Ողջ գիշեր ընթացել են մարտեր` Արցախի ողջ սահմանի երկայնքով, հատկապես` հյուսիսային ու հարավային։ Հայկական կողմին հաջողվել է ունենալ որոշակի դիրքային բարելավումներ։ Հակառակորդը դրանով չի հանգստացել և շարունակել է հակագրոհներ իրականացնել որոշ տեղերում, որոնք հայկական կողմը հետ է մղել: Այս մասին այսօր ճեպազրույցում հայտնեց ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ Արծրուն Հովհաննիսյանը։
168.am-ը ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ Արծրուն Հովհաննիսյանին հարց ուղղեց՝ որքանով են իրականությանը համապատասխանում այն տեղեկությունները, թե Ստեփանակերտը հակառակորդի ԱԹՍ-ների թիրախում է այս պահին:
Ճշտված տվյալներով, Ադրբեջանը կենդանի ուժի 200 կորուստ ունի: Այս մասին հրավիրված ճեպազրույցի ընթացքում ասաց ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ Արծրուն Հովհաննիսյանը:
Վերջին օրերին ակտիվացել էին խոսակցությունները և փաստերը տեղական և ոչ տեղական լրատվամիջոցներում Սիրիայից վարձկանների` Ադրբեջան տեղափոխման մասին` Թուրքիայի նախաձեռնությամբ և ֆինանսավորմամբ: Այս մասին Եգիպտոսում խոսել էր նաև ՀՀ ԱԳ նախարար Զոհրաբ Մնացականյանը:
ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ, ռազմական վերլուծաբան Արծրուն Հովհաննիսյանի տեղեկացմամբ, «ադրբեջանական բանակն օգտագործում է իր զինանոցում եղած բոլոր` 300 և ավելի մեծ տրամաչափի ռեակտիվ համազարկի կայանքները` «Սմերչ», «Քասիրգա», «Պոլոնեզ» և այլն»:
Թուրքիայի խորհրդարանի Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցության հայազգի պատգամավոր Գարո Փայլանը թուրքական իշխանություններին կոչ է արել պատասխանատվություն ստանձնել հայկական ու ադրբեջանական կողմերի միջև կրակի դադարեցման հարցում:
Առաջին շարակարգի զորահավաք է լինելու: 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀ ՊՆ մամուլի խոսնակ Շուշան Ստեփանյանը:
«Քանի որ մարտերն ընթանում են, և բավականին ինտենսիվ մարտեր են ընթանում, կոնկրետ կորուստների մասով ամփոփիչ տվյալներ մենք չենք կարող ներկայացնել: Դա բավականին անպատասխանատու կլինի մեր կողմից, քանի որ կա սխալվելու հավանականություն, քանակ, մարդկանց անուններ, մի քիչ դժվար է: Բայց քանի որ մարտերն ինտենսիվ են, խոսել այն մասին, որ մենք ընդհանրապես կորուստներ չենք ունենա, կամ չունենք, մի քիչ ճիշտ չի լինի»:
Այսօր վաղ առավոտյան ադրբեջանական զինված ուժերը լայնամասշտաբ հրետակոծության, օդային միջոցների կիրառմամբ և ցամաքային զորքերով անցել են լայնամասշտաբ հարձակման տարբեր հատվածներում:
Ռազմական գործողությունների վերսկսման նախապատրաստությունն առավել ակտիվ փուլ մտավ այս տարվա հուլիսին Տավուշում ծավալված գործողություններից հետո: Ընդ որում, այդ նախապատրաստությունը Թուրքիան ու Ադրբեջանը ծավալում են համատեղ՝ միաժամանակ ներդաշնակեցնելով իրենց անելիքները դիվանագիտական, քաղաքական, տնտեսական, տեղեկատվական, քարոզչական դաշտերում:
Ադրբեջանական մերձիշխանական լրատվամիջոցներից մեկը «գաղտնազերծել» է ՀՀ-ի և Ադրբեջանի ղեկավարների միջև գաղտնի բանակցությունների փաստը: Մասնավորապես, հոդվածում խոսվում է Ալիևի և Փաշինյանի էմիսարների (գործակալ՝ գաղտնի քաղաքական հանձնարարությամբ այլ երկիր ուղարկված անձ,- Մ.Պ) միջև գաղտնի բանակցությունների մասին: Հայաստանի բանագնացի դերում ՀՀ վարչապետի նախկին խորհրդական Արսեն Խառատյանն է: Ադրբեջանի էմիսարի անունը նշված չէ:
Սեպտեմբերի 9-ին Արցախի խորհրդարանում պատգամավորների հետ հանդիպմանն ԱԽ քարտուղար Սամվել Բաբայանը ՀՀ-ի և Արցախի սահմանադրական փոփոխությունների համատեքստում անդրադառնալով ժամանակին 10 տարի մշտական բնակության հետ կապված խնդիրներին, հայտարարել էր. «2000 թվականին իմ դեմ գործած հանցագործության համար դատախազությունում քննություն է ընթանում, կպարզեն, կճշտեն, կուղարկեն դատարան, պարզ կլինի հետո՝ ինչ է կատարվել 2000 թվականին, հանցագործներն ովքեր են, տեռորիստներն ովքեր են: Երբ որ կբացահայտվի, այդ տասը տարվա հարցն ավտոմատ լուծում կստանա՝ վերականգնել բոլոր իրավունքները»:
Ազգային անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանն այսօր Կառավարության նիստում հայտնել էր, որ ռուսական վերլուծական կենտրոններից մեկը՝ «Ցաստը», հրապարակել է Ռուսաստանի դաշնակիցների վերաբերյալ գնահատական։
ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան ճեպազրույցի ժամանակ անդրադարձել է Մոսկվայում Ադրբեջանի Միլի Մեջլիսի ղեկավար Ս. Գաֆարովայի հետ հանդիպմանը ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի` ԼՂ հարցի վերաբերյալ ադրբեջանական մեկնաբանություններին:
168.am-ը երեկ տեղեկացրել էր, որ դիմել է ՀՀ ԱԱԾ-ին՝ պարզելու, թե արդյո՞ք Ապրիլյան պատերազմի շուրջ ձևավորված ՀՀ նախկին ոստիկան Վարդան Ղուկասյան-Ադրբեջանի ԱԱԾ նախկին աշխատակից տանդեմն իրենց խոշորացույցի տակ է, երբ անգամ կապեր են հաստատվում ապրիլյան պատերազմի զոհերի ծնողների հետ, նրանցից փաստաթղթեր ուզում:
Սեպտեմբերի 23-ին ՌԴ արտաքին գործերի նախարար Ս. Լավրովն ընդունել է Ադրբեջանի Միլի Մեջլիսի ղեկավար Ս. Գաֆարովայի գլխավորած պատվիրակությանը, որը Ռուսաստանում է գտնվում ՌԴ Դաշնային ժողովի Դաշնության խորհրդի նախագահ Վալենտինա Մատվիենկոյի հրավերով։
Ամենայն հավանականությամբ, հոկտեմբերի 5-ին հանրությանը թույլատրելի չափաբաժնով կամ զուտ քաղաքական «բաղադրությամբ» հասանելի կլինի Ապրիլյան պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող քննիչ հանձնաժողովի եզրակացությունը, և չի բացառվում, որ թեման, որը հիմա էլ «սառը» վիճակում չէ, առավել «տաքանա»՝ Ապրիլյան պատերազմի մասնակից տղաների դժգոհություններից մինչև իշխանության կողմից քաղաքական շահարկումների և վրեժխնդրության նոր փուլ, պարտված-հաղթած լինելու «շեքսպիրյան» հարցադրումներ և այլն: Եվ երանի թե ամեն ինչ գոնե այս մակարդակում լիներ, բայց ոչ:
ԱՄՆ ֆինանսական նյութերի զանգվածային նոր արտահոսքի միջոցով պարզվել է, որ անօդաչու թռչող սարքերի և հակաօդային պաշտպանության համակարգերի արտադրությամբ զբաղվող իսրայելական խոշորագույն ընկերությունը՝ Israel Aerospace Industries-ը, 2012-2014 թվականներին առնվազն 155 մլն դոլար է փոխանցել երկու ընկերությունների (Jetfield Networks և Larkstone Ltd.), որոնք, ըստ հրապարակումների, որպես գաղտնի հիմնադրամ են օգտագործվել Ադրբեջանի վերնախավի համար:
«Այո, դա փաստ է, որ այդ վարձկանները, որոնք դերակատարություն են ունեցել Սիրիայի քաղաքացիական պատերազմում՝ որպես ահաբեկչական խմբավորումների մասնիկներ, տեղափոխվելու են Ադրբեջան, բայց դրանց այդտեղ կամ Թուրքիայում մնալը գլխացավանք է լինելու հենց Թուրքիայի համար: Այսօր Էրդողանի իշխանությունը փորձում է դրանց տեղափոխել Ադրբեջան, որ, այսպես ասած, հայկական ֆրոնտում կարողանա հարկ եղած դեպքում դրանց ծառայությունից օգտվել: Սա փաստ է, նրանք վարձկաններ են և վարձատրվում են Թուրքիայի կողմից»,- ասաց Արամ Շահնազարյանը:
Հայ-ադրբեջանական սահմանին հարաբերական անդորր է, թիրախավորող, նպատակային կրակոցներ չեն արձանագրվել: Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀ ՊՆ մամուլի խոսնակ Շուշան Ստեփանյանը:
Ադրբեջանի պաշտպանական գերատեսչության ղեկավար Զաքիր Հասանովը հերթական անգամ հանդես է եկել ռազմատենչ հայտարարությամբ՝ ՀՀ-ին մեղադրելով «մասշտաբային պրովոկացիաների» պլանավորման մեջ։
Ապրիլյան պատերազմի մասնակից, ՀՀ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանի ասպետ Հարություն Բադալյանը, 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով ԱԺ Ապրիլյան իրադարձությունները հետաքննող հանձնաժողովի գործունեությանը և սպասվող եզրակացությանը, նշեց՝ հանձնաժողովը լրիվությամբ քաղաքական է, և բանակի ավելի մարտունակ լինելու շահը չի հետապնդում:
Մասնավոր սեկտորը փորձում է լիբանանահայերի համար աշխատատեղերի հարց լուծել, բայց պարզվում է, որ լիբանանյան ծանր կացությունից Հայաստան եկող և աշխատելու առաջարկ ստացած լիբանանահայը, որը չունի ՀՀ քաղաքացիություն, ծանր բյուրոկրատիայի միջով պիտի անցնի համապատասխան իրավունք ստանալու համար:
Սեպտեմբերի 14-ին Արցախի Հանրապետության նախագահը հաստատեց ԱՀ Անվտանգության խորհրդի նոր կազմը, սեպտեմբերի 15-ին տեղի ունեցավ ԱԽ անդրանիկ նիստն այս կազմով: Նշենք, որ Նախագահի հրամանագրով հաստատված կազմը հետևյալն է․
Պարզապես իմ կարծիքն է՝ Ապրիլյան պատերազմը շահարկվում է քաղաքական դիվիդենտներ շահելու համար: Ինչ վերաբերում է եզրակացությանը, ես այդ եզրակացություն ասվածին շատ լուրջ չեմ վերաբերվում, որովհետև դա միֆ է: Երբ հիշում եմ հանձնաժողովը ստեղծելու պատճառները, թե ինչի համար էին ուզում այն ստեղծել, մտածում և հասկանում եմ, որ իրենք պետք է աղմկահարույց հայտարարություններ անեին, որ, օրինակ, Կարեն Կարապետյանն ասել է՝ վառելիք չի եղել, անորակ է եղել, կամ՝ հաց չի եղել: Այդ եզրակացությունները և արտահայտությունները, որ իրենք անում էին, զուտ իրենց իշխանությունը պահելու համար էին անում:
168.am-ը փորձեց լսել նաև մյուս կողմին և կապ հաստատեց ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանի հետ: Նա վստահեցրեց, որ իրեն հասցեագրված նամակում առկա մեղադրանքներն իրականության հետ որևէ աղերս չունեն, ինչպես նաև՝ ճշտումներ մտցրեց՝ իր և Մանուչարյանի խոսակցության թեմայի և բովանդակության հետ կապված:
Եթե չհաշվենք 1988-ի առաջին կեսը, ապա միայն 1994-ի մայիսին, երբ հակառակորդը ջախջախված էր գլխովին և զինադադար էր խնդրում: Իսկ մեր բանակը ռազմավարական կոմունիկացիաներից գտնվում էր մոտ 40 կմ հեռավորության վրա՝ ապագա նավթամուղ, գազամուղ և Վրաստանին կապող ճանապարհ և երկաթգիծ: Այդ պահին նրանք կարող էին գնալ զիջումների, թեպետ Ռուսաստանը և Թուրքիան, որ այն ժամանակ Արևմուտքի թելադրանքով էին գործում, հնարավոր է՝ ընդդիմանային: Ինչպես, ի դեպ, դա եղավ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի վրա ճնշման ձևով, բայց մենք չպետք է նահանջեինք մեր դիրքերից: Իսկ վերջնական կարգավորում մոտ ապագայում, իմ կարծիքով, հնարավոր չէ:
Ռազմական պատմության 5-հազարամյա ընթացքը ցույց է տվել, որ կանոնավոր բանակը միշտ ուժեղ է աշխարհազորից: Եվ մեր հասարակությունն աճել և հասել է նրան, որ մենք ունենք կանոնավոր բանակ: 168.am-ի հետ զրույցում նշեց ռազմաքաղաքական վերլուծաբան Մհեր Հակոբյանը՝ անդրադառնալով ՀՀ-ում աշխարհազոր ստեղծելու նախագծին:
Մոտ երկու շաբաթ առաջ «Ազատությանը» Պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանն ասել էր, որ ծառայողական քննություն է իրականացվում՝ պարզելու՝ ՀՀ ԶՈւ սպա Գուրգեն Ալավերդյանն իսկապե՞ս մոլորվել է, թե՞ նրան առևանգել են։