայ սահմանապահներին մեղադրել է սահմանապահ ծառայություն կրելու կանոնները խախտելու մեջ՝ «վերակարգի մեջ գտնվող սահմանապահ ծառայողների հետ փորձել են հատել ՀՀ պետական սահմանը և վերադարձնել հոտը»:
Բնականաբար, հատուկ նշանակության ուժերի համար նախատեսված զրահամեքենաների ձեռքբերումը և զրահապատ շտապօգնության մեքենաների ձեռքբերումը լավ բան է, բայց երբ այն տրամադրվում է անվտանգության ապահովման համատեքստում, ծիծաղելի է: Ուստի այս պարագայում ևս հանգում ենք լավ թաքնվելու տրամաբանությանը:
ՀՀ կառավարության 2021-2026թթ. ծրագրի 2023 թվականի կատարողականում նշված է, որ հաշվետու տարում մշակվել և հաստատվել են պաշտպանության ոլորտի կարևորագույն մի շարք փաստաթղթեր՝ ԶՈՒ ուժերի 2023-2027թթ. զարգացման պլանը և ՀՀ սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի 2023-2027թթ. զարգացման պետական ծրագիրը, Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի կիրառման պլանը՝ ծավալման և զորահավաքային պլաններով, Հայաստանի Հանրապետության տարածքի պաշտպանության օպերատիվ սարքավորման պլանի մտահղացումը:
Ապրիլի 2-ին Փաստերի ստուգման հարթակն ուսումնասիրություն էր հրապարակել՝ «Ինչպես է 2008 թ․-ին ԼՂ-ն «անհետանում», իսկ Տիգրանաշենը՝«անկլավ դառնում»․ ՄԱԿ-ին ՀՀ-ի տրամադրած քարտեզները» վերտառությամբ, որտեղ, մասնավորապես, նշվում էր.
Այսօր, երբ բանակը կանգնած է ճակատագրական ընտրության առջև՝ կատարե՞լ Փաշինյանի անօրինական հրամանը և դուրս գալ ՀՀ ԶՈՒ 3-րդ բանակային կորպուսի պահպանության տակ գտնվող դիրքերից, թե՞ ոչ, Նիկոլ Փաշինյանը ԱԺ-ում 2023թ. կառավարության ծրագրի կատարողականի ընթացքի և արդյունքների մասին զեկույցի քննարկման շրջանակում իր ելույթի ժամանակ ոչ միայն հաստատել է մեր վերոնշյալ պնդումը, այլև հերթական անգամ «սպառնացել» է ՀՀ զինված ուժերին և զինվորականությանը: