Աշխարհ

ԱՄՆ իշխանությունները գաղտնազերծել են 1973 թվականի Չիլիում պետական ​​հեղաշրջման մասին երկու փաստաթուղթ, որի արդյունքում նախագահ Սալվադոր Ալյենդեն գահընկեց արվեց և իշխանության եկավ Ավգուստո Պինոչետը։

Ինչպես տեղեկացնում է «Արմենպրես»-ը՝ վկայակոչելով «ՌԻԱ Նովոստի»-ին, այդ մասին հայտնել է Սանտյագոյում Վաշինգտոնի դեսպանատունը՝ հղում անելով Պետդեպարտամենտի մամուլի ծառայությանը։

Ավելի վաղ հաղորդվել էր, որ Չիլիի Պատգամավորների պալատը խնդրել է ԱԳՆ-ին քայլեր ձեռնարկել, որպեսզի ԱՄՆ-ը գաղտնազերծի իր դերակատարության մասին տեղեկատվությունը 1973 թվականի հեղաշրջումից առաջ, ընթացքում և հետո:

«Միացյալ Նահանգների կառավարությունը գաղտնազերծել և հրապարակել է 1973 թվականի սեպտեմբերի 8-ին և 11-ին Չիլիի վերաբերյալ նախագահին ուղղված ամենօրյա զեկույցների մի մասը», – ասվում է դեսպանատան հաղորդագրության մեջ:

ԿՀՎ-ի առաջին փաստաթղթում ԱՄՆ նախագահ Ռիչարդ Նիքսոնը տեղեկացվում է հետախուզության տվյալների մասին, որոնք նա ստացել է հնարավոր վաղաժամ ռազմական հեղաշրջման փորձի մասին։ Նշվում է, որ ռազմածովային ուժերում անկարգություններ են, նրանք մտադիր են տապալել կառավարությունը և հավակնում են ունենալ բանակի ու օդուժի աջակցությունը։ Միաժամանակ պնդում են, որ զինված ուժերի բոլոր երեք ճյուղերի համակարգված մասնակցությամբ պլանի առկայության ապացույցներ չկան։ Փաստաթղթում անդրադարձ կա նաև Ալյենդեի մտահոգություններին։

Երկրորդ զեկույցում, որը հրապարակվել է հեղաշրջման օրը, ասվում է, որ նախագահ Ալյենդեն հույս ունի, որ միջանկյալ միջոցների կիրառմամբ հնարավոր կլինի խուսափել բախումներից, սակայն ռազմածովային նավատորմի սպաների՝ կառավարության դեմ ռազմական գործողություններ ձեռնարկելու պլաններն արդեն աջակցություն են ստացել բանակի հիմնական ստորաբաժանումների կողմից:

Չիլիի կառավարությունը շնորհակալություն է հայտնել ԱՄՆ-ի իշխանություններին փաստաթղթերի գաղնազերծման համար։

Ամերիկացի սենատոր Բիլ Քեսիդին X-ի (Twitter-ի) իր միկրոբլոգում Բաքվի գործողությունները Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ որակել է որպես մարդկության դեմ ուղղված հանցագործություն։

ՄԱԿ-ում Ռուսաստանի մշտական ներկայացուցիչ Վասիլի Նեբենզյան Հյուսիսային Կորեայի հարցով Անվտանգության խորհրդի նիստում հայտարարել է, որ ԱՄՆ-ն ճնշում է գործադրում Փհենյանի վրա՝ նպաստելով հյուսիս-արևելյան Ասիայում էսկալացիային:

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ռուսաստանի առաջնորդ Վլադիմիր Պուտինի հետ բանակցությունների ընթացքում կարող է քննարկել ուկրաինական հացահատիկի մատակարարումները մեկ տարով վերականգնելու հնարավորությունը։

Մեր թշնամիների համար Հայկական հարցի լուծում է հանդիսանում այն, ինչը պարտադրեցին Ալեքսանդրապոլի ու Բաթումի պայմանագրով, որը նախատեսում էր 10 հազար քռ. կմ տարածքով Հայաստան, և որի մասին պատմաբան Լեոն ասում էր` «ապրելու համար փոքր է, որպես գերեզման` մեծ է»: (Հայրենիքը քռ. կիլոմետրերով չափելը ահա այսպիսի պատմական աղետալի նախադեպեր է ունեցել):

Օգոստոսի 24-ին «Հայաստանի հետ բարեկամության եւ համագործակցության ռուսական ընկերության» ղեկավար Վիկտոր Կրիվոպուսկովի մուտքը երկիր արգելվել է հենց օդանավակայանում։ Վերջինս սա համարում է ՀՀ-ում բնակվող ՌԴ քաղաքացիների հանդեպ ահաբեկչության ռիսկ, քանի որ իր կազմակերպությունը նաեւ նրանց շահերն է ներկայացնում։ Սոցիոլոգիայի դոկտոր, պրոֆեսոր, «Խռովահույզ Ղարաբաղ» գրքի հեղինակ Վիկտոր Կրիվոպուսկովը, ով կյանքի 2/3-ն անցկացրել է Հայաստանում, վիրավորված է։

Գործակալություններն իրենց գրառումներն ավելի ուշ ջնջել են, որովհետև աֆրիկյան պետության արտաքին գործերի նախարարությունը կապ է հաստատել ԱՄՆ-ի հետ և հայտնել, որ նման կոչ չի անում։

Ոտքի հայություն՝ Արցախը տվեցին, հաջորդը Սյունիքն է. Բողոքի ակցիաները Լոս Անջելեսում շարունակվում են

Ծծմբի երկօքսիդի պարունակությունը չի գերազանցել սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան։

Պետրոսյանն, իհարկե, կանխատեսելի է համարում ԱՄՆ-ի հակազդեցությունը, բայց համոզված է, որ Վաշինգտոնի ռեսուրսները կրճատվում են նախկին կոնֆլիկտային կամ անվտանգային թեմատիկ շեշտադրումներով սեփական ազդեցությունը մեծացնելու առումով, որովհետև ամբողջությամբ փոխվում է Մերձավոր և Միջին Արևելքի պատկերը։

Ճապոնիայի կառավարությունը մտադիր է պարզորոշ տվյալներ հրապարակել օվկիանոսում ջրի վիճակի մասին «Ֆուկուսիմա-1» ատոմակայանից ռադիոակտիվ մասնիկներից մաքրված հեղուկի բացթողումից հետո։

Թրամփն օգոստոսի 24-ին ներկայացել է Ատլանտայի Ֆուլթոնի շրջանի բանտ և պաշտոնապես հանձնվել՝ որպես քրեական գործով մեղադրյալ։

«Այդ ծրագիրն իր պատկերացմամբ այն է, որ եթե Արցախը տալիս ենք ամբողջովին, համաձայնում ենք, որ հայաթափվում է, խաղաղության պայմանագիրը ստորագրվում է, այլևս Սյունիքի հարց չի բարձրացվում, մի խոսքով՝ իր ասած խաղաղության դարաշրջանը բացվում է: Եթե այդպես լինի, այո, հաջորդ փուլում ռուսական ռազմաբազայի դուրսբերման հարցը կդրվի, բայց վստահաբար Ադրբեջանն այդտեղ կանգ չի առնելու. նրանք հիմա ասում են՝ տարածքային պահանջներ, փախստականների վերադարձ և այլն։ Այսինքն՝ նոր պատերազմ, նոր ագրեսիա: Այդ դեպքում, բնականաբար, որևէ ողջամիտ մարդ չի կարող պնդել, թե պետք է ռուսական բազաները դուրս բերել այստեղից, քանի դեռ դրա այլընտրանքը չկա՝ այլ անվտանգային համակարգի տեսքով, իսկ այդպիսի հեռանկար չի նշմարվում անգամ ամենահեռու հորիզոնում»,- ի պատասխան՝ ասաց նա:

ՄԱԿ-ի Գլխավոր քարտուղարի Ցեղասպանության կանխարգելման հարցերով նախկին հատուկ խորհրդական, Վաշինգտոնի Ամերիկյան համալսարանի մարդու իրավունքների պրոֆեսոր Խուան Մենդեսը ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի անդամ պետությունների պատվիրակությունների և բազմակողմ հումանիտար համագործակցության շահագրգիռ կողմերի մասնակցությամբ նիստին խոսել է Լեռնային Ղարաբաղում հումանիտար իրավիճակի մասին։

Իրանագետ Հարութ Արթին Առաքելյանը համոզված է, որ Իրանի անդամակցումը BRICS-ին ունի չափազանց կարևոր աշխարհաքաղաքական նշանակություն, քանի որ նոր անդամների թվում Իրանն ունի տեսակարար մեծ կշիռ և հեղինակություն։  

Արցախի նախկին արտգործնախարար, արտակարգ և լիազոր դեսպան Կարեն Միրզոյանի պնդմամբ՝ 9 ամիս շարունակ ադրբեջանական բլոկադայի պայմաններում ապրող Արցախն այլևս չի կարող այդ ծանր պայմաններում գոյատևել, ուստի, հրատապ է դառնում օր առաջ Բերձորի միջանցքի երկկողմանի բացումը, փոխարենը՝ Նիկոլ Փաշինյանն անում է հայտարարություն այդ միջանցքը միակողմանի բացելու ծրագրի մասին։

Լատվիայի պաշտպանության նախարարը իր հերթին գրել է, որ երկրի զինված ուժերը Ուկրաինային են փոխանցել հերթական ՄԻ-17 ուղղաթիռը։

Ֆրանսիայի Հանրապետության նախագահ Էմանուել Մակրոնը ֆրանսիական Le Point ամսագրին տված հարցազրույցում խոսել է Լեռնային Ղարաբաղի շրջափակման մասին։

Պլանավորվում է, որ օրենքի խախտումը կպատժվի տուգանքներով կամ մինչև երկու տարի բանտարկությամբ։

«Սա ռեալ վտանգ է, էլ չեմ ասում այլ տարբեր գործողություններ, որոնք նպատակ ունեն թուլացնելու մեր պետականությունը, և դրանք կկատարվեն թուրքական հատուկ ծառայությունների կողմից։ Թուրքիան իր երկու պահանջները հայտնել է՝ այժմ սպասում է, որ Հայաստանը կատարի»։

Ֆինլանդիայի կառավարությունը պատրաստվում է Ուկրաինային ուղարկել ռազմական օգնության 18-րդ փաթեթը: Այս մասին տեղեկացնում է «Интерфакс» գործակալությունը:

Մամեդովն ու Գալուզինը խոսել են տարածաշրջանում տիրող իրավիճակի, Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացի և խաղաղության օրակարգի աշխատանքների մասին։

Միացյալ Նահանգները հոկտեմբերին կսկսի ուկրաինացի զինծառայողներին վերապատրաստել F-16 կործանիչների կառավարման համար։  Այս մասին ճեպազրույցում հայտարարել է ԱՄՆ պաշտպանության նախարարության մամուլի քարտուղար Պատրիկ Ռայդերը։

Հիշեցնենք, որ մարդասիրական ավտոշարասյուն ուղարկելու գաղափարը հայտարարել էր Ֆրանսիայի Օվերն-Ռոն-Ալպեր շրջանի ղեկավար Լորան Վոկեն՝ մարտին Երևանում։

Նա հստակեցրել է, որ մասնավոր ընկերության 10 հազար զինվորականներ կմնան Բելառուսում, մյուս մասն էլ կհեռանա։

Չինաստանի նախագահ Սի Ծինփինը Հնդկաստանի վարչապետ Նարենդրա Մոդիին առաջարկել է համատեղ ջանքեր գործադրել՝ կարգավորելու երկու պետությունների սահմանին վերաբերող հարցերը։ Այս մասին տեղեկացնում է ТАСС գործակալությունը։

Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին Կիևում ընդունել է Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Հաքան Ֆիդանին։

Ռուսաստանի արտաքին գործերի փոխնախարար Սերգեյ Րյաբկովը օգոստոսի 25-ին հայտարարել է, որ Թուրքիայի ԱԳՆ-ի ղեկավար Հաքան Ֆիդանը այցելելու է Ռուսաստան, սակայն այցի օրվա մասին հստակ տեղեկություն այդպես էլ չի հայտնել:

Եվգենի Պրիգոժինի ինքնաթիռի կործանման հետաքննության արդյունքները կհրապարակվեն բոլոր անհրաժեշտ փորձաքննությունների ավարտից հետո, ասել է ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։

ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանն օգոստոսի 25-ին ընդունել է Հայաստանի Հանրապետությունում Նիդերլանդների Թագավորության արտակարգ և լիազոր դեսպան Նիկոլաս Սխերմերսին՝ Հայաստանում դիվանագիտական առաքելության ավարտի կապակցությամբ: