Խմբագրի ընտրանի

Մեկ անգամ չէ, որ Թուրքիայի իշխանությունները հայտարարել են, թե Հայաստանի հետ հարաբերությունները պատրաստ են կարգավորել՝ բացառապես «եղբայրական» Ադրբեջանի շահերը հաշվի առնելով։ Այսպիսի բազմաթիվ հայտարարություններից հետո, տարեսկզբին, երբ Ադրբեջանը գրեթե մեկ ամիս է, ինչ փակ է պահում Արցախի կյանքի ճանապարհը, հանկարծ Թուրքիայի իշխանությունները որոշեցին «մեծահոգություն» ցուցաբերել և արտոնել Հայաստանի հետ օդային բեռնափոխադրումները։

«Փաշինյանի այսօրվա ասածները նորություն չէին, նա բազմիցս տարբեր հարթակներից հայտարարել է, որ Արցախը պետք է ինքը իր խնդիրը լուծի: Նիկոլ Փաշինյանը, որը նախկինում ասում էր՝ Արցախը Հայաստան է, և վերջ, այսօր ասաց, որ Արցախի իշխանությունները պետք է իրենք հասկանան Ադրբեջանի հետ, թե իրենց իրավունքները ինչպես պետք է չոտնահարվեն, ինչպես պետք է ապրեն: Այսինքն՝ նա ձեռքերը լվացել է Արցախից, և դա մեզ համար նորություն չէր»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ՀՀԿ ԵԿ փոխնախագահ Աշոտ Անդրեասյանը:

Լաչինի միջանցքի ճգնաժամի ֆոնին Հայաստանը հրաժարվում է հյուրընկալել ՀԱՊԿ զորավարժությունները Հայաստանի Հանրապետությունում՝ դրանք համարելով աննպատակահարմար: Այսօրվա ասուլիսի ընթացքում Նիկոլ Փաշինյանը տեղեկացրեց, որ ՀՀ պաշտպանության նախարարն արդեն իսկ ՀԱՊԿ միավորված շտաբին գրավոր տեղեկացրել է այդ որոշման մասին:

Մինչ Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհն արդեն 30 օր փակ է ադրբեջանական հատուկ ծառայությունների կողմից հովանավորվող էկո-ահաբեկիչների կողմից, և Արցախն այսօր արդեն անցավ պարենի, հացի ու վառելիքի կտրոնային համակարգին, իսկ Նիկոլ Փաշինյանն իր՝ այսօր հրավիրած ասուլիսի ողջ ընթացքում կարմիր թելի պես անց էր կացնում այն գիծը, թե «Արցախը եղունգ ունի, թող իր գլուխը քորի, մենք ոչինչ չենք կարող և չենք ուզում անել», Հայաստանում նոր թափ են ստանում պաշտոնակռիվները, որոնք հաջողությամբ են ավարտվում՝ մեկ, ողբերգությամբ՝ որոշակի մարդկանց համար:

Պետք է ստեղծես այն հնարավորությունները, որոնք կարող են քո անկախությունը պաշտպանել: Այն չի լինում կոռուպցիայի միջոցով. ամենալավը պետք է վարձատրես քո զինվորականին, բժշկին, գիտնականին, ուսուցչին: Դա է ազգային անվտանգության խնդիրը: Համալսարանում ուսանողներ ունենք, որոնք պարզապես գալիս-գնում են, և դա էլ է ազգային անվտանգության խնդիր, որովհետև ոչ մի բան չեն սովորում: Չգիտեմ, կամ ծերացել ենք ազգով ու չենք հասկանում, թե ինչն ինչոց է, կամ բթացրել են մեզ՝ անընդհատ ուրիշի արձագանքին ենք սպասում, որ տեսնենք՝ ինչ են ասում, և ինչ անենք»,- եզրափակեց Բյուրականի աստղադիտարանի տնօրենը:

Դեկտեմբերի 12-ից ադրբեջանական շրջափակման մեջ գտնվող Արցախի Հանրապետությունը՝ 120 հազար բնակչությամբ գտնվում է հումանիտար աղետի մեջ։ Արդեն 30 օր է՝ Ադրբեջանը փաստացի ահաբեկչական գործողություն է  իրականացնում արցախահայերի նկատմամբ։

Ինչու նախորդ տարի չկնքվեց Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագիրը, և որոնք են երկրների միջև առկա անհամաձայնություններն այդ հարցում։

Թուրքիայի մեջլիսի և հակահայ քարոզչության խոսնակ Մուստաֆա Շենթոփը Անթալիայում անցկացվող Ասիական խորհրդարանական վեհաժողովի շրջանակներում Ադրբեջանի խորհրդարանի նախագահի հետ հանդիպմանը հայտարարել է, որ Թուրքիան անշեղորեն պաշտպանել է ու կշարունակի պաշտպանել «Ադրբեջանի արդարացի պայքարը»: Արցախի 30-օրյա շրջափակման ընթացքում սա, սակայն, Թուրքիայի առաջին բացահայտ աջակցությունը չէ Ադրբեջանին:

168.am-ը ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանից հետաքրքրվեց՝ ինչպե՞ս է գնահատում նման հայտարարությունները հատկապես այն համատեքստում, երբ այսօր շրջափակված է Արցախը, իսկ արցախահայության անվտանգության երաշխավորը շարունակում է մնալ ռուս խաղաղապահը:

Նիկոլ Փաշինյանի ասուլիսի՝ Լաչինի միջանցի փակման խնդրին վերաբերող հիմնական ուղերձը մեկն էր՝ «մենք փաս», այսինքն՝ Հայաստանը որևէ քայլ չի կարող կատարել ճանապարհի բացման համար։

ՀԱՊԿ-ը Հայաստանի փոխարեն այլ երկրում զորավարժություններ անցկացնելու առաջարկներ կմշակի: Հայաստանի մերժումից հետո ՀԱՊԿ միացյալ շտաբը առաջարկներ է մշակում այլ պետությունների տարածքում զորավարժություններ անցկացնելու համար: Ria Novosti-ի փոխանցմամբ, այս մասին քիչ առաջ ասել է շտաբի մամուլի քարտուղար Վլադիսլավ Շչեգրիկովիչը։

Արտակ Զաքարյանը ֆեյսբուքյան իր էջում անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինյանի ասուլիսին՝ գրում է. «Այս ասուլիսով Նիկոլը հստակ ասում է, որ իր վրա այլևս հույս չդնեք և մեղայականով ընդունում է իր կոպիտ սխալները (ոչ բոլորը): Ավելի կարճ` ընդդիմությունը ճիշտ էր, իշխանությունը ձախողել է ամեն ինչ»:

Արցախին կապող այլընտրանքային ճանապարհը կառուցելու սցենար եղել է՝ լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ տեղեկացրեց Նիկոլ Փաշինյանը՝ անդրադառնալով հարցին՝ արդյո՞ք Հայաստանի կառավարությունն իրենից կախված ամեն ինչ արել է, որ Արցախը Հայաստանին կապող ճանապարհ ունենա։

Վարուժան Գեղամյանը տելեգրամյան իր ալիքում գրում է. «Դե ինչ: Պաշտոնական ամենաբարձր մակարդակում սկսվեց Ռուսաստանին` Հայաստանի դաշնակցից թշնամու վերածելու գործընթացը` հայտարարելով վերջինիս «Հայաստանի համար սպառնալիք»:

«Եվ ես չեմ պատրաստվում փախչել պատասխանատվությունից, որովհետև ես պատասխանատու եմ ոչ միայն նրա համար, ինչը որ մինչ այս պահն է տեղի ունեցել, այլև նրա համար, ինչը որ սրանից հետո է տեղի ունենալու, ու ես այդ պատասխանատվությունը պատրաստվում եմ կրել մինչև այն պահը, երբ իշխանության տերը կորոշի, որ ես այդ պատասխանատվության հետ գործ չունեմ այլևս»,- հավելեց Նիկոլ Փաշինյանը:

Նիկոլ Փաշինյանը լրագրողների հետ հանդիպմանը հայտարարել է, որ Հայաստանում ՀԱՊԿ խաղաղապահ զորավարժություն անցկացնելն այս իրավիճակում նպատակահարմար չէ:

«Մենք ռուս խաղաղապահներին չենք քննադատում, մենք ռուս խաղաղապահների գործունեության վերաբերյալ մեր մտահոգություններն ենք բարձրաձայնում»,-  հունվարի 10-ին ԶԼՄ ներկայացուցիչների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ անդրադառնալով արդեն 1 ամիս Բերձորի միջանցքը թշնամի Ադրբեջանի կողմից փակ պահելու հանգամանքին և նշված հատվածում ռուս խաղաղապահների գործունեության վերաբերյալ իշխանության կողմից հնչող հայտարարություններին։

168.am-ն այսօրվա ասուլիսին Նիկոլ Փաշինյանին հետևյալ հարցն ուղղեց. «Արդյո՞ք ՀՀ-ն դիտարկում է իրադարձությունների զարգացման այնպիսի սցենար, որի դեպքում կարող է դուրս գալ ՀԱՊԿ-ից, եթե այո, ապա ո՞ր դեպքում դա կարող է լինել: Արդեն 1.5 տարի է, ադրբեջանական ԶՈւ ներկայացուցիչները գտնվում են ՀՀ սուվերեն տարածքում, անկախ այն հանգամանքից, որ ՌԴ-ն՝ լինելով Հայաստանի անվտանգության երաշխավորը, չի կատարում իր պարտականությունները, արդյո՞ք իշխանությունը կատարում է իր պարտականությունները, եթե այո, ապա ինչպե՞ս, եթե չի կատարում, ապա սահմանադրորեն իրեն վերապահված պարտականությունները չկատարելու դեպքում ի՞նչ կարող է դրան հետևել»:

Էդուարդ Շարմազանովը տելեգրամյան իր ալիքում գրում է. «Մեծ հավանականություն կար, որ Ռուսաստանը նպատակ ուներ միջոցներ բերել Հայաստան և ՀԱՊԿ զորավարժության ավարտից հետո դուրս չգալ Հայաստանից՝ թույլ չտալով թուրք-ադրբեջանական նոր հարձակում։

«Չեմ կարծում, թե մենք հիմա պետք է հրապարակային քննարկենք մեր բանակի սպառազինության և տեխնիկայի համալրման հարցը»,- այսօր հրավիրված մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ պատասխանելով հարցին, թե արդյոք կա՞ զենքերի գնման գործընթաց, և ի՞նչ փուլում է այն։

Եթե Հայաստանը կարողանար իր անվտանգությունն ապահովել, չէր ասի՝ ՌԴ-ն է մեր անվտանգության երաշխավորը. Նիկոլ Փաշինյան

«Կա տեսակետ, որ Ադրբեջանն ուզում է վերացնել հայկական պետությունը և նման տեսակետ ունեցողների հայտարարությունները մերկապարանոց համարվել չեն կարող, որովհետև դուք տեսնում եք, թե ինչ խոսույթ է զարգացնում Ադրբեջանը»,- հունվարի 10-ին ԶԼՄ ներկայացուցիչների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ անդրադառնալով լրագրողի այն դիտարկմանը, որ չնայած բազմաթիվ հրապարակումների, պայմավորվածությունների փաստերը ցույց են տալիս, որ Ադրբեջանն այլ բան է ուզում։

Նիկոլ Փաշինյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց, որ ՌԴ-ի հետ միութենական պետության կազմ մտնելու պաշտոնական առաջարկ Հայաստանին չի եղել, բայց միևնույն ժամանակ հավելեց, որ իրականությունն այդքան պարզ չէ, ինչքան թվում է:

«ՀՀ պաշտպանության նախարարն արդեն իսկ ՀԱՊԿ միավորված շտաբին գրավոր տեղեկացրել է, որ մենք ՀՀ-ում նման զորավարժություններ անցկացնելն այս իրավիճակում նպատակահարմար չենք համարում, և այդ զորավարժությունները ՀՀ-ում, համենայնդեպս այս տարի, չեն կայանա»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց Նիկոլ Փաշինյանը:

Նիկոլ Փաշինյանը 3 տարվա դադարից հետո 2023 թվականի հունվարի 10-ին, Կառավարության շենքում հանդիպեց ԶԼՄ ներկայացուցիչների հետ՝ պատասխանելու նրանց հարցերին։

«Չեմ կարծում, թե մենք մեր գործընկերների հետ պետք է վերջնագրերով խոսենք: Այն, ինչ մենք ունենք ասելու՝ տվյալ իրադրության հետ կապված, արդեն հրապարակային ասվել է, և մեծ հաշվով ավելացնելու ոչ մի բան չկա: Նաև հրապարակային գնահատականներ են տրվել Լաչինի միջանցքը փակելու փաստին»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ անդրադառնալով ռուսական տելեգրամյան որոշ ալիքների հրապարակմանը, թե ՀՀ իշխանությունը վերջնագիր է ներկայացրել ռուսական կողմին, որ եթե մինչև հունվարի 10-ը Բերձորի միջանցքը չբացվի, ՀԱՊԿ-ից և ԱՊՀ-ից դուրս գալու մասին է հայտարարելու:

«Ցուցարարները կանգնած են Շուշիի տակ: Արցախ գնացող մի քանի ճանապարհներ կան: Ակնհայտորեն պետք է բարձրացվի այն հարցը, որ քանի դեռ Շուշիի ճանապարհին կանգնած են էկո-ցուցարարները, թող նրանք ինչքան ուզում են, անեն իրենց ցույցը, ռուսական զորախումբը թող կանգնի, բացեք Քարվաճառի, Հորադիզի կամ մեկ այլ այլընտրանքային ճանապարհ, որ երթևեկությունը չընդհատվի, եթե այդ ակցիան, ինչպես պնդում եք, Ադրբեջանի իշխանությունները չեն կազմակերպել»,- 168.am-ի եթերում ասաց «Կոնցեռն Դիալոգ» փաստաբանական գրասենյակի կառավարիչ-գործընկեր, միջազգային իրավունքի մասնագետ Արամ Օրբելյանը:

Արցախն ու Հայաստանը հիմա գտնվում են այնպիսի իրավիճակում, որ Նիկոլ Փաշինյանի ամենաիմաստուն ու օգտակար ասելիքը լռությունն է։ Հնարավոր է՝ հենց այդ լավ գիտակցելով էլ որոշել է խոսել։

Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը Բերձորի ճանապարհը բացելու հարցում որևէ հույս չի կապում Հայաստանի իշխանությունների հետ:

Ռուբեն Վարդանյանը ՔՊ-ական չէ, Փաշինյանի նկարն էլ չի կախում իր գլխավերևում: Ադրբեջանն արդեն 29 օր է՝ Արցախում ապրող մեր 120 հազարից ավելի հայրենակցի պահում է շրջափակման մեջ, իսկ Հայաստանի իշխանությունը աշխարհաքաղաքական կենտրոնների վրա մուննաթ գալուց կամ որոշներից էլ մուրալուց զատ՝ որևէ գործնական քայլ չի անում՝ մեր հայրենակիցների փրկության համար։