Միակ հնարավորությունն այն է, որ հասարակությունը, գոնե մի եզակի անգամ, անկախ սոցիալական վիճակից ու բարեկեցության մակարդակից՝ ընտրություն կատարի, ինչպես գեղեցիկ տեքստերում է ասվում՝ խղճի և ոչ թե՝ փողի մտոք։ Բայց խոսքն այն հասարակության մասին է, որը բացի «շնից մազ պոկելու» մասին իմաստնությունից՝ ունի ևս մեկ իմաստնություն՝ նաղդը թողած՝ նիսյայի հետևից չընկնելու վերաբերյալ։
«Երևանյան դեպքերը դժվարացնում են ԼՂ հակամարտության բուն բանակցային գործընթացը»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Հարավային Կովկասի հարցերով ռուս քաղաքագետ Ալեքսանդր Սկակովը՝ անդրադառնալով տարածաշրջանային զարգացումներին և ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացին:
Ըստ Տարասովի, ՌԴ նախագահը նախօրեին բավականին հստակ էր իր մեկնաբանություններում, որոնք վերաբերում էին ԼՂ հակամարտության կարգավորմանը: «ՌԴ նախագահը հայտարարեց, որ Ռուսաստանը կողմերին պատրաստի լուծումներ չի պարտադրում, այս հարցում անհրաժեշտ է հավասարակշռված փոխզիջում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև»:
«Մենք Իրանի հետ ունենք բազում ծրագրեր և այդ վերջին ծրագիրը՝ իրանական գազը դեպի Վրաստան: Աշխարհը սև ու սպիտակ չի, աշխարհն ունի բազում գույներ, այսօր ամբողջ աշխարհում բոլորը բոլորի հետ համագործակցում են և բոլորը բոլորի հետ մրցակցում են: Այնպես չէ, որ, եթե Իրանը համագործակցում է Ադրբեջանի հետ, ուրեմն մեզ հետ չի համագործակցում»:
«Փաստ է, որ Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի կարգավորման շրջանակներում բանակցային գործընթացի ակտիվացում ենք մենք տեսնում, և այդ ակտիվացման մեջ համանախագահ երկրները, Ռուսաստանի Դաշնության նախաձեռնությամբ այսօր աշխատանք են տանում, որպեսզի ԼՂ համակարտության խնդիրը լուծվի միայն ու միայն խաղաղ և քաղաքական ճանապարհով»:
Իրականում, գոնե ինձ համար, որևէ անակնկալ չի եղել, որովհետև երկար ժամանակ «Նախախորհրդարանի» անդամներն ասել են, որ իրենք այլ ելք չեն տեսնում, իրենք չեն տեսնում ընտրությունների միջոցով փոփոխությունների հնարավորություն, չեն ընդունում համակարգային քաղաքական պրոցեսների մեջ ներգրավվելու հնարավորություն և տեսնում են փոփոխությունները նման մեթոդներով: Այդ մարդիկ ինչ հայտարարել են հրապարակային, այն էլ արել են»:
Գողացողներին պատասխանատվության ենթարկելու հարցը, ժամանակի ու տարածության մեջ՝ գրեթե անհնարին թվացող, բայց կրկին մեխանիկական է։ Եթե իհարկե, վերջնականապես սպառված չեն նորմալ պետություն ունենալու հույսերը, ու եթե այդ սպառվածության հետ համակերպվածությունը չի վերածվել մշտական կեցության։
SEDA ինդեքսը ցույց է տալիս հենց զարգացումը, և ոչ թե աճի մեխանիկական ցուցանիշը, որը քչերին է հետաքրքիր
2016 թվականի հունիսին դրամական միջոցների ներհոսքը կազմել է 135 մլն 277 հազար դոլար
«Խնդիրը միայն իշխանություններում չէ: Իհարկե, ակնհայտ է, որ պատասխանատվության հիմնական մասն իշխանությանն է վերաբերում, բայց երբ մենք ասում ենք՝ իշխանություն, դրա տակ մենք պետք է հասկանանք ոչ միայն՝ քաղաքական մեծամասնությունը, այլ նաև՝ քաղաքական իշխանության ամբողջ սպեկտրը, այդ թվում՝ նաև ընդդիմությունը, որ նույնպես պատասխանատու է հանրային կյանքի բնականոն կենսագործունեություն ապահովելու հարցում»:
«Հայաստանը կտրված չէ տարածաշրջանային ծրագրերից, այլ կաշկանդված է Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ քաղաքական հարաբերությունների բացակայությամբ»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց «Ռուսաստանը գլոբալ քաղաքականությունում» ամսագրի գլխավոր խմբագիր, քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկյանովը:
«Հայաստանը դեռ երկար ժամանակ խնդիրներ և նաև փակ սահման է ունենալու իր արևելյան և արևմտյան հարևանների հետ, ուստի մեզ ուղղակի հակացուցված է քաղաքականություն, որը կկաշկանդի կամ կփչացնի մեր հարաբերությունների համալիր զարգացումը մեր հյուսիսային և հարավային հարևանների, այն է՝ Իրանի և Վրաստանի հետ»:
«Ռուսաստանը շարունակում է Հայաստանը, նույնիսկ Վրաստանն ու անգամ՝ Իրանը դիտարկել՝ որպես իր տարածքներ: Պատժամիջոցների ժամանակաշրջանում Ռուսաստանը եղել է Իրանի բավականին մոտ, եթե ոչ՝ միակ գործընկերը, և հիմա էլ որոշ դեպքերում Ռուսաստանն Իրանին համարում է իր ազդեցության գոտի և իր տարածք»:
Արտաքին առևտրաշրջանառության 29.9%-ը (679.5 մլն դոլար) բաժին է ընկնում ԱՊՀ երկրներին
«Ընտրողները դեռ չեն կողմնորոշվել, թե ում օգտին պետք է քվեարկեն Վրաստանում կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններում»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Վրաստանի Դիվանագիտական ակադեմիայի ռեկտոր Սոսո Ցինցաձեն:
Հանձնվել։ Հանձնել։ Հրաժարվել… Այս գաղափարի կամ հասկացության շուրջ են ընթացել առնվազն վերջին մի քանի ամիսներին Հայաստանի համար կարևորագույն, կենսական նշանակություն ունեցող բոլոր իրադարձությունները։ Ապրիլյան պատերազմից՝ մինչ «Սասնա ծռեր»։
«Հայաստանում տեղի ունեցած զարգացումները ևս հույս չեն ներշնչում, թե հակամարտության թեժ փուլի մեղմման ուղղությամբ քայլեր կնախաձեռնվեն: Կարծում եմ՝ իրավիճակը դեռ շատ փխրուն է, որում բացառիկ ուշադրություն պետք է դրսևորի Արևմուտքը՝ իր ԵԱՀԿ կառույցով, քանի որ տարածաշրջանային զարգացումները սրում են իրավիճակը ԼՂ հակամարտության գոտում»,- ասաց Ալեքսանդր Ռարը:
«Մենք բոլորս տեսել ենք, թե ովքեր պետք է պատժվեն, ոչ միայն այն մարդիկ, որ զենք են վերցրել իրենց ձեռքը և գործողություն են արել, այլ դրա հետ միասին՝ բոլոր մեղավորները պետք է պատժվեն: Կլինի՞ դա, կձևավորվի՞ ներքին հասարակական կոնսոլիդացիա, պատրաստ կլինենք բոլոր միջազգային մարտահրավերներին դիմակայելու»:
Առաջին քառանիվը մեր կողմերում երևաց անցյալ դարի 10-ական թվականներին, ընդ որում, դա կատարվեց այնպես միանգամից ու հախուռն, որ հայաստանցիները նույնիսկ ժամանակ չունեցան զարմանքի, հիացմունքի ու տագնապների համար:
«Ի՞նչ ապագաղութացման մասին կարող է խոսք լինել՝ մշակութայի՞ն, տնտեսակա՞ն: Կներեք, բայց հայ ժողովուրդն ունի թե´ դրական, թե´ բացասական հատկանիշներ, որոնք խանգարում են նրա զարգացմանը, մասնավորապես՝ ցանկացած վայրում, ցանկացածի մեջ խնդիրներ փնտրելը, բացի սեփական անձից: Որքան ես շփվել եմ հայերի հետ, նրանց պետք է գտնել թշնամի, պատճառաբանություն, և փոխանակ խնդիը լուծելու՝ նրանք պատմում են, թե ինչու այդ խնդիրը լուծել չի կարելի»:
«Վերջին վեց ամիսների իրադարձությունները և հաջորդող ամիսները ցույց են տալիս, որ ռուսական ռազմական բազայի ներկայությունը Հայաստանում չի երաշխավորում, որ Մոսկվան կաջակցի այն ամենին, ինչ Հայաստանը ցանկանում է»:
Պետք է, պետք է, պետք է… Իհա՛րկե պետք է. բոլոր «պետք է»-ներն էլ կարևոր են։ Սակայն ամենակարևորը, որի մասին չխոսվեց, վստահության բացակայությունն է։
Եղիշե Պետրոսյանն այն մարդը չէ, որ ինչ-որ անկարգություններ, խուլիգանություններ անի. «Նա շատ ազնիվ, պարկեշտ անձնավորություն է: Չի կարելի մարդուն վերագրել մի բան, որը չունի կամ չի արել: Նա երբեք ավել-պակաս չի խոսում, ու ոչ էլ հիմար կոչեր կաներ: Ինքը, որպես քաղաքացի, իրավունք ունի իր կարծիքն արտահայտել, առավել ևս՝ իրավունք ունի բողոքել»:
Արժե մտածել ու փորձել գտնել մեկ այլ՝ մեզ համար կարևոր ու ոչ միայն ղարաբաղյան հարցին վերաբերող հարցի պատասխան։ Ինչո՞ւ է աշխարհը, միջազգային հանրությունը հետևողականորեն, շարունակաբար երես թեքում Հայաստանից ու մեզ համար կենսական նշանակություն ունեցող հարցում՝ ղարաբաղյան խնդրում, ըստ էության, հանդես գալիս ադրբեջանամետ դիրքերից։
Ինչո՞ւ տեղի ունեցավ հուլիսի 17-ը, ի՞նչը ստիպեց առավելապես հայրենասեր մարդկանցից կազմված «Սասնա ծռեր» խմբին՝ դիմել քայլի, որը, անկախ դրդապատճառներից, մղումների ազնվությունից, նորմալ հասարակություններում ու երկրներում կհամարվեր դատապարտելի՝ հանրայնորեն և օրենքի դաշտում։
«Մոսկվան ջանում է զրկել Երևանին ընտրության հնարավորությունից»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ԱՄՆ Պետքարտուղարի հատուկ խորհրդական, ԽՍՀՄ հարցերում մասնագիտացած ամերիկացի հեղինակավոր վերլուծաբան, ներկայումս՝ Վաշինգտոնի Համաշխարհային քաղաքականության ինստիտուտի պրոֆեսոր Փոլ Գոբլը՝ անդրադառնալով երևանյան երկշաբաթյա դրամատիկ իրադարձությունների պատճառներին:
«Վլադիմիր ժիրինովսկին իր աղմկահարույց մեկնաբանություններով այլ խնդիր է լուծում»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան Վադիմ Դուբնովը՝ անդրադառնալով ՌԴ պատգամավոր Վլադիմիր Ժիրինովսկու՝ երևանյան վերջին օրերի դրամատիկ իրադարձությունների վերաբերյալ հայտարարությանը:
«Կարող եմ ենթադրել, որ առաջիկա Սարգսյան-Պուտին հանդիպման ընթացքում կներկայացվեն այդ խնդիրները, ներհայաստանյան զարգացումները: Հետևաբար՝ նորություններ այդ հանդիպումից սպասել երևի թե պետք չի լինի»,- նման տեսակետ հայտնեց գերմանացի վերլուծաբան Ուվե Հալբախը:
Ո՞վ է իշխանությունից հեռանում Գևորգ Կոստանյանի հրաժարականով, ի՞նչ է ցույց տալիս Սերժ Սարգսյանը համակարգին՝ այդ հրաժարականն ընդունելով, ովքե՞ր են լինելու հաջորդ անակնկալ հեռացողները, որոնք, ըստ էության, հեռանում են այլոց՝ հայտնի իրադարձություններից հետո հեռացման ենթակա այլ պաշտոնյաների փոխարեն։ Այս և սրանցից ածանցյալ մի շարք այլ հարցերի պատասխաններ հայտնի կդառնան առաջիկայում՝ Սերժ Սարգսյանի հաջորդ քայլերից։
Ս. Սարգսյանի մեկ այլ հրամանագրով Կարապետ Դավթյանը նշանակվել ԱԱԾ տնօրենի առաջին տեղակալ: