«Աշխատանք չկա, բան չկա, սոված-ծարավ ժողովուրդ ենք, ի՞նչ ասենք։ Գնացել եմ սրտից բաց օպերացիա եմ եղել, բաց թոշակս կտրել են, էսօր ընկած ման եմ գալիս, ոչ մի տեղից ոչ մի օգնություն, ոչ մի բան, էտ ա, կմեռնենք՝ կմեռնենք, կապրենք՝ կապրենք։ Հիվանդ մարդ եմ, ինչո՞վ զբաղվեմ, գնացել 200.000 ծախսել, կամիսիա եմ անցել, հիմա էլ ասում են՝ դու քո բժշկի մոտ մի գնա, ուրիշ բժշկի մոտ գնա, թուղթ բեր, որ քեզ թոշակ տանք, կհասնի՝ կտանք, չի հասնի՝ չենք տա։ Ես էլ զզվել եմ, բրախել»։
168.am-ն օրերս Տավուշի մարզի Բերդ խոշորացված համայնքում էր: Շրջեցինք կենտրոնական փողոցներով, զրուցեցինք բնակիչների հետ՝ պարզելու համար, թե ի՞նչ խնդիրներ, ի՞նչ մտահոգություններ ունեն։
«Հիմնականում անասուն ունեցողներն են գնում-գալիս, շատ քիչ ընտանիքներ են գյուղում ապրում։ Ինձ էլ են առաջարկում վերադառնալ գյուղ, բայց ես էս պահին ո՞նց գնամ, թշնամու հարձակման ժամանակ Վարդենիսի ժողովուրդն են ինձ ու երեխեքիս ավտոյով գյուղից հանել, Աստված չանի, բայց, որ նորից մի բան լինի, ես ի՞նչ եմ անելու, ամուսինս էլ էս պահին էստեղ չի, պետք է գործը վերջացնի, որ կարողանա գա։ Սպասեմ ամուսինս գա, եթե Կութի ժողովուրդը վերադառնա գյուղ, մենք էլ նույն ձև կգնանք, դա մեր հայրենիքն է, մեր հողը․․․»։
Սեպտեմբերի 13-ին թշնամու սանձազերծած պատերազմի հետևանքով զոհվել է Արարատի մարզի Լուսառատ համայնքի բնակիչ, պարտադիր ժամկետային զինծառայող 20-ամյա Սարգիս Գևորգի Մանուկյանը։
Սեպտեմբերի 13-ին թշնամու սանձազերծած ռազմական գործողությունների ընթացքում զոհված Գուրգեն Զաքարյանը Գեղարքունիքի մարզի Վարդենիկ համայնքից էր՝ 19 տարեկան, ունի իրենից մեծ 1 քույր և փոքր՝ դպրոցահասակ եղբայր։
«Երկուսի առողջական վիճակը գնահատվում է միջին ծանրության: Հիշեցնենք, որ հայկական դիրքերի և բնակավայրերի ուղղությամբ ադրբեջանական զինված ուժերի հրետակոծության հետևանքով վիրավորում է ստացել քաղաքացիական 7 անձ»,- նշված է հայտարարության մեջ։
Սեպտեմբերի 13-ին թշնամու սանձազերծած պատերազմի հետևանքով զոհված 19-ամյա Էդմոն Սարգսյանը Երևանի Հաղթանակ թաղամասից էր, ընտանիքի միակ որդին, ունի մեկ քույր։
Սեպտեմբերի 13-ին հայ-ադրբեջանական սահմանին թշնամու սանձազերծած ռազմական գործողությունների հետևանքով, հայրենիքի սահմանները պաշտպանելիս` հերոսաբար զոհվել է ժամկետային զինծառայող, Հրազդան համայնքի Ջրառատ թաղամասի բնակիչ 19-ամյա Նորիկ Արամի Պետրոսյանը։
«Եռաբլուր» զինվորական պանթեոնում երեկ վերջին հրաժեշտը տվեցին սեպտեմբերի 13-ին Հայաստանի ինքնիշխան Հանրապետության տարածքում թշնամու սանձազերծած ռազմական ագրեսիայի ընթացքում զոհված ժամկետային զինծառայող 18-ամյա Ռոբերտ Գևորգյանին։
«Բորիսը շատ խելացի, հայրենասեր տեսակ էր։ Դեռ 2016 թվականի քառօրյա պատերազմի ժամանակ լինելով անչափահաս՝ չէր ուզում դուրս գալ իր հայրենի հողից, ընկերների, համագյուղացիների հետ պայքարում էր․․․»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց զոհված զինծառայողի մայրը՝ Արմինե Հյուսնունցը։
Գեղարքունիքի մարզի Գեղամասար խոշորացված համայնքի նախկին ղեկավար Հակոբ Ավետյանը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ չնայած հարաբերական հանգիստ վիճակին՝ գյուղի բնակիչները դեռ տարհանված են:
«2021թ. ընտրություններից առաջ ասում էին՝ տագնապում էին այսօրվա մասին, և մենք ունեցանք այն, ինչ ունենք: Պարզապես, այն ժամանակ երկրում պետք էր քաղաքական իշխանության փոփոխություն, որովհետև մենք տեսանք՝ 2018թ. մայիսին իշխանության եկածներն ինչ արեցին, ինչի հասցրին երկիրը, և եթե չէինք ուզում, որ այդ վիճակը շարունակվեր ու ավելի ահավոր դառնար, պետք է փոփոխության գնայինք, բայց մենք ընտրեցինք նույնը, և այսօրը սպասելի էր: Ամեն ինչ ավելի անկառավարելի է դառնալու, որովհետև այս իշխանությունն անկարող է իր բոլոր միջոցներով որևէ բան անել: Երկրում ամեն ինչ քանդուքարափ է եղել»:
Նիկոլ Փաշինյանն իշխանության է եկել՝ օգտագործելով մարդկանց ամենաստորին բնազդները՝ ատելությունը, թշնամանքը, նախանձը։ Տարիներ շարունակ գեներացվող այդ բնազդների գագաթնակետը դարձավ 2018-ը, երբ քաղաքացիները պարպեցին ատելությունն ու թշնամանքը՝ ինքնանպատակ մերժման միջոցով։ 2018 թվականի իրադարձությունների հիմքում անթույլատրելի չափաբաժնով բացասական էներգետիկա էր ընկած, որը հետագա չորս տարիներին սուբլիմացվելով ամենատարբեր դրսևորումներով, հանգեցրեց այն աղետալի վիճակին, որում այսօր գտնվում է Հայաստանը։
«Կութում վերջին շրջանում համեմատական հանգիստ է, թշնամին հազվադեպ է կրակում՝ այն էլ օդ, բայց մեկ է՝ վախի մթնոլորտը կա»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Կութի բնակիչը։
Փաշինյան-Էրդողան նախօրեին կայացած առաջին հեռախոսազրույցից հետո Հայաստանն ու Թուրքիան, կարծես, նախապատրաստվում են բանակցությունների Երևանում: Ռուսական «Ռիա նովոստի» գործակալությունը տեղեկություն է տարածել, որ Թուրքիան առաջարկել է Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման հաջորդ հանդիպումն անցկացնել Անկարայում կամ Երևանում։