#Սյունիք

168․am-ը թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանից հետաքրքրվեց Փաշինյանի՝ այլ երկրի դիվանագիտական տարածքում հանդիպման գնալու պատճառների և Թուրքիայի նախագահի ակնարկած «արդարության» մասին։

«Հայաստանին պետք չէ միջանցք որևէ տեսքով․ պետք չէ միջանցք, որտեղ կանգնելու են թուրքերը, կամ՝ ռուսները, և կամ՝ որևէ ընկերություն, որը, հնարավոր է՝ վաճառի ՀՀ շահերը,- շեշտեց Հրանտ Միքայելյանը, ապա անդրադառնալով այս իրավիճակի այլընտրանքներին՝ նկատեց,- Իրավիճակն արդեն բավականին խորացել է․ հեշտ չի լինելու հաստատ։ Այդ ելքը պետք է փնտրել․ կան երկրներ, որոնք ևս չեն ուզում այդ միջանցքը՝ սկսենք Իրանից, չեմ կարծում, թե Ֆրանսիան ու Հնդկաստանն են շահագրգռված։ Այս հարցում, օրինակ, կարող ենք դաշնակիցներ ունենալ, բայց պետք է ունենալ հստակ դիրքորոշում, ինչը Փաշինյանը չունի»։

168.am-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը ռուսաստանաբնակ քաղաքագետ Կարինե Գևորգյանն է:

«Արցախը Հայաստանի իշխանությունը հանձնել է գիտակցված՝ ունենալով հակառակի այլընտրանքը։ Առանց Հայաստանի իշխանության հետ գործակցության, Ադրբեջանը չէր կարող Արցախը հայաթափել։ Իսկ ինչ վերաբերում է ՀՀ դե ֆակտո վարչապետի կողմից օգտագործվող ձևակերպումներին, ապա դրանք պատկանում են նրա հոգևոր հորը, որը ժամանակին ասել էր՝ Արցախը պատրաստ էր ճանաչել Ադրբեջանի կազմում՝ սակայն որոշակի ինքնավարությամբ։ Հետևապես, Փաշինյանն ու Լևոն Տեր-Պետրոսյանը ծագումնաբանական առումով նույն էլիտայի էվոլյուցիան են»,- ասաց Էլբակյանը։

Ռուսաստանից ու Իրանից ներկրում ենք գազ, որոշ ժամանակ առաջ Ադրբեջանից հայտարարություններ էին հնչում, որ ապագայում խաղաղության հաստատման դեպքում կարող է Հայաստանը գազ ներկրել նաև Ադրբեջանից:

Արվեստագետը «Ռևանշ լինելու է» խորագրով շարք է անում այն հույսով, որ մի օր ռևանշ իսկապես լինելու է. «Ես փորձում եմ արթուն պահել ռևանշի գաղափարը, որովհետև այն կենսակերպ է: Եթե դա էլ վերանա, մենք դառնալու ենք գնչու կամ վերանալու ենք ընդհանրապես: Ռևանշն այն է, որ մենք պետք է պատրաստվենք հարատև կռվի, և դա այսօր կամ 5 տարի հետո չի լինելու, այդ ռևանշը չգիտեմ՝ երբ է լինելու, բայց իմ խնդիրը քարոզն է»:

Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությունն օրերս հերթական հրատապ մեկ անձ ընթացակարգով գնումն է կատարել իր հիմնական մատակարարներից մեկից՝ «ՀԱԼԴԻ Քոնսալթ» ՍՊԸ-ից։ Պայմանագրի գինը 8 միլիոն 700 հազար դրամ է․ այս գումարի շրջանակում ընկերությունը պետք է ստանձնի Մ-2, Սյունիք, Աղվանի-Տաթև միջպետական նշանակության ավտոճանապարհի Վերին Խոտանանը շրջանցող ճանապարհահատվածի կառուցման աշխատանքների 2-րդ փուլի տեխնիկական հսկողության աշխատանքների պարտավորությունը։

«Այս վարչախումբն արդեն քանի տարի է՝ զբաղված է Հայաստանի անվտանգային համակարգի կազմաքանդմամբ։ Կա՛ այլընտրանք, և դա բաղկացած է մի շարք տարրերից։ Մեր պաշտպանական համակարգը պետք է օգտագործի երկրի ներսում առկա ներուժը, օրինակ՝ ներգրավի ՊԲ նախկին զինծառայողներին, զարգացնի տեղական ռազմարդյունաբերությունը, ստեղծի պահեստազոր, և այլն»։

Կովկասի և Թուրքիայի հարցերով փորձագետ, Թեհրանի Հայ Դատի hանձնախմբի նախագահ Իսակ Յունանեսյանն այն կարծիքին է, որ վերջին օրերի Իրանի ակտիվությունը փաստում է՝ Հայաստան-Իրան սահմանի՝ «կարմիր գիծ» լինելու վերաբերյալ արված հայտարարությունները լոկ խոսքեր չեն:

ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում խոսելով Սյունիքով Ադրբեջանը Նախիջևանին կապող ճանապարհի վերահսկողությունը մասնավոր պահնորդական կազմակերպությանը տալու հարցի մասին, նկատեց՝ դրա վերաբերյալ բոլոր պայմանավորվածությունները հայելային են և հայելային տրամաբանության մեջ է քննարկվում։

Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի հերթական թողարկմանն ամփոփում և վերլուծում են շաբաթական լրահոսը։

Ազատամարտիկ, չարեքթարցի Աշոտ Սևյանի մոտ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունը, թե «Ադրբեջանի զինված ուժերը ՀՀ օկուպացված տարածքներից պետք է դուրս գան միայն բանակցություններով», պարզապես ծիծաղ է առաջացնում։

Այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում ԱԳ փոխնախարար Մնացական Սաֆարյանն ասաց, որ Սյունիքով Ադրբեջանը Նախիջևանին կապող ճանապարհի վերահսկողությունը մասնավոր պահնորդական ընկերությանը հանձնելու մասով նոր մանրամասներ չկան։ Այս մասին խոսել են, սակայն մանրամասներ դեռևս հայտնի չեն։

Օգոստոսի սկզբին Ադրբեջանի նախագահի հատուկ հանձնարարություններով ներկայացուցիչ Էլչին Ամիրբեկովն «Ազատության» տարածաշրջանային թղթակից Ջոշ Կուչերային տված հարցազրույցում մի քանի գաղտնազերծում էր արել Նիկոլ Փաշինյանի՝ Ալիևի հետ պայմանավորվածությունների վերաբերյալ:

Ստեղծվել է նաև հատուկ գույքադարան, որից կարող է օգտվել ոչ միայն կենտրոնի, այլև մարզի համապատասխան կարիք ունեցող յուրաքանչյուր ընտանիք։

Իրանի 14-րդ կառավարության կազմը ձևավորված է: Մասնավորապես, Աբբաս Արաղչիին վստահվեց Իրանի ԱԳ նախարարի պաշտոնը, ով որպես ԻԻՀ նախագահի հատուկ բանագնաց՝44-օրյա պատերազմի թեժ օրերին՝ հոկտեմբերին,ղարաբաղյան հարցի կարգավորմանիրանական տարբերակն էրքննարկել հակամարտող կողմերի հետ և ոչ միայն: Գեներալ-մայոր Ազիզ Նասիրզադեն դարձավ Իրանի պաշտպանության նախարար, մինչ այդ նա զբաղեցնում էր երկրի զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետի առաջին տեղակալի պաշտոնը:

168․am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Անդրեյ Արեշևն ասաց, որ բնականոն հարաբերությունների դեպքում ոչ Ռուսաստանից, ոչ էլ ի պատասխան՝ Հայաստանից կհնչեին նման հայտարարություններ։ Սակայն, նրա որակմամբ, հարաբերությունների ներկայիս փուլին հանգեցրել են ոչ թե Մոսկվայի, այլ Երևանի գործողությունները, որոնք, դատելով այս հայտարարությունից, շարունակվելու են նույն ոգով։

Ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ ՌԴ նախագահի այցն Ադրբեջան տեղավորվում է ՌԴ արտաքին քաղաքականությունը դեպի Արևելք փոխադրելու ռազմավարական ընտրության շրջանակում։

«Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի փորձագետ Շիրազ Խաչատրյանի դիտարկմամբ, վերջին ամիսների ընթացքում աշխարհում, նաև՝ տարածաշրջանում բազմաթիվ կարևոր իրադարձություններ են տեղի ունեցել, ուստի ՌԴ նախագահի՝ Ադրբեջան կատարած պետական այցը պետք է ոչ թե առանձին դիտարկել, այլ՝ որպես ընդհանուր պրոցեսների շղթայի մի մասնիկ։

Առնվազն մեկ շաբաթ է՝ ադրբեջանական մամուլն ակտիվ առաջ է տանում ՀՀ-ում ԱՄՆ ռազմական ներկայության մասին թեզը, ըստ էության, երկրի ղեկավարության հրահանգով:

«1995 թվականից Հայաստանում ռուսական ռազմաբազա կա, դրանից մի՞թե Հայաստանի սուվերենությունն անկում է ապրել, կամ, երբ Թուրքիայում ԱՄՆ ռազմաբազա է տեղակայված, Թուրքիան սուվերեն չէ՞։ Էդ որ ռուսական գազ եք ստանում 165 դոլարով, ԵԱՏՄ-ից 7.6 միլիարդ դոլար է մտնում Հայաստան, դա Հայաստանի սուվերենությունը վտանգո՞ւմ է»,- ասաց Էդուարդ Շարազամովը՝ ընդգծելով՝ Փաշինյանը ոչ թե Հայաստանի ինքնիշխանությունն է պահպանում, այլ Հայաստանը դարձրել է պալիգոն՝ մեծ տերությունների բախման կետ։

Նիկոլ Փաշինյանն ու նրա ընտանիքի անդամները բեռլինյան ու լոնդոնյան շրջագայություններից վերադարձել են Երևան․ համապատասխան տեսանյութով ընտանիքը հարկ էր համարել տեղեկացնել իրենց գալուստի մասին։ Այս շրջագայությունը, ինչքան էլ արձակուրդային մոտիվներով փորձեցին ներկայացնել, այդուհանդերձ հանրային ու քաղաքական տարբեր շրջանակներ սա համարեցին դեպի Արևմուտք ուղղվելու քաղաքական կուրսի հերթական դրվագ։

Այս պահին Սյունիքով պանթյուրքական Միջանցքին խոչնդոտում է ոչ թե Փաշինյանը, այլ նախևառաջ՝ Իրանը, որոշ չափով՝ նաև Ռուսաստանը։ Այդ միջանցքի համար կռիվը գնում է Արևմուտք-Թուրքիա-Ադրբեջան՝ ընդդեմ Իրան-Ռուսաստան-Չինաստան խաղակազմերով, որտեղ Հայաստանը, ի դեմս Փաշինյանի, խաղում է առաջին թիմի օգտին և ի վնաս սեփական շահերի։

 «Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, քաղաքական վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանն է։

«Լոնդոնյան հրավերը Հայաստանի արևմտացման հերթական և տրամաբանական փուլն է, որովհետև, այնուամենայնիվ, ՀՀ արևմտացման ճարտարապետները հենց Լոնդոնում են, իսկ տարածաշրջանում այդ ծրագիրն իրականացնողը Թուրքիան է,- 168․am-ի հետ զրույցում Լոնդոնում տեղի ունեցող քաղաքական իրադարձություններին անդրադառնալով՝ նշեց քաղաքագետ Վիգեն Հակոբյանը՝ հիշեցմամբ նաև,- ՀՀ ներկայիս իշխանություններն արևմտյան դրոշի տակ թաքնվելով՝ տանում են, ըստ էության, պրոթուրքական քաղաքականություն, իսկ Թուրքիան անգլիական «կրիատուրա» է։ Մեծ Բրիտանիայի հետաքրքրությունների «պրովոդնիկը» տարածաշրջանում միշտ էլ Թուրքիան է եղել»։

«Վերջին շրջանում ռեգիոն այցելեց ԱՄՆ շուրջ երեք փոխպետքարտուղար, ռեգիոնալ երկրները հրավիրվեցին ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովի, պետքարտուղարի կողմից կազմակերպվեց նախարարական հանդիպում, կա ամենօրյա աշխատանք հայ-ադրբեջանական գործընթացի ուղղությամբ և շատ հստակ ուղերձ, որ խաղաղություն պետք է հաստատվի, որ աշխարհաքաղաքական ճանապարհները հնարավոր դառնան։ Իսկ այդ ճանապարհները կթուլացնեն ՌԴ-ի ազդեցությունը ևս մի քանի մակարդակով»,- ասաց նա։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը թյուրքագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Վարուժան Գեղամյանն է։

«Ադրբեջանն ասում է` դու ինձ չես թողել՝ ես 30 տարի ապրեմ․ ես էլ քեզ չեմ թողնելու՝ դու ապրես, ու պիտի վրեժս քեզանից լուծեմ»․ Հանքավանում ՔՊ քաղաքական ժողովին իր ելույթի ժամանակ ասել էր Նիկոլ Փաշինյանը: Այս ձևակերպումը հանրային ու քաղաքական տարբեր շրջանակներ որակեցին Ադրբեջանի հին, նոր և հնարավոր հանցագործությունները լեգիտիմացնելու փորձ։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը փիլիսոփա, սոցիոլոգ, կրոնագետ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին պատգամավոր Վարդան Խաչատրյանն է։

Պաշտոնական Թեհրանում շատ լավ հասկանում են, որ սահմանային հնարավոր փոփոխություններից ոչ պակաս վտանգ է ներկայացնում նաև Հայաստանի ժողովրդագրական պատկերի հնարավոր փոփոխությունը։