«Եթե պաշտոնական մակարդակում դեռևս որոշակիորեն փորձ է արվում պահպանել բարեկամական մթնոլորտը, ապա սոցցանցային և վերլուծական ԶԼՄ-ների ու նույնիսկ բանակի ղեկավարների մակարդակում արդեն բավականին լուրջ քարոզչական ազդակներ են հասցվում ադրբեջանական հանրապետության ղեկավար Իլհամ Ալիևին՝ իր ելույթում հակաիրանական շեշտադրումների հետ կապված»,- 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով Իրան-Ադրբեջան հարաբերություններում առկա լարվածությանը՝ նշեց իրանագետ Գարիկ Միսակյանը:
«Վրաստանը նույնիսկ 90-ականների պատերազմի ֆոնին և պատերազմից հետո որպես այդպիսի պլատֆորմ հանդես եկել է: Դա նորություն չէ Վրաստանի համար. ուրիշ բան, որ այսօր Վրաստանի վարչապետը փորձում է նաև կապիտալիզացնել այդ քայլերը, իր ներքին սպառման համար օգտագործել՝ այդպիսով բարձրացնելով նաև վարկանիշը, քանի որ այդպիսի ակտիվությունը թե՛ Վրաստանի ներսում, և թե՛ Վրաստանից դուրս ցույց է տալիս, որ Վրաստանն այս տարածաշրջանում խաղացող է և որոշ գործընթացների մաս է կամ նախաձեռնությամբ է հանդես գալիս»:
Եթե իշխանավարման սկզբում այն ծրագրերը, որոնք նախորդ կառավարությունը նախապատրաստել էր, այս կառավարության կողմից համարվում էին, թե կոռուպցիոն կոմպոնենտ ունեն, ապա երեք ու կես տարի անց նորից նույն բացատրությունը չի կարող լինել»:
Ինձ մոտ այնպիսի տպավորություն է, որ եթե արտաքին քաղաքական կոնսենսուսում ներգրավված ուժային կենտրոններն ընտրություններից առաջ համոզված լինեին, որ Հայաստանում կա այլ ներքին քաղաքական օպերատոր, որը կսպասարկի այդ օրակարգերը (պայմանական՝ թուրք-ադրբեջանական օրակարգը), ապա չի բացառվում, որ այդ պարագայում Հայաստանում հունիսին ընտրություններով կարող էր լինել նաև իշխանափոխություն:
«Արցախը հիմա փորձում է իր վերքերը բուժել: Արցախում ապրող հայությունը, սակայն, զգում է, որ մենակ է, որովհետև հույս կամ հավատ չունենք Հայաստանի այսօրվա ղեկավարությունից, թե կարող են որևէ դրական բան անել Արցախի և արցախահայության համար»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց տարիներ առաջ ընտանիքով Ստեփանակերտում հաստատված սիրիահայ Հովիկ Ասմարյանը։
Սեպտեմբերի 27-ը 44-օրյա պատերազմի մեկնարկի տարելիցն է: Ինչո՞ւ պատերազմից մեկ տարի անց պատերազմի համար չեղան պատասխանատուներ, չգտնվեցին մեղավորներ, և ինչո՞ւ է հասարակությունը համակերպվել ստեղծված իրավիճակի հետ՝ 168.am-ի հարցերին ի պատասխան՝ Շիրակի թեմի առաջնորդ Տ. Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանը նշեց.
Հարցին, թե որքանով են օբյեկտիվ հանրային ու քաղաքական շրջանակներում հնչող պնդումները, թե Հայաստանի իշխանություններն աստիճանաբար ցանկանում են մտնել թուրքական ազդեցության գոտի, թուրքագետը պատասխանեց. «Ես լավատես եմ և հույս ունեմ, որ Հայաստանում ոչ մի կառավարություն՝ ներառյալ և այս մեկը, այդպիսի բեռի տակ չի մտնի, որ նախապայմաններն ընդունի: Եթե մենք ընդունենք Թուրքիայի նախապայմանները՝ կապված և Ցեղասպանության հետ, և Արցախի հետ, և Կարսի պայմանագրի հետ, նշանակում է՝ մենք հրաժարվում ենք մեր ինքնության մի հատվածից»:
Գորիս-Կապան ճանապարհի՝ ադրբեջանական վերահսկողության տակ գտնվող Որոտանի հատվածում իրավիճակը շուրջ երկու շաբաթ չի կարգավորվում, իսկ անցած շաբաթ ձերբակալված իրանցի երկու վարորդների ճակատագիրը շարունակում է անհայտ մնալ:
168.am-ը տնտեսագետ Հրանտ Միքայելյանից հետաքրքրվեց, թե ի՞նչ սպասումներ կարելի է ունենալ գազի գնի շուրջ բանակցություններից:
Հարցին, թե որը պետք է լինի Հայաստանի դիրքորոշումն այս պահին՝ հաշվի առնելով հանգամանքը, որ ադրբեջանական սադրիչ գործողություններին անմիջապես ականատես ենք լինում նաև ՀՀ տարածքում, Ահարոն Վարդանյանը պատասխանեց. «Հայաստանի դիրքորոշումը պարզ է. բնականաբար, եթե մի երկրի տարածքում ինչ-որ երրորդ երկիր ճանապարհը փակում է, ապա այդ երկրի պատասխանը, դիրքորոշումը պետք է լինի ճանապահը փակող երկրին իր տեղը ցույց տալը: Այստեղ երկրորդ կարծիք լինել չի կարող»:
ՀՀ Սյունիքի մարզի Որոտանի հատվածում իրավիճակը շարունակում է մնալ չհանգուցալուծված. իրանական բեռնատարների վարորդներն օրերս անգամ սպառնում էին փակել Գորիս-Կապան ճանապարհը, քանի որ ադրբեջանական անցակետն անցնելու համար նրանցից գումար են պահանջում: Հիշեցնենք՝ սեպտեմբերի 15-ին հայտնի դարձավ, որ Գորիս-Կապան ավտոճանապարհի վրա ադրբեջանցի ոստիկանները ձերբակալել էին իրանական երկու բեռնատարի վարորդների։
Հակառակ պատերազմում զոհվածների, գերեվարվածների և անհետ կորածների հարազատների բողոքի բազմաթիվ միջոցառումների՝ սգացող երկրում փաշինյանական ձևակերպմամբ՝ «գունագեղ» միջոցառումն իրականություն դարձավ:
«Ես մի տարի է՝ ասում եմ՝ վարչապետ Փաշինյանը, որ ղեկավարն է ջախջախիչ պարտություն կրող կողմի, չի կարող շարունակել իր պաշտոնավարումը: Որևէ երկրում՝ նույնիսկ ամենահետամնաց երկրներում, եթե ղեկավարն այդպիսի մեծ ձախողության պատասխանատուն լիներ, ինքնակամ, առանց ճնշումի, առանց պահանջի ու ցույցերի, նույն օրը հրաժարականը կտար և թույլ կտար, որ մի նոր ղեկավար գար պաշտոնի և փորձեր ուղղել ու փրկել այն, ինչ փոքր չափով կարելի էր փրկել այսքան մեծ կորստից հետո»:
Ինչո՞վ է զբաղվում ԱՄՆ-ում ՀՀ նորանշանակ դեսպանը. այս հարցն իսկապես հետաքրքիր է՝ հաշվի առնելով այն ինքնավստահությունը, որով քաղաքական երեքամյա կենսագրություն ունեցող Լիլիթ Մակունցը ստանձնեց պաշտոնը:
«Իմ կարծիքով՝ վարչապետի հայտարարությունն ու իր բառակապակցությունը սխալ էին: Անշուշտ, պետք է նշել ՀՀ անկախության 30-ամյակը, բայց պետք է նշել շատ ավելի զուսպ ձևով՝ նկատի ունենալով պայմանները, այն ընտանիքի անդամների դրությունը, որոնք մինչ օրս էլ չեն իմանում՝ իրենց զավակները ո՞ղջ են, թե՞ ոչ, գերի են, կորած են… Շատ վիրավորական է, որ վարչապետն այսպիսի ծայրահեղ և անտեղի արտահայտություն է արել՝ «գունագեղ տոնակատարություն»:
Կապան-Գորիս ճանապարհի նորահայտ ադրբեջանական ոստիկանների վերջին սադրիչ գործողությունները չեն սահմանափակվում միայն իրանական բեռնատարների համար արգելքներ ստեղծելով. Վերջին օրերին շատերին ցնցեց տեսանյութը, երբ զինված ադրբեջանցին կանգնեցնում է Արցախ վերադարձող երեխաների ավտոբուսը, ավտոբուսի վրայից դանակով քերում Արցախի դրոշը և ինքնագոհ ասում, որ Արցախն Ադրբեջան է:
«Մենք այսօր իրականացնում ենք մի միջոցառում, որը մեծ նշանակություն ունի մեր տնտեսության համար. խոսքը վերաբերում է, մասնավորապես, ՀՀ-ի և ՌԴ-ի առևտրային և տնտեսական հարաբերությունների զարգացմանը խթանելուն»,- այսօր՝ Երևանում անցկացվող «Armenian Business Forum»-ի շրջանակներում լրագրողների հետ ճեպազրույցում նշեց ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը՝ հավելելով, որ ֆորումը մասնագիտական ու խորը քննարկում է ենթադրում:
«Սիրում եմ բոլոր ժանրերը, և ինձ համար առաջնայինը կերպարն է: Երբ կարդում եմ սցենարը ու տեսնում եմ, որ այն ինձ հոգեհարազատ է, և ես կարող եմ այնտեղ ինչ-որ լուծում տալ, միանգամից հետաքրքրում է: Ամեն մի լավ պատմություն ինձ համար հետաքրքիր է:
«Երբ ադրբեջանցիները կբերեն և իր ննջասենյակի դիմաց կդնեն անցակետ, իր համար այդ ժամանակ էլ նորմալ կլինի, որովհետև նա այնքան չկա, որ խիզախություն ու տղամարդկություն ունենա՝ պաշտպանի իր երկրի շահերը. նա սպասարկում է մեր թշնամիների շահերը, դրա համար դա իր համար նորմալ է, ես զարմանում եմ՝ ինչո՞ւ են մնացածները լռում:
«Եթե շատ խորը նայենք, դա կարող է կապված լինել Նախիջևանից Իրան գնացող բեռների ինչ-որ բարդույթների հետ: Բայց ես չեմ ուզում քննարկել. իրենք կանգնեցնում են իրենց տնօրինման տակ գտնվող ճանապարհահատվածում իրանական բեռնատար մեքենաները, գումար են պահանջում, շատ դեպքերում՝ գումարը վերցնում են, կամ գումարի մասին պայմանավորվածություն են ձեռք բերում, որ հաջորդ անգամ կվերցնեն: Դրանք ապօրինի գործողություններ են ըստ իս, որևէ ձևով մինչև հիմա չեն առնչվել հայկական տրանսպորտային միջոցներին և մարդատար փոխադրամիջոցներին»,- հավելել է նա:
168.am-ը մարզպետի հրաժականի օրը նրանից հետաքրքրվել էր որոշման պատճառների մասին: Նա նշել էր. «Աշխատանքից հոգնել եմ. ես 60-անց մարդ եմ»:
«Մենք պետք է հասկանանք, որ եթե իրանական բեռնատարների նկատմամբ կիրառվելու է կրկնակի հարկում (այսինքն՝ բեռանփոխադրողները, մտնելով ՀՀ սահման, վճարում են ճանապարհային հարկ, ևս մեկ անգամ էլ Ադրբեջանի այդ 21 կիլոմետրանոց վերահսկողության տակ գտնվող հատված մտնելու համար են վճարում), բնականաբար, տրանսպորտային ծախսերը թանկանալու են: Նրանք վերանայելու են բեռնափոխադրման ծախսերը և դրանով պայմանավորված՝ ներկրվող ապրանքների գները թանկանալու են: Սա շղթա է, որը տեղի է ունենալու ուշ թե շուտ:
168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով օրենքի նախագծում առկա մյուս հիմնավորումներին՝ նա հավելեց. «Պետք է հաշվի առնել ներկա իրավիճակը՝ այն, որ մամուլի եկամուտները հիմնականում այդ գովազդներից են, որովհետև տնտեսական իրավիճակը բերել է նրան, որ գովազդների գերակշռող մասն այդ ոլորտից է գալիս: Եթե նման որոշում են կայացնում, պետք է նաև կոմպենսացիոն ինչ-որ մեխանիզմներ ստեղծեն, որովհետև սա նաև անուղղակի հարված կարող է լինել խոսքի ազատությանը:
Տնտեսագետը նկատեց, որ գնաճը լուրջ ինստիտուցիոնալ ու համակարգային բնույթ է ստացել. «Սա սպառնալիք է նույնիսկ հանրային անվտանգությանը, ներդրումային միջավայրին և սոցիալական կայունությանը։ Եվ դա հասկանում են Կենտրոնական բանկում, բայց թե ինչ են մտածում կառավարությունում՝ պարզ չէ:
ԱԺ-Կառավարություն հարցուպատասխանի ընթացքում «Հայաստան» դաշինքի պատգամավոր Գեղամ Նազարյանը Նիկոլ Փաշինյանից հետաքրքրվեց, թե ինչու ցայսօր չկա որևէ հանձնաժողով, որը կզբաղվի անհետ կորած, գերության մեջ գտնվող տղաների հարցերով:
Դուշանբեում կայացած ՀԱՊԿ անդամ երկրների արտաքին գործերի և պաշտպանության նախարարների խորհուրդների, անվտանգության խորհրդի քարտուղարների կոմիտեի նիստից հրապարակված լուսանկարներում բացակայում են ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը և պաշտպանության նախարար Արշակ Կարապետյանը:
Արդեն հայտնի է, որ հայրենի կառավարությունն անկախության 30-ամյակին նվիրված «գունագեղ» միջոցառումը վստահել է «Դոմինո փրոդաքշն» կազմակերպությանը: Ու թեև Փաշինյանի կողմից մասշտաբային տոնակատարություն կազմակերպելու մասին հայտարարությունը վրդովվեցրել է հատկապես պատերազմում զոհված, անհետ կորած, գերեվարված զինծառայողների ծնողներին, կանանց, երեխաներին, բայց հայրենի իշխանություններն իդիլիական անխռովությամբ վստահեցնում են՝ ամեն ինչ կարգին է, նույնիսկ «ջերմ ողջագուրվել» են ծնողներից մեկի հետ:
Սյունիքում ստեղծված անհասկանալի իրավիճակը չի հանգուցալուծվել, ավելին՝ այդ ուղղությամբ պետության կողմից արվող քայլերի մասին պահպանվում է խորհրդավոր լռություն:
«Հեղափոխության պահապաններ» նախաձեռնության հիմնադիր Հայկ Ստեփանյանն աշխատանքի է անցել Ազգային ժողովում. Հայկ Ստեփանյանը հասցրել է այդ մասին նշում կատարել ֆեյսբուքյան էջում: Տարածվող տեղեկությունների համաձայն՝ «հեղափոխության պահապանը» նշանակվել է Ալեն Սիմոնյանի օգնական:
«Մենք որոշում ենք կայացրել, որ ՀՀ անկախության 30-րդ տարեդարձը պետք է պատշաճ ձևով նշվի: Եվ ուզում եմ ասել, որ սեպտեմբերի 21-ին Երևանի Հանրապետության հրապարակում տեղի է ունենալու մասշտաբային և գունագեղ տոնակատարություն, և այդ տոնակատարությունը, իհարկե, առաջին հերթին նվիրված է լինելու ՀՀ անկախության, ինքնիշխանության, անվտանգության և Արցախի համար իրենց կյանքը զոհած մեր նահատակների հիշատակին»,- Կառավարության նիստում հայտարարել էր Նիկոլ Փաշինյանը:
