«Ոսկե ծիրան» 10-րդ միջազգային կինոփառատոնի շրջանակներում հուլիսի 9-ին Գյումրիի «Հոկտեմբեր» կինոթատրոնում տեղի ունեցավ «ԱՊՀ երկրների կինոն` ԱՊՀ մշակութային մայրաքաղաքում» խորագրով ծրագրի պաշտոնական բացումը, որն ազդարարվեց Բորիս Խլեբնիկովի «Երկար երջանիկ կյանք» ֆիլմի ցուցադրությամբ:
Փառատոնի առաջին օրերի ֆիլմերի ցուցադրությունից կարելի է եզրակացնել, որ հոբելյանական «Ոսկե ծիրանի» գլխավոր թեման հայրերի ու զավակների փոխհարաբերություններն են: Իսկ ավելի կոնկրետ` «կորած» հայրերի:
«ԴՈՒԵՏԻ» հիմնական առանձնահատություններից էր փառատոնային ֆորմատը, համաձայն որի՝ կարող էին մասնակցել երկու գործող անձ ունեցող ներկայացումները: Հետաքրքիր էր նաև այն փաստը, որ լինելով թվով առաջինը` փառատոնը «ձեռք բերեց» միջազգային կարգավիճակ` իր հարկի տակ ընդունելով թատերախմբեր Ռուսաստանից, Վրաստանից, Ֆրանսիայից:
«Ոսկե Ծիրան» 10-րդ միջազգային կինոփառատոնի շրջանակներում այսօր հանդիսատեսին ներկայացվեցին կարճամետրաժ ֆիլմեր, այդ թվում` ադրբեջանական «Դագաղագործի ճոճանակ» ֆիլմը: Այն պատմում է Յաղուբի ու իր չափահաս որդու` Մուսայի մասին, ովքեր ապրում են քաղաքակրթությունից հեռու ամայի մի վայրում:
ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանն այսօր երեկոյան հանդիպում է ունեցել «Ոսկե ծիրան» երևանյան միջազգային հոբելյանական 10-րդ կինոփառատոնի պատվավոր հյուրերի և Հայաստանից ու աշխարհի տարբեր երկրներից փառատոնին մասնակցող կինոգործիչների հետ:
«Ոսկե ծիրան» 10-րդ միջազգային կինոփառատոնի խաղարկային ֆիլմերի մրցութային ծրագրում ներկայացված է լեհ գրականագետ, ռեժիսոր, սցենարիստ, եվրոպական կինոակադեմիայի անդամ Մաչեյ Ադամեկի առաջին լիամետրաժ ֆիլմը՝ «Լուսանկարը»: Լեհաստանի, Գերմանիայի և Հունգարիայի համատեղ արտադրության այս գեղեցիկ դրաման 2012 թվականին արժանացել է Մոնրեալի կինոփառատոնի «Արծաթե զենիթ» մրցանակին՝ որպես լավագույն առաջին լիամետրաժ ֆիլմ: Ֆիլմի հիմքում 16-ամյա Ադամի կյանքն է, որը փոխվում […]
Չեմ ուզում հարմարվել: Ես 2012 թվականից ՀՀ քաղաքացի եմ, այսքան տարի ապրել եմ այստեղ` հասկանալու ինչն ինչոց է: Մինչ փառատոնը սկսելը ես այստեղ բոլորի հետ լավ հարաբերությունների մեջ էի, հենց սկսեցի գործունեություն իրականացնել, պատկերը փոխվեց: Համոզված եմ, որ եթե ես բիզնեսմեն լինեի, վարչապետից սկսած՝ բոլորը կհանդիպեին ինձ հետ, մինչև իսկ Սփյուռքի նախարարը ներդրումներիս համար ինձ «Մեսրոպ Մաշտոց» շքանշան կտար:
«Save your world» երգի հիման վրա նկարահանված տեսահոլովակը երգչի անհատական առաջին տեսահոլովակն է, սրանից առաջ նա նկարահանվել է երգչուհի Սոֆի Մխեյանի «2012» երգի հիման վրա նկարահանված տեսահոլովակում` որպես երգի հեղինակ և երգում մի հատված կատարող:
Գավառային կիսագիտակցության դրսևորումներ են սրանք, ու այս դաշտում գործող այն արվեստագետները, որոնք ազնիվ են, և երկրում պահողն իրենց հանդիսատեսն է, շատ լուրջ խնդիրներ ունեն: Այն միտումները, որոնք կան այսօր, ուղղված են վերջին այս կապը քանդելուն: Մենք արդեն հայտնվել ենք ակումբներում, արդեն կզղիացել ենք… իրականությունը մեզ այսօր միայն դա է առաջարկում: Մինչև ե՞րբ կարելի է սպասել ու այս ignore-ը հանդուրժել:
Այսօր Երևանում կբացվի «Ոսկե ծիրան» 10-րդ միջազգային կինոփառատոնը: Ժամը 14.00-ին Սուրբ Զորավոր եկեղեցում տեղի կունենա արդեն ավանդական դարձած Ծիրանօրհնեքի արարողությունը: Ժամը 18.00-ին Շառլ Ազնավուրի հրապարակում տեղի կունենա ֆրանսահայ մեծ գործչի «Աստղի» բացման արարողությունը, որին ներկա կգնվի հենց ինքը՝ Ազնավուրը:
Ես ձգտում եմ երաժշտության այդ 4 րոպեների ընթացքում ունկնդրին ապրումակից դարձնել, փոխանցել այն, ինչ ես զգացել եմ: Եթե որևէ մեկը կարող է մտածել, որ Ցեղասպանությանը նվիրված ստեղծագործությունը կարող է «թեթև» լինել, ապա դա ընկալման խնդիր է: Մարդկանց պարզապես թվում է, որ եթե ստեղծագործության մեջ դուդուկի կամ թավջութակի հատված չկա, ուրեմն այն թեթև ժանր է:
Արվեստի նվիրյալ, տաղանդավոր, շնորհալի արվեստագետներ, այո՛, ունենք: Ես եկա այն համոզման, որ մեր ռեսուրսը շատ հարուստ է, մինչդեռ, ցավոք, չունենք արվեստի նկատմամբ օբյեկտիվ որևէ գնահատական: Շատ պարզ մի օրինակ բերեմ. մեր արվեստագետների գնային քաղաքականությունը ոչ մի բանի վրա հիմնված չէ, բացի իրենց անձնական փորձառությունից:
«Ոսկե ծիրան» փառատոնի շրջանակներում այսօր Հայաստան են ժամանել աշխարհահռչակ կինոռեժիսոր Արտավազդ Փելեշյանը և Շարլ Ազնավուրը:
Շենունի վարքը թվում է նույնքան խելագար, ինչպես և նրա ուսուցչի անհայտ զրույցները, որոնք նա բարեհաջող իր հետ գերեզման տարավ: «Խելագարությունը» որպես ցուցադրական քամահրանք` սթափ բանականության նկատմամբ Չժուան-ցզիի գրելաեղանակի բնութագրական հատկանիշներից մեկն է:
«Հայկական կինոյի զարթոնք» կինոկենտրոնի խորհուրդը «Ազգային կինո» մրցանակ է շնորհել «Նայելը քիչ է, տեսնել է պետք» սոցիալան հոլովակին՝ մեր ժողովրդի մի ստվար հատվածի կողմից ազգային արժեքների հանդեպ ցուցաբերվող անտարբեր վերաբերմունքի վերաբերյալ:
Հայերն, ինձ վրա դրական ազդեցություն ունենալուց բացի, բացասական ազդեցություն էլ են ունեցել: Հայերն ամեն ինչի մասին առաջին բառն ասում են՝ վատն է: Սա շատ վիրավորական է ոչ միայն իմ, այլև բոլոր արվեստագետների համար:
Հայտնի մարդկանց հազվադեպ եմ անդրադառնում: Ինչ վերաբերում է Րաֆֆի Հովհաննիսյանին, ապա իլյուստրացիային քաղաքական երանգներ տալ պետք չէ: Պարզապես նրա անձը շատ քննարկվող էր այդ ժամանակահատվածում, և ես որոշեցի իմ տեսանկյունից նրան ներկայացնել:
Ես շատ եմ նկատել, որ մարդիկ հաճախ իրենց ազատ են զգում այն ժամանակ, երբ ակնոցով են կամ դիմակով: Օրինակ՝ երբ մարդն անձրևանոցով է քայլում, իրեն ավելի ապահով է զգում: Դիմակի գաղափարը շատ հետաքրքիր ֆենոմեն ունի:
Սերբական կինոյի ամենահաջողակ գործիչներից մեկը՝ ռեժիսոր Սրջան Գոլուբովիչը, «Ոսկե ծիրան» 10-րդ միջազգային կինոփառատոնի խաղարկային ֆիլմերի մրցութային ծրագրում ներկայացրել է իր նոր ժապավենը՝ «Պարունակները»:
Արդյունաբերական նյութից, ինչպիսին ներկն է՝ ստանում եմ էսթետիկ երևույթ: Իմ աշխատանքները կերպարային չեն՝ երկրաչափական ֆորմաներ են, որոնք վերածվում են ֆակտուրայի՝ մեկնաբանության: Ժամանակի մեջ վերաիմաստավորվելու համար օգնում են գունաբաժանումները:
«Ոսկե ծիրան» միջազգային կինոփառատոնի խաղարկային ֆիլմերի մրցութային ծրագրում այս տարի ներկայացված է երիտասարդ կին ռեժիսոր Միրա Ֆորնայի՝ Չեխիայի և Սլովակիայի համատեղ արտադրության «Իմ մարդասպան շունը» դրաման:
Ես ստեղծում եմ իմ քանդակները և ցուցադրում եմ: Չեմ սպասում, որ ինձ պատվիրեն: Այսինքն՝ ես այն մարդն եմ, ով առանց պատվերի կարող է 6-7 մետրանոց քանդակ ստեղծել, բերել Երևանում տեղադրել, ինչը չի համարձակվում անել որևէ քանդակագործ:
Գրական շնորհով և անհատնելի երևակայությամբ Չժուան-ցզին ստեղծում է երգիծական կերպարների դասական պատկերասրահ, որ մերկացնում են պետական և գիտուն այրերի արատները, նրանց փառասիրությունը, բանսարկությունը, անգիտությունը, մանրապճեղությունը, անհոգիությունը, կաշառակերությունը, կեղծավորությունը:
Բելգիացի կինոռեժիսոր Պետեր Բրոզանսը և ամերիկացի Ջեսիքա Վուդուորթը «Ոսկե ծիրան» Երևանի 10-րդ միջազգային կինոփառատոնին ներկայացրել են իրենց երրորդ համատեղ լիամետրաժ աշխատանքը՝ «Հինգերորդ եղանակը»:
Գրեթե ամեն տարի «Ոսկե ծիրան» Երևանի միջազգային կինոփառատոնի մրցութային ծրագրում տեղ է գտնում գոնե մեկ թուրքական ժապավեն: Հաճախ դրանք արժանանում են նաև մրցանակների: 2009թ. Օզջան Ալփերի «Աշունը», որը յուրօրինակ գեղագիտական գործ է, ծափահարություններով ընդունվեց հայ հանդիսատեսի կողմից և արժանացավ Ժյուրիի հատուկ և FIPRESCI-ի մրցանակներին , իսկ 2010թ. Ռեհա Էրդեմի «Կոսմոսն» արժանացավ «Ոսկե ծիրանի»:
Կարելի է ասել, որ տորթեր պատրաստելու շնորհքը ժառանգաբար է փոխանցվել ինձ: Իմ պապիկը՝ հայրիկիս կողմից, հրուշակագործ է եղել: Ծնողներս Երևանում խմորեղենի արտադրամաս էին բացել, բայց մի քանի տարի անց մենք ընտանիքով մեկնեցինք Մոսկվա ու այս գործն այնտեղ շարունակեցինք:
«Անտարես» հոլդինգը և «Գրանիշ» գրական ակումբը հայտարարում են տարվա լավագույն պատմվածքի ամենամյա «Արձակ 2013» մրցույթի մեկնարկը: Մրցույթի նպատակն է խթանել արդի հայ պատմվածքի զարգացումը և ընթերցանության հանդեպ հանրային հետաքրքրությունը:
«Փարվիզը» պատմում է 50-ամյա Փարվիզի մասին, ով դեռևս ապրում է հոր հետ, և երկու տղամարդիկ լեզու չեն գտնում: Այդ իրավիճակը հասնում է բարձրակետին, երբ հայրը որդուն հայտնում է, որ մտադիր է նորից ամուսնանալ:
Լուսանկարիչ Հայկ Բիանջյանն ավելի քան տասը տարի նկարում է Երևանում տեղի ունեցող կառուցապատման աշխատանքները: Նրա լուսանկարները հաջորդ սերունդների համար փաստավավերագրական լիարժեք նյութեր կարող են հանդիսանալ, որոնք կվկայեն հին քաղաքի ոչնչացման գործընթացների և նոր կառուցապատումների մասին:
Երիտասարդ ծաղրանկարիչ Տիգրան Հակոբյանը վերջերս Ֆրանսիայում ներկայացրել է իր հայտնի ծաղրանկարները: