Ի դեպ, նախագահի աշխատակազմից հրավեր չի եղել ասուլիսի լուսաբանման համար, իսկ «ասուլիսից» տարածված այս լուսանկարն էլ հուշում է, որ գոնե կադրում երևացող շարքերում ընդհանրապես լրագրող չկա։
Թրամփի վերընտրությունից հետո արդեն երկրորդ անգամ Փաշինյանը Թրամփին փորձում է տեղեկացնել, թե որտեղ են հասել ԱՄՆ-ՀՀ հարաբերությունները դեմոկրատ Բայդենի պաշտոնավարման օրոք։
«Լավրովի այդ դիտողություններն իրանցի բարձրաստիճան և ազդեցիկ գործիչների քննադատությունն են հարուցել»,- գրում է լրատվամիջոցը՝ մեջբերելով Հեղափոխության պահապանների կորպուսի նախկին ղեկավար, ներկայումս՝ Նպատակահարմարության խորհրդի քարտուղար Մոհսեն Ռեզայեի հայտարարությունը․ «Ռուսաստանյան պետական գործչի պահվածքն անընդունելի է և ակնհայտորեն հակասում է Իրանի հետ բարեկամության մասին իր հայտարարությանը։ Այս երկիմաստությանը պետք է վերջ տրվի»։
«Եթե նույն տրամաբանությամբ շարունակենք, ապա եկեք բոլոր դասագրքերը հանենք և այդպես շարունակենք կրթական գործընթացը, սա էլ է հնարավոր, բայց այդ դեպքում ի՞նչ կունենանք, կունենանք դեգրադացվող հասարակություն, ընդ որում՝ արագ տեմպերով։ Հիմա տեմպերը մի քիչ դանդաղում են, որովհետև որոշ առարկաների դեպքում դեռ դասագրքեր կան, դրանց որակի մասին դեռևս չենք խոսում, որովհետև այնպես չէ, որ դպրոցներ մտած դասագրքերն ունեն այն որակը, որին մենք երազում էինք հասնել»,- հավելեց Ատոմ Մխիթարյանը։
«Ակնհայտ է, որ դրանում առկա է Արևմուտքի մեծ ազդեցությունը, որը հատկապես ներկայումս Երևանին թույլ չի տալու ազատություն ռուսական ուղղությամբ, չեմ կարծում, որ Երևանն էլ առանձնապես ցանկանում է կոնտակտներ ունենալ Մոսկվայի հետ։ Սակայն Երևանում հասկանում են նաև, որ որոշակի շփումներ պահել հարկավոր է, ելնելով ողջախոհության անհրաժեշտությունից, քանի որ աշխարհաքաղաքական իրողությունները կարող են արմատականորեն փոխվել, այդ թվում՝ Հարավային Կովկասում էականորեն»,- նման կարծիք հայտնեց քաղաքագետը։
Նիկոլ Փաշինյանն ու նրա ընտանիքի անդամները բեռլինյան ու լոնդոնյան շրջագայություններից վերադարձել են Երևան․ համապատասխան տեսանյութով ընտանիքը հարկ էր համարել տեղեկացնել իրենց գալուստի մասին։ Այս շրջագայությունը, ինչքան էլ արձակուրդային մոտիվներով փորձեցին ներկայացնել, այդուհանդերձ հանրային ու քաղաքական տարբեր շրջանակներ սա համարեցին դեպի Արևմուտք ուղղվելու քաղաքական կուրսի հերթական դրվագ։
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, ով Ղազախստանի նախագահ Կասիմ Ժոմարտ Տոկաևի հրավերով այս օրերին Աստանայում է՝ մասնակցելու է Շանհայի համագործակցության կազմակերպության գագաթնաժողովին, բավականին ուշագրավ և ըստ էության աշխարհաքաղաքական նշանակության երկկողմ և եռակողմ հանդիպումներ է ունենում այս հարթակում։
Դժգոհելով մոտ մեկ ամիս առաջ Ադրբեջանում Բելառուսի նախագահի հայտարարությունից՝ Նիկոլ Փաշինյանն օրերս տեղեկացրեց՝ հայկական կողմի պաշտոնական այցերը Բելառուս դադարեցվում են։
168.am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Կոնստանտին Սիմոնովն ասաց, որ փոխպետքարտուղարների այցերը Հայաստան, որոնք ուղեկցվում են ՀՀ իշխանությունների հակառուսական հայտարարություններով այն մասին, որ ՀՀ-ն լքելու է ՀԱՊԿ-ը, պատահական չեն և լիովին համապատասխանում են ՀՀ իշխանությունների հիմնական արտաքին քաղաքականությանը։
ՌԴ փոխարտգործնախարար Միխայիլ Գալուզինը հարցազրույց է տվել՝ անդրադառնալով հարավկովկասյան զարգացումներին։ ՌԴ փոխարտգործնախարարը ողջունել է Հայաստանի ու Ադրբեջանի արտգործնախարարների միջև անցած շաբաթ Ղազախստանում տեղի ունեցած հանդիպումը։ Նրա որակմամբ, այդ բանակցությունները համահունչ են ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո Ռուսաստանի միջնորդությամբ ձեռք բերված համաձայնություններին։
«Նրանք ինքնուսներ էին, փողոցային «հերոսներ», որոնք հանդգնեցին որոշել պետության ճակատագիրը, այն էլ՝ այնպիսի պետության, ինչպիսին Հայաստանն է՝ իր հարուստ պատմությամբ, սա խայտառակության վերջն է՝ ի համեմատ այն հիանալի խաղի, որը վարում է Ալիևը, ով հասնում է այն ամենին, ինչ ցանկանում է, պետք է անկեղծ խոսել։ Ցանկանո՞ւմ եք ապրել Թուրքիայում, քվեարկեք Փաշինյանի օգտին, կառուցեք մզկիթներ»,- ասաց Տարասովը։
168.am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական, տնտեսական վերլուծաբան Կոնստանտին Սիմոնովն ասաց, որ ՌԴ նախագահի խոսնակն ամենայն հավանականությամբ «անձնական շփում» ասելով՝ նկատի ունի կա՛մ հեռախոսազրույցը, կա՛մ ուղիղ հանդիպումն առաջիկա միջոցառումների շրջանակում։
«Հետխորհրդային տարածաշրջանը միշտ հետաքրքիր է եղել ՆԱՏՕ-ի համար՝ հաշվի առնելով ՌԴ պատմական ազդեցությունն այդ տարածաշրջանում, որը միաժամանակ դրսևորվում է քաղաքական, անվտանգային և տնտեսական համատեքստում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգի այցի նպատակներին անդրադառնալով՝ նշեց տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը:
Ռազմավարական հետազոտությունների և նախաձեռնությունների վերլուծական կենտրոնն այսօր կազմակերպել էր «Հայաստանը՝ խաչմերուկում. ՀԱՊԿ, ՆԱՏՕ, թե արտադաշինքային կարգավիճակ» թեմայով միջազգային կլոր սեղան-քննարկումը:
«Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի փորձագետ Շիրազ Խաչատրյանը Ներքին Հանդի ուղղությամբ ադրբեջանական ագրեսիան համարում է թշնամու կողմից փորձարկում-ուսումնասիրություն, թե հայկական կողմն ինչպես կարձագանքի հերթական սահմանային սադրանքին ու դրանից կախված՝ գծում է իր քայլերի հաջորդականությունը:
168.am-ի խմբագրություն է ահազանգել 12-ամյա Կոլյա Շահնազարյանի մայրը՝ Էսմերալդա Շահնազարյանը. «ՄՈՒՊ աջակողմյան հեմիպարեզ» ախտորոշմամբ որդուն որոշել են զրկել հաշմանդամության կարգավիճակից:
168.am-ի հետ զրույցում Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը պատասխանելով այս հարցերին՝ նախ ասաց, որ մինչև «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական խմբավորման կողմից ահաբեկչություն իրականացնելու պատասխանատվությունը ստանձնելը, առնվազն ահաբեկչության ծրագիրը հաշվի առնելով՝ ակնհայտ էր, որ հենց այդ կազմակերպության գործելաոճն է։ Տարբեր վայրերում ահաբեկչական հարձակումների ժամանակ, սովորաբար նրանք այս գործելաոճն են օգտագործել։
Արմեն Գրիգորյանի պաշտպան Ռուբեն Մելիքյանը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց՝ ինքը փորձագետին հարցրել է՝ քննիչի կողմից հանձնարարություններ, մեկնաբանություններ, պարզաբանումներ եղե՞լ են փորձաքննության հետ կապված, ինչին նա պատասխանել է՝ հարցադրումներ են եղել:
Ի՞նչ սպասել այս հարթակից, արդյոք անհրաժե՞շտ էր Արևմտյան հարթակներում հրաժարվել Արցախից, ապա նոր միայն մասնակցել տարածաշրջանային բանակցություններին՝ 168.am-ի այս հարցադրումներին ի պատասխան՝ Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը մանրամասնեց. «Իրականում, այս հարթակն այս պահին Հայաստանի համար բավականաչափ երկիմաստ է՝ և՛ հնարավորությունների, և՛ վտանգների տեսանկյունից, որովհետև այս պահին այս ձևաչափում Հայաստանի համար գլխավոր խնդիրը, նպատակն Իրանի համար հարթակ ապահովելն է»:
«Եթե նման բան չի եղել, թող այսօրվա իշխանությունը հերքի: Չեն հերքում, որովհետև եթե հերքեն, ռուսական կողմն այնպիսի փաստեր կբերի, որ կպայթեցնի մեր հասարակությունը,- նշեց նա և հավելեց,- Իհարկե, մեր հայրենակիցները վրդովվում են, ասում են՝ ՌԴ-ն հզոր պետություն է, գիտեր, որ Նիկոլը կմերժեր, որովհետև ՌԴ-ին այստեղից հեռացնելու խնդիր ունի, իրենք չունեի՞ն արդյոք պլան Բ: Ես այդ հարցադրմանը համամիտ եմ»:
Մի քանի ժամ է` ադրբեջանական զինուժը ռմբակոծում է Արցախը. պաշտոնական տեղեկություններին զուգահեռ՝ քաղաքացիներն են նշում, որ Արցախում այս պահին իրավիճակը ծանր է, մարդիկ ապաստարաններում են:
Մինչ Հայաստանի ու Ռուսաստանի փորձագիտական շրջանակներն ահազանգում են հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա լարման մասին՝ Հայաստանից և Ռուսաստանից ամենաբարձր մակարդակով հնչում են վստահեցումներ, որ խնդիրներ իրականում չկան:
Գառնիկ Դավթյանի մեկնաբանությամբ՝ հատկապես 2022-ի հոկտեմբերի 6-ից հետո պարբերաբար իրականացվող գործողություններով հաստատվում է, որ Ադրբեջանը բազմաթիվ նպատակներ է հետապնդում, ամենաակներևը՝ պայմաններ ստեղծել էթնիկ զտում կատարելու համար, այնուհետև արցախահայության մոտ սեփական հողում անվտանգ չզգալու հոգեբանություն ներարկել։ Նաև հոգեբանական, տնտեսական ու մարդկային ռեսուրսն աստիճանաբար սպառելով՝ մարդկանց այլընտրանք են տալիս՝ կա՛մ դուրս եք գալիս, կա՛մ մահանում եք։
Մենք ապրում ենք ոչ թե իրական, այլ «տեխնոլոգիական հեղինակությունների» ժամանակներում, որոնք, ի տարբերություն առաջինների, ծառայում են ոչ թե պետությանն ու հասարակությանը, այլ իրենց կերտողներին։
«Այս բանակցությունները, իմ կարծիքով, հաստատեցին, որ որպես միջնորդ՝ բանակցային գործընթացում առաջատարն Արևմուտքն է, և Ադրբեջանն ու Հայաստանն ավելի հակված են հարցերը լուծել հենց Արևմուտքի միջնորդությամբ՝ միևնույն ժամանակ հասկանալով, որ թեև ՌԴ-ն իր դիրքերը թուլացել է տարածաշրջանում, միևնույն է, մնում է լուրջ խաղացող տարածաշրջանում, և ո՛չ Ալիևը, ո՛չ Փաշինյանը չեն կարող անտեսել մասնակցելու այս հրավերը»,- «ՀՀ-ՌԴ ռազմաքաղաքական դաշինքի մարտահրավերներն ու հեռանկարները» խորագրով քննարկումից հետո պատասխանելով մոսկովյան եռակողմ հանդիպման արդյունքների մասին 168.am-ի հարցերին՝ նշեց քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանը:
Մոսկվայում Եվրասիական բարձրագույն տնտեսական խորհրդի նիստին Փաշինյան-Ալիև բանավեճին հաջորդած Պուտինի մասնակցությամբ եռակողմ հանդիպումն ավարտվել է երեկ ուշ գիշերը՝ առանց որևէ հայտարարության:
«Մեր տարածաշրջանում Միացյալ Նահանգների ռազմավարական մոտեցումը՝ եղած հակամարտությունների կարգավորման տրամաբանության մեջ է, ինչն առաջին հերթին բխում է հենց Վաշինգտոնի շահերից,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը՝ անդրադառնալով ԱՄՆ-ում մեկնարկած հայ-ադրբեջանական բանակցությունների համատեքստին, ապա մանրամասնեց,- Վաշինգտոնի շահերն այս տարածաշրջանում իրեն մրցակից դերակատարների՝ Ռուսաստանի և Իրանի դիրքերի թուլացումն է. եթե տարածաշրջանում չկա հակամարտություն, ապա ՌԴ և ԻԻՀ ազդեցությունն էականորեն նվազում է»:
Ես ձեզ հետ զրույցների ժամանակ տարբեր առիթներով խոսել եմ Սյունիքը կտրելու հավանական ուղղությունների մասին, նշել եմ, որ Վարանդայից (Ֆիզուլի) Շուշի տանող թունելները կիսատ են, և դրանց նպատակը Ադրբեջանի հարավը հյուսիսին կապող կոմունիկացիաներ կառուցելն է, ամենայն հավանականությամբ, ճյուղավորելու են նաև դեպի արևմուտք, ՀՀ սահման՝ Նախիջևանին միանալու հեռանկարով։
«Գազամատակարարման վերականգնման դեպքում անպայման պետք է կառուցվեն գազապաստարաններ, որպեսզի լինի գազ կուտակելու հնարավորություն: Ինչ վերաբերում է էլեկտրաէներգիային՝ Քարվաճառի հիմնական էներգետիկ համակարգերը մնացել են թշնամու վերահսկողության տակ, էլեկտրաէներգիան անցնում է այն ճանապարհով, որը ՀՀ այս իշխանությունները նվիրել են թուրքերին, և իրավիճակն այս դեպքում առավել խնդրահարույց է»:
Այսօր Արցախի շրջափակման 29-րդ օրն է: Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանն այս պահին ապաշրջափակման հանգուցալուծման եղանակներն ու հեռանկարները խիստ անորոշ է համարում:
