Հակահարձակման հայտնի օպերացիայի ձախողման համար այլ վճարող կլինի՞
2020թ․ հոկտեմբերի 7-ին իրականացված հակահարձակման դրվագով հանրային քրեական հետապնդումը ՊԲ նախկին հրամանատար Ջալալ Հարությունյանի նկատմամբ դադարեցվել է արդարացնող հիմքով։
«Շուրջ 306 էջանոց Ռազմագիտական հանձնաժողովային փորձագիտական եզրակացությամբ թվով 11 փորձառու ռազմագետների կողմից միակարծիք փաստվեց, որ Ջ․Հարությունյանի գործողություններում հակահարվածի դրվագով հանցակազմ չկա, վերջինս հակահարձակման ժամանակ գործել է բարեխիղճ, զգոն և գրագետ»,- ֆեյսբուքյան իր էջում հայտնել է ՊԲ նախկին հրամանատարի փաստաբան Արսեն Սարդարյանը, ով 2022 թվականի նոյեմբերի 18-ին հրավիրված ասուլիսում հայտարարել էր, որ Ջալալ Հարությունյանը հակահարձակման մասին զեկուցել է Նիկոլ Փաշինյանին և հավանություն ստացել:
Նշենք, որ հունիսի 12-ին էր հայտնի դարձել, որ Ջալալ Հարությունյանի նկատմամբ քրեական հետապնդումը կասեցնելու որոշում է կայացվել:
168.am-ին ՀՀ քննչական կոմիտեից տեղեկացրել էին, որ «վարույթի համակողմանիությունն ապահովելու նպատակով նշանակվել է հանձնաժողովային ռազմագիտական փորձաքննություն, և այդ հիմքով կայացվել է Ջ․Հ․–ի նկատմամբ հարուցված հանրային քրեական հետապնդումը կասեցնելու դատավարական որոշում»:
Իսկ թե ովքեր էին մասնակցելու հայտնի հակահարվածի դրվագով ռազմագիտական փորձաքննությանը, ՀՀ քննչական կոմիտեից 168.am-ին հայտնել էին, որ ՊԲ նախկին հրամանատար Ջալալ Հարությունյանին առնչվող քրեական վարույթով՝ հակահարվածի դրվագով նշանակված ռազմագիտական փորձաքննությունը կատարվելու է ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբի և ՀՀ ՊՆ ազգային ինստիտուտի ներկայացուցիչների, ինչպես նաև՝ Ջալալ Հարությունյանի կողմից առաջարկված երկու սպաների կողմից»:
Կոնկրետ անուններ չէին նշվել: Հնարավոր է՝ ՊԲ նախկին հրամանատարի փաստաբանն առաջիկայում հրավիրվելիք ասուլիսին այս առնչությամբ մանրամասներ հայտնի:
Իսկ մինչ այդ կարևոր մեկ հանգամանքի վրա ուշադրություն հրավիրենք:
Հունիսի 12-ին, ինչպես նշեցինք, Ջալալ Հարությունյանի նկատմամբ քրեական հետապնդումը կասեցնելու որոշում է կայացվում և Նիկոլ Փաշինյանի հաստատած՝ հայտնի հակահարվածի օպերացիայի դրվագով նշանակվում ռազմագիտական փորձաքննություն:
Հունիսին 27-ին 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նիստում Նիկոլ Փաշինյանը, ըստ էության, Ջալալ Հարությունյանի գործով հակահարվածի հայտնի օպերացիայի ձախողման պատասխանատվությունը դրել էր Օնիկ Գասպարյանի վրա, ինչի մասին 168.am-ը գրել է։
Բայց նախ Անդրանիկ Քոչարյանն էր նշել՝ Օնիկ Գասպարյանն իրենց ասել էր, որ հակահարձակումների նախապատրաստման փուլում ԳՇ նախկին պետը խոսելով հակահարձակման առաջարկի հեղինակ Սամվել Բաբայանի հետ՝ Ջալալ Հարությունյանին հանձնարարել է ուսումնասիրել տեղանքը:
«Եթե չեմ սխալվում, Օնիկ Գասպարյանն ասեց՝ Ջալալը գնաց նայեց և ասեց՝ «աչքս ուտում է», այսինքն, նայվող օպերացիա կարող է ծնվել, որը ռազմական ղեկավարության կողմից դիտվում էր, որ դա իրավիճակ կարող էր փոխել ճակատային այդ հատվածում: Երբ ստացվել է ՊԲ հրամանատարի դրական պատասխանը, նախաձեռնել է հակահարձակում»,- ասել է Քոչարյանը:
Նիկոլ Փաշինյանն արձագանքել էր, որ տեղյակ է հանգամանքներին, և հոկտեմբերի 5-6-ին եղել է Ստեփանակերտում, ՊԲ հրամկետում, արդեն 9-րդ ՊՇ-ի ճեղքումը տեղի էր ունեցել:
«Ինձ համար կարևոր է եղել ԳՇ պետի կարծիքը: Ես օբյեկտիվ ու սուբյեկտիվ հանգամանքների բերումով ԶՈՒ ԳՇ պետի պաշտոնում գտնվող մարդկանց հավատացել ու վստահել եմ գրեթե անվերապահորեն, և այն փաստը, որ իրենք կրում են գեներալական ուսադիրներ, ինձ համար վստահության կանխավարկածի շատ մեծ ավանս է։ Սա շատ երկար գործոն է եղել, մինչև որ այդ վստահությունը ամբողջությամբ չի խաթարվել, ընդ որում, խաթարումը կապված է կոնկրետ դրվագների հետ։ Եվ ես այնտեղից կապ եմ հաստատել Օնիկ Գասպարյանի հետ, պարոն Բաբայանին եմ խնդրել, որ ներկայացնի իր գաղափարը: Օնիկ Գասպարյանն ասել է, որ տրամաբանություն կա մեջը, ու կարծում է, որ ՊԲ հրամանատարը պետք է ձևավորի պլան, ու ինքը գնահատի այդ պլանի իրագործելիությունը՝ դա հնարավո՞ր է, թե՞ ոչ: Ես ասել եմ՝ շատ լավ, դրական կամ բացասական պատասխանի դեպքում ինձ կտեղեկացնեք»,- մանրամասնել էր Փաշինյանը՝ հավելելով, որ ինքը քաղաքական առումով չի արգելել դա անել, սակայն ռազմական առումով օպերացիայի իրագործումը պետք է որոշեին ռազմական պաշտոնյաները։
«Ես արդեն Երևանում էի, ու Օնիկ Գասպարյանն ինձ ասաց, որ որոշում է կայացվել իրագործել այդ օպերացիան։ Օնիկ Գասպարյանը Ջալալ Հարությունյանի առաջ խնդիրն այդպես է դրել՝ «տես՝ աչքդ ուտո՞ւմ է, թե՞ ոչ», որից հետո Հարությունյանը ասել է՝ այո։ Ես տեղյակ եմ, որ այդ դրվագով քրեական գործ կա հարուցված և քննություն է իրականացվում, ու ամենևին փաստ չէ, որ դա անիրատեսական ու չհիմնավորված բան էր»,- եզրափակել էր Փաշինյանը՝ ըստ էության, հիմք ընդունելով Սամվել Բաբայանի այս առնչությամբ բոլոր ասածները:
Ավելին, Քննիչ հանձնաժողովում Փաշինյանի հարցուպատասխանից մեկ օր հետո՝ հունիսի 28-ին, Արծրուն Հովհաննիսյանը 24TV-ին տված հարցազրույցում շարունակել էր «մաքրել» Ջալալ Հարությունյանին՝ սլաքն ուղղելով ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ-ին:
«Իսկ Ջալալ Հարությունյանին թողնված ճակատը, որ թողել էին անձամբ իր կառավարմանը, իր հրամանատարության ներքո, ինչի լիարժեք ՊԲ-ի պաշտպանության ճակա՞տ էր: Եկեք ազնիվ լինենք, ասենք, որ Քարվաճառը հանել էինք իր ենթակայության տակից, ինքը չէր վարում Քարվաճառի ուղղությամբ մարտական գործողությունները, այլ դա պատկանում էր ՀՀ ԶՈՒ 2-րդ բանակային կորպուսին, ՊԲ 9-րդ ՊՇ-ն էլ լրիվ իր ենթակայությունից հանված էր, լրիվ այլ հրամանատարություն էր ստեղծված և այլ մարդ էր կառավարում: Այսպես ասենք՝ 9-րդ ՊՇ-ն և ՀՀ ԶՈՒ 1-ին կորպուսն իրար հետ միասնական հարավային ուղղություն էինք սարքել, որի հրամանատարը գեներալ-լեյտենանտ Տիրան Խաչատրյանն էր: Այսինքն, ակտիվ մարտական գործողությունների ինչքան ճակատ է վարել Ջալալ Հարությունյանը, եթե բոլոր կիլոմետրերը գումարենք, Ջալալ Հարությունյանը՝ որպես ՊԲ հրամանատար, վարում էր մաքսիմում մեկ պաշտպանական շրջանի ճակատի կռիվ: Բոլոր մեղադրանքները պոպուլիստական են և անհիմն»,- շեշտել էր Արծրուն Հովհաննիսյանը:
Հովհաննիսյանի հարցազրույցից կարելի՞ է ենթադրել, որ չի բացառվում, որ Փաշինյանի համար քաղաքական առումով հարմար պահի հստակ մեղադրանքներ կլինեն նաև Օնիկ Գասպարյանի և Տիրան Խաչատրյանի նկատմամբ:
Առհասարակ, հակահարձակման ձախողված օպերացիայի դրվագով Ջալալ Հարությունյանի արդարացումը ո՞ւմ է փրկում՝ միայն Ջալալ Հարությունյանի՞ն, թե՞ նաև Նիկոլ Փաշինյանին: Իսկ դրա համար հնարավո՞ր է՝ Փաշինյանը հարմար պահի այլ պատասխանատու գտնի, օրինակ, Օնիկ Գասպարյանին՝ հաշվի առնելով Քննիչ հանձնաժողովում նրա վերևում հիշատակված հայտարարությունները:
Հավելենք, որ Ջալալ Հարությունյանին մեղադրանք էր առաջադրվել նաև 2020թ․ հոկտեմբերի 12-ի Ցորի զորամասի Դ-20 դիվիզիոնի վրա հակառակորդի հարձակման դրվագով, որով հանրային քրեական հետապնդումը չի դադարեցվել:
Ի դեպ, նոյեմբերի 2-ին ՀՀ ԱԺ Պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը մեր հարցմանն ի պատասխան՝ հայտնել էր, որ Ջալալ Հարությունյանը Քննիչ հանձնաժողով կհրավիրվի, եթե այս ընթացքում նրա նկատմամբ քրեական գործը փակվի: Սպասենք հետագա զարգացումներին: