Արցախի Մարտունի քաղաքը հոկտեմբերի 24-ին հակառակորդի կողմից մի քանի անգամ ռմբակոծվել է։ «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Մարտունու շրջվարչակազմի ղեկավարի տեղակալ Վադիմ Դանիելյանը։
Հմուտ ու կազմակերպված գործողությունների, ճշգրիտ հաշվարկների շնորհիվ փոխգնդապետ Ալեքսեյ Կամոյի Դավթյանը կարողացել է մեծաթիվ կորուստներ պատճառել թշնամական ուժերին և հրետանու հասցեական կրակով նպաստել վերջինիս առաջխաղացման փորձերը կանխելուն: Ներկայացված է «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշանի:
Արցախում զոհված Նարեկ Ռաֆիկի Խաչատրյանը 20 տարեկան էր, ընտանիքում 3 երեխաներից՝ ավագը: Նարեկի մորաքույրը՝ Տաթևիկ Մելքոնյանը 168.am-ի հետ զրույցում պատմեց, որ Նարեկը Նոր Հաճընից էր, ապրում էր ծնողների, իրենից փոքր եղբոր և քրոջ հետ:
«Շատ բարի մարդ էր, բոլորին հասնող, ընկերասեր տղա էր… Դպրոցն ավարտել և ընդունվել էր Պոլիտեխնիկ, մեկ կիսամյակ սովորեց ու մեկնեց ծառայության: Կորոնավիրուսի պատճառով դեռ արձակուրդ չէր եկել, բայց երբ զանգում էր, միշտ ասում էր՝ սաղ տոչնի ա, դա իր բառն էր»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արմանի քրոջ ամուսինը՝ Ռազմիկը:
«Բայց նաև նշել էր, որ Ադրբեջանն իր դիրքորոշումն ունի և պաշտոնական առաջարկ ստանալուց հետո այն կհայտնի: Այսինքն, ունենք մի վիճակ, երբ երկու կողմերը ներկայացնող երկրների ղեկավարներն ասում են, որ դեմ չեն կամ համաձայն են խաղաղապահների տեղակայմանը»,- հավելեց Բենիամին Պողոսյանը՝ հիշեցնելով, որ նախկինում թե՛ ՀՀ-ն, թե՛ Ադրբեջանը խաղաղապահների տեղակայմանը դեմ էին արտահայտվում, ընդ որում, նաև մինչև պատերազմը:
Մենք երբեք ընկերների պակաս չենք ունեցել: Բայց շատ կարևոր հարց բարձրացրիք գլխավոր սադրիչի մասին՝ Թուրքիայի. Թուրքիան շարունակում է հանդիսանալ այս իրավիճակի ապակայունացնող ուժը: Մենք հետևողականորեն զգուշացնում ենք այս մասին, մենք ականատես ենք լինում այս ապակայունացնող ագրեսիվ քաղաքականությանը Թուրքիայի հարևանության յուրաքանչյուր ուղղությամբ՝ Մերձավոր Արևելք, Հյուսիսային Աֆրիկա, Մերձավոր Արևելք, և մենք լիովին գիտակցում ենք մեր տարածաշրջան նման ապակայունացնող քաղաքականություն արտահանելու վտանգները: Մենք տեսնում ենք դրա նշանները, երբ ռազմական սպառազինություն էր տեղափոխվում Ադրբեջան, երբ Լիբիայում և Սիրիայի՝ Թուրքիայի կողմից կառավարվող հատվածներում հավաքագրված օտարերկրյա զինյալ ահաբեկիչներ էին տեղափոխվում Ադրբեջան: Եվ այն, ինչ արել է Ադրբեջանը լիովին անհեթեթություն է. Ադրբեջանն այժմ դարձել է ահաբեկչական օջախ:
Արցախում նահատակված Հայկ Արամի Արշակյանը 19 տարեկան էր, 1 տարի չկար, որ զորակոչվել էր, սակայն հասցրել էր դառնալ 30 լավագույն հրետանավորներից մեկը: Ապրում էր Հրազդան քաղաքում՝ ծնողների և 4 տարեկան քրոջ հետ:
Արծրուն Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Համառ մարտեր են նաև արևելյան ուղղությամբ։ Որոշ տեղերում թշնամու դիվերսիոն խմբերին հետ ենք շպրտում ելման բնագծեր»։
«Բազմիցս հաղորդագրություններ եղել են, որոնք կարող եք տեսնել մեր էջում, ինչպես նաև հայտնել ենք բոլոր թեժ գծերի հեռախոսահամարները: Իսկ հագուստի և սննդի հարցով պետք է դիմել տվյալ համայնքի տեղական ինքնակառավարման մարմիններին, մարզպետարաններ կամ վարչական շրջանի համայնքապետարաններ»,- պատասխանեց Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության մամլո խոսնակ Սոնա Մարտիրոսյանը:
«ՍիվիլՆեթի» հետ զրույցում ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ Արծրուն Հովհաննիսյանը, անդրադառնալով հարցին, թե ինչո՞ւ այսօրվա պատերազմում չեն կիրառվում Սու-30 կործանիչները, նախ նշել է, որ Սու-30-ներ ավելի վաղ պիտի առնեինք՝ 20 տարի առաջ, այնուհետ շարունակել է.
Այսօր «Հայրենիք» կուսակցության նախագահ, ԱԱԾ նախկին տնօրեն, գեներալ-մայոր Արթուր Վանեցյանը թիկունքային գործով զբաղված տղամարդկանց զինվորագրվելու կոչ արեց: «Հայրենիք» կուսակցության մամուլի քարտուղար Սոս Հակոբյանը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ կոչն արդեն իսկ լայն արձագանք է գտել:
«Միշտ ժպիտը դեմքին էր, ջղայնանալ չուներ ընդհանրապես, շատ բարի մարդ էր, կամեցող, հյուրասեր, նվիրված»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախում զոհված Գուրգեն Միրզոյանի եղբայրը՝ Արայիկ Միրզոյանը:
Վերջին օրերին Ֆեյսբուքի հայկական տիրույթում, ի թիվս այլ վտանգավոր տենդենցների, թափ է հավաքում ևս մեկը՝ հիմարագույն մի ֆլեշմոբ, որի քողարկված տողատակերը, թերևս, քչերն են հասկանում լավ շղարշված հուզականության քողի տակ, բայց որի սփռած ավերածության պտուղները, սակայն, դեռ երկար կվայելենք:
«Աշոտը երեխաներից մեծն էր, ունի իրենից փոքր 2 եղբայր, ապրում էր ծնողների հետ: Աշոտը շատ խելացի տղա էր, չափված-ձևված, իր բերանից երբեք հայհոյանք չեմ լսել, մեկի ոտքը որ տրորեր՝ 10 անգամ պետք է ասեր՝ կներեք: Իր դեմքին անընդհատ ժպիտ կար, անգամ, երբ մահացել է, իր դեմքի ժպիտը կար: Շատ աշխույժ երեխա էր, սիրում էր, օգնել բոլորին, յուրահատուկ երեխա էր»,- պատմեց նրա ազգականը:
Խորը վշտով տեղեկացանք Դիմածնոտային վիրաբուժության բաժանմունքի կլինիկական օրդինատոր Նարեկ Մեսրոպյանի մահվան մասին, ով մարտի դաշտում կատարում էր մասնագիտական պարտքը:
Հայրենիքը վտանգի մեջ է: Գիտեմ՝ մնացել եք միայն թիկունքային գործով զբաղվածներդ, որ երեք շաբաթ շարունակ արել եք թերևս անհնարինը։ Բայց մի զարկ էլ պիտի տանք. անձրևի, ցրտի ու թափվող կրակի տակ առաջնագծում պինդ կանգնած մեր ընկերներին սատարում ու փոխարինում է պետք։ Այս պահին ստի, կենացների ու ինֆորմացիոն վակուումի այս իրողությունը կեղծ հանգստություն է բերում, բայց հավատացե՛ք, իսկապես գործ կա անելու։ Եկե՛ք միասին Հայրենիքը պաշտպանելու. տղերքը մեր կարիքն ունեն։ Սպասում եմ բոլորիդ․ ժամանակը թանկ է:
«Կարենի հայրն այդ պահին աշխարհազորայինների շարքում մարտական պարտականություններ էր կատարում սահմանում, երբ այդ բոթը լսեցինք»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Սիսիանի համայնքապետարանի գյուղատնտեսության և բնապահպանության բաժնի առաջատար մասնագետ Ռուբեն Մանուչարյանը:
«Հեռուստատեսությամբ ցույց են տվել, որ անօդաչու թռչող սարք են խփել, ինչ-որ մեկը Դավթին ասում է՝ Դավիթ, խոցեցինք-խոցեցինք, Դավիթը հրճվանքով, ծիծաղով ասում է՝ խոցեցինք: Ամեն զանգելուց միշտ տրամադրությունը բարձր է եղել, ասել է՝ ամեն ինչ լավ է, ծառայում ենք, պատերազմ է, ծառայում ենք»:
Արցախում ադրբեջանական ագրեսիայի դեմ պայքարում զոհված Սամսոն Ռաչիկի Ամարյանը 32 տարեկան էր, զորացրվելուց անմիջապես հետո՝ 20 տարեկանից, անցել էր պայմանագրային ծառայության: 168.am-ի հետ զրույցում Սիսիանի համայնքապետարանի աշխատակից Ռուբեն Մանուչարյանը պատմեց, որ Սամսոնը 10 տարեկան էր, երբ ընտանիքը Գորիսից տեղափոխվեց Շաքի:
Այսօր ֆեյսբուքյան ուղիղ միացման ընթացքում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը մի քանի անգամ ընդգծեց, որ պայքարն առաջին հերթին նշանակում է՝ զենք վերցնել և կռվել հանուն մեր իրավունքների այնքան ժամանակ, մինչև հնարավոր կլինի դիվանագիտական եղանակով հասնել ընդունելի որևէ տարբերակի:
Այս նամակն ուղարկել եմ իմ լավ բարեկամ՝ Բրազիլիայի առաջին տիկին Միշել Բոլսոնարոյին: Հասկանում եմ, որ խնդրանքս հեշտ իրագործելի չէ, ավելին՝ չափազանց մեծ կամք, խիզախություն եւ արդարության կողմը կանգնելու վճռականություն է պահանջում:
Արցախի հերոս, գեներալ-լեյտենանտ Մանվել Գրիգորյանը հոկտեմբերի 7-ից գտնվում է Արցախում: Այնտեղ գտնվելու առաջին օրվանից, համագործակցելով Արցախի ռազմա-քաղաքական բարձրագույն իշխանության հետ, իր կողմից ղեկավարվող ստորաբաժանումների մի մասը գտնվել են առաջնագծի ամենաթեժ կետում՝ ոսոխին մատնելով խուճապի և մի քայլ ետ չնահանջելով, մյուս մասը զբաղվել է N բնակավայրի ինքնապաշտպանական գործողություններով՝ ամուր պահելով տվյալ առաջնագծի թիկունքը: Ունենալով 90-ականների հաղթական փորձ, հակված է եղել բացառապես հարձակողական մարտերի և ազատագրելով առաջ գնալուն, դեմ՝ դիրքային մարտերին՝ հաշվի առնելով թշնամու և նրա զինտեխնիկայի մեծաքանակ լինելը:
Ի հավելումն վերջին շրջանում Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի՝ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հեռախոսազրույցների՝ Մոսկվայում հոկտեմբերի 20-ին և 21-ին տեղի է ունեցել ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի հանդիպումները ՀՀ ԱԳ նախարար Զոհրաբ Մնացականյանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն բայրամովի հետ: Այդ մասին հաղորդում է ՌԴ ԱԳՆ մամուլի ծառայությունը:
Հայաստանը ՀԱՊԿ-ին դիմելու համար պետք է ագրեսիա լինի Հայատանի Հանրապետության հանդեպ։ Դա գնահատել որպես ագրեսիա Հայաստանի նկատմամբ դեռ վաղ է։ Դիմելու համար. եթե եղավ հարց ՀԱՊԿ-ում Հայաստանի նկատմամբ ագրեսիայի մասով, այո, նախ մենք պետք է ինքներս դիմենք ՄԱԿ-ին՝ առաջին քայլ, որով մենք ֆիքսում ենք, որ մեր դեմ ագրեսիա է իրականացվել, և մենք համաձայն ՄԱԿ-ի կանոնադրության ինքնապաշտպանության ենք դիմում։ Դիմում ենք նաև ՀԱՊԿ-ին։ Եվ այդ բոլորը կանոնակարգված է, որտեղ արդեն պետք է կոլեկտիվ ինքնապաշտպանության մասին իրազեկի ՄԱԿ-ը։
Միջազգային մակարդակով հաստատվել է՝ ռազմական գործողություններին մասնակցելու նպատակով Սիրիայից վարձկան ահաբեկիչներ են տեղափոխվում տարածաշրջան Թուրքիայի միջոցով, որը լրջագույն վտանգներ է ստեղծում տարածաշրջանի համար, «Իրան» օրաթերթին տված հարցազրույցում ասել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, տեղեկանում ենք Իրանում ՀՀ դեսպանության ֆեյսբուքյան էջից:
ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը հանդիպումներ է ունեցել Արցախի պաշտոնաթող նախագահներ Արկադի Ղուկասյանի և Բակո Սահակյանի հետ վերջիններիս նախաձեռնությամբ։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում տեղեկությունը հայտնեց երկրորդ նախագահի գրասենյակի ղեկավար Վիկտոր Սողոմոնյանը։
Արծրուն Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Այ բալամ, հազար ասինք՝ քեզ խաբում են։ Մե՛կ Հադրութ են գրավում, մե՛կ չգիտեմ՝ ինչ, հիմա էլ քեզ զեկուցել են հայկական բանակի խոցված զենքերի տեսակները։ Հազար ասինք՝ մենք «Ուրագան» չունենք։ Բայց դա հեչ, պարզվում է՝ մենք միջմայրցամաքային բալիստիկ «Յարս» հրթիռ ունեինք, բայց չգիտեինք»։
Քամանչահար, գեղանկարիչ, գործիքներ պատրաստող վարպետ Հակոբ Խալաթյանը 2016 թվականից Արցախի Հանրապետության մշակույթի նախարարի հրավերով գտնվում է Արցախում՝ արցախցիների համար քամանչայի վարպետաց դասեր անցկացնելու և նվագարանին վերաբերող բոլոր նրբություններին ծանոթացնելու համար։ Այսօր էլ, երբ Արցախը դարձել է թուրք-ադրբեջանական ահաբեկչության թիրախ, երաժիշտը չի լքել Ստեփանակերտը՝ մեկ՝ ապաստարաններում է, մեկ՝ Սուրբ Ղազանչեցոց եկեղեցում՝ քամանչա է նվագում։ Ասում է՝ մի կողմից՝ ուզում է արցախցիների ոգին բարձր պահել, մյուս կողմից՝ եկեղեցուց ի լուր աշխարհի ասել՝ հայն իր մշակույթով, հավատով ու սիրով խաղաղություն կբերի բոլորին։
«Շատ լավ, դրական, բարի, չափից դուրս ընկերասեր էր Գևորգը»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախում զոհված Գևորգ Օթարյանի մտերիմ ընկերը՝ Տիգրան Շահինյանը:
«Տիգրանս հավասարակշռված, զուսպ տղա էր, անգամ, երբ շատ փոքր էր, մանկապարտեզում ասում էին՝ այս տարիքում այսպես զուսպ, այսքան չափված-ձևված երեխա մենք չենք տեսել, միշտ հավասարակշռված, հանգիստ, երբեք ձայնը չէր բարձրացնի, իր խոսքն ինքը հանգիստ էր ասում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախում զոհված 19-ամյա Տիգրան Հարությունյանի մայրը՝ Ռուզաննա Ոսկանյանը: