«Երեկ տրված պաշտոնական տեղեկատվությամբ՝ ես ոչ մի հասկանալի, ոչ իրարամերժ պատկեր չեմ կարողանում ստանալ՝ ո՛չ հրապարակած հայտարարությունից, ո՛չ տեսանյութից. ավելի շատ հարցեր են առաջանում,- 168.am-ի հետ զրույցում արձանագրեց ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանը՝ վստահեցնելով,- Հատուկ է այդպես արվում, որ առավել մեծ շփոթություն ստեղծվի, և որևէ լուրջ հարցի հստակ պատասխան չտրվի»:
«Մեր երկիրը հանձնվում է «ժամում՝ մեկ գյուղ» արագությամբ: Մենք ապրիլի 6-ին Սյունիքում էինք՝ Տեղ գյուղում, և այդ օրը հերթական խայտառակ բացահայտումն արեցինք: Ընդամենը եկ-երկու օրում սրանք նորից ահռելի տարածքներ էին զիջել թշնամուն, և ապրիլի 2-ի դրությամբ Արցախ տանող միակ՝ նորակառույց շրջանցող ճանապարհը ևս գտնվում էր ադրբեջանցիների վերահսկողության տակ»։
«Սյունիքից մինչև Երևան վտանգի մեջ գալիս եմ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Սյունիքի մարզի Որոտան գյուղի բնակիչ Մհերը: Նրա հետ Երևանում պատահաբար հանդիպեցինք, բայց ցանկացավ իր մտահոգությունները փոխանցել:
«Հումանիտար իրավիճակը Լեռնային Ղարաբաղում շարունակում է մնալ լարված՝ Լաչինի միջանցքի փակված լինելու բերումով»,- Կառավարության այսօրվա նիստում նախքան օրակարգի հարցերին անցնելն ասաց Նիկոլ Փաշինյանը:
«Հիմա Սիրիայի հարցն ավելի մեծ կարևորություն ունի տարածաշրջանում, որովհետև Իրան-Սաուդյան Արաբիա համաձայնությունը դոմինոյի էֆեկտով տանում է Իրան-Բահրեյն հարաբերությունների շտկման, Սիրիա-Թուրքիա հարաբերությունների բարելավման: Իրանը փոխեց Սիրիայում իր դեսպանին, իսկ Սիրիայի դեսպանին տեղափոխեց Հայաստան: Ինչ-որ քաղաքական կուրս է փոխվում Սիրիայում, և Իրանը փորձում է ներկայություն ունենալ, որովհետև Սիրիան սահմանակից լինելով Իսրայելի հետ՝ Իրանի համար շատ կարևոր դիրք է»:
«Երբ մենք խոսում ենք մարդու իրավունքների, ժողովրդավարության մասին, դա պետք է իրական լինի, ոչ թե բուտաֆորիկ բնույթ կրի»,-ԵՄ դիտորդին ի պատասխան ասել է Նաիրա Մելիքյանը, ով միայն պատասխանել է, թե ցավում է, սակայն Հայաստանում են իրավիճակի մասին զեկուցելու համար։ Եվրոպացի դիտորդը նաև ասել է, որ անտարբեր չեն այն ամենի նկատմամբ, ինչ կատարվում է։
Երեկ հայտնի դարձավ, որ Ադրբեջանի զինուժը փակել է Գորիս-Ստեփանակերտ մայրուղին` Աղավնո և Տեղ գյուղերի արանքում:
«Իհարկե, այդտեղ ռիսկ կա, փաստացի մենք թուլացնում ենք այդ հատվածը, քանի որ սահմանապահների ֆունկցիոնալությունը, կահավորանքը, զինտեխնիկայի ընդհանուր հագեցվածությունն այլ է: Այսինքն, ՊՆ ստորաբաժանումներն ավելի մարտունակ են և խնդիր լուծող: Եվ սա այն դեպքում, երբ Ադրբեջանն իր բանակային ստորաբաժանումներն է բերում և տեղակայում: Ստացվում է՝ իրենք ուժեղացնում են, մենք՝ զուգահեռ թուլացնում»:
Նա նաև հայտարարել էր, որ ճապոնացիները կորեացիների ու չինացիների սինթեզ են, որոնք 2 հազար տարում դարձել են ճապոնացի:
«Էդ բնակչին պետք է տանես սահման ու հանձնես թուրքերին, ադրբեջանցիներին: Էդ բնակչի ուղեղը թափած է, էդ բնակիչը զոմբի է… Իշխանասարը մեր պապական սարն է, այդ սարի համար իմ պապու պապն էլ է կռիվ տվել, ո՞նց կարելի է ասել՝ Իշխանասարը թուրքինն է. ասողը թո՛ւրք է: Էս թրքահպատակ կառավարության հետ ես չեմ համակերպվում, ես շատ եմ սիրում մեր Սիսիանը, բայց վաղը կարող է ես էլ լքեմ Սիսիանը: Ասում են՝ նախկին, նախկին… ինչքա՞ն կարելի է… Նախկինների ժամանակ այսքան զոհ չենք ունեցել, նախկինների վախտով Իշխանասարը մերն է եղել, ամբողջ Արցախը մերն է եղել, նախկինների ժամանակ հանգիստ ապրել ենք… Վախկոտ կառավարիչ, վարչապետ, փռչապետ մեզ պետք չի՛…»:
«Քաղաքացու որոշում» (ՔՈ) կուսակցության Սյունիքի մարզի թիվ 34 ընտրատարածքային հանձնաժողովում լիազոր ներկայացուցիչ Վարդան Բալյանը ահազանգում է մարզի Սիսիան համայնքում վաղը կայանալիք ՏԻՄ ընտրությունների նախաշեմին Նիկոլ Փաշինյանի «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության կողմից կատարվող ընտրակեղծիքների մասին։
Մոտ 6 ժամ տևած փակ հանդիպումից հետո լրագրողների հետ ճեպազրույցում, բացի ընդհանուր գծերով ներկայացնելուց, թե ինչ թեմաներ են շոշափվել, հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը, ով ամիսներ առաջ Օնիկ Գասպարյանին մեղադրում էր «Իսկանդերի» կիրառման խայտառակ պլան հաստատելու և սխալ թիրախներ ընտրելու մեջ, դիֆերամբներ է ձոնել, որ՝ «եթե նա իր պատկերացումներով ավելի շուտ նշանակված լիներ ԳՇ պետ, մենք բանակում բարեփոխումների բավականին մեծ ճանապարհ անցած կլինեինք, ավելին, Օնիկ Գասպարյանը նույնիսկ մեր պարտությունից հետո հսկայական անելիք ուներ Զինված ուժերում»:
Իրան-Ադրբեջան հարաբերությունները շարունակում են լարվել, սակայն իրանագետները բացառում են ռազմական սցենարի հավանականությունը: Իրանագետ Գարիկ Միսակյանը 168.am-ի հետ զրույցում մասնավորապես նկատեց՝ թեև Ադրբեջանը բավականին լարում է իրավիճակը, բայց Իրանը ցանկություն չունի պատերազմական գործողությունների:
Խնդիրն այստեղ այն է, թե այս պարագայում որքանով է Ադրբեջանն իր «խաղն» անկախ խաղում։ Ըստ իս, Բաքուն իր ռազմական, նաև՝ լոգիստիկ ու էներգետիկ խնդիրները լուծելու համար մեծ պարտավորություններ ունի տարածաշրջանային մեծ խաղացողների առջև։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը միջազգայնագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Արմեն Մանվելյանն է:
Կառավարության հերթական նիստի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը տեղեկացրել է՝ երեկ Հայաստանն ավարտել է Ադրբեջանի հետ խաղաղության և հարաբերությունների հաստատման պայմանագրի նախագծի հերթական փուլի աշխատանքները, և հայկական կողմի առաջարկները փոխանցել են ադրբեջանական կողմին: Փաստաթուղթը փոխանցել են նաև ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրներին։
168.am-ի հետ զրույցում Սյունիքի մարզի Կոռնիձոր գյուղի ղեկավար Արշակ Կարապետյանն ասաց, որ Արցախի ճանապարհի փակման հետևանքով, իհարկե, վնասներ է կրում նաև Սյունիքը, բայց նյութական վնասներն իրենք կվերականգնեն, այդտեղ խնդիրներ չեն տեսնում, կարևորը՝ 120.000 արցախահայեր ապրեն ազատ Արցախում։
Իրանագետ Ժաննա Վարդանյանն այն կարծիքին է, որ Իրանի պատասխան արձագանքը լինելու է այնպես, ինչպես եղել է նախկինում, այսինքն՝ հիբրիդային ձևով: «Այսինքն՝ Սիրիայում, Իրաքում կամ իրանական ազդեցության որևէ այլ գոտում՝ իսրայելական ուժերի կամ իսրայելական օբյեկտների վրա հարձակումներ կարող են լինել»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանն է:
Ես ձեզ հետ զրույցների ժամանակ տարբեր առիթներով խոսել եմ Սյունիքը կտրելու հավանական ուղղությունների մասին, նշել եմ, որ Վարանդայից (Ֆիզուլի) Շուշի տանող թունելները կիսատ են, և դրանց նպատակը Ադրբեջանի հարավը հյուսիսին կապող կոմունիկացիաներ կառուցելն է, ամենայն հավանականությամբ, ճյուղավորելու են նաև դեպի արևմուտք, ՀՀ սահման՝ Նախիջևանին միանալու հեռանկարով։
Արցախը հայտնվել է բավականին բարդ վիճակում. Արցախում ապրող մեր հայրենակիցները, որոնք ավելի վաղ կոմպրոմիսի էին գնացել Արայիկ Հարությունյանի հետ՝ իմանալով, թե ո՞ւմ են պատկանում ցանքատարածությունները՝ Հորադիզից մինչև Սանասար, կամ ինչո՞ւ այնտեղ ինժեներական աշխատանքներ չէին տարվում, հիմա հայտնվել են աղետալի վիճակում։
«Ալիևը երբևէ չի թաքցրել, որ նրան Արցախը պետք է՝ առանց հայերի, և, որ նա հայաթափելու է Արցախը: Ըստ էության, Հայաստանի գործող իշխանությունները նույնպես հետապնդում են այդ նպատակը՝ հայաթափել Արցախը և վերջնականապես փակել այդ գլխացավանքն իրենց համար»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Արմինե Ադիբեկյանը՝ նկատելով, որ Արցախի հարցը լուրջ խնդիր է Հայաստանի գործող իշխանությունների համար՝ ոչ միայն արտաքին քաղաքականության մեջ, այլ նաև՝ երկրի ներսում:
168.am-ը շարունակում է շրջել Հայաստանի տարբեր մարզերով, քաղաքներով և գյուղերով, զրուցելու քաղաքացիների հետ, լսելու նրանց մտահոգություններն ու խնդիրները։ Մեր նկարահանող խումբն այս անգամ շրջել է Սյունիքի մարզկենտրոն Կապան քաղաքի փողոցներով, զրուցել քաղաքացիների հետ։ Եթե նախկինում մարզային այցերի ընթացքում նման հարցումներին մարդկանց հիմնական դժգոհությունները սոցիալական թեմաներին էին առնչվում, ապա այսօր բոլորը մտահոգված էին սահմանային իրավիճակով։
«Պատերազմի առկայությունը տարածաշրջանում այն իրողությունն է, որն ընդունեք-չընդունեք՝ դրանից չի փոխվում: Այսինքն՝ որքան գոռաք՝ ապագա կա, կամ որքան ասեք՝ չէ, խաղաղությունն ավելի լավ է, քան պատերազմը, դրանից իրողությունը չի փոխվում»,- ասաց ԱԺ նախկին պատգամավոր, վերլուծաբան Արման Աբովյանն «Ինչպե՞ս պահել Արցախը հայկական» թեմայով քննարկման ընթացքում՝ հավելելով, որ այս իրողությունն ընդունելուց է կախված հետագա անելիքը:
«Մենք կատարել ենք պատմական ամենասխալ որոշումը՝ հրաժարվելով 1989 թվականի դեկտեմբերի 1-ի հայտնի պատմական որոշումից, որով Արցախը վերամիավորվում է Մայր Հայաստանին»,- հունվարի 16-ին «Ինչպե՞ս պահել Արցախը հայկական» թեմայով քննարկման ընթացքում ասաց «Ջենեսիս Արմենիա» ուղեղային կենտրոն-հիմնադրամի ղեկավար, քաղաքական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Աբրահամ Գասպարյանը։
Քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանը 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով «միջանցքների» միջև զուգահեռներ տանելու փորձերին՝ նկատեց. «Ըստ էության, Արցախի բնակչությունը հիմա պատանդի կարգավիճակում է, քանի որ Լաչինի միջանցքը գոյության ճանապարհ է: Սակայն դա ստիպման եղանակ է, որպեսզի ՀՀ-ն բացի Սյունիքի միջանցքը, որն ադրբեջանցիներն անվանում են Զանգեզուրի միջանցք:
168.am-ի ուղիղ եթերում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն էներգետիկ անվտանգության հարցերով ՄԱԿ-ի ազգային փորձագետ, «Օրբելի» վերլուծական կենտրոնի վերլուծաբան Արա Մարջանյանն է:
Հայաստան-Արցախ ավտոճանապարհի փակ լինելու հետևանքով ուղևորների համար առաջացող խնդիրների լուծման աշխատանքը համակարգելու նպատակով, Սյունիքի մարզպետի որոշմամբ, դեկտեմբերի 13-ից մարզպետարանում ստեղծվել է օպերատիվ շտաբ: Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում հայտնեցին Սյունիքի մարզպետարանի լրատվական բաժնից:
Բաքվի տեղաբնակ, Ադրբեջանի ԽՍՀ վաստակավոր երկրաբան, երկրաբանահանքաբանական գիտությունների թեկնածու Արսեն Ծատուրովը նախշազարդ ափսեների մի հավաքածու ուներ, որը բաղկացած էր Փարիզի, Սևրի, Պրահայի, Մասենի, Լոմբարդիայի, Բրյուսելի, Սանկտ Պետերբուրգի ամենաանվանի վարպետների աշխատանքներից, ինչպես նաև չինական, ճապոնական, պարսկական ավանդական արտադրանմուշներից։
Արդեն 8-րդ օրն է՝ Ադրբեջանը շարունակում է փակ պահել Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը, որի պատճառով 1100 քաղաքացի, որից 270-ը՝ անչափահաս, տուն վերադառնալու հնարավորություն չունի: Ավելին, Արցախում բնակվող 120․000 հայ պատանդի կարգավիճակում է:
