168.am-ին հայտնի դարձավ, որ ժամեր առաջ ապօրինի զենքի կասկածանքով ՀՀ ոստիկանություն բերման է ենթարկվել քրեական հեղինակություն Նորատուսցի Ալիկ անունով հայտնի Ալիկ Բանդուրյանը:
Դեկտեմբերի 1-ին կառավարության կայքում հրապարակվեցՆիկոլ Փաշինյանի որոշումը, ըստ որի՝ Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի գլխավոր խորհրդական Արայիկ Հարությունյանը 2020 թվականի դեկտեմբերի 1-4-ը ներառյալ գործուղվում էր Հայաստանի Հանրապետության Սյունիքի մարզ:
«Պետականության կորստի վտանգի ռիսկը կա, ուղղակի չափազանցված է, բայց պետականությանը չպետք է նայել՝ որպես մի բանի, որ կամ 100 տոկոս կա, կամ չկա, այլ դա ուղղակիորեն կապված է պետական ինստիտուտների և քաղաքական համակարգի կայացվածության և ամրության հետ, և հետևաբար՝ «Կուսակցությունների մասին» օրենքը և կուսակցությունների գործունեության հետ կապված կարգավորումները, որոնք այլ օրենքներով են սահմանվում, առանցքային կարևորություն ունեն հենց այդ տեսակետից՝ ունենալու ավելի կայացած քաղաքական համակարգ, որտեղ քաղաքական ուժերն ավելի անկախ կլինեն բիզնեսից, գաղափարապես ամուր, ներքին ժողովրդավարության հատկանիշներով օժտված և ներկայացուցչական»։
Նոյեմբերի 14-ին տեղեկացանք, որ ձերբակալվել է ազատամարտիկ, «Սիսական» ջոկատի հրամանատար Աշոտ Մինասյանը՝ Աշոտ Երկաթը: Նա մեղադրվում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 35-300-րդ հոդվածի 1-ին մասի՝ իշխանության յուրացման, և 35-305-րդ հոդվածի՝ պետական, քաղաքական կամ հասարակական գործչի գործունեությունը դադարեցնելու նպատակով սպանության նախապատրաստման, և 235-րդ հոդվածի՝ ապօրինի զենք-զինամթերք պահելու հանցակազմով:
Երեկ ՀՀ Կրթության և գիտության նախկին նախարար, Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) փոնախագահ Արմեն Աշոտյանն իր ֆեյսբուքյան էջում գրառում էր կատարել, որով տեղեկացրել էր, որ իշխանությունները կառավարության նիստում այսօր ներկայացնելու են մի խայտառակ օրենքի նախագիծ։
Դեռևս հոկտեմբերի 27-ին՝ պատերազմական գործողությունների թեժ շրջանում, 168.am-ը գրել էր այն մասին, որ ըստ մեզ հասած տեղեկությունների՝ «Ղարաբաղ-Տելեկոմ» փակ բաժնետիրական ընկերության այս ընդունում-հանձնումից հետո հետաքրքիր իրադարձություններ են տեղի ունենում ընկերությունում: Մասնավորապես, այդ օրերին ընկերության ցանցը ենթարկվում է հաքերային DDOS հարձակման, և մինչ մասնագետները փորձում են կարգավորել ընկերության աշխատանքը, Արցախում են հայտնվում հեռահաղորդակցության ոլորտում նորաստեղծ, բայց մեծ քայլերով առաջ գնացող «Թիմ» ՍՊԸ-ի հիմնադիրներ Ալեքսանդր և Հայկ Եսայանները:
«Սկսած սեպտեմբերի 27-ից՝ պատերազմի առաջին օրվանից, մենք ներկայացրել ենք 1-ին դիմումը, որի հիման վրա Դատարանը որոշում կայացրեց սեպտեմբերի 29-ին, այնուհետև հոկտեմբերի 6-ին եղավ 2-րդ որոշումը: Ի լրումն մեր ներկայացրած դիմումների՝ գրեթե ամենօրյա ռեժիմով ներկայացվում էին լրացուցիչ ապացույցներ և փաստարկներ, որով հիմնավորում էինք Ադրբեջանի կողմից միջանկյալ միջոցը, Կոնվենցիայի և մարդասիրական իրավունքի խախտումները»,- պատերազմի ժամանակ Հայաստանի՝ ՄԻԵԴ ներկայացրած գանգատների, դրանց ընթացքի և բարձրաձայնված խնդիրներին նվիրված ասուլիսի ժամանակ ասաց Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում (ՄԻԵԴ) Հայաստանի կառավարության ներկայացուցիչ Եղիշե Կիրակոսյանը:
Միջազգային իրավունքի մասնագետ Արա Ղազարյանը պատերազմի ժամանակ Հայաստանի՝ մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան (ՄԻԵԴ) ներկայացրած գանգատների, դրանց ընթացքի և բարձրաձայնված խնդիրներին նվիրված ասուլիսի ժամանակ նշեց, որ իրերի վիճակը, ի տարբերություն 2016 թվականի, տարբեր է, և այս անգամ կառավարությանը հաջողվեց 2 դատական վարույթ հարուցել:
«Ես ինքս այնքան հարցեր ունեմ Արցախում տեղի ունեցածի հետ կապված, որ բացարձակապես ոչինչ այլևս չեմ բացառում, բայց այս հարցերում նման բաներին հավատալ-չհավատալով առաջնորդվելը սխալ է: Մեկն ավելի շատ է հավատում, մյուսը՝ մի քիչ պակաս: Սրանք բոլորը հարցեր են, որոնց պատասխանը քննությունը պիտի տա: Ուստի պիտի իրականացվի ամբողջական քննություն՝ սկսած նրանից, թե 2 տարի առաջվանից մեր Զինված ուժերում ինչ է տեղի ունեցել, ի՞նչ սպառազինություններ են ձեռք բերվել, պլանավորված ի՞նչ սպառազինություններ ձեռք չեն բերվել»։
«Այո, ես պնդում եմ, որ կատարվել է լուրջ աշխատանք՝ ի նպաստ ՀՀ-ի և Արցախի Հանրապետության, ընդ որում, անգնահատելի աշխատանք, ինչը որոշ դեպքերում նույնիսկ գումարային չափում չի կարող ստանալ, որովհետև անհնարինություն կար այլ մարմինների կողմից կատարելու, բայց կատարվել է կոնկրետ անձանց և մտավոր, և աշխատանքային հնարավորությունների արդյունքում»,- ասաց փաստաբանը:
2020թ. հունիսի 7-ին 168.am-ում հրապարակված «Փարթի` իշխանական «Ֆերմատա» ակումբում» վերտառությամբ հրապարակման համար ՀՀ վարչապետի աշխատակազմի ղեկավար Էդուարդ Աղաջանյանը դիմեց դատարան՝ մեզ պատասխանատվության ենթարկելու մտայնությամբ:
Նոյեմբերի 10-ին Նիկոլ Փաշինյանի կողմից խայտառակ կապիտուլյացիոն փաստաթղթի ստորագրումից հետո, թվում էր, թե հայ հասարակությունը տեսել է ամեն ինչ, սակայն նա ամեն օր վարքագծային ու կառավարման հմտության բացակայության այնպիսի ցածր նշաձողեր է սահմանում, որ յուրաքանչյուր օր մտածում ես՝ այսօ՞ր ինչ է անելու:
«Ես, «Մեկ Հայաստան» կուսակցության նախագահ Արթուր Ղազինյանը և ՀՅԴ Գերագույն մարմնի անդամ Արծվիկ Մինասյանը համատեղ դիմում էինք ներկայացրել Վարչական դատարան, որով վիճարկում էինք կառավարության կողմից հայտարարված ռազմական դրություն հայտարարելու որոշման մի շարք կետերի իրավաչափությունը: Առաջին մասով մենք վիճարկում էինք քննադատության արգելքը, մյուս կետով՝ հավաքների ազատության առհասարակ արգելումը: Վարչական դատարանը թույլ է տալիս կասեցնել իրավական ակտի գործողությունը մինչև դատաքննության ավարտը, և Վարչական դատարանը կասեցրեց հավաքների ազատության, ինչպես նաև քննադատական խոսքի արգելքին վերաբերող կետերը»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հերթական թողարկման ժամանակ ասաց իրավաբան Վահե Գրիգորյանը՝ անդրադառնալով Վարչական դատարանի նշված որոշմանը:
Քիչ առաջ իրավաբան, Ազգային օրակարգի խորհրդի անդամ Վարազդատ Հարությունյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել էր, որ լուրեր են շրջանառվում՝ հայկական կողմին ստիպում են հետ քաշվել նաև Կուբաթլուի և Զանգելանի շրջանների այն հատվածներից, որոնք մինչև այժմ գտնվում են մեր վերահսկողության ներքո։
«Եթե քննարկումը վերաբերելու էր դատական իշխանության առողջացմանը… Չգիտեմ.. .Ընդ որում, ինչպես հասկացա, միայն ԲԴԽ անդամները չեն ներկա եղել, այլ նաև դատարանների նախագահները, սակայն գիտեմ, որ, օրինակ, Վարչական դատարանի նախագահը հրավիրված չի եղել: Չեմ կարող ասել՝ Վճռաբեկ դատարանի Պալատի նախագահները հրավիրված եղե՞լ են, թե՞ ոչ: Միգուցե էլի չգնացողներ կան, որոնք ինչ-ինչ պատճառներով չեն կարողացել գնալ: Դրա համար չեմ հասկանում՝ ինչո՞ւ է իմ անվան շուրջ պտտվում խոսակցությունը, թե միայն ես չեմ գնացել: Ընդ որում, ինձ այդ հանդիպման մասին ասել են հանդիպումից երկու ժամ առաջ: Ես էլ՝ մեկուսացած: Բացի դրանից, տեսքս էլ այնպիսին չէր, որ գնայի այդ հանդիպմանը»,- ասաց Վազգեն Ռշտունին։
Կարծում եմ, որ իրենք, բնականաբար, ավելի վաղ ժամանակահատվածում են պատրաստվել սրան: Խնդիրը ոչ այնքան իրավական տիրույթում է, որքան քաղաքական: Նպատակն ահաբեկելն է նախ՝ ընդհանուր բնակչությանը, ապա՝ զինվորական գործում ներգրավված անձանց: Իհարկե, եթե անմիջապես սկզբնական հետապնդումներն իրականացնեին հրամանատարական կազմի նկատմամբ, շատ ցայտուն կլիներ միջազգային հանրության աչքերում դրանց՝ քաղաքական հետապնդումների բնույթը:
Վերջին շրջանում տեղեկություններ հրապարակվեցին այն մասին, որ ադրբեջանական իշխանությունների կողմից ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանի նկատմամբ քրեական հետապնդում է հարուցվելու և միջազգային հետախուզում հայտարարվել:
Երեկ «Mediaport» տելեգրամ ալիքը գրել էր, որ գիշերը ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանը մեկնում է Մոսկվա:
Ոստիկանությունն էլ շտապեց պարզաբանել, թե քանի որ ոստիկանները մեկնել էին ռազմաճակատ, նրանց հագուստները մաշվել էին, իսկ նորերը պահեստից հանելուց հետո հայաֆիկացնելու ժամանակ չի եղել, դրա համար էին ոստիկաններն այդ հագուստներով:
Նիկոլ Փաշինյանի մամլո խոսնակ Մանե Գևորգյանն ու Գեղարքունիքի մարզպետ Գնել Սանոսյանը շտապեցին հերքել լուրը, սակայն համացանցում սկսեցին տեսանյութեր տարածվել այդ փաստը վկայող:
«Ո՞վ է հող հանձնել… Տարածքները կորսվել են կռվի դաշտում…Պատերազմ է եղել»,- երեկ Հանրային հեռուստաընկերության եթերում՝ Պետրոս Ղազարյանի տաղավարում ասաց Ազգայի ժողովի (ԱԺ) փոխնախագահ Լենա Նազարյանը:
«Ես ուզում եմ երկու նախադասությամբ դիմել հայկական լրատվամիջոցներին, որոնք իմ հարյուր օրվա հաշվետվության ժամանակ պատվերով, վճարի դիմաց փորձել են մինչև պատերազմը սկսած օրը իմ անձի, իմ կերպարի նկատմամբ բացասական ֆոն ստեղծել: Որովհետև ես ամենաշատը կարևորում էի մեր անվտանգությունը, և իմ ամբողջ գործունեությունը ուղղված է եղել մեր անվտանգության՝ օր առաջ բարձրացմանը: Կբացահայտեմ և պատվիրատուներին, և նպատակը՝ ինչու են այդպիսի վարքագիծ ընդունել: Ազգը կիմանա իրական դավաճաններին»:
Նոյեմբերի 10-ին Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ստորագրված փաստաթուղթը, որն ըստ էության Արցախը կապիտուլյացիայի ենթարկելու և Հայաստանի դիրքերն էականորեն թուլացնելու, երկիրը իրական վտանգի տակ դնելու մասին փաստաթուղթ էր, մեր կյանքը բաժանեց մինչև նոյեմբերի 10-ի և դրանից հետոյի:
«Իմ պահանջը միակն է՝ սահմանադրական կարգը տապալելու համար քրեական պատասխանատվության ենթարկել Նիկոլ Փաշինյանին»,- ասաց Նիկոլ Փաշինյանի նկատմամբ քրեական գործ հարուցելու ու պատասխանատվության ենթարկելու, ինչպես նաև նրա հրաժարականի պահանջով ՀՅԴ-ական գործիչ Գեղամ Մանուկյանի հացադուլին միացած՝ Սահմանադրական դատարանի (ՍԴ) նախկին անդամ Կիմ Բալայանը:
«Մեր տանը փնտրում էին ցուցարարների ցուցակներ, ռուպըռներ, ապօրինի հավաքներ կազմակերպելու հետ կապված ինչ-որ պարագաներ: Բնականաբար, նման բան մեր տանից չգտան, բայց այլ իրեր առգրավեցին, որի իրավունքը չունեին: Օրինակ, ես ունեմ օրինական զենքեր՝ փաստաթղթավորված, որոնք առգրավեցին ու տարան փորձաքննության: Հավանաբար մի քանի օրից կվերադարձնեն»,- ասաց Միհրան Հակոբյանը:
Վերջին օրերին, պայմանավորված ներքաղաքական լարված իրավիճակով, հաճախակի են դարձել լուրերն այն մասին, որ այս կամ այն պաշտոնյան դիմել է ոստիկանություն՝ իր անվտանգությունն ապահովելու խնդրով:
«Մենք տեսանք, թե ինչքան կարևոր է պետական անկախ կառույցի դերը, որը չի ենթարկվում գործադիր իշխանությանը: Իհարկե, անձի գործոնը նույնպես կարևոր է, բայց սա ցույց տվեց, թե ինստիտուցիոնալ անկախությունը որքան անհրաժեշտ է»,- նշեց իրավապաշտպանը:
«Շաբաթ օրն այցելել էինք Արցախ՝ տեղում ծանոթանալու իրավիճակին, սոցիալ-տնտեսական խնդիրներին և առհասարակ այն աղետին, որն այս իշխանությունները բերեցին Հայաստանի և Արցախի ժողովրդին»,- 168.am-ի հետ զրույցում ամփոփելով Արցախ կատարած այցի արդյունքները՝ ասաց Երևանի ավագանու «Լույս» ընդդիմադիր խմբակցության ղեկավար Դավիթ Խաժակյանը:
«Ինձ ձերբակալել են… Անկեղծ, չգիտեմ ինչի համար: Ես կարծում եմ, և ես այդ մասին նաև գրել եմ այդ ձերբակալման թղթի մեջ, որ դավաճան և թուրքի կոշիկներ լիզած իշխանությունը հիմա սարսափում է ժողովրդական ցասումից»,- Ձերբակալվածների պահման վայրից (ՁՊՎ) ազատ արձակվելուց հետո լրագրողների հետ զրույցում ասաց «ՎԵՏՕ» շարժման հիմնադիր Նարեկ Մալյանը:
Այսօր լեգենդար 5-րդ բրիգադի հրամանատար, Արցախյան առաջին պատերազմի հերոս, գեներալ Մանվել Գրիգորյանի հուղարկավորության արարողությանը ներկա էր գտնվում նաև ՀՀ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի որդին՝ Դավիթ Տեր-Պետրոսյանը: