168.am-ը թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանից հետաքրքրվեց՝ նորությո՞ւն է դիտարկումը, թե «գնդակը Թուրքիայի դաշտում է», և արդյո՞ք ՀՀ իշխանությունները շատ չշտապեցին, երբ սկսեցին ակտիվ նախապատրաստվել սահմանի բացմանը:
Այս տարվա հոկտեմբերի 7-ին մեկնարկած Իսրայելապաղեստինյան պատերազմը, 1948 թվականի արաբա-իսրայելական պատերազմից ի վեր առաջին ուղիղ հակամարտությունն է: Մասնագիտական որոշ շրջանակներ այս իրադարձություններն անվանում են նաև պաղեստինյան երրորդ դիմադրական շարժում։
Ո՛չ Ալիևին ես եմ լսել տարիներ առաջ Ստրասբուրգում, երբ նա լիագումար նիստերի ամբիոնից ասում էր՝ ես թքած ունեմ միջազգային բոլոր կառույցների կարծիքների վրա: Դա այն տարիներն էին, ինչպես ասում են՝ «Սերժ վախտ», երբ Ալիևը հայտարարում էր, որ «միջազգային հանրությունը փակ դռների հետևում ստիպում է ինձ ճանաչել Արցախի անկախությունը», դա այն տարիներն էին, երբ, ինչպես հետո Նիկոլն էր ասում՝ Պուտինն ինձ թաքուն ասեց, որ (Սերժի վախտերով) Ալիևն արդեն հաշտվել էր այն մտքի հետ, որ Արցախն այլևս չի լինելու Ադրբեջանի կազմում:
Ղրղըզստանի մայրաքաղաք Բիշքեկում վաղը կկայանա ԱՊՀ պետությունների ղեկավարների խորհրդի նիստը, որը կանցկացվի նեղ և ընդլայնված կազմով. ակնկալվում է, որ առաջնորդները համատեղ փաստաթղթեր կստորագրեն։ Այսօր նախատեսված է Ալիևի հանդիպումը Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ։
Թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանը 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով Թուրքայից հնչող այս պահանջներին՝ շեշտեց. «Իրանն արդեն վաղուց առաջարկել էր Թուրքիային իր տարածքով ճանապարհ ստանալ, սակայն քանի որ Թուրքիայի նպատակն ամենևին էլ ճանապարհը չէ, այլ միջանցքն է, դա իրեն ձեռք չի տալիս:
«Արդյունքը մենք տեսանք՝ ուժի կիրառում, հարյուր-հազարավոր փախստականներ, բռնի տեղահանված անձինք: Ոստի այսօր Բաքվին ուղղված հարցերն ու ճնշումը՝ Բրյուսելից ու այլ մայրաքաղաքներից՝ Բեռլինից, Փարիզից… շատ են: Դրա համար էլ Ալիևը հիմա իր կողմից նախկինում արդեն կիրառված փորձն է բանեցնում. երբ մի հարթակում խնդիրներ էին առաջանում, ինքը քննարկումները տեղափոխում էր այլ հարթակ: Այնտեղ, որտեղ նա կարող է, օգտագործելով իր մաքսիմալիզմը, ստանալ առավելագույնը, մինչև այնտեղ էլ խնդիրներ կառաջանային»,- ասաց փորձագետը:
«Իսրայելում հայերի շրջանում մինչ այս պահը տուժածներ չկան,- 168.am-ի հետ զրույցում իր տեղեկությունները փոխանցեց երուսաղեմաբնակ Հակոբ Անդրեասյանը՝ մանրամասնելով,- Երուսաղեմում հանդարտ է, սակայն իրավիճակը շարունակում է լարված մնալ. երկիրը պարալիզացված է՝ մարդիկ աշխատանքի չեն գնում, փակ են խանութները, շուկաները, ճանապարհներին մարդիկ չկան:
Իրանական կողմում, ընդ որում, իշխանության բոլոր մակարդակներում անխտիր՝ սկսած հոգևոր առաջնորդի գրասենյակից, Իրանի նախագահի աշխատակազմից, և վերջացած տարբեր նախարարություններով, ինչպես նաև՝ փորձագիտական շրջանակներում իշխում է մի կարևոր տրամադրություն՝ տարածաշրջանում ուժերի բալանսը խախտվել է, և թուրք-ադրբեջանական դաշինքը, ըստ էության, ստացել է գերակայություն, ինչը մարտահրավեր է նաև Իրանի անվտանգության համար: Հետևաբար, այս համատեքստում իրանական կողմի դիրքորոշումները շատ հստակ են:
«Ցանկացած հայի սրտում, ում համար Արցախը հայրենիք է, ոչ թե միայն ցավ, տառապանք կա, այլև ցասում,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց ՀՅԴ Կանադայի Կենտրոնական Կոմիտեի ներկայացուցիչ, Կանադայի Հայ դատի շրջանային հանձնախմբի նախագահ Մհեր Գարագաշյանը՝ տեղեկացնելով, որ նախօրեին ՀՅԴ Մոնտրեալի կառույցների նախաձեռնմամբ տեղի է ունեցել Արցախի զորակցության ժողովրդական հավաք,- Հանդիպումն այնպես չէր, որ միայն զեկուցում էինք, այլև լսում էինք ժողովրդին: Ահավոր հիասթափված, հուսախաբ, զայրացած, ուղղակիորեն տառապանքի մեջ է Կանադայի սփյուռքյան գաղութը. Արցախի հանձնումի, վաճառքի հետ չի հաշտվել:
Ասֆալտների, համերգների, դպրոցների ու մանկապարտեզների` իշխանությունների օրակարգին զուգահեռ՝ Արցախում 120.000 հայ շարունակում է շրջափակման մեջ մնալ, ՀՀ ինքնիշխան սահմաններն ամենօրյա ռեժիմով շարունակում են թիրախավորվել թշնամու կողմից:
Էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը, որ «ռեկորդային» ցուցանիշների համար բաց չի թողնում որևէ ցուցահանդես, որևէ գործուղում, որ ջանք ու եռանդ չի խնայում տարատեսակ փառատոներով՝ ուտել-խմելու, ոչխար խուզելու և այլն, բարձրացնել մեր երկրի գրավչությունը, միայն օգոստոս ամսին այս նպատակով պետական բյուջեից միլիոնավոր դրամների երկու դրամաշնորհի պայմանագիր է կնքել:
Մինչ Հայաստանի ու Ռուսաստանի փորձագիտական շրջանակներն ահազանգում են հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա լարման մասին՝ Հայաստանից և Ռուսաստանից ամենաբարձր մակարդակով հնչում են վստահեցումներ, որ խնդիրներ իրականում չկան:
Հայաստանի վարչապետն աննախադեպ ակտ է կատարել համաշխարհային քաղաքականության մեջ։ Մեկ օրվա ընթացքում նա հինգ անգամ հեռախոսով կապ է հաստատել օտարերկրյա առաջնորդների և քաղաքական գործիչների հետ։
168.am-ը Վիկտոր Կրիվոպուսկովից հետաքրքրվեց՝ արդյո՞ք ՌԴ-ն Հայաստանի հանդեպ պատշաճ կերպով կատարել է իր պարտականությունները, ապա հիշեցրեց, որ ՌԴ ղեկավարությունը սկզբում ողջունում էր 2018 թվականի, այսպես կոչված, հեղափոխությունը, հետո՝ Փաշինյանի մի շարք քայլերը, և, որ Պուտինը 44-օրյա պատերազմից հետո հայտարարել էր, որ Փաշինյանը դավաճան չէ. իսկ հիմա տպավորություն է ստեղծվում, որ ՌԴ իշխանությունները Փաշինյանին շփոթում են հայ ժողովրդի հետ:
Իսկ ի՞նչ արեց Նիկոլը. Նիկոլը փառահեղ ձևով սկսեց տապալել հայ-ռուսական հարաբերությունները,- շեշտեց բանախոսը, ապա որպես այդ հարաբերությունները խախտելու վերջին օրինակ՝ խոսեց Աննա Հակոբյանի՝ Ուկրաինա բեռներ տանելու մասին,- Ակնհայտ է, չէ՞, դա ինչ է նշանակում. դա ևս մեսիջ է Արևմուտքին և հարված ՌԴ-ին՝ այն դեպքում, երբ դու չես կարող հարվածել. քո քաշ ու կշիռը, քո պետության դերն այսօր մոլորակում ոչինչ է:
ԱԺ նախկին նախագահ, ՀՀԿ ԳՄ անդամ Սամվել Նիկոյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ անդրադառնալով Հայաստանի ու Արցախի շուրջ ստեղծված իրավիճակին՝ ցավով արձանագրեց, որ այսօր ապրում ենք մեր պատմության ողբերգական օրերից:
Ստեփան Դանիելյանը հավելեց՝ ՀՀ հանրության համար իշխանությունները մեղավոր են նշանակել ՌԴ-ին, ու այդ հնարավոր հարձակման պարագայում Նիկոլ Փաշինյանը պետք է մեղադրի հենց Ռուսաստանին:
Քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանը սեպտեմբերի 2-ին կազմակերպված «Հանուն Արցախի» հանրահավաքը հաջողված է համարում՝ ինչպես մասնակցության ծավալի, այնպես էլ՝ բովանդակության առումով:
Սոչիում մեկնարկել է Ռուսաստանի ու Թուրքիայի նախագահների հանդիպումը: Վլադիմիր Պուտինի ու Ռեջեփ Էրդողանի քննարկումների ծիրում, ինչպես ավելի վաղ նշել էին փորձագետներն ու լրատվամիջոցները, լինելու են տարածաշրջանային ու երկկողմ օրակարգերը, հացահատիկի գործարքը, որից ՌԴ-ն դուրս եկավ հուլիսի 17-ին՝ առաջ քաշելով մի քանի նախապայմաններ: Այս հանդիպման ընթացքում հայկական կողմի ուշադրության կենտրոնում է, մասնավորապես, Արցախի շուրջ ստեղծված իրավիճակին հնարավոր անդրադարձը:
«Արցախի սեղմվող օղակը» թեմայով քննարկման ժամանակ միջազգայնագետ Սուրեն Սարգսյանը նկատեց, որ թեև դիվանագիտության մեջ հնարավորություններ կան, սակայն լուծումներ գտնողներ, իրականացնողները պետք է համապատասխան կարողություններ, գիտելիք, փորձ ունենան: Ըստ նրա, սակայն, վերջինը մեր մասին չէ:
Պատմական պոպուլիստն այսօր Ալիևի հետ միասին «Արցախն Ադրբեջան է և վերջ» կարգախոսի հիմնական կրողներից է
Կառավարության հերթական նիստը նախորդներից շատ չէր տարբերվում. Նիկոլ Փաշինյանը դարձյալ արձանագրեց Արցախում ստեղծված ճգնաժամային իրավիճակը, խոսեց միջազգային կառույցների գործողությունների, միջազգային պայմանավորվածությունների չկատարման մասին և վերջում չմոռացավ նշել խաղաղության պայմանագրի մասին:
Բելգիայի Թագավորության ԱԳ նախարար Հաջա Լահբիբի համատեղ ասուլիսում ՀՀ արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը նշեց՝ գործընկերոջ հետ հանդիպման ընթացքում քննարկումների առանցքում են եղել ԼՂ-ում ահագնացող հումանիտար ճգնաժամին առնչվող հարցերը, որոնք ստեղծվել են Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքի արդեն 8 ամիս շարունակվող ապօրինի արգելափակման հետևանքով։
ՀՀԿ երիտթևի փոխնախագահ Աշոտ Անդրեասյանը Հայաստանի ներքին ու արտաքին մարտահրավերներին դիմագրավելու ճանապարհ է համարում իշխանափոխությունը:
Օգոստոսի 11-ին պետգնումների էլեկտրոնային՝ armeps.am համակարգում տեղադրվել է «Շիրակի մարզում չոր նավահանգստի ստեղծման» ծրագրի նախագծի տեխնիկատնտեսական ուսումնասիրության պատրաստման համար Էկոնոմիկայի նախարարության և հոլանդական “Maritime & Transport Business Solutions B.V” ընկերության միջև կնքված պայմանագիրը, որը կնքվել է 2023 թվականի հունիսի 27-ին, ապա օգոստոսի 11-ին նոր համաձայնագրով որոշ խմբագրումներ են կատարել:
Հարութ Սասունյանը տեղեկացրեց, որ հանուն հայրենիքի՝ մի կողմ է դրել իր ընդդիմադիր կեցվածքը և օրեր առաջ կապ է հաստատել ՀՀ կառավարության բարձրաստիճան պաշտոնյայի հետ՝ իր օգնությունն առաջարկելով ՄԱԿ-ում, սակայն նրան ասել են, որ այս պահին անելիք չկա:
«ՀՀ-ն շարունակում է վերահաստատել իր հավատարմությունը խաղաղության օրակարգին», «միջազգային հանրության կողմից կոչ է հնչել Ադրբեջանին՝ վերացնել Լաչինի միջանցքի ապօրինի արգելափակումը», «առաջին՝ միջազգային բարձրագույն ատյանում ընդգծվեց Լաչինի միջանցքի փակ լինելը», և այլն. Արցախի հարցով հրավիրված ՄԱԿ ԱԽ նիստն ամփոփելով՝ ահա այս և այլ հայտարարություններով այսօր Կառավարության նիստը մեկնարկեց Նիկոլ Փաշինյանը՝ չհստակեցնելով, թե 8 ամիս շրջափակումից հետո, բացի արձանագրումներից, ի՞նչ դինամիկա պետք է սպասել շրջափակված Արցախի հարցով:
Քաղաքագետ Թևան Պողոսյանը ՄԱԿ Անվտանգության խորհրդի նիստից առաջ հանրային ու քաղաքական տարբեր շրջանակներում բարձրաձայնվող մտահոգությունները համարում է լեգիտիմ՝ հաշվի առնելով գործող իշխանությունների դիվանագիտական ձախողումներն ու թշնամու մարտավարությունը: «Ցանկացած գործողություն, երբ որևէ երկիր՝ հատկապես ՄԱԿ անդամ, որն ուզում է ՄԱԿ գործիքակազմին դիմել, պետք է ունակ լինի հաշվարկելու բոլոր սցենարները՝ արդյո՞ք կկարողանա այդ գործիքը կիրառել այնպես, որ […]
«Թե դիտորդներն ի՞նչ են ֆիքսում. մենք մինչև հիմա չգիտենք, եթե իրենք ինչ-որ բան տեսնում են, ո՞ւմ են զեկուցում, այդ զեկույցն ի՞նչ հետևանքներ է ունենում, ի՞նչ քաղաքական հետևանքներ, և այլն»,- ամփոփեց Վիգեն Հակոբյանը:
Առկա գործընթացների վրա Սերժ Սարգսյանի նամակ-ուղերձի հնարավոր ազդեցության մասին մեր հարցադրումներին ի պատասխան՝ վերլուծաբանն արձանագրեց, որ մեր նախագահները, նույնիսկ պաշտոնաթող կարգավիճակում, քաղաքական ծանրաքաշներ են, որոնք հսկայական ինֆորմացիայի, կապերի են տիրապետում և տարբեր շրջանակներում մեծ հեղինակություն ունեն:
