Մշակույթ

Այսօր՝ հուլիսի 23-ին, տեղի է ունեցել ռեժիսոր Լուսինե Գևորգյանի «Զվարթնոց» ֆիլմի օն-լայն պրեմիերան: Վաղմիջնադարյան հայկական ճարտարապետության այս անկրկնելի հուշարձանը 1989 թվականից ընդգրկած է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային մշակութային արժեքների ցանկում: Ֆիլմում փորձ արվել լույս սփռել Զվարթնոցի տաճարի հիմքում դրված բացառիկ կոդերին՝ գաղտնագիտության տեսանկյունից:

Ստեղծագործելու առումով՝ կարող եմ ասել, որ Հայաստանը դրախտ է, նույնը չեմ կարող ասել՝ վաճառելու առումով: Ես չգիտեմ մի նկարիչ, ով չի ցանկանում իր նկարները վաճառել: Եթե նկարիչ ես, ապա, նկարներդ ծախվեն թե չծախվեն, նկարելու ես, բայց երբ վաճառվում են, ավելի լավ է լինում: Մոսկվան սառը երկիր է, չնայած տեսնելու շատ բաներ կան, բայց ամեն դեպքում, երբ քայլում եմ այստեղի փողոցներով, ցանկանում եմ մեր բլուրները տեսնել:

Կարող եմ շոուներ անել և կարճ ժամանակում հայտնի դառնալ: Իմ նպատակը դա չէ: Բոլոր այդ շոուները փուչիկի նման են, մի օր պայթելու են, և ոչինչ չի մնալու: Ես չեմ ցանկանում դա անել, իմ գերնպատակը հայտնի դառնալը չէ: Շատ արտիստներ մահանում են և միայն դրանից հետո սկսում են նրանց գովալ ու հիշել:

168.am-ի հետ զրույցում երգչուհին ասում է, որ տեսահոլովակի նկարահանումները տևել են երկու օր. «Առաջին օրը նկարահանումներ են եղել մեր գյուղում՝ Մալիշկայում, երկրորդ օրը՝ Երևանում: Ամբողջ նկարահանման ընթացքում շատ ծիծաղելի դեպքեր են եղել՝ սկսած կովից, վերջացրած՝ փողոցում վազելուց»:

Երեկ երեկոյան Օդեսսայի Օպերայի և բալետի ազգային թատրոնում տեղի ունեցավ Օդեսսայի 4-րդ միջազգային կինոփառատոնի փակման արարողությունը:

Ժամանակակից արվեստի թանգարանում ներկայացված «Արևելքից` Արևմուտք, մոդեռնից` պոստմոդեռն» ցուցահանդեսը մեր հասարակական կյանքում ստեղծեց ցուցահանդես այցելելու մի նոր մշակույթ:

Նախագահ Սերժ Սարգսյանն այսօր հեռախոսազրույց է ունեցել գրող, հրապարակախոս Պերճ Զեյթունցյանի հետ և շնորհավորել նրան ծննդյան 75-ամյակի առթիվ: Սերժ Սարգսյանը բարձր է գնահատել անվանի մտավորականի վաստակը հայ նորագույն արձակի, դրամատուրգիայի և հրապարակախոսության զարգացման ու հարստացման գործում:

Մասնավոր մարդու համար, ապա և՝ մասնավորությունն այդ հասարակական որևէ այլ դերից ամբողջ կյանքում ավելի նախընտրելի համարած մեկի համար, որն այդ նախընտրության մեջ գնացել է բավական հեռու – ի մասնավորի՝ հայրենիքից – քանի որ ավելի լավ է լինել հետին ձախողակը ժողովրդավարության մեջ, քան խոհերի տիրակալ՝ բռնատիրության, այս ամբիոնին հանկարծակի հայտնվելը մեծ անհարմարություն է պարունակում ու փորձություն:

Մենք, սովորաբար, վարակիչ ու վատ, բացասական ինչ-որ բաներ ենք վերցնում: Վարակվում ենք, որովհետև բացասական հերոսը միշտ գրավիչ է, ավելի հմայիչ է, և բոլոր լավ դերասաններն ուզում են բացասական դերեր խաղալ, որովհետև այն ավելի հետաքրքիր է, իսկ դրական կերպարը… դե, էկրանին երևում է, ինչ-որ բաներ է արտաբերում…

Նախագահ Սերժ Սարգսյանն այսօր ընդունել է իսրայելցի պատմաբան, ցեղասպանագետ Յաիր Աուրոնին, ում՝ ծավալուն արխիվային հետազոտությունների հիման վրա գրած «Անընդունելի անտարբերություն» հայերեն թարգմանված գրքի շնորհանդեսը օրերս է տեղի ունեցել Երևանում: Հանդիպմանը մասնակցել է նաև Իսրայելի Կնեսետի նախկին անդամ, ներգաղթյալների հարցերով նախկին նախարար Յաիր Ցաբանը:

Չենք սահմանափակվելու հայկական ջազով. պլանավորում ենք Թբիլիսիից ևս հրավիրել ջազ բենդեր: Լավն այն է, որ շատ ջազ բենդերն իրենք են գտնում մեր կոնտակտները և ցանկություն հայտնում գալ ու մասնակցել «Ջազը և Գյումրին» նախագծին:

Հաղորդման հյուրը կինոռեժիսոր Ռոման Բալայանն է:

Մուլտիպլիկատոր, ռեժիսոր Արմեն Մելիքյանը ծնվել և մեծացել է թեհրանահայ ընտանիքում: Նրա հայրը բնիկ թեհրանահայ է, ով նախքան Իրանի իսլամական հեղափոխությունը եղել է IBM ընկերության վաճառքի մենեջերը:

Օրերս «Ոսկե ծիրան» միջազգային 10-րդ կինոփառատոնի շրջանակում ցուցադրվեց ռեժիսոր Թամարա Ստեփանյանի «Անթեղ» ֆիլմը: Հայաստանում այն առաջին անգամ էր ցուցադրվում:

Եթե դուք դեռ չեք տեսել Խորեն Սահակյանի` դաշտային ծաղիկներից պատրաստած աքսեսուարները, ապա շատ բան եք կորցրել: Սակայն դեռ ուշ չէ, կարող եք տեսնել, ուսումնասիրել, ցանկության դեպքում՝ նաև գնել ու կրել դրանք:

Ողջ հասույթը փոխանցվել է «Թեքեյան» կենտրոնին, որն առաջնահերթ խնդիր է դրել՝ վերանորոգել դպրոցի ջեռուցման համակարգը:

Այսօր երեկոյան Երևանի Օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թանտրոնում ավարտվեց «Ոսկե ծիրան» միջազգային 10-րդ կինոփառատոնի փակման արարողությունը, որտեղ ամփոփվեցին մրցույթի արդյունքները:

Հուլիսի 11-ին Ժամանակակից արվեստի թանգարանում կայացավ «Բարձր արվեստ» կենտրոնի կողմից կազմակերպված «Արևելքից` Արևմուտք, մոդեռնից` պոստմոդեռն» խորագիրը կրող ցուցահանդեսը

«Ոսկե ծիրան» ամենամյա 10-րդ միջազգային կինոփառատոնի շրջանակներում երևանյան հանդիսատեսի կողմից մեծ արձագանք ստացավ ավստրիացի կինոռեժիսոր Ուլրիխ Զայդլի եռերգությունը՝ «Դրախտ. Սեր», «Դրախտ. Հավատ», «Դրախտ. Հույս»:

Իրանական «Փարվիզ» ֆիլմը «Ոսկե ծիրան» միջազգային 10-րդ կինոփառատոնի ֆավորիտներից է՝ ոչ միայն դերասանական խաղի, ռեժիսորի վարպետության, սցենարի յուրահատկության ու էմոցիոնալ լինելու, այլև՝ գլխավոր դերակատար հայկական ծագում ունեցող Լևոն Հաֆթվանի շնորհիվ:

Ինչ-որ առումով ավանդույթ է դարձել այն հանգամանքը, որ եթե որևէ միջազգային կինոփառատոնում ներկայացված է իրանական ֆիլմ, ապա այն համարվում է փառատոնի ֆավորիտներից մեկը: «Ոսկե ծիրան» միջազգային կինոփառատոնն էլ բացառություն չէ:

Հուլիսի 12-ին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Գևորգյան հոգևոր ճեմարանի հանդիսությունների դահլիճում, նախագահությամբ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, տեղի ունեցավ «Ոսկե ծիրան» միջազգային ամենամյա կինոփառատոնի առիթով Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու սահմանած «Եղիցի լույս» մրցանակի հանձնման արարողությունը: Հայոց Եկեղեցու հաստատած այս մրցանակն այս տարի շնորհվեց մեծանուն կինոռեժիսոր Արտավազդ Փելեշյանին:

Ամենակարևորը կառավարության աջակցությունն է անհատ հեղինակներին, երիտասարդ ռեժիսորներին, ովքեր, թեկուզ փոքր փորձին, մեծ էնտուզիազմ ունեն: Մնացածն, իհարկե, կախված է հեղինակներից, դերասաններից, սցենարիստներից, անգամ տեխնիկայից, բայց առաջին հերթին գումարն է… ներդրում է պետք անել պետական մակարդակով, ինչպես մենք արեցինք:

Ես կարող եմ դաշնակահարներին կիսել երկու բանակի` մարդիկ, ովքեր փայլուն տիրապետում են գործիքին, մյուս բանակը, որն ավելի մոտ է արվեստին, ուղղակի երաժիշտն է, ով առաջին հերթին մատուցում է ոչ թե գործիքը, այլ երաժշտությունը: Կան օրինակներ, երբ փայլուն չտիրապետելով գործիքին, կարելի է հուզել ունկնդրին:

Ինչպես նշել է դեռևս Ֆ.Կորնֆորդը, դասական եվրոպական փիլիսոփայությունը կառուցվել է հույների համոզման վրա այն բանում, որ զուգորդումները մտքում վերարտադրում են կապերն իրաց մեջ, իսկ լեզվի քերականական կառուցվածքն արտացոլում է աշխարհի կառուցվածքը:

Այսօր Երևանի ժամանակակից արվեստի թանգարանում տեղի ունեցավ «Բարձր արվեստ» կենտրոնի կողմից կազմակերպված «Արևելքից՝ արևմուտք, մոդեռնից՝ պոստմոդեռն. հայ արվեստագետներ» ցուցահանդեսի հանդիսավոր բացումը, որը նաև ընդգրկված է «Ոսկե ծիրան» Երևանի 10-րդ միջազգային կինոփառատոնի ծրագրում:

«Ոսկե ծիրան» 10-րդ միջազգային կինոփառատոնի շրջանակներում հուլիսի 9-ին Գյումրիի «Հոկտեմբեր» կինոթատրոնում տեղի ունեցավ «ԱՊՀ երկրների կինոն` ԱՊՀ մշակութային մայրաքաղաքում» խորագրով ծրագրի պաշտոնական բացումը, որն ազդարարվեց Բորիս Խլեբնիկովի «Երկար երջանիկ կյանք» ֆիլմի ցուցադրությամբ:

Փառատոնի առաջին օրերի ֆիլմերի ցուցադրությունից կարելի է եզրակացնել, որ հոբելյանական «Ոսկե ծիրանի» գլխավոր թեման հայրերի ու զավակների փոխհարաբերություններն են: Իսկ ավելի կոնկրետ` «կորած» հայրերի:

«ԴՈՒԵՏԻ» հիմնական առանձնահատություններից էր փառատոնային ֆորմատը, համաձայն որի՝ կարող էին մասնակցել երկու գործող անձ ունեցող ներկայացումները: Հետաքրքիր էր նաև այն փաստը, որ լինելով թվով առաջինը` փառատոնը «ձեռք բերեց» միջազգային կարգավիճակ` իր հարկի տակ ընդունելով թատերախմբեր Ռուսաստանից, Վրաստանից, Ֆրանսիայից:

«Ոսկե Ծիրան» 10-րդ միջազգային կինոփառատոնի շրջանակներում այսօր հանդիսատեսին ներկայացվեցին կարճամետրաժ ֆիլմեր, այդ թվում` ադրբեջանական «Դագաղագործի ճոճանակ» ֆիլմը: Այն պատմում է Յաղուբի ու իր չափահաս որդու` Մուսայի մասին, ովքեր ապրում են քաղաքակրթությունից հեռու ամայի մի վայրում: