#իրավապաշտպան

«Մեր հասարակությունը հենց սա պետք է հասկանա. գիտակցի, որ այն ծրագրերով, որով այս մարդիկ եկան իշխանության և հասարակությանը շարունակում են կերակրել, իրականությանը չեն համապատասխանում։ Փաշինյանը մնացել է այն մակարդակի, որ հպարտանում է, թե՝ «ջուր են պզզցնում, վարչապետն է անցնում», և նման ձևակերպումների դաշտում։ Նման մակարդակից մի փոքր բարձր մակարդակ ունեցողն այլևս Նիկոլ Փաշինյանին ձայն չի տա»։

Հայաստանյան հանրային շրջանակներում Կլիմայի փոփոխության մասին ՄԱԿ-ի շրջանակային կոնվենցիայի 29-րդ համաժողովից՝ COP29-ից հետո հայ գերիների ազատ արձակման վերաբերյալ սպասումներ կային․ իրավապաշտպանները նշում էին՝ 2023 թվականին 32 գերիների վերադարձը նաև կապված էր Բաքվում COP29-ի անցկացման հարցում Հայաստանի դիրքորոշման հետ։ Նոյեմբերի 22-ին ավարտվեց COP29 համաժողովը․ գերիների վերադարձի հարցով սպասումները չարդարացվեցին։

«Տեղի են ունենում ձերբակալություններ՝ հիմնականում գիշերային ժամերին, բացարձակ անտեղի, և միակ պատճառաբանությունը, որ բերվում է, ինչ-որ օպերատիվ տվյալներն են՝ հիմնականում զենք-զինամթերք ունենալու վերաբերյալ»,- վերջին ամիսներին իրավապահ մարմինների կողմից քաղաքական դրդապատճառներով «Սրբազան պայքարի» աջակիցների իրավունքների զանգվածային խախտումների վերաբերյալ մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց փաստաբան, իրավապաշտապան Հովհաննես Խուդոյանը։

«Թվում է, թե աբսուրդ, բայց գյուղերում հովիվների լրջագույն խնդիր կա, որովհետև երբ պարեկների աշխատավարձը բարձրացրին, բոլորը սկսեցին զբաղվել պարեկությամբ՝ թողնելով իրենց գործը, մասնագիտությունը, ու պատահական չէ, որ նույն Քննչական կոմիտեի նախագահն ԱԺ-ում հայտարարեց, որ պարեկային համակարգի ներդրումից հետո ոլորտում 60-70 տոկոսով աճել է հանցագործությունների թիվը»,- մանրամասնեց նա։

Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի նախագահ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանի խոսքով՝ Բաքվում պահվող Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության վերաբերյալ Ադրբեջանը ներկայացնում է իր նարատիվները, բայց խնդիրն այն է, թե որքանով առաջադրված մեղադրանքները, դրանց որակումները կկիսի միջազգային հանրությունը։

«Ադրբեջանում ապօրինաբար պահվող հայ գերիներին վերադարձնելու խնդրի առաջնային հասցեատերը հենց պետությունն է, որովհետև իր քաղաքական պաշտպանության տակ գտնվող անձանց վերադարձի հարցն է, և քանի որ խնդիրը նաև միջազգային հարաբերություններին է առնչվում»,- 168․am-ի հետ զրույցում նշեց «Իրավական ուղի» ՀԿ-ի համահիմնադիր, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանը՝ արձագանքելով մեր այն արձանագրմանը, որ այս օրերին հնչում են տեսակետներ, ինչով փորձ է արվում կառավարության կոնկրետ պարտականությունն անորոշաբար դնել հայ ժողովրդի ուսերին: 

«Ադրբեջանում կա հաստատված տևական վարչական պրակտիկա․ այնտեղ գտնվող հայերը ենթարկվում են խոշտանգումների և վատ վերաբերմունքի, ընդ որում, դրանց ինտենսիվությունն ու մեթոդները դինամիկ են»,- 168․am-ի հետ զրույցում Ռուբեն Վարդանյանի խոշտանգման միջադեպին անդրադառնալով՝ այսպես արձագանքեց Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի նախագահ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանը։

«Հերթական մանիպուլյացիան է։ 1994 թվականի շփման գիծը միջազգայնորեն ճանաչված գիծ է»,- ՀՀ առաջին ՄԻՊ, իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը 168.am-ի հետ զրույցում այսպես է արձագանքում իշխանությունների կողմից Ալմա Աթայի հռչակագրին հղում տալու քաղաքականությանը և, մասնավորապես, այս առնչությամբ ԱԺ փոխնախագահ, ՔՊ-ական Ռուբեն Ռուբինյանի հայտարարություններին։

Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ վերջին ժամանակներս քրեական ենթամշակույթի դեմ պայքարի արդյունքում հանցավոր աշխարհի փոխարեն՝ քրեական ենթամշակույթի կրող են դառնում իրավապահ համակարգի ներկայայացուցիչներն ու Ազգային ժողովի (ԱԺ) որոշ պատգամավորներ, հրատապ է դառնում Հայաստանում բնակվելու համար որոշ կանոնների ու օրինաչափությունների պարզաբանումը բնակչության համար:

«Հրատապ թեմա» ծրագրի շրջանակներում «Միջազգային և համեմատական իրավունքի հայկական կենտրոնի» նախագահ Սիրանուշ Սահակյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ անդրադարձավ միջազգային ատյաններում Ադրբեջանի դեմ ՀՀ հայցերից հրաժարվելու վտանգներին և հնարավոր հետևանքներին, Տավուշի սահմանամերձ գյուղերի բնակչության իրավունքների ապահովման մարտահրավերներին, գերեվարված հայ զինծառայողների և Արցախի Հանրապետության ռազմաքաղաքական ղեկավարության իրավունքների պաշտպանության և վերադարձի խնդիրներին:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Պատիվ ունեմ» ընդդիմադիր խմբակցության ղեկավար, Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի անդամ Հայկ Մամիջանյանն է։

Իսկ պատկերացնո՞ւմ եք, եթե հանկարծ կառավարության անդամներից դեմ քվեարկեին կամ ուշադիր լսեին և հասկանային, որ հերթական չիրականացվող ծրագիրն է ներկայացվում, որը բերելու է առողջապահական քաոսի: Փաստորեն կառավարության նիստերը պարզապես ձևական բնույթ են կրում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Անուշ Պողոսյանը:

Խաղաղության պայմանագրի մասին հայկական և ադրբեջանական կողմի պաշտոնական հերթապահ հայտարարություններից հետո Իլհամ Ալիևն իր նախընտրական հարցազրույցում ներսի ու դրսի հանրությանը հասկացրեց՝ իր համար այդ խաղաղության պայմանագրի գործընթացը Հայաստանի տարածքի օկուպացիայի պլան է: Բաքվի բռնապետն ակնհայտ պահանջներ հնչեցրեց Հայաստանի սուվերեն տարածքների նկատմամբ: 

«Մեզ ասացին՝ գնացեք, կզանգենք՝ նոր կմոտենաք: Բայց մենք մի շաբաթ կսպասենք, դրանց հետո կգնանք, որպեսզի հասկանանք՝ հաշվառումը տեղի՞ է ունեցել, թե՞ չէ: Որովհետև ես իրենց հարցրի՝ ամեն դեպքում քաղաքացիության դիմելու համար փախստականի վկայական պե՞տք է, թե՞ չէ՝ իրենք ասացին, որ անկախ դրանից, եթե անձնագրում առկա է «070» կոդն արդեն իսկ կառավարության որոշմամբ, հավաստում է, որ Դուք փախստական եք: Այսինքն, եթե հիմա անգամ գնանք քաղաքացիության համար դիմելու՝ պետք է նորից գնանք անձնագրային՝ հաշվառվելու»,- հայտնեց Հովսեփյանը:

«Դրանք Բիլդերբերգյան հայտնի ակումբի՝ փողի տոպրակների հավաքածուի դրածոներն են, որոնք ոչ միայն ներում են, այլև ընդունում ու իրենք էլ մասնակցում են բոլոր այն ցեղասպանական գործողություններին, որոնք Ադրբեջանն իրականացնում է արցախահայերի նկատմամբ: Այդ գործիչները նպաաստում են նրան, որ Ադրբեջանը, քողարկվելով, այսպես կոչված, տարածքային ամոբղջականության սկզբունքով, իրականացնի Ցեղասպանություն:

Երեկ հայտնի դարձավ, որ քրեական հետապնդում է հարուցվել իրավապաշտպան Ավետիք Իշխանյանի նկատմամբ սեպտեմբերի 19-ին Արցախի ուղղությամբ Ադրբեջանի լայնածավալ հարձակման օրը նրա կատարած մի գրառման առիթով։

168.am-ի հարցադրմանն ի պատասխան՝ անդրադառնալով ՀՀ անվտանգային առկա մարտահրավերներին և սրան զուգահեռ՝ գործող իշխանությունների խաղաղության օրակարգերին, «խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությանը, Սեյրան Օհանյանը նկատեց, որ  2018 թվականից սկսած՝ մերժվել է բանակցային ամբողջ գործընթացը, երկիրը ներքաշվել է պատերազմի մեջ:

ՀՀ Մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան, իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանն արցախցի Վագիֆ Խաչատրյանի և Արամայիս Բեգլերյանի առևանգումը որակեց միջազգային հանցագործություն, որը պետք է ճանաչվի՝ որպես այդպիսին:

Արցախի ապաշրջափակման պահանջով Հայաստանում Միացյալ Ազգերի կազմակերպության գրասենյակի առջև կազմակերպված բողոքի ակցիայի ժամանակ Մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան, իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանն արձանագրեց՝ Հայաստանի այսօրվա վարչակազմը հրաժարվում է զբաղվել Արցախի հիմնահարցով՝ ոչ միայն որպես կոնֆլիկտի կողմ, այլև՝ որպես բանակցային կողմ:

Մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան, իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը 168.am-ի հետ զրույցում ներքաղաքական այս և այլ գործընթացներին անդրադարձավ Հայաստանին ու Արցախին առնչվող արտաքին քաղաքական գործընթացների համատեքստում:

«Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանը լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարեց ՝ Նիկոլ Փաշինյանն առայժմ գաղտնի է պահում բանակցվող դրվագը, ըստ որի՝ արցախահայության իրավունքների և անվտանգության միակ երաշխավորը լինելու է Ադրբեջանի սահմանադրությունը։

Հայաստանում օրեցօր ահագնացող այլասերումն ունի խորը պատճառահետևանքային կապեր, և մոլորություն է դրանց քննարկումը՝ սոսկ որպես տեղային իրադարձություններ։ Երկրում ձևավորվել է բարոյահոգեբանական այնպիսի մթնոլորտ, որն իշխանությանը մատուցած ծառայությունն ուղիղ կորելացիայի մեջ է դնում այլանդակության ինդուլգենցիայի հետ։ Ավելի լայն իմաստով, Նիկոլ Փաշինյանն է թքում ու ծխախոտ հանգցնում քաղաքացու դեմքին։

«Մարդու վրա թքելն արդարացում չունի»,- նման կարգախոսով կառավարության գլխավոր մուտքի մոտ գետնին պառկելու միջոցով իր բողոքն է արտահայտել իրեն որպես իրավապաշտպան ներկայացնող Վարդգես Գասպարին:

Հայաստանի Մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան, իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը կարծում է, որ ԱՄՆ Պետքարտուղարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մեթյու Միլլերն իր հայտարարությամբ վկայում է, որ ծանոթ չէ Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի իրավական հիմքերին:

168.am-ն իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանից հետաքրքրվել է, թե ինչո՞ւ է միջազգային հանրությունը բացառապես բավարարվում հորդորներով. արդյոք չկա՞ միջազգային որևէ իրավական մեխանիզմ, որն այս պահին կարող է կանգնեցնել Ադրբեջանին:

Amnesty International-ը հրապարակել է 2022/23 զեկույցը՝ Աշխարհում մարդու իրավունքների վիճակի մասին: Միջազգային կառույցը մասնավորապես արձանագրել է՝  «իրավապահները հակակառավարական ցույցերի ժամանակ չափից ավելի ուժ են կիրառել, խոսքի ազատությունը սահմանափակվել է, քանի որ հարյուրավոր մարդիկ ենթարկվել են քրեական հետապնդման, լրագրողների գործունեությունը խոչընդոտվել է ցույցերը լուսաբանելիս» և այլն:

168.am-ի հետ զրույցում իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը կրավորական որակեց Գերմանայի կանցլերի հայտարարությունը, իսկ Հայաստանի վարչապետի պաշտոնը զբաղեցնողի արձագանքը՝ հերթական նահանջ 35 տարիների նվաճումներից:

Միջազգային կառույցներում հայ ռազմագերիների շահերի ներկայացուցիչ, Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի նախագահ Սիրանուշ Սահակյանը 168.am-ի հետ զրույցում արձանագրեց՝ Ադրբեջանում պահվող գերիների վերադարձի հարցը քաղաքական շահարկումների առարկա է դարձել:

Արդարադատության միջազգային դատարանը երեկ հրապարակեց Հայաստանի կողմից ներկայացված «Լաչինի միջանցքի» ապաշրջափակման վերաբերյալ ժամանակավոր միջոց կիրառելու պահանջի մասին որոշումը և պարտավորեցրեց Ադրբեջանին մինչև Հայաստանն ընդդեմ Ադրբեջանի գործով վերջնական որոշման կայացումը ձեռնարկել բոլոր միջոցները՝ երաշխավորելու Լաչինի միջանցքով քաղաքացիների, տրանսպորտային միջոցների և բեռների՝ երկու ուղղություններով անխափան տեղաշարժը:

«Պատգամավորներին անձեռնմխելիությունից զրկելու «օվերտոնի պատուհանը» բացվեց գեներալ Մանվել Գրիգորյանին անձեռնմխելիությունից զրկելով, ապա Գագիկ Ծառուկյանին։ Հասանք 2023թ․գեներալ Սեյրան Օհանյանին և պրոֆեսոր Արմեն Չարչյանին անձեռնմխելիությունից զրկելուն։ Հիմնականում ճղճղան կանայք ձևակերպումներով հարցեր էին կարդում, և երբ նայում ես որպես իրավաբան, հասկանում ես, որ մարդիկ անձեռնմխելիությունից զրկելու են պատգամավորի և առհասարակ չեն հասկանում, թե ինչ ասել է՝ անձեռնմխելիություն»,- ասաց իրավապաշտպան Ռոբերտ Հայրապետյանը «Իրավական տեռոր՝ կենսական վտանգների շեմին» քննարկման ընթացքում: