Արցախում պատերազմական գործողությունները շուտով կբոլորեն 40 օրը։ Ռազմաճակատում կարծես իրավիճակը պարզ է, ադրբեջանական-թուրքական-ահաբեկչական խմբերը, հատկապես հարավային ուղղությամբ, ճեղքում են կատարել և զբաղեցրել մեծ թվով բնակավայրեր, որոնք դեռ մինչև երկու ամիս առաջ Արցախի լիակատար վերահսկողության ներքո էին։
ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը մշտական կապի մեջ է Եվրոպական Միության գործընկերների հետ՝ Արցախի անկախության ճանաչման, Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի ճանաչման և այլ հարցերի շուրջ: Այս մասին նոյեմբերի 5-ին Ազգային ժողովի հանձնաժողովների համատեղ նիստի ընթացքում ասաց Արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Ավետ Ադոնցը:
Արցախցի կանայք այսօր ՀՀ-ում Գերմանիայի դեսպանատան առջև էին: Պատերազմը սկսվելուց կարճ ժամանակ անց նրանք պարբերաբար ցույցեր են անցկացնում Հայաստանում գործող միջազգային տարբեր կազմակեպությունների, դեսպանատների առջև՝ պահանջելով պատշաճ արձագանք տալ ադրբեջանաթուրքական ագրեսիային՝ ընդդեմ Արցախի, և պատժամիջոցներ կիրառել այդ երկրների նկատմամբ:
Պատերազմի առաջին օրերից կամավորագրված և ջոկատով Արցախ՝ առաջնագիծ մեկնած Գևորգ Ավետիսյանն այսօր դարձավ 30 տարեկան: Ջոկատի տղերքը մարտական գործողություններ իրականացնելուն զուգահեռ՝ դիրքերում անակնկալ են պատրաստել Գևորգի համար՝ տորթ, մոմ, շամպայն և «happy birthday»:
Այսօր այցելել եմ Շուշի, հանդիպել քաղաքի պաշտպանների հետ, տեղում քննարկել թշնամու բազմաքանակ ուժերի դեմ մեր պայքարի ռազմավարությունը:
ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Զոհրաբ Մնացականյանի խոսքով՝ հայկական կողմի համար էական է զսպել այն ապակայունացնող քաղաքականությունը, որն արտահայտվել է տարածաշրջանում և անմիջապես Հայաստանի ու Արցախի դեմ։
Շուշիի սուրբ Ղազանչեցոց եկեղեցու գնդակոծման և մզկիթի վնասման հարցով Հայաստանը դիմելու է Կրոնական ազատության միջազգային ալյանսին։ Ազգային ժողովում այս մասին ասաց Արտաքին գործերի նախարար Զոհրաբ Մնացականյանը՝ ընդգծելով, որ միայն ալյանսին դիմելով՝ չեն բավարարվելու. խնդիրը բարձրացնելու են նաև միջազգային այլ հարթակներում։
«Խոսքը վերաբերում է վերիֆիկացիոն համակարգի ներդրմանը, որն այսօրվա մեր գերակա հարցերից մեկն է։ Չեմ կարող ասել, որ մենք արդեն հասել ենք դրան, բայց սա է հենց կարևորագույն հարցը, որպեսզի մենք կարողանանք իրականացնել հոկտեմբերի 10-ի ընդհանուր հայտարարության առաջին երկու կետը»,- այս մասին խորհրդարանում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց ՀՀ արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանը՝ անդրադառնալով ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի առաջարկներին՝ «թեժ գծի» և դիտորդների ներդրմանը։
Նոյեմբերի 5-ին՝ ժամը 10:30-ի սահմաններում, թշնամական ուժերը արևելյան հատվածում, զրահապատ մեքենաների կիրառմամբ, ձեռնարկել են հարձակման փորձ:
Արցախի Հանրապետության սուբյեկտայնության հարցը մեզ համար նորություն չէ, սակայն այսօրվա իրողություններն ավելի են ընդգծում մեկ պարզ գերակայություն, որը գերակայություն է եղել մշտապես․ Արցախը՝ Լեռնային Ղարաբաղը, որևէ ապագա Ադրբեջանի կազմում չունի, չի ունեցել և չունի․ նման իրավիճակը նշանակում է՝ Արցախն առանց հայերի, իսկ դա չի լինելու։ Այս մասին Ազգային ժողովում ասաց Արտաքին գործերի նախարար Զոհրաբ Մնացականյանը՝ նշելով, որ հենց այս գեակայությունն է, որը հայկական կողմի համար համազգային նպատակն է։
ՀՀ արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանի խոսքով՝ Ռուսաստանի կողմից Հայաստանին տրվող աջակցության վերաբերյալ խորհրդակցությունների հետ կապված անհրաժեշտ բոլոր աշխատանքները տարվում են։
Երեկ երեկոյան ՀՀ պաշտպանության նախարարության մամուլի խոսնակ Շուշան Ստեփանյանը հայտնեց, որ ժամը 20:00-ից մինչև 21:30-ն ընկած ժամանակահատվածում հակառակորդի չորս անօդաչու թռչող սարք (ԱԹՍ) է խոցվել Գեղարքունիքի մարզում: Հայտարարությունների համաձայն՝ հակառակորդի առաջին ԱԹՍ-ն ՀՕՊ ստորաբաժանումները 20:00-ի սահմաններում Գեղարքունիքի մարզի Շատջրեք գյուղի հատվածում էին խոցել: Երկրորդ և երրորդ ԱԹՍ-ները՝ համապատասխանաբար՝ 20:15-ի և 21:00-ի սահմաններում, խոցվել էին Մեծ Մասրիկ-Սոթք հատվածում, իսկ չորրորդ ԱԹՍ-ն խոցվել էր Գեղարքունիքի մարզի Ակունք գյուղի տարածքում:
Հրետակոծվում են Բերձոր և Շուշի քաղաքները` հարակից բնակավայրերով։
Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը երեկ տարածեց հայտարարություն Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության վերաբերյալ միջանկյալ միջոցներ կիրառելու խնդրանքի առնչությամբ: Հայտարարությամբ Եվրոպական դատարանը կոչ է արել Հայաստանին և Ադրբեջանին՝ պահպանել գերիների հետ վարվելակերպի միջազգային նորմերը: ՄԻԵԴ-ը նաև հայտնել է, որ հաստատում է արդեն կայացրած որոշումները և նոր միջոցառումների պատճառ չի տեսնում՝ դրանով նաև պատասխանելով Ադրբեջանի կառավարության՝ ռազմագերիների հումանիտար պաշտպանության համար անհապաղ միջոց չկիրառելու, իսկ արդեն կայացված որոշումները վերացնելու խնդրանքին:
«Հայ ժողովուրդն այսօր պայքարում է երեք թշնամու դեմ՝ Թուրքիայի, Ադրբեջանի և ահաբեկիչ զինյալների, որոնց հայտնվելն առավել մեծ մարտահրավեր է այս տարածաշրջանում։ Ես չգիտեմ, թե Բաքվում ինչո՞վ էին մտածում, երբ ահաբեկիչներին ներքաշում էին այս պատերազմի մեջ, որովհետև դա վտանգ է ամբողջ տարածաշրջանի համար։ Սա նոր իրողություն է մեր տարածաշրջանում, որն ի հայտ է բերում գերակայությունների նոր շրջանակ և ահաբեկչության դեմ պայքարի նոր անհրաժեշտ նպատակներ։
Արցախի Պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար, «Արցախի հերոս» Ջալալ Հարությունյանի առողջական վիճակը կայուն է։ Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության նախագահի արտաքին հարաբերությունների հարցերով խորհրդական Դավիթ Բաբայանը։
Սյունիքի մարզի Դավիթ Բեկ գյուղի ուղղությամբ ադրբեջանական զինված ուժերի հրետակոծության հետևանքով վնասվել են տներն ու գերեզմանոցի խաչքարները: Այս մասին տեղեկացանք «Զինուժ մեդիա»-ի պատրաստած ռեպորտաժից:
«Այս պահին Ստեփանակերտում իրավիճակը հանգիստ է, չնայած անընդհատ լսվում է հրետանու աշխատանքը, աշխատում է նաև հայկական կողմի հրետանին, որը բավականին արդյունավետ է գործել այսօր առավոտյան և կեսգիշերից սկսած։ Աշխատանքներ են տարվել մի շարք հրոսակախմբերի ոչնչացման ուղղությամբ»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության նախագահի արտաքին հարաբերությունների հարցերով խորհրդական Դավիթ Բաբայանը։
Գարիկ Մանուկյանը մեկն էր նրանցից, ով Հիպոկրատի երդմանը հավատարիմ, զինվորների կյանքի համար պայքարելով ՝ Արցախի դեմ սանձազերծած ադրբեջանաթուրքական ագրեսիայի հետևանքով բռնեց անմահության ճանապարհը:
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանը երեկ լրագրողների հետ զրույցում անդրադարձավ արդեն միջազգային տարբեր կառույցների կողմից ապացուցված իրողությանը, որ Արցախի դեմ գործում են ահաբեկիչներ եւ ջիհադիստներ։
Կանադայի Լավալ քաղաքի քաղաքային խորհուրդը միաձայն ընդունել է Արցախի Հանրապետության անկախությունը ճանաչող բանաձև: Այս մասին հայտնում է Կանադայի Հայ դատի հանձնախումբ:
«Իսկ հնարավո՞ր էր շատ արագ կանգնեցնել «անխուսափելի» պատերազմը․․․ Հ1-ով սկսել են քննարկել՝ «Հնարավո՞ր էր արդյոք խուսափել պատերազմից» հարցը… Բաքուն 1994 թ-ի մայիսի 13-ից, զինադադարի հաստատումից մեկ օր անց, սկսել է պատրաստվել հաջորդ պատերազմին… Հատկապես նավթային «Դարի պայմանագրի» կնքումից հետո Հեյդար և Իլհամ Ալիևներն ու նրանց թիկունքում կանգնած ուժերը մշտապես«ստարտի» են եղել և նայել են հարմար պահի, թե երբ կարելի է պատերազմ սանձազերծել Արցախի դեմ…»։
Աղասի Ենոքյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Մամուլից տեղեկացա, որ Միասնական տեղեկատվական կենտրոնում նշանակված է քննարկում «Հնարավոր էր արդյո՞ք խուսափել պատերազմից» թեմայով: Չգիտեմ, թե դա ինչ կենտրոն է, բայց եթե թույլատրվել է քննարկում անել, ուրեմն պետական, կամ իշխանություններին կից ինչ-որ մարմին է։ Քանի որ այն քաղաքացիներին, որոնք կից չեն իշխանություններին, թույլատրված չէ նման քննարկումների մասնակցել, օգտվեմ առիթից, եւ գոնե հարցեր բարձրացնեմ, որոնք միգուցե արծարծվեն այդ քննարկման ժամանակ։
Երբ գրվում են այս տողերը, շարունակվում է Արցախի Հանրապետության ազատասեր ժողովրդի հերոսական պայքարն իր հայրերի ու պապերի հողի վրա ապրելու իրավունքի համար, ժողովուրդ, որը լի է Լեռնային Ղարաբաղում ահա արդեն երկու հազարամյակ պահպանվող իր սրբությունները պաշտպանելու վճռականությամբ։
Նոյեմբերի 4-ի լույս 5-ի գիշերը ճակատային գծի բոլոր ուղղություններում հարաբերական կայուն լարվածությունը պահպանվել է: Թշնամական ուժերը առանձնակի ակտիվություն են դրսևորել արևելյան, հարավ-արևելյան ու հարավային ուղղություններում:
Ադրբեջանը ծանր հրետանի է կիրառել Մարտունի քաղաքում և ամենատարբեր զինատեսակներով հրետակոծվել է Շուշին։
Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը Հայաստանին եւ Ադրբեջանին կոչ է անում հետեւել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության ընթացքում գերեվարված անձանց հետ վարվելակերպի միջազգային նորմերին:
Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հեռախոսազրույց է ունեցել Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հետ, որի ընթացքում, ի թիվս այլ հարցերի, քննարկվել է Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ ստեղված իրավիճակը:
Շուրջ 1 ամիս առաջ Երուսաղեմի Հայոց պատրիարք Նուրհան արքեպիսկոպոս Մանուկյանը նամակ էր ուղղել Իսրայելի վարչապետ Բենյամին Նաթանյահուին՝ կոչ անելով դադարեցնել Ադրբեջանին՝ իսրայելական զենքի վաճառքը:
Բերձոր-Շուշի ճանապարհը շարունակում է փակ մնալ անվտանգության նկատառումներով:
