«Ես իմ գյուղից չե՛մ հրաժարվում, դա մեր հայրենիքն է»․ կութեցի կինը՝ սեպտեմբերի 13-ին թշնամու հարձակման և գյուղը ժամանակավոր լքելու մասին
Մոտ 1 ամիս առաջ՝ սեպտեմբերի 12-ի լույս 13-ի գիշերը, թշնամու կողմից սանձազերծված պատերազմի հետևանքով հայկական կողմն ունեցավ 100-ից ավելի զոհեր, վիրավորներ, գերեվարված զինծառայողներ, անհետ կորածներ։ Թշնամին թիրախավորել էր նաև խաղաղ բնակավայրերը՝ կրակ բացելով սահմանամերձ գյուղերի վրա, ինչի հետևանքով ավերվել են բազմաթիվ տներ, ենթակառուցվածքներ։
Գեղարքունիքի մարզի սահմանամերձ Կութ գյուղի բնակիչ Զմրուխտ Գևորգյանը 168.am-ի հետ զրույցում հենց պատերազմը սկսվելու օրն էր ասել, որ մի կերպ է երեխաների հետ հրետակոծվող գյուղը լքել։
168.am-ն այսօր կապ հաստատեց նրա հետ՝ հետաքրքրվելով, թե որտե՞ղ և ի՞նչ պայմաններում է ապրում ընտանիքը, ի՞նչ խնդիրենրի է հանդիպել այս ընթացքում։
«Ամսի 13-ի առավոտ փախանք, գնացինք Վարդենիս՝ իմ պապայենց տուն, հետո, որ տեսանք՝ այնտեղ էլ անօդաչուներ են ֆռում, վախից 3 երեխաներիս վերցրի, փախա եկա Ստեփանավան՝ բարեկամի տուն։ Մի քանի օր իրենց տանը մնալուց հետո Ստեփանավանում մի հատ վարձով տուն վերցրեցինք՝ կվարտիրայա, ամիսը 60.000 դրամ վարձ ենք տալիս, պետությունից ոչ մի աջակցություն չենք ստանում։ Ես, 3 երեխաներս ու սկեսուրս հիմա այստեղ ենք ապրում, ամուսինս հիմա էստեղ չի, ամռանը եռամսյա հավաքներից որ վերադարձավ, մեկնեց Ռուսաստան՝ արտագնա աշխատանքի, մի ամսից երևի կգա՝ հասկանանք՝ ինչ ենք անում․․․»,- պատմեց Զմրուխտ Գևորգյանը։
Նրան հարցրեցինք՝ արդյոք հարևանների, գյուղացիների հետ կապը պահո՞ւմ են, տեղյա՞կ են՝ նրանք վերադարձե՞լ են գյուղ․
«Հիմնականում անասուն ունեցողներն են գնում-գալիս, շատ քիչ ընտանիքներ են գյուղում ապրում։ Ինձ էլ են առաջարկում վերադառնալ գյուղ, բայց ես էս պահին ո՞նց գնամ, թշնամու հարձակման ժամանակ Վարդենիսի ժողովուրդն են ինձ ու երեխեքիս ավտոյով գյուղից հանել, Աստված չանի, բայց, որ նորից մի բան լինի, ես ի՞նչ եմ անելու, ամուսինս էլ էս պահին էստեղ չի, պետք է գործը վերջացնի, որ կարողանա գա։ Սպասեմ ամուսինս գա, եթե Կութի ժողովուրդը վերադառնա գյուղ, մենք էլ նույն ձև կգնանք, դա մեր հայրենիքն է, մեր հողը․․․»։
Կութեցի կնոջից նաև հետաքրքրվեցինք, թե երեխաների ուսման հարցն ինչպե՞ս են կազմակերպել, քանի որ շուրջ 1 ամիս է՝ գյուղից դուրս են եկել․
«Գյուղի երեխեքը տարբեր տեղեր են դպրոց գնում, կեսը՝ Վարդենիսում, մի մասը՝ այլ բնակավայրերում, մի խոսքով, սփռվել ենք Հայաստանով մեկ, հարևաններիս լքել-եկել եմ Ստեփանավան։ Երեխեքս ամսի 13-ից էս կողմ դպրոց չեն գնում, պետք է մի ձև գնամ գյուղ, տնից փաստաթղթերը, երեխեքի հագուստը, պայուսակները, գրենական պիտույքները վերցնեմ, նպաստի թղթերը սարքեմ, երեխեքս էստեղ՝ Ստեփանավանում, դպրոց գնան, մինչև ամուսինս գա․․․
Հիմա կութեցիներն ամենքը մի տեղ ապրում են, մինչև տեսնեն՝ էս հարցը ոնց է լուծվում, ես իմ գյուղից չեմ հրաժարվում, մենք տանջվել, ամուսիններով մեր տունը սարքել ենք, որ մենք այնտեղ ապահով ապրենք։ Հիմա, որ էդ մեռածներն (ադրբեջանցիները.– Ն․Խ․) եկել մտել են մեր տարածք, չի նշանակում, որ դա իրենց հողն է․․․»։
