Երբ Աննա Հակոբյանը 2018 թվականին, 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից առաջ և պատերազմի օրերին իրականացրած նախաձեռնություններից հետո վերջերս հայտարարեց հերթական արշավ-նախաձեռնության մասին, մի շարք հանգամանքներ հաշվի առնելով, ենթադրում էինք, որ եթե Արծրուն Հովհաննիսյանը կանգնած չէ այս գաղափարի հիմքում, ապա ինչ-որ պահի և ինչ-որ կերպ առնչություն ունենալու է Աննա Հակոբյանի՝ «Կրթվելը նորաձև է» արշավին: Չսխալվեցինք: Նոյեմբերի 30-ին ֆեյսբուքյան իր էջում Արծրուն Հովհաննիսյանը հետևյալ գրառումը կատարեց.
2020թ. 44-օրյա պատերազմի 4-րդ տարելիցի օրը՝ սեպտեմբերի 27-ին, Նիկոլ Փաշինյանի «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության անդամ, ԵԿՄ վարչության նախագահ Սասուն Միքայելյանն Աջափնյակ վարչական շրջանում մասնակցել է մատուռի բացման, օծման արարողությանը և հայտարարել.
Մայիսի 31-ին ՀՀ քննչական կոմիտեի 10-ամյակին նվիրված՝ Քաջարանում տեղի ունեցած արտագնա նիստում Կոմիտեի նախագահ Արգիշտի Քյարամյանը չի շրջանցել 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմին առնչվող քրեական գործերը:
Երկու դեպքում էլ Նիկոլ Փաշինյանի հեռացման պահանջ կար՝ պայմանավորված երկրի առջև ծառացած անվտանգային մարտահրավերներով և դրա հետևանքով Հայաստանի Հանրապետության լինելիությանը սպառնացող վտանգով:
Մենք միայն դիրքեր չենք թողնում, թողնում ենք ժողովրդին, կոտրում` ոգին. Տիրան Խաչատրյան
Երեկ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը օկուպացված Շուշի տեղափոխված առաջին բնակիչներին բնակարանների բանալիների հանձնման արարողության ժամանակ հայտարարել է, որ Տավուշում սահմանազատումն ու սահմանագծումն իրականացվում է իրենց պայմանների հիման վրա:
«Դրանից հետո մենք պաշտպանական, ամրաշինական, նախապատրաստվածության առումով ոչինչ չունենք․ այսինքն՝ դա դառնում է մի գոտի, որտեղից հակառակորդն իր ուժերն ու միջոցներն անարգել կարող է տեղաշարժել ներս ու ծավալել: Այդ ճեղքը բերելու է ամբողջական փլուզման»,- ընդգծել է Տիրան Խաչատրյանը:
Այսօր հրավիրած ասուլիսի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանն անդրադառնալով Տավուշում իրականացվող սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացին և 1988 թվականի փաստաթղթերին, որոնք, ըստ նրա, չեն հասցրել մտնել ուժի մեջ, մի «գաղտնազերծում» է արել՝ «2020-ից մեր գործերի մի զգալի հատված վերաբերել և նվիրված է եղել սահմանազատման հետ կապված բոլոր փաստաթղթերը գույքագրելուն, ուսումնասիրելուն՝ մի նպատակով՝ հստակ իմանալու համար, թե որտեղով է անցնում ՀՀ լեգիտիմ սահմանը»:
Ջահերով երթին մասնակցող ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի նախկին տեղակալ, գեներալ-լեյտենանտ Տիրան Խաչատրյանը լրագրողների հետ զրույցում անդրադառնալով Տավուշում սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացին՝ նշել է. «Կարծիքս վատ է, գնահատականս՝ բացասական»:
Մարտի 15-ին ադրբեջանական լրատվամիջոցները, հղում անելով Ադրբեջանում Իրանի Իսլամական Հանրապետության դեսպան Սեյիդ Աբբաս Մուսավիին, գրել էին, որ առաջիկա օրերին Իրանի և Ադրբեջանի նախագահները կայցելեն Խուդաֆերին՝ մասնակցելու «Խուդաֆերին» և «Գիզ Գալասը» հիդրոէլեկտրակայանների բացման հանդիսավոր արարողությանը: Նախքան այդ, Թեհրանում հանդիպել են Իրանի և Ադրբեջանի էներգետիկ գերատեսչությունների ղեկավարները:
2018 թվականի իշխանափոխությունից հետո տարբեր առիթներով խոսել ենք Նիկոլ Փաշինյանի՝ բանակի դեմ տարվող քաղաքականության մասին, ինչն արտահայտվում էր ամենատարբեր ձևերով։
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 297-րդ հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված հանցագործության մեջ մեղադրվող գեներալ-լեյտենանտ Տիրան Խաչատրյանի գործով առաջին դռնբաց դատական նիստը նշանակվել է 2024 թ․ մարտի 1-ին, ժամը 16։15-ին Կոտայքի մարզի ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի Աբովյան նստավայրում, նախագահող դատավորն է Դիանա Ղուկեյանը։
«Ես Տիրան Խաչատրյանի հետ էի, քննարկում էինք բաժին ներկայանալը: Ոստիկանության աշխատակիցները եկան, իրեն ձեռնաշղթաներով տարան, ասացին, որ պիտի նկարեն: Ես ասացի՝ վստահ եմ՝ ձեր նկարածը հայտնվելու է այդ լրատվական կայքերում: Մինչև մենք Ջրվեժից հասանք Աբովյանի բաժին, արդեն հայտնվեց «Հայկական ժամանակում», «Արարատնյուզում»: Սա անընդունելի է»,- ասաց Վարազդատ Հարությունյանը:
Հունվարի 12-ին առավոտյան լրատվամիջոցներով տեղեկություն էր տարածվել, որ Կոտայքում գործող ռեստորաններից մեկում կրակոցներ են հնչել: Նշվում էր, որ խնջույքի մասնակիցների թվում է եղել Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի նախկին պետի նախկին տեղակալ Տիրան Խաչատրյանը, ով գինովցած կրակոց է արձակել, որի հետևանքով վիրավորվել է հարևան սեղանի շուրջ նստած քաղաքացին, ով առնչություն չի ունեցել վիճաբանության ու դրա մասնակիցների հետ:
ԳՇ պետի նախկին տեղակալ Տիրան Խաչատրյանը համոզված է՝ «Հայաքվեն» նպաստելու է, որ Արցախի հարցը բաց մնա և հետագայում լուծվի բանակցությունների միջոցով կամ ուժային ճանապարհով:
Օրեր առաջ 44-օրյա պատերազմը դադարեցնելու 3-րդ տարին էր՝ կապիտուլյացիոն եռակողմ հայտարարությամբ, թեպետ այն զուտ զինադադարի համար էր: Դեռևս շարունակում ենք կրել 2020թ. նոյեմբերի 9-ի կամ 10-ի եռակողմ հայտարարության հետևանքները, Ադրբեջանը շարունակում է Հայաստանին պահանջներ ներկայացնել և մեղադրել տարբեր պայմանավորվածությունների չկատարման համար, այդ թվում՝ «Զանգեզուրի միջանցքի» հետ կապված՝ հղում անելով հենց այս հայտարարությանը:
Անդրանիկ Քոչարյանի ղեկավարած 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի լիազորությունների ժամկետը լրանում է: Սակայն մամուլում վերջերս տեղեկություններ էին շրջանառվել, որ ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը մտադիր է 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողով կանչել Սամվել Բաբայանին, որի հետ Անդրանիկ Քոչարյանը կապի մեջ է եղել անգամ, երբ ՊԲ նախկին հրամանատարն Արցախում էր:
Նիկոլ Փաշինյանը երեկ իր հերթական ուղերձի ժամանակ հայտարարել է, որ Արցախի քաղաքացիական բնակչությանն ուղիղ սպառնալիք չկա:
Այսօր Արցախի անկախության օրվա կապակցությամբ ակցիա է իրականացվում Երևանում՝ հաջակցություն Արցախի, որին մասնակցում է նաև ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի նախկին տեղակալ, գեներալ-լեյտենանտ Տիրան Խաչատրյանը:
«Այն մարդիկ, որոնք այդպիսի արտահայտություններ են անում, ուղղակիորեն կողմնակից են, որ Արցախը, արցախցին ձուլվի Ադրբեջանին: Եվ ովքեր որ այդպիսի մոտեցումներին կողմ են, իրենք դավաճան մոտեցում են ցուցաբերում»,- ընդգծել է Տիրան Խաչատրյանը:
Շուշիի օպերացիան մենք պետք է տեսնենք ամբողջ պաշտպանական օպերացիայի համատեքստում և ամբողջ այդ ճեղքման գոտում հակառակորդի հետևողական կամ կամաց-կամաց առաջխաղացման տիրույթում: Առանձին Շուշիի օպերացիան չպետք է տեսնել, ռազմավարական մակարդակի պատասխանատուն, իրենք մխրճման գոտում պետք է դեմն առնեին գոնե Հադրութի անտառային հատվածներում, որտեղ բավականին լավ պայմաններ էին հակառակորդին կանգնեցնելու համար։
Հուլիսի 6-ին Պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Միքայել Արզումանյանը հայտարարություն է տարածել, որտեղ անդրադարձել է վերջին շրջանում տարբեր պաշտոնատար անձանց կողմից իր անձի վերաբերյալ իրականությանը չհամապատասխանող տեղեկությունների հրապարակմանը, այդ թվում՝ Շուշիի պաշտպանության կազմակերպման հետ կապված:
Անգամ հունիսի 28-ին ԶՈՒ Գլխավոր շտաբի (ԳՇ) նախկին պետ, գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանի հայտարարությունից հետո 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը շարունակում է պնդել, որ Նիկոլ Փաշինյանի և ԳՇ նախկին պետ Օնիկ Գասպարյանի՝ նշյալ հանձնաժողովում ներկայացրած «ցուցմունքների» միջև հակասություններ մեծամասամբ չկան:
Իսկ թե ԳՇ նախկին պետի այս հայտարարությունը Փաշինյանի մեղադրականի՞ համար էր հիմք, թե՞ արդարացման, արդյո՞ք որևէ մեկի հետ պասերով խաղ կա, ցույց կտա ժամանակը, թեպետ ինչ-որ բաներ արդեն իսկ հուշեցինք….
ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ, գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանը, լինելով զինվորական, միշտ պահպանել է գաղտնիության սկզբունքը և չի խախտել դա, երբ անգամ ժամանակ առ ժամանակ իրեն մեղադրական սլաքներ էին ուղղվում իշխանության ներկայացուցիչների կողմից. Շուշի, «Իսկանդերի» կիրառման խայտառակ պլան, ռազմական այլ դրվագներ, անգամ հուլիսյան մարտերի հետ կապված են ակնարկներ եղել: Այս ամենին մենք առանձին-առանձին ևս մեկ անգամ անդրադառնալու ենք առաջիկայում:
Հունիսի 20-ին 44-օրյա պատերազմների հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նիստում Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակային ելույթ ընթերցեց, որի վրա,թերևս,երկար աշխատել էր, գուցե՝ ինչ-ինչ մարդկանց խորհրդատվական աջակցությամբ:
Սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանը սկսեց պատերազմը… Իսկ Փաշինյանը պիտի պատասխանի, թե ինչո՞ւ էր հանրությունից թաքցնում պատերազմ սկսելու մասին իր ունեցած տեղեկությունը և անում էր արկածախնդիր հայտարարություններ: Ի՞նչ քաղաքական հրաման է տրվել Զինված ուժերի ղեկավարությանը:
Մայիսի 22-ին հրավիրված ասուլիսի ժամանակ «Հետքը» Նիկոլ Փաշինյանից հետաքրքրվել էր՝ անկլավների և միջանցքի մասին կետերը 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունից հանելն իր միանձնյա որոշո՞ւմն է եղել, թե՞ քննարկումներ են տեղի ունեցել Պաշտպանության նախարարության, ԳՇ ներկայացուցիչների հետ, Փաշինյանն արձագանքել էր՝ նման քննարկումներ եղել են:
168.am-ը մանրամասն անդրադարձել է, թե ինչ խմբագրումներ են կատարվել 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության մեջ՝ կապված Լաչինի միջանցքի, ապաշրջափակման և Տավուշի հետ:
Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանը՝ դատավոր Ժորա Չիչոյանի նախագահությամբ, որոշում է կայացրել 1 ամսով կալանավորել 44-օրյա պատերազմում զոհված զինծառայող Ժորա Մարտիրոսյանի մորը՝ Գայանե Հակոբյանին: Դրանից հետո զոհված զինծառայողների ծնողները բողոքի ակցիաներ սկսեցին Երևանի փողոցներում, որը շարունակվում է:
