«Հասկանալի է, որ Լաչինի միջանցքի փակման և Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված հումանիտար ճգնաժամը մենք բոլորս շատ էմոցիոնալ ենք տանում։ Բայց կրկին պետք է ընդգծեմ այս իրավիճակի շուրջ զսպվածության անհրաժեշտությունը և խաղաղության օրակարգին հակասող բառապաշարի և գործողությունների բացառումը, առավել ևս՝ պետական իշխանության ներկայացուցիչների կողմից»,- Կառավարության նիստում հայտարարեց Նիկոլ Փաշինյանը՝ անդրադառնալով Արցախում ստեղծված իրավիճակին։
Կառավարության այսօրվա նիստում Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Ադրբեջանի նպատակը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի հայությանն իրենց տներից արտաքսելն է, այլև սադրիչ գործողություններով խափանել խաղաղության օրակարգը, խաղաղության բանակցային գործընթացը և նոր պատերազմ հրահրել տարածաշրջանում։
Այսօր կառավարության հերթական նիստի ընթացքում Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձավ Արցախում ստեղծված իրավիճակին, հայտնեց, որ Լեռնային Ղարաբաղում նախադպրոցական հաստատությունների շուրջ 6 հազար սան, հանրակրթական դպրոցների շուրջ 19 հազար աշակերտներ և բուհերի շուրջ 6800 ուսանողներ արդեն մեկ ամիս զրկված են 21-րդ դարի ամենակենսական՝ կրթության իրավունքից: Արդեն մեկ ամիս է, Լեռնային Ղարաբաղի մանկապարտեզները, դպրոցները, բուհերը փակ են և չեն աշխատում։
Գիտության մեջ կա էպիֆենոմեն հասկացություն, որը նշանակում է պատճառահետևանքային պատրանք։ Այսպես են բնորոշում այն իրավիճակները, երևույթները կամ մարդկանց, ովքեր ամենատարբեր գործոնների ազդեցությամբ պատճառը շփոթում են հետևանքի, հետևանքը՝ պատճառի հետ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանն է:
Ինչպես Վազգեն Սարգսյանն էր ասում. «Մեր մասին հիշելու են՝ երկիրը պահպանվե՞ց, թե՞ ոչ, հաղթեցի՞ք, թե՞ պարտվեցիք, անկա՞խ եք, թե՞ ոչ: Ի վերջո, կարողացա՞նք դառնալ դեմոկրատական պետություն, թե՞ ոչ, մարդկային, ազգային, սոցիալական արժեքներն էս երկրի մեջ պահպանվեցի՞ն, թե՞ ոչ: Իսկ ամեն ինչի հիմքը բանակն է, պաշտպանությունը»:
Անպատասխանատվությունը Նիկոլ Փաշինյանի համար հանցանք է, որը չի պատժվում։ Միևնույն ժամանակ, այն իշխանության անտեսանելի աղբյուր է, որը ավելի հորդառատ է դառնում անպատասխանատվության յուրաքանչյուր դրսևորումից հետո։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի Իրանագիտության ամբիոնի վարիչ Վարդան Ոսկանյանն է:
Ուղիղ մեկ տարի է, ինչ «հրթիռների գործը» դատարան է մտել, որով անցնում են ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանը, ՀՀ ԶՈԻ ԳՇ նախկին պետ Արտակ Դավթյանը, ԳՇ պետի նախկին տեղակալ Ստեփան Գալստյանը, ՀՀ զինված ուժերի ավիացիայի վարչության նախկին պետ Ավետիք Մուրադյանը, վարչության ավիացիոն տեխնիկական ունեցվածքի ծառայության պետ Արտյոմ Համբարյանը, զենքի մատակարար Դավիթ Գալստյանը և այլք:
Ինչպեսև սպասվում էր, նոր՝ 2023 թվականը խոստանում է հարուստ լինել քաղաքական իրադարձություններով։ Բացառություն չէ նաև Անդրկովկասը, որտեղ վաղուց ընթանում է չասված պայքար տարբեր երկրների միջև տնտեսական և քաղաքական ազդեցության համար։ Երբեմն պատահում է նաև, որ պետությունների ղեկավարներն իրենք են հայտարարում ինչ-որ գործողությունների մասին։
Որտե՞ղ են Նիկոլ Փաշինյանի իրական պրոբլեմները՝ մակերեսի՞ն, ինչ-որ տեղ մեջտեղո՞ւմ, թե՞ գուցե ամենախորքում՝ ԴՆԹ մակարդակում։ Այս հարցի ստույգ պատասխանը կարող են տալ հոգեբանները, գուցե մարդաբանները, հնարավոր է՝ Աննա Հակոբյանը։ Բայց Նիկոլ Փաշինյանը, ունենալով սեփական պրոբլեմների գենեզիսի բացահայտման խնդիր ու չունենալով այդ գենեզիսը բացահայտող, ինքն է զբաղված Հայաստանի խնդիրների խորքի որոշմամբ, իր կարծիքով՝ երևի իմաստուն ախտորոշմամբ, այն հաշվով, որ նրան գուցե թվում է, թե օրիգինալ բառերի արտասանումը միտքը կարող է ինքնին իմաստուն դարձնել։
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանն այն կարծիքին է, որ Գեղարքունիքի զորամասում տեղի ունեցած ողբերգական դեպքից ժամեր անց Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունը հապշտապ մեղավորների նշանակում էր:
Նիկոլ Փաշինյանը տեղյակ չէ՞, որ սա միակ դեպքը չէ, երբ նման տներում են զինվորներին տեղավորել՝ թշնամուն դեմ հանդիման, և շատ տեղերում դեռ շարունակում են այդ պայմաններում իրենց ծառայությունը: Ե՛վ չիմանալու, և՛ իմանալու դեպքում էլ այն վկայում է երկրի ղեկավարի՝ իր պարտականություններում, մեղմ ասած, թերանալու մեջ:
Ինժեներասակրավորային վաշտի կացարանը, որտեղ ըստ դատախազության հաղորդագրության՝ 22 զինծառայողներ են եղել, 21-ը՝ ժամկետայիններ և մեկ սպա, ավելի է թեժացրել հանրության կրքերը՝ հատկապես բանակի բարեփոխումների մասին իշխանությունների տարատեսակ հայտարարությունների համատեքստում:
Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանում, դատավոր Մնացական Մարտիրոսյանի նախագահությամբ, այսօր շարունակվում էր հասարակական-քաղաքական գործիչ Ավետիք Չալաբյանի գործով նիստը:
Երեկ առավոտը բացվեց ահազարհուր լուրով՝ Գեղարքունիքի մարզի Ազատ գյուղի վերջում տեղակայված, զորանոց անվանված լքված մի տան մեջ իրենց ժամկետային զինվորական ծառայության օրերը գլորող 15 զինծառայող այրվեցին քնած ժամանակ. Ըստ պաշտոնական վարկածի՝ բենզինից բռնկված ու բենզինով «մարվող» հրդեհի արդյունքում:
ՀՀԿ խորհրդի անդամ Հայկ Դերզյանն այն կարծիքին է, որ ո՛չ Գեղարքունիքի զորամասում տեղի ունեցած ողբերգական դեպքերի, ո՛չ սեպտեմբերյան պատերազմի, ո՛չ 44-օրյա պատերազմի վերաբերյալ հարցերի պատասխանները գործող իշխանությունների օրոք չեն տրվելու:
168.am-ի հետ զրույցում «Ղարաբաղյան պատերազմի վետերանների միություն» հասարակական կազմակերպության նախագահ, պահեստազորի գնդապետ, ազատամարտիկ Գրիգոր Գրիգորյանը նշեց, որ առաջին մեղավորը ոչ թե կորպուսի հրամանատարությունն է, այլ երկրի:
Ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանն ինժեներասակրավորային վաշտի կացարանում տեղի ունեցած ողբերգական հրդեհը համարում է համակարգային լրջագույն խնդիրների հետևանք:
2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի ողբերգական ավարտից հետո Հայաստանի իշխանությունները սկսեցին շրջանառել «Անջատում՝ հանուն փրկության» սկզբունքը՝ որպես Արցախի կարգավիճակի, Արցախի բնակչության անվտանգության ու իրավունքների ապահովման հնարավորություն։
«Դուք ասացիք՝ խաղաղության օրակարգը ստորագրությունով չի սկսվում, այլ սկսվում է ստորագրությունից հետո, բայց եթե այդպես գնանք, խաղաղության օրակարգն իրականում փաստաթուղթ չէ, մտածողություն է, և հարցերի որոշակի դիտանկյուն է, և այնպես չէ, որ այդ մտածողությունը հենց հիմա նույնիսկ բոլոր նրանց, ովքեր իրենց համարում են խաղաղության օրակարգի կողմնակից, այնպես չէ, որ մենք որդեգրել ենք այդ մտածողությունը: Դա էլ է ճանապարհ, և այդ ճանապարհն էլ հեշտ չէ: Եվ այդ ճանապարհին, որ ասում եք՝ դիմադրություն, իսկ ո՞վ է ասում, որ դիմադրությունը ենթադրում է պայքար, իսկ ո՞վ է ասել, որ այդ պայքարը մեր և ուրիշների մեջ է»:
Արցախը ՀՀ-ին կապող միակ ճանապարհի փակվելուց հետո ակտիվացան նոր պատերազմի հավանականության մասին խոսակցությունները, թեպետ մինչ այդ՝ 2022 թվականի սեպտեմբերյան մարտերից հետո, ոչ միայն փորձագիտական շրջանակները, այլև իշխանության ներկայացուցիչներն էին հայտարարում Ադրբեջանի կողմից նոր հնարավոր հարձակման մասին, մասնավորապես՝ Նախիջևանի ուղղությամբ:
168.am-ի աղբյուրների փոխանցմամբ՝ Գեղարքունիքի մարզում կադրային փոփոխություններ են սպասվում, այդ թվում՝ մարզպետի։
Իշխանական պատգամավոր Գուրգեն Արսենյանը NEWS.am-իհետ զրույցում կրկնել է Ադրբեջանի նախագահի պնդումը՝ 44-օրյա պատերազմի արդյունքում Արցախի հարցը փակված է:
«Սա օվերտոնի պատուհանի մեծ բացման արձանագրում է։ Այսինքն՝ առաջին անգամ ՀՀ այսօրվա իշխանություն կոչեցյալը և նրա լիդերը ուղղակիորեն հայտարարեցին, որ ռազմավարական դաշնակցությունը ՌԴ հետ մեր անվտանգությանը ոչ թե օգուտ է, այլ՝ վնաս»,- նկատեց նա:
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանն այսօր ԱԺ-ում հայտարարությունների ժամին հայտարարեց, որ ժողովրդի մեջ մի խոսույթ կա՝ ասում են՝ «դե, Փաշինյանն ի՞նչ մեղք ունի, գրպանն էին գցել այս ամենը»։
168.am-ը որոշել է հետահայաց անդրադարձ կատարել Արցախի կարգավիճակի, բանակի և անվտանգային տարբեր հարցերի շուրջ ընդդիմադիր հոդվածագիր կամ քաղաքական գործիչ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարություններին, գրառումներին և խմբագրականներին՝ փորձելով հասկանալ՝ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը այս կարևորագույն թեմաների շուրջ գաղափարական կամ քաղաքական մոտեցումների ինչ էվոլյուցիա կամ ռևոլյուցիա է ունեցել:
Վազգեն Սարգսյանին տարբեր «ղալաթներ» վերագրող երբեմնի կամ գուցե ոչ նախկին հոդվածագիր Նիկոլ Փաշինյանը հունվարի 10-ին լրագրողների հետ հանդիպմանը հերթական անգամ Վազգեն Սարգսյանին էր հիշել, մեջբերել նրա խոսքերից, թե «Վազգեն Սարգսյանն էր, չէ՞, ասում՝ վախենում եմ ոչնչից չվախեցողներից»:
168.am լրատվական-վերլուծական կայքը համագործակցություն է սկսել անգլալեզու Groong փոդքասթի հետ։ Արցախում տիրող ճգնաժամի լույսի ներքո, երբ Արցախում 120 հազար հայ շարունակում է շրջափակված մնալ, Groong փոդքասթի համահեղինակ Հովիկ Մանուչարյանը զրուցում է քաղաքական, տնտեսական, հասարակական գործիչների հետ:
Բանակցողի փոփոխությունն առաջին հերթին հնարավորություն է, որովհետև ակնհայտ է՝ ներկայիս բանակցողն ակհայտորեն տապալվել է: Ընդ որում՝ Փաշինյանի տապալումն ակնհայտ է և՛ իր թիմի, և՛ իր համակիրների համար: Այլ բան է, որ նրանք սեփական իշխանությունը պահելու խնդիր ունեն և իրավիճակից դուրս գալու որևէ տեղ չտանող քաղաքական ելքեր են փնտրում:
