Ադրբեջանի պաշտպանական գերատեսչության ղեկավար Զաքիր Հասանովը հերթական անգամ հանդես է եկել ռազմատենչ հայտարարությամբ՝ ՀՀ-ին մեղադրելով «մասշտաբային պրովոկացիաների» պլանավորման մեջ։
Ապրիլյան պատերազմի մասնակից, ՀՀ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանի ասպետ Հարություն Բադալյանը, 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով ԱԺ Ապրիլյան իրադարձությունները հետաքննող հանձնաժողովի գործունեությանը և սպասվող եզրակացությանը, նշեց՝ հանձնաժողովը լրիվությամբ քաղաքական է, և բանակի ավելի մարտունակ լինելու շահը չի հետապնդում:
Մասնավոր սեկտորը փորձում է լիբանանահայերի համար աշխատատեղերի հարց լուծել, բայց պարզվում է, որ լիբանանյան ծանր կացությունից Հայաստան եկող և աշխատելու առաջարկ ստացած լիբանանահայը, որը չունի ՀՀ քաղաքացիություն, ծանր բյուրոկրատիայի միջով պիտի անցնի համապատասխան իրավունք ստանալու համար:
Սեպտեմբերի 14-ին Արցախի Հանրապետության նախագահը հաստատեց ԱՀ Անվտանգության խորհրդի նոր կազմը, սեպտեմբերի 15-ին տեղի ունեցավ ԱԽ անդրանիկ նիստն այս կազմով: Նշենք, որ Նախագահի հրամանագրով հաստատված կազմը հետևյալն է․
Պարզապես իմ կարծիքն է՝ Ապրիլյան պատերազմը շահարկվում է քաղաքական դիվիդենտներ շահելու համար: Ինչ վերաբերում է եզրակացությանը, ես այդ եզրակացություն ասվածին շատ լուրջ չեմ վերաբերվում, որովհետև դա միֆ է: Երբ հիշում եմ հանձնաժողովը ստեղծելու պատճառները, թե ինչի համար էին ուզում այն ստեղծել, մտածում և հասկանում եմ, որ իրենք պետք է աղմկահարույց հայտարարություններ անեին, որ, օրինակ, Կարեն Կարապետյանն ասել է՝ վառելիք չի եղել, անորակ է եղել, կամ՝ հաց չի եղել: Այդ եզրակացությունները և արտահայտությունները, որ իրենք անում էին, զուտ իրենց իշխանությունը պահելու համար էին անում:
168.am-ը փորձեց լսել նաև մյուս կողմին և կապ հաստատեց ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանի հետ: Նա վստահեցրեց, որ իրեն հասցեագրված նամակում առկա մեղադրանքներն իրականության հետ որևէ աղերս չունեն, ինչպես նաև՝ ճշտումներ մտցրեց՝ իր և Մանուչարյանի խոսակցության թեմայի և բովանդակության հետ կապված:
Եթե չհաշվենք 1988-ի առաջին կեսը, ապա միայն 1994-ի մայիսին, երբ հակառակորդը ջախջախված էր գլխովին և զինադադար էր խնդրում: Իսկ մեր բանակը ռազմավարական կոմունիկացիաներից գտնվում էր մոտ 40 կմ հեռավորության վրա՝ ապագա նավթամուղ, գազամուղ և Վրաստանին կապող ճանապարհ և երկաթգիծ: Այդ պահին նրանք կարող էին գնալ զիջումների, թեպետ Ռուսաստանը և Թուրքիան, որ այն ժամանակ Արևմուտքի թելադրանքով էին գործում, հնարավոր է՝ ընդդիմանային: Ինչպես, ի դեպ, դա եղավ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի վրա ճնշման ձևով, բայց մենք չպետք է նահանջեինք մեր դիրքերից: Իսկ վերջնական կարգավորում մոտ ապագայում, իմ կարծիքով, հնարավոր չէ:
Ռազմական պատմության 5-հազարամյա ընթացքը ցույց է տվել, որ կանոնավոր բանակը միշտ ուժեղ է աշխարհազորից: Եվ մեր հասարակությունն աճել և հասել է նրան, որ մենք ունենք կանոնավոր բանակ: 168.am-ի հետ զրույցում նշեց ռազմաքաղաքական վերլուծաբան Մհեր Հակոբյանը՝ անդրադառնալով ՀՀ-ում աշխարհազոր ստեղծելու նախագծին:
Մոտ երկու շաբաթ առաջ «Ազատությանը» Պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանն ասել էր, որ ծառայողական քննություն է իրականացվում՝ պարզելու՝ ՀՀ ԶՈւ սպա Գուրգեն Ալավերդյանն իսկապե՞ս մոլորվել է, թե՞ նրան առևանգել են։
«Հենակետ» վերլուծական կենտրոն ՀԿ ղեկավար, Արցախի նախագահի անվտանգության հարցերով նախկին խորհրդական Տիգրան Աբրահամյանը հոդված էր հրապարակել, որում նշել էր, թե՝ «Ես եմ» ծրագրի մասնակիցների թիվը չի աճում, ավելին՝ մեկնարկից անընդհատ իջնում է։
1991-1997 թթ. ՀՀ նախագահի ավագ խորհրդական, պատմաբան, դիվանագետ Ժիրայր Լիպարիտյանը վերջերս «Առավոտ»-ում` «Քայլ, այս անգամ մի մեծ քայլ՝ դեպի ետ» վերտառությամբ հոդված էր հրապարակել, որում նշում է, թե՝ «մինչև այսօր բանակցությունների ձախողման պատասխանատվությունն Ադրբեջանին և Թուրքիային վերագրելը ուրացումն է մեր կողմից գործված սխալների, որոնց այժմ ավելացրինք Սևրի դաշնագրի որդեգրումը՝ որպես հիմք մեր հարևանների հետ հարաբերությունների»:
«Մենք ստացել ենք 164 դիմում-բողոք, որը 28-ով ավելին է 2019-ի ամառային զորակոչի ցուցանիշից, և 53-ով՝ 2019-ի ձմեռային զորակոչի: 164 դիմում-բողոքներից միայն 3-ն են, որ զինակոչիկի առողջական վիճակին չեն վերաբերել: Մենք 100 միջնորդագիր ենք ուղարկել զորակոչային իրավասու մարմիններին, և մեր միջնորդագրերի քննարկման և ազդեցության արդյունքում վերանայվել է զինծառայության պիտանիության մասին 42 փորձաքննական եզրակացություն: Այսինքն, 42 երիտասարդ, որ պիտի զորակոչվեին՝ ըստ նախկին եզրակացությունների, մեր միջամտությունից հետո չեն զորակոչվի, կստանան ժամկետներ բուժման համար, իսկ ոմանք ընդհանրապես ճանաչվեցին ոչ պիտանի զինծառայության համար և հաշվառվեցին պահեստազորում»,- մանրամասնեց Գեղամ Հարությունյանը:
Ազգային ժողովի երեք պատգամավորների կողմից («Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավորներ Մխիթար Հայրապետյան, Անդրանիկ Քոչարյան, անկախ պատգամավոր Արման Բաբաջանյան) շրջանառության մեջ է դրվել օրենքների նախագծերի փաթեթ, համաձայն որի՝ 27 տարին լրացած ՀՀ քաղաքացիները, որոնք չեն անցել պարտադիր զինվորական ծառայություն և գտնվում են քրեական հետախուզման մեջ, պայմանագրային զինվորական ծառայողի երկու տարվա աշխատավարձը և հավելավճարը վճարելու դեպքում կազատվեն քրեական հետապնդումից։
«Էդ մարդն իրա կյանքում մենակ շահումյանցիներից է ապտակ կերել և մինչև օրս չի կարողանում ոչ մի ձևի մոռանա, ների»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ազատամարտիկ Կամո Հարությունյանը՝ արձագանքելով Արցախի ԱԽ քարտուղար Սամվել Բաբայանի՝ շահումյանցիներին ուղղված մեղադրանքին:
ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը հայտարարություն է տարածել, որտեղ նշվում է, որ չնայած հանրապետության տարածքում իրականացվող հակահամաճարակային միջոցառումների որոշ մեղմացումների, ՀՀ զինված ուժերում կորոնավիրուսային վարակի ներթափանցման և կանխարգելման, ինչպես նաև անձնակազմի մարտունակությունը բարձր պահելու նպատակով, դեռևս կշարունակվեն կանխարգելիչ միջոցառումները և կգործեն որոշակի սահմանափակումներ: Մասնավորապես, կշարունակեն արգելվել պարտադիր ժամկետային զինծառայողների բոլոր տեսակի արձակուրդներն ու ազատ արձակումները, տեսակցությունները, տեսակցության նպատակով այցելությունները զինվորական կառույցներ, մշտական տեղակայման վայրեր, այդ թվում՝ այցելությունները հոսպիտալներում բուժման մեջ գտնվող զինծառայողներին, և այլն:
Օրերս ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այցելել էր Տավուշի մարզ: Չինարի սահմանապահ համայնքում նա հայտարարել է, թե Հայաստանի Հանրապետության անկախությունից ի վեր ոչ մի բնակելի տուն չի կառուցվել զրոյից: Մովսես գյուղում էլ Փաշինյանն ասել է, որ Մովսես գյուղն իր գոյության 300 տարվա ընթացքում երբեք ասֆալտապատ ճանապարհ չի ունեցել:
Վերջին շրջանում հաճախակի են դարձել Ադրբեջանի հատուկ ծառայությունների կողմից հայ օգտատերերի, ուժային կառույցների աշխատակիցների, գերատեսչությունների կայքերի հաքերային հարձակման ենթարկվելու դեպքերը, անձնական տվյալների հրապարակումը: Ավելին, երեկ հայտնի դարձավ, որ Թուրքիան և Ադրբեջանը համատեղ մեդիապլատֆորմ են ստեղծում, որի նպատակը, ըստ պաշտոնական պարզաբանումների, անվտանգության ոլորտի սպառնալիքներն են։
Նախագահն իր լիազորությունների մի մասը, այն չափով, որ ճիշտ է համարել, տվել է մեզ՝ հրամանով ու գաղտնի: Այսօր ԱՀ ԱԺ-ում հայտարարել է ԱՀ Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Սամվել Բաբայանը՝ պատասխանելով Անվտանգության խորհրդի կանոնադրությանը, կառուցվածքին, լիազորություններին վերաբերող հարցին, քանի որ այն Նախագահի հրամանով ձևավորված խորհրդատվական մարմին է:
Աննա Հակոբյանի նախաձեռնությամբ և մասնակցությամբ օգոստոսի 25-31-ը Արցախի զորամասերից մեկում անցկացվել էր հավաք, որտեղ ներգրավված են եղել Արցախում բնակվող տարբեր տարիք և մասնագիտություն ունեցող 15 կանայք։
Արցախի խորհրդարանում պատգամավորների հետ հանդիպմանն ԱԽ քարտուղար Սամվել Բաբայանն ասել է, որ Արցախում Սահմանադրության փոփոխման խնդիրն առկա է, բայց քանի որ Հայաստանում նույնպես նոր Սահմանադրություն է մշակվում, սպասում են, որ նախ ՀՀ Սահմանադրությունը փոխվի, որպեսզի հետո ՀՀ Սահմանադրությանը համահունչ Սահմանադրություն ունենան, որ դրանք չհակասեն իրար, և խնդիրներ չառաջանան:
Արցախի ԱԽ քարտուղար Սամվել Բաբայանին երկրի խորհրդարանում հարց են ուղղել ՀՀ-ում աշխարհազորի ստեղծման գաղափարի վերաբերյալ, ինչին ի պատասխան՝ նա նշել է, որ աշխարհազորի ստեղծումը «պրինցիպիալ խնդիր է», և, որ առաջիկա նիստի ընթացքում քննարկելու են, թե ինչպես են աշխարհազորի ստեղծումը պատկերացնում, ինչպես է իրենց մոտ մոբիլիզացիան կատարվելու:
Արցախի ԱԽ ղեկավար Սամվել Բաբայանը երկրի խորհրդարանում հայտարարեց, որ Արցախի բանակի մասով ռազմավարական ծրագիր է մշակվում, սրանից անմասն չի մնա արտաքին քաղաքականությունը, քանի որ, ըստ Արցախի հերոսի, 30 տարում ոչինչ չի արվել:
Անվտանգության խորհուրդը դա նախագահին կից մարմին է, որը կատարում է Նախագահի կարգադրությունները, ծրագրային ռազմավարությունը և որը հաստատվել է «Ազատ հայրենիք-ՔՄԴ» կուսակցությունների դաշինք»-«Միասնական հայրենիք» համատեղ հուշագրով: Այսօր Արցախի Հանրապետության խորհրդարանում պատգամավորների հետ հանդիպմանը շեշտեց ԱԽ քարտուղար Սամվել Բաբայանը՝ խոսելով իր ղեկավարած խորհրդի գործառույթների ընդլայնումից:
Պաշտպանության նախկին փոխնախարար Գագիկ (Գուրգեն) Մելքոնյանը ողջունում է աշխարհազորի ստեղծման գաղափարը, բայց, ըստ նրա, դրա համար առաջին հերթին քննարկումներ են պետք, քանի որ կան մանրուքներ, որոնք ուշադիր պետք է ուսումնասիրվեն:
«Ժողովուրդ» թերթը գրել էր, որ 2018-ի թավշյա հեղափոխությունից հետո ՀՀ զինված ուժերի թիկունքի պետ-վարչության պետի պաշտոնից ազատված Նորայր Յոլչյանը նոր պաշտոն է ստացել ՀՀ պաշտպանության նախարարությունում:
Վիեննայի պայմանավորվածությունների թեման պետք է ամեն գնով բերել օրակարգ, ավելին՝ դա քննարկումների այս փուլի առանցքը պետք է դառնա, որովհետև դա սահմանային իրավիճակը կայունացնելուն և էսկալացիայի վտանգը նվազեցնելուն ուղղված կարևոր քայլ կլինի։
Շահումյանը զսպող, պահող դեր է խաղացել և ոչ թե մեկ, այլ մի քանի անգամ է հարձակում «պահել»: Եթե մարդիկ սա չեն հասկանում… Կամ՝ ասում են՝ կշարժվենք դեպի Կասպից ծով, այ ձեր ցավը տանեմ, Կասպից ծով պիտի Շահումյանով գնաք, կամ Շահումյանի նման տարածքներով: Եթե տնտեսականին անդրադառնանք, ես ուզում եմ իմանալ՝ ամբողջ Արցախի տարածքում որտե՞ղ է ինչ աճում, որ Շահումյանում չի աճում: Ինչ վերաբերում է հանքերին, ոսկի կամ նավթ լինելուն, էդ քանի՞ անգամ են մարդիկ գնացել գեոդեզիա արել, համապատասխան ստուգումներ անցկացրել, որ եզրակացնում են, թե Շահումյանում նման բաներ չեն հայտնաբերելու: Եվ հետո, կրկնում եմ, հայրենիքը նման բաներով չեն չափում, հիմա կարող ենք ասել՝ ինչո՞վ է օգուտ մեզ Արարատ լեռը, բայց դա մերն է, մեր մի կտորն է, ինչ է՝ պիտի մի բան տա, որ նոր ասեմ, թե ի՞մն է:
Երբ 2006թ. Արցախն ընդունել է իր Սահմանադրությունը, մենք փաստացի հրաժարվել ենք տարածքներին հատուկ որակումներ տալուց: Կարծում եմ՝ շատ կարևոր է, որ հայկական լրատվամիջոցները, փորձագիտական ու հանրային տարբեր շրջանակներ ևս Արցախի Հանրապետության տարածքային ամբողջականությունը դիտարկեն առանց տարբերակումների: Դա այլևս մեզ համար էական նշանակության հարց է, և ԱՀ Կառավարությունն իր քաղաքականությունը մշակել և իրականացնում է տարածքային համաչափ զարգացման սկզբունքով:
2020թ. փետրվարին Մյունխենի անվտանգության համաժողովի շրջանակում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ ԼՂ հարցով հանդիպում-քննարկումից հետո ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Ֆեյսբուքի իր էջում 6 կետով ներկայացրեց Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի վերաբերյալ Հայաստանի դիրքորոշումը: Երրորդ կետում ասվում է՝ «չկան տարածքներ, կա անվտանգություն. Լեռնային Ղարաբաղը չի կարող զիջել իր անվտանգությունը»:
Ապրիլյան պատերազմի մասնակից Հրանտ Սարկիսովն իր էջում տեղեկացնում է, որ անհայտ անձինք պղծել են Ապրիլյան պատերազմի մասնակիցներ, Արցախի հերոսներ Արմենակ Ուրֆանյանի և Ռոբերտ Աբաջյանի շիրիմները։
