Ցանկացած քաղաքական պայքար ներառում է մի շարք բաղադրիչներ, որոնցից մեկն էլ նյարդերի պայքարն է։ Իշխանությունը համարժեք չի արձագանքում ընդդիմադիր ալիքին, նրանց խոսքերը, կոչերը հետևանք են նյարդայնության, և մի շարք այլ երևույթներ էլ ցույց են տալիս, որ իշխանությունը շատ լուրջ է վերաբերվում այս շարժմանը, վստահաբար ոչ միշտ է հաջողում թաքցնել սեփական վախերը։
Այն, ինչին մենք ականատես ենք այսօր, այլևս լոկ ընդդիմադիր շարժում չէ, այն համաժողովրդական պայքար է, և Ազատության հրապարակում կամ երթերին միայն կուսակցականներ չեն, խոսքն արդեն քաղաքական պայքարի կամ իշխանության մասին չէ։ Մարդիկ միանում են ընդդիմության նախաձեռնություններին բոլորովին այլ ընկալումներով։ Այս շարժման հասցեատերը Փաշինյանը չէ, այլ հանրությունը և արտաքին աշխարհը։ Շարժումը բարձրաձայնում է Հայաստանի և Արցախի ապագայի հետ կապված մտահոգություններ, այն լայնածավալ է, ընդգրկում է հանրապետության ամբողջ տարածքը՝ ուզեն իշխանությունները, թե ոչ։
Երբ ես եկա Ազատության հրապարակ, միայնակ էի, որևէ մեկին իմ մտադրության մասին չէի պատմել. սա դասական իմաստով նստացույց չէ, այլ իրազեկման շուրջօրյա ակցիա։ Այս մեկ շաբաթվա ընթացքում մեր նպատակն այն էր, որ Ազատության հրապարակն ամեն օր՝ 24 ժամ շարունակ, լինի ուշադրության կենտրոնում․ այստեղ են գալիս տարբեր տարիքի մարդիկ, այդ թվում՝ նախկին պաշտոնյաներ։ Ոմանք ՔՊ անդամներ կամ աջակիցներ են, նրանք ասում են, որ հասկացել են՝ այս իշխանությունը երկիրը տանում է կործանման, և միանում են մեզ։
«Փաշինյանն ասում էր, որ Արցախի ժողովուրդն իրեն չի ընտրել, և ինքն իրավունք չունի նրանց ներկայացնելու, այդ ինչպե՞ս է հիմա նրա ճակատագիրը որոշում։ Փաշինյանը պատրաստվում է երկիրը տանել Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի և դրանով ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը»։
Մենք ակնկալիք չունեինք, որ մեկ հանրահավաքով ընդդիմության պահանջները կդառնան իշխանության գործունեության հիմնական սկզբունքները, բայց մեզ համար շատ կարևոր էր ևս մեկ անգամ և վերջնականապես քաղաքական ուժերի և հասարակության կողմից այդ սկզբունքներն ու պահանջները ձևակերպելը։ Անշուշտ, բրյուսելյան, ինչպես և դրան նախորդած բոլոր հանդիպումներին հայկական շահը ներկայացված չէր, իշխանությունը որդեգրել է պարտվողական ուղին, գնում է «զիջել ամեն ինչ՝ հանուն խաղաղության» սկզբունքով։
Լայնամասշտաբ պատերազմը հավանական է, Ադրբեջանը զինվում է նորագույն զենքերով։ Օրինակ՝ «Բայրաքթարը», որը 2020-ի պատերազմի հիմնական գործոնն էր, հիմա կատարելագործվել է։ Դա ռազմավարական ԱԹՍ է, դրանով Ադրբեջանն ո՞ւմ դեմ է կռվելու, երբ չորս հարևան ունի։ Այդ երկրի ռազմական բյուջեն իրական թվերով կավելանա մոտ 50 տոկոսով, քանի որ գազի գներն էապես աճել են, ինչը մեջքից հարված էր Ռուսաստանին։
Ստեղծված բարդ ռազմաքաղաքական իրավիճակը ստիպում է, որ մենք սթափ գնահատենք այսօր առկա իրադրությունը, նախևառաջ՝ թուրք-ադրբեջանական տանդեմի դրսևորած հանցագործ վարքը, որը ոչ միայն Արցախում է, այլև ՀՀ սահմաններին, մեր երկրի ներսում։ Այդ երկրները, գնահատական չստանալով միջազգային հարթակում, օգտվելով իրավիճակից՝ շարունակում են ճնշումը Հայաստանի և Արցախի վրա։
Արցախում ստեղծված իրավիճակում մեղք ունեն նախևառաջ՝ իշխանությունը, հետո՝ ընդդիմությունը, և ապա միայն օտարը՝ ռուս խաղաղապահները։ Ընդդիմության խնդիրը կառավարելը չէ, այլ բացերը տեսնելն ու քննադատելն է, այս իմաստով՝ իրավիճակի սրման և զոհերի պատասխանատուն օրվա իշխանությունն է, և նրան չի կարելի ներել իր խորամանկությունները։
«2020-ի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ Արցախն այսօր պատանդ է։ Եթե առանց կրակոցի տալիս ենք Քարվաճառն ու Քաշաթաղը, նշանակում է՝ Արցախը հայտնվում է պատանդի կարգավիճակում։ Ո՞ր ազգն իր հայրենիքի մի հատվածը կզիջի թշնամուն»,- ասաց քաղաքական գործիչը։
Եթե համարենք, որ այս իշխանությունն անփորձ ու անգրագետ է, կարող է նրա արած հայտարարությունների կապակցությամբ տարակուսանք առաջանալ, բայց եթե հարցին մոտենանք այն վստահությամբ, որ սա դրսից բերված իշխանություն է և գործում է բացառապես ի շահ Ադրբեջանի և Թուրքիայի, ամեն ինչ տեղն է ընկնում։
44-օրյա պատերազմում պարտվել է քաղաքական և ռազմական հրամանատարությունը, առաջին հերթին՝ գերագույն հրամանատարը, պատասխանատվությունը նրանն է և ոչ թե շարքային զինվորինը: Ակնհայտ է, որ առնվազն աղետալի նոյեմբերի 9-ից հետո պետք է լիներ այլ իշխանություն։ Աննախադեպ բան է՝ այս իշխանությունն ամբողջ աշխարհին ադրբեջանական թեզեր է ներկայացնում, որոնք կասկածի տակ են դնում մեր 30 տարվա պայքարը հանուն ճշմարտության, ազգային-պետական շահերի, հարցականի տակ է դնում յուրաքանչյուր հայի և հայաստանցու գոյության իմաստը։
