«Տեսեք, ասում ենք՝ մեր ժառանգությունն ադրբեջանցիները վերագրում են աղվաններին, ուդիներին, այնտեղ ապրած քրիստոնյաներին և այլն: Իսկ մեր կողմից ոչ մի պատասխան չկա: Մեզ պետք չէ իրենց ուղղակի պատասխանել, մեզ պետք է հետևողական, լուրջ աշխատանք տանել մասնագիտական ոլորտներում: Աշխարհում գոյություն ունեն բազմաթիվ հայագիտական կենտրոններ, հայագետներ, որոնք կարող էին լծվել այդ գործին, եթե մենք ունենայինք ինքնուրույն գործող կառույցը:
«Մենք բոլորս շարունակվող դիսթրեսի տակ ենք գտնվում: Իմ տպավորությամբ՝ այդպես է ցանկացած հայի մոտ՝ ոչ միայն Հայաստանից, այլ նաև Սփյուռքից: Մարդկանց՝ սթրեսից դուրս գալու համար հրաշագործ մի նախադասություն չունեմ, սակայն մեկ բան հաստատ կա. ժողովրդին հույս է պետք և որոշակի ապահովության զգացում: Չգիտեմ, գուցե ընտություններից հետո ամեն ինչ կարգավորվի»,- մեզ հետ զրույցում ասաց «Ինթրա» հոգեկան առողջության կենտրոնի գլխավոր հոգեբան Խաչատուր Գասպարյանը:
«Երկուշաբթի օրվանից առաջին օղակում պատվաստումները կիրականացվեն նաև «Սպուտնիկ V»-ով: Պատվաստանյութը նախատեսված է բուժաշխատողների, խրոնիկ հիվանդություններ ունեցողների, սոցիալական հաստատությունների աշխատողների, 18-ից մինչև 55 տարեկան քաղաքացիների համար։ Իսկ 55-ից բարձր տարիք ունեցող քաղաքացիները կպատվաստվեն «Astra Zeneca»-ով»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀ առողջապահության նախարարության մամուլի քարտուղար Հռիփսիմե Խաչատրյանը։
2020 թվականի դեկտեմբերի 31-ից գործում է թուրքական ծագման ապրանքների ներմուծման վերաբերյալ արգելքը` 6 ամիս ժամկետով: Հիշեցնենք, որ ներմուծման արգելքը տարածվում է բոլոր երկրներից՝ Թուրքիայից, Վրաստանից և այլ, ներառյալ՝ ԵԱՏՄ անդամ երկրներից ներմուծվող թուրքական ծագման նշված ապրանքների վրա։ Թուրքական ապրանքների ներմուծման արգելքը ՀՀ Կառավարությունը հիմնավորեց պատերազմում Ադրբեջանին Թուրքիայի աջակցությամբ։
«Ադրբեջանում ամենաբարձր՝ պետության նախագահի մակարդակով շարունակվում է հայատյացության քարոզը, և դրա վառ օրինակն է, այսպես կոչված, հայկական ռազմավարի պուրակը: Ինչպես ասվում է ռուսական ասացվածքում՝ «Կրկեսը գնաց, բայց ծաղրածուները մնացին»: Ադրբեջանի գլխավոր ծաղրածու Ալիևն այդ նույն ժամանակահատվածում ռուսական դեսպանատան դիմաց «Ենի Մուսաֆաթ» կուսակցության կողմից հրահրել էր հակառուսական միտինգներ՝ «Պուտին, հեռացիր», «Դուրս շպրտեք ռուսներին մեր տարածքներից» կարգախոսներով: Հակառուսականության այս մեծ ալիքն Ադրբեջանում շարունակվում է, ու նաև մյուս կողմից Ադրբեջանը ջանք ու եռանդ չի խնայում, որպեսզի նույնական ալիք բարձրանա Հայաստանում»:
Եթե կառավարության ղեկավարն ասում է, որ խնդիրը երկաթգիծն է, փոխադրումները, դա չի նշանակում, որ անպայման պետք է նայել Թուրքիայի կողմը: Պետք է նայել ահռելի շուկա ունեցող Իրանի ու Չինաստանի կողմը: Մեր իշխանությունները, չգիտես ինչու, բեռնափոխադրումների հոսքեր ապահովելու հարցում այլ ուղղությանն են հակված, որը գոնե առաջիկա տեսանելի տասնամյակում բացառվում է, եթե ֆունդամենտալ քաղաքական խնդիրները չեն լուծվում: Առաջինը Հայոց ցեղասպանության ճանաչման, փոխհատուցման խնդիրն է, մյուսն արցախյան խնդիրն է, որն ամենևին չի լուծվել: Այնպես որ, այս հարցերի պատասխանները պետք է տրվեն:
«Տղաս շատ փոքրիկ է, դեռ չի խոսում, բայց սկսել է մի երկու բառ ասել՝ գնում է հոր նկարի մոտ, միշտ կանգնում ու ասում է․ «Արի՛ պապա»: Հայր և որդի շատ նման են ու, թեկուզև, իր մեջ ոչ մի բան էլ չսերմանեմ՝ տղաս ամուսնուս բնավորության լավ գծերը կարծես թե ունի՝ բարի է, կամեցող: Ամուսինս անձնվիրաբար ծառայել է և՛ հայրենիքին, և՛ իր ընտանիքին. երբեք փոխհատուցման չի սպասել»,- նշեց զոհվածի այրին:
«Արցախում հաճախ եմ լինում և տեսնում եմ, որ կան համայնքի ղեկավարներ, որոնք թույլ են աշխատում, մարդիկ տեղյակ չեն լինում, ցուցակները ճիշտ կազմված չեն: Կամ «Արցախբանկ»-ից մարդկանց վիրավորում ու այլ բանկ են ուղարկում: Ես նաև մեկ ուրիշ վտանգավոր բան եմ տեսնում: Չգիտեմ, թե ապաստարաններն ինչ վիճակում են: Չեմ լսում, որ Ստեփանակերտում ապաստարանները կարգի են բերում կամ մյուս շրջաններում կառուցում են: Ես չեմ տեսնում, որ Երևանում կամ այլ շրջաններում ապաստարանները կարգի են բերում: Ես շարժ չեմ տեսնում Արցախում, ուր մնաց՝ Հայաստանում: Ո՞ւր է մեր Պաշտպանության նախարարը, ԱԻՆ-ը, ինքնապաշտպանության առումով ինչ-որ մի բան պե՞տք է անեն, թե՞ ոչ»,- եզրափակեց Ադրբեջանական ԽՍՀ-ից փախստականների համագումարի համակարգողը:
ԿԳՄՍՆ-ի կողմից ԵՊՀ հոգաբարձուների խորհրդի կազմում ընդգրկված ներկայացուցիչները՝ նախարարի տեղակալներ Արթուր Մարտիրոսյանի և Ժաննա Անդրեասյանի ապրիլի 14-ին հրավիրված մամլո ասուլիսի ժամանակ անդրադարձան ԵՊՀ հոգաբարձուների խորհրդի կազմից դուրս գալու պատճառներին:
Հայաստանում առաջին անհրաժեշտության սննդատեսակների գները չեն նվազում: «Սպառողների ազգային ասոցիացիայի» փոխնախագահ, մոնիտորինգի և մարքետինգային հետազոտությունների բաժնի պետ Ռուբեն Հայթյան էլ շարունակելով գործընկերների խոսքը՝ ասաց. «Միջազգային շուկայում ալյուրը թանկացել է, սակայն, եթե թանկանում է, ապա կարճ ժամանակով, բայց մերոնք թանկացման ժամանակ թանկացնում են, սակայն, երբ դրսում ապրանքն էժանանում է՝ մոռանում են գինն իջեցնել կամ աննշան են նվազեցնում»:
«Չեմ ուզում վիրավորել, բայց քննարկման խնդիր էր. քաղաքը չպետք է կորցնի իր դեմքը, դառնա գավառական ինչ-որ բան: Խնդիրն այդտեղ է: Դա խորհրդային շրջանի ճարտարապետություն է, ու նույնիսկ պատահական մարդը տեսնում է, որ պատշգամբը բոլորովին ուրիշ «օպերայից» է: Պետք է մի քիչ լուրջ մոտենալ այդ խնդիրներին: Քաղաքը բազմաթիվ խնդիրներ ունի, այդ թվում և՝ ճանապարհների հարցը: Աշխատանքը պետք է դադարեցվի և հետո դեմոնտաժ արվի»,- նշեց ՀՀ ճարտարապետների պալատի նախագահը:
«Գինը ոչ ես եմ որոշում, ոչ էլ ես եմ կարգավորում: Դա կախված է շուկայից: Հավկիթի գնի բարձրացման պատճառներից մեկն այն է, որ արտաքին շուկայում անընդհատ թանկացում է գնում: Անկայուն գներ են՝ հատկապես կերի, բենզինի շուկայում: Այդպես է նաև դոլարի դեպքում: Տեսեք, դոլարը 540-ով վերցրել եմ, որ կեր առնեմ, միանգամից իջավ 530: Ինչպե՞ս կարելի է այսպես: Այսինքն, այսպես բիզնես անողը տուժում է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Սերգեյ Ստեփանյանը:
Ադրբեջանի կողմից օկուպացված Հադրութի Հայկավան գյուղի բնակիչ Արամ Սարգսյանը, ով ունի 4 անչափահաս երեխա՝ պատերազմից հետո տեղափոխվել է Արագածոտնի մարզի Թալին քաղաք, սակայն չի կարողանում աշխատանք գտնել, ունեն հագուստի և սննդի կարիք:
«Կաթ և բուսական յուղ պարունակող մթերքները պետք է իրարից հստակ տարանջատում ունենան, և այն տվյալները, որոնք նշված են ապրանքի վրա՝ պետք է համապատասխանեն իրականությանը, որպեսզի հասարակությանը մոլորության մեջ չգցեն»,- «Կաթնամթերքի շրջանառության ոլորտում անբարեխիղճ մրցակցության որոշ դրսևորումների կանխարգելումը» խորագրով քննարկման ժամանակ ասաց ՏՄՊՊՀ նախագահ Գեղամ Գևորգյանը:
«Կաթ և բուսական յուղ պարունակող մթերքները պետք է իրարից հստակ տարանջատում ունենան, և այն տվյալները, որոնք նշված են ապրանքի վրա՝ պետք է համապատասխանեն իրականությանը, որպեսզի հասարակությանը մոլորության մեջ չգցեն»,- «Կաթնամթերքի շրջանառության ոլորտում անբարեխիղճ մրցակցության որոշ դրսևորումների կանխարգելումը» խորագրով քննարկման ժամանակ ասաց ՏՄՊՊՀ նախագահ Գեղամ Գևորգյանը՝ հայտնելով, որ դեռևս երկու տարի առաջ, երբ հանձնաժողովը նոր էր ձևավորվել, տեղեկացրել են, որ կոշտ միջոցներ չեն կիրառվելու, և պետք է փորձեն համագործակցության դաշտում կարգավորել խնդիրը:
Կարծում եմ՝ բնություն նկարելը թիթեռի կյանք ունի, որովհետև այն վաղվա սերնդին չի հետաքրքրելու: Այդ նույն նկարները միշտ արվելու են. նույնն են լինելու ժայռերը, ծաղիկները..: Իհարկե, պետք են այդ ժանրի գործերը, բայց ես չեմ համարում ստեղծագործություն: Մարդու կերպարն այլ է. տեսեք, Վերածննդի և Բարոկկոյի շրջանի ստեղծագործությունները, որ մեզ են հասել՝ գլխավոր դերակատարը մարդն է: Նույնիսկ քանդակների միջոցով մենք հասկանում ենք տվյալ ժամանակահատվածը, թե ինչ է կատարվել, և պարտադիր չէ, որ բառերով ասվի: Մարդու կերպարը նկարելով, քանդակելով և լուսանկարելով՝ դու վավերագրում ես ժամանակը, իհարկե, ճիշտ, էմոցիոնալ, կեղծիքից խուսափելով:
«Տղաս 3.5 տարեկան է: Մինչև երկու տարեկանը հաստատ լսել է: Երբ 1 տարեկան 10 ամսականում երեխան սկսեց քայլել, նկատեցինք, որ երբ երեխային կանչում ենք՝ չի արձագանքում, կամ ուշ է արձագանքում: Հետո հիվանդանոց ենք տարել՝ սկրինինգի, որի արդյունքում ասացին՝ խնդիր կա, ու պարզվեց իր մոտ 100 դեցիբելից բարձր խլություն է: Սա ժառանգական չէ, ունեմ 5 տարեկան տղա երեխա, իր մոտ ամեն ինչ նորմալ է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Նարեն:
Հայաստանում առաջին անհրաժեշտության սննդատեսակների գները չեն նվազում: «Սպառողների ազգային ասոցիացիայի» փոխնախագահ, մոնիտորինգի և մարքետինգային հետազոտությունների բաժնի պետ Ռուբեն Հայթյանի խոսքով՝ ընդհանրապես թանկացումները լինում են հիմնավորված, մասամբ հիմնավորված և չհիմնավորված, և իր կարծիքով՝ հիմա մի շարք ապրանքների թանկացումը մասամբ է հիմնավորված, որովհետև դա ավելի շատ ոչ թե միջազգային շուկայի գներից է կախված, այլ մեզ մոտ դրամի նկատմամբ դոլարի փոխարժեքի հարաբերությունից:
«Անցած տարի մեկ ամսվա ուշացում չի եղել, միևնույն ժամանակ ոչ մի պլանային հիվանդ չենք ընդունել ու այսօր իրենք նման բողոքնե՞ր են անում: Ի՞նչ են ուզում ապացուցել, ես այդ փողը ստացել, տարել եմ մեր տո՞ւն: Բնականաբար նման բան հնարավոր չէ: Կան օբյեկտիվ պատճառներ, որոնք բերել են որոշ ուշացումների: Պատրաստ եմ միշտ պատասխանել ցանկացած հարցի և ապացուցել իմ պատասխանի իսկությունը»:
«Մարտ ամսվա վերջին Հյուսիս-Հարավ մայրուղու Արգավանդի խճուղին Շիրակի փողոցին կապող հատվածում, որը նաև շրջանցում է «Կարմիր բլուր» հնավայրը, ճանապարհի շինարարության ժամանակ շինարարները խեցեղեն բեկորներ են գտել:
«Դժվարությամբ, սակայն կարողանում ենք ներկրած մեքենաները վաճառել: Գնորդները տեղացիներն են, ինչպես նաև ղազախները, ովքեր 2021թ. փետրվարի կեսից սկսել են մեքենաներ գնել: Հեշտությամբ կարողանում են գնել և տանել, խնդիր չի լինում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ավտոներկրողներից Զոհրաբ Իգիթյանը:
«Հայաստանում իրանական լոլիկը բերում և բավականին մատչելի՝ շուրջ 400 դրամով վաճառում են, ու մենք չենք կարողանում մրցել նրանց հետ: Մեր ֆերմերներն ասում են՝ եթե 400 դրամով վաճառենք, այդ դեպքում գազի փողն ինչպե՞ս ենք վճարելու: Դրա համար կա՛մ պետք է մաքսատուրքերը բարձրացնեն, կա՛մ էլ գազի գինն էժանացնեն, որ ջերմոցները չփակվեն»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ջերմոցային ասոցիացիա հասարակական կազմակերպության գործադիր տնօրենը:
Արցախի երկրորդ պատերազմի արդյունքում հայաթափվել է նաև Հադրութի շրջանի Հայկավան գյուղը, և մի շարք անօթևան բնակիչների թվում է նաև Ռոզա Արշակյանի ընտանիքը: Վերջինս իր 5 անչափահաս երեխաների և ամուսնու հետ այժմ վարձով բնակվում է Արագածոտնի մարզի Թալին քաղաքում:
«6 ամիս ոչ մի բան չենք արել ըստ էության ու նստել սպասել ենք ու ասում ենք՝ արգելքը կերկարաձգենք՝ առանց հաշվարկելու, թե ի՞նչ վերլուծություն ունենք, որտեղ ի՞նչ պրոբլեմ է, ու ինչպե՞ս ենք բացը լրացնում»,- նշեց Բաբկեն Պիպոյանը:
ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի ծրագրերի համակարգող, տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը կարծում է, որ գնաճից մինչև տնտեսական անկում, գործազրկության մակարդակի անկում, իրական եկամուտների նվազում և աղքատության մակարդակի աճ՝ այս բոլորի իրական պատճառը տոտալ անպատասխանատվությունն է, ականջահաճո խոստումները և դրան հակառակ իրավիճակ, գործողություն ու վարքագիծ՝ պետական կառավարման մարմինների կողմից:
«Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին» նոր օրենքով, որն Ազգային ժողովն ընդունեց մարտի 24-ին, կատարվել են մի շարք փոփոխություններ: Օրինակ՝ այն, որ դիմորդը հնարավորություն կստանա միաժամանակ սովորել մեկից ավելի բուհում, ընդունելությունից երկու տարի առաջ տեղեկանալ, թե որ առարկաներից պետք է քննություն հանձնի:
«Չեմ բացառում, որ եթե գազի գինը սահմանին մնա նույն 165 դոլարի մակարդակում, «Գազպրոմ Արմենիա» ընկերությունը ստիպված կլինի այս տարվա ընթացքում ինչ-որ մի պահի, օրինակ, գարնան ընթացքում, կրկին դիմել Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողով՝ սակագները վերանայելու՝ բարձրացնելու առաջարկով, իսկ սա իր հերթին՝ կհանգեցնի էլեկտրաէներգիայի գնի բարձրացմանը»,- եզրափակեց Վահե Դավթյանը:
«Երբ Ադրբեջանը բարձրացնում էր տարածքների ու փախստականների հարցը՝ հայկական կողմը մոռացավ ադրբեջանահայության՝ փաստացիորեն միակ հաղթաթղթի մասին, որն իր ձեռքում կար: Տարածքային, գույքային իրավունքների վերականգնման խնդիրը պետք է դնեին բանակցային սեղանին: Չպետք է մոռանանք, որ Մարտակերտի ու Մարտունու արևելյան մասերն օկուպացվել ու տարիներ շարունակ մնում են Ադրբեջանի վերահսկողության ներքո, սակայն այս հարցն այնքան էլ առաջային չէր բանակցային սեղանին»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Գրիգորի Այվազյանը:
Ի՞նձ ինչ, որ խցանում է, դե գիշերն էլ ամբողջ ճանապարհը ազատ է, 30 դրամով տարեք, ընդհանրապես մեքենա չկա փողոցում: Եվ, եթե քաղաքից դուրս ես տանում՝ 1 կիլոմետրը 20 դրամ թող լինի, մայրուղի է, ոչ բենզին ես ծախսում, ոչ ժամանակ, ոչ վարորդդ է հոգնում, ոչ էլ մեքենադ է փչանում: Գարեջրատան պատմությունը գիտեք, չէ՞. Հաճախորդը փողը տալիս է, բայց կիսատ է բարմենը լցնում բաժակը, սա, թե՝ ամբողջ գումարը տվեցի՝ ինչո՞ւ բաժակս կիսատ լցրեցիր, բարմենը պատասխանում է՝ լավ չեմ տեսնում: Հաճախորդը, թե՝ լավ չէիր տեսնում՝ լցնեիր, թափվեր:
«Քաշաթաղի Միջնավան քաղաքից ենք, որն օկուպացվեց թշնամու կողմից: Ունեինք ամեն ինչ, կարողանում էինք աշխատել և ապրել: Ամուսինս, ով շինարարությամբ էր զբաղվում, սեփական նոր տուն էր կառուցել, ու սեպտեմբերին պետք է տան բացումն անեինք, սակայն այդպես էլ չհասցրեցինք, սկսվեց պատերազմը, նա կամավոր մեկնեց ռազմի դաշտ, հոկտեմբերի 1-ին վիրավորվեց, ու այդ օրվանից դուրս ենք եկել քաղաքից՝ չհասցնելով որևէ բան վերցնել»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Լիման:
