#Ուկրաինա

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, քաղաքական վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանն է։

Մոսկվայում կայացած Փաշինյան-Պուտին հանդիպման ժամանակ համաձայնություն է ձեռք բերվել, որ հունվարի 1-ից ռուս սահմանապահները կհեռանան հայ-իրանական սահմանի հսկիչ-սահմանային կետից: Կողմերը համաձայնել են նաև, որ 2025 թվականի հունվարի 1-ից Հայաստան-Իրան և Հայաստան-Թուրքիա պետական սահմանի պահպանությանը կմասնակցեն նաև ՀՀ ԱԱԾ Սահմանապահ զորքերը:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական վերլուծաբան Հակոբ Բադալյանն է։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում  Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը  APRI գիտահետազոտական կենտրոնի փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, միջազգայնագետ, իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանն է։

Ռուս ռազմաքաղաքական վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինն անդրադառնալով տվյալ թեմային՝ ասաց, որ ռուսական կողմին չի կարող չմտահոգել բարձրացվող հարցի բնույթը, թե ՀԱՊԿ-ը սպառնալիք է և ՀԱՊԿ-ը սպառնում է ՀՀ գոյությանը։

«Հայաստան տարբեր նպատակներով մատակարարվող հացահատիկի 90 տոկոսը գալիս է Ռուսաստանից»,- այս մասին ամենշաբաթյա ճեպազրույցում հայտարարեց ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան՝ մեկնաբանելով ՀՀ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանի մասնակցությունն «Ուկրաինայի խաղաղության բանաձևի» համատեքստում պարենային անվտանգության առցանց ձևաչափով թեմատիկ համաժողովին։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Paris Pantheon Assas համալսարանի միջազգային իրավունքի դոկտոր, փաստաբան, Մարդու իրավունքների միջազգային ֆեդերացիայի նախկին փոխքարտուղար, ֆրանսահայ Րաֆֆի-Ֆիլիպ Կալֆայանն է։

«Կան ուժեր, որոնք ավելի ռազմավարական են մտածում, գտնում են, որ այսպիսի խաղերը կարող են բերել Թուրքիայի և Արևմուտքի ուժեղացման և թույլ չտալ, որ հետո նորից, ցանկության դեպքում ՌԴ-ն վերադառնա տարածաշրջան: Բայց կարծիք կա, որ եթե Ուկրաինայում հաղթեն, ապա դրանից հետո ՌԴ-ն այլ դիրքերից է հանդես գալու և նոր խաղի կանոններ է ստեղծելու»:

Դեռևս օգոստոսի սկզբին Ադրբեջանի նախագահի հատուկ ներկայացուցիչ Էլչին Ամիրբեգովը բացահայտել էր, որ Հայաստանը և Ադրբեջանը փոխադարձ համաձայնությամբ որոշել են հանել կոմունիկացիաների ապաշրջափակման վերաբերյալ կետը երկու երկրների միջև խաղաղության համաձայնագրի նախագծից և տեղափոխել քննարկումն ավելի ուշ փուլ։

ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար, ՀՀԿ ԳՄ անդամ Տիգրան Աբրահամյանն այն կարծիքին է, որ Ռուսաստանի դեմ Հայաստանի իշխանությունների դեմարշով Հայաստանն արտաքին քաղաքական դերակատարների կողմից դարձավ ոչ ընկալելի, ոչ կանխատեսելի երկիր, իսկ Ռուսաստանը Հարավային Կովկասում իր դիրքը պահպանելու առումով հաջողությամբ աշխատում է Ադրբեջանի հետ:

ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի՝ Ադրբեջան կատարած այցից օրեր անց՝ օգոստոսի 27-ին, Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովն այցելել է Թուրքիա։

Ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ ՌԴ նախագահի այցն Ադրբեջան տեղավորվում է ՌԴ արտաքին քաղաքականությունը դեպի Արևելք փոխադրելու ռազմավարական ընտրության շրջանակում։

«Հայաստանի իշխանությունների այն քաղաքականությունը, որ, պատկերավոր ասած՝ եթե նապաստակն իրեն խելոք պահի, գայլն իրեն չի ուտելու, դա որևէ արդյունք տալ չի կարող: Այսինքն՝ ցանկացած պահի, անկախ Հայաստանի իշխանությունների դիրքորոշումից, եթե Ադրբեջանին պետք լինի, կարող են սրել իրավիճակը, անգամ՝ ռազմական գործողություններ հրահրել»։

Մոտ մեկ շաբաթ Ադրբեջանը քարոզչական դաշտում փորձում էր Իրանի հայացքը սևեռել Հայաստանի վրա՝ առաջ տանելով ՀՀ-ում ԱՄՆ ռազմական ներկայության մասին թեզը, ըստ էության, երկրի ղեկավարության հրահանգով: Եվ անգամ ԱՄՆ դեսպանատան հերքումը չէր բավարարել ադրբեջանական կողմին, նրանք պահանջում էին ՀՀ պաշտպանության նախարարության և Իրանի հերքումը: Հայաստանի պաշտպանական գերատեսչությունը պահպանեց լռությունը, սակայն Իրանն օրեր անց պաշտոնապես արձագանքել է:

Վերլուծաբանը գտնում է, որ գործընթացը հայ-ադրբեջանական հարթությունում այնքան բարդ ու բազմաշերտ է, որ նույնիսկ համաձայնությունները կարող են ոչինչ չնշանակել։ «Ուստի այս պահին մենք գնահատում ենք դեռ գործընթացը, մտադրությունները, սակայն վերջնարդյունքի հարցում ոչինչ չենք կարող ասել»,- ասաց Լուկիանովը։

«Ռուսաստանն ու Ադրբեջանը շարունակում են քննարկել Արցախում ՌԴ գլխավոր հյուպատոսություն բացելու հնարավորության հարցը»,- ՏԱՍՍ-ին տված հարցազրույցում ասել է Մոսկվայում Ադրբեջանի դեսպան Փոլադ Բյուլբյուլօղլուն։

Մի կողմից՝ Ալիևի հատուկ հանձնարարություններով ներկայացուցիչը հայտարարում է, որ, այսպես ասած, խաղաղության պայմանագրից փոխադարձ համաձայնությամբ հանվել է ապաշրջափակման մասին կետը, ինչը հաստատել է ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը, մյուս կողմից՝ ադրբեջանական քարոզչական կայքերը, Ադրբեջանի նախկին պաշտոնյաները պնդում են՝ «Զանգեզուրի միջանցքը» բանակցային սխեմայի առանցքային կետերից է:

Երբ արդեն հայտնի էր, որ ուկրաինական ուժերը մտել են ՌԴ տարածք՝ Կուրսկ, Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության ներկայացուցիչ, ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը 1in TV-ի հետ զրույցում հայտարարել էր, որ այսօրվա հնարավորություններն օգտագործելով՝ ցանկացած խմբավորում կարող է ներթափանցել Ռուսաստան, այլ հարց է՝ ինչ խնդիր է ցանկանում լուծել՝ դիվերսիոն թափանցո՞ւմ է, ճակատային գործողություննե՞ր են, որոնք փոխում են բնագծերը և այլն:

ԵՄ ԱԳ նախարարների խորհուրդն օրերս Հայաստանի վերաբերյալ երկու որոշում ընդունեց, որոնք ՀՀ արևմտամետ շրջանակներում հերթական էյֆորիկ տրամադրությունների պատճառ են դարձել։

Նիկոլ Փաշինյանն ու նրա ընտանիքի անդամները բեռլինյան ու լոնդոնյան շրջագայություններից վերադարձել են Երևան․ համապատասխան տեսանյութով ընտանիքը հարկ էր համարել տեղեկացնել իրենց գալուստի մասին։ Այս շրջագայությունը, ինչքան էլ արձակուրդային մոտիվներով փորձեցին ներկայացնել, այդուհանդերձ հանրային ու քաղաքական տարբեր շրջանակներ սա համարեցին դեպի Արևմուտք ուղղվելու քաղաքական կուրսի հերթական դրվագ։

Եվրոպացի փորձագետ Սյուզան Ստյուարտը մեզ հետ զրույցում ասաց, որ սա թեթև եվրոպական ձևաչափ է, որը հնարավորություն է տալիս լայնաֆորմատ շփումներ կազմակերպել, նախաձեռնություններով հանդես գալ, ապահովել կապ ԵՄ անդամ երկրների ու անդամակցության ցանկություն ունեցող, սերտ հարաբերությունների ձգտող երկրների հետ։ Այս առումով, նրա խոսքով, այս գագաթնաժողովում առանձնահատուկ կարևոր են Արևելյան գործընկերության մաս կազմող երկրները՝ հատկապես Մոլդավան, Ուկրաինան, Հայաստանը, Ադրբեջանն ու Վրաստանը։

Ակնհայտ է՝ հոկտեմբերին նախատեսված նախագահական և խորհրդարանական ընտրությունները Սպիտակ տան կողմից դիտարկվում են՝ որպես հարմար առիթ Վրաստանում ամերիկացիների մշակած օրինաչափություններով իշխանափոխության և երկիրն իր լիարժեք ազդեցության ուղեծրում ընդգրկելու համար։ Հենց այդ մասին են վկայում 2023-2024 թվականների զանգվածային անկարգությունները, ինչպես նաև ընդդիմադիր քաղաքական դաշտի վերակազմակերպման վերջին փորձերը։

Ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ ԱՄՆ-ը չի կարող բաց թողնել հնարավորությունը՝ հանդիպում կազմակերպել այն դեպքում, երբ ԱԳ նախարարներին ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովին հրավիրելու գլխավոր նպատակը ոչ թե ՆԱՏՕ-ն է, այլ հայ-ադրբեջանական օրակարգը և Հարավային Կովկասը։

Հուլիսի 2-ից Հայաստանում է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների հանրապետական սենատոր Ռոջեր Վիքերի գլխավորած պատվիրակությունը։

«Գազպրոմը» ստիպված է Եվրոպայում դեռ առկա իր գործընկերների հետ առևտուր անել զգալի զեղչով` փորձելով պահպանել հաճախորդներին. այս մասին, ըստ «Ամերիկայի ձայնի»՝ ասված է Եվրոպական քաղաքականության վերլուծությունների կենտրոնի (CEPA) հրապարակված զեկույցում։

Հայաստանի գործող ռեժիմը սեփական ձախողումները և դավաճանությունը սքողելու համար հաճախ է ճամարտակում «աշխարհում իրավիճակ է փոխվել» թեզի շուրջ:

ԱՄՆ-ը պետքարտուղար Բլինքենի մակարդակով ճանաչում է Հարավային Կովկասում Ադրբեջանի «առանցքային դերն» ապագա ռեգիոնալ գործընթացներում և սպասում ռեգիոնալ-տրանսռեգիոնալ կապուղիների բացմանը։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը փիլիսոփա, սոցիոլոգ, կրոնագետ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին պատգամավոր Վարդան Խաչատրյանն է։

ՀՀԿ ԳՄ անդամ, ԱԺ նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովը լրագրողների հետ հանդիպմանն անդրադարձավ հայ-ռուսական հարաբերություններին և նշեց, որ ԵՄ ճանապարհը բռնած Վրաստանի ղեկավարությունը չմտավ ՌԴ-ի դեմ ավանտյուրայի մեջ, որևէ մեկը չգնաց Ուկրաինա, մինչդեռ Հայաստանը ճիշտ հակառակն արեց, և մարդ ուղարկեցին Բուչա:

Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր ԱՐԹՈՒՐ ԽԱՉԻԿՅԱՆՆ աշխարհաքաղաքական զարգացումների, Հարավային Կովկասում գերտերությունների, աշխարհաքաղաքական էլիտաների խաղերի, Հայաստանում ԱՄՆ, Եվրոպայի, Իսրայելի և առհասարակ՝ հավաքական Արևմուտքի հավակնությունների, Նիկոլ Փաշինյանի գործողությունների, ՀՀ իշխանություններին սատարող հասարակական-քաղաքական ֆունկցիոներների, Թուրքիայի, Ադրբեջանի նկրտումների, տարածաշրջանում Ռուսաստանի վարած քաղաքականության մասին զրուցել է Միչիգանի համալսարանի մագիստրատուրայի պատմաբան, Սանկտ Պետերբուրգի Ազգային հետազոտական համալսարանի տնտեսագիտության բարձրագույն դպրոցի պատմության ամբիոնի հետդոկտորանտ ՊԻԵՏՐՈ ՇԱՔԱՐՅԱՆԻ (Pietro Shakarian) և ԱՄՆ-Ռուսաստան համաձայնության ամերիկյան կոմիտեի (ACURA) ավագ խորհրդական, The American Conservative-ի խմբագիր ու քաղաքական մեկնաբան, ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի նախկին աշխատակից ՋԵՅՄՍ ՔԱՐԴԵՆԻ հետ: