Միացյալ Նահանգների նախագահն առևտրային պատերազմ է հայտարարել ամբողջ աշխարհին։ Գրեթե բոլոր գործընկեր երկրների հետ համատարած բարձրացնում է ներմուծման մաքսատուրքերը՝ ակնկալելով մի կողմից՝ պաշտպանել ներքին տնտեսությունը, մյուս կողմից՝ լցնել պետական բյուջեն։
Ժամանակին պարծենում էին բյուջեի եկամուտների բարձր կատարողականներով, ստվերի կրճատմամբ։ Վերջին տարիների ցուցանիշները գալիս են ապացուցելու, որ տնտեսության մեջ հարկերի հավաքման մակարդակը շարունակում է շատ ցածր մնալ։ Երբեմն-երբեմն նույնիսկ նվազում է. Այդպես եղավ 2022թ., այդպես էր նաև անցած տարի։
Բացի վերը նշված գործոններից, Եվրաքվեի օրինագծի ընդունումը բացահայտեց Նիկոլ Փաշինյանի «գաղափարախոսական» դատարկությունը։ Տևական ժամանակ «Իրական Հայաստանի» մասին հայտարարող Փաշինյանին ենթակա խորհրդարանի այդ գաղափարախոսության պաշտոնական հռչակումից հետո ընդունած առաջին աղմկահարույց որոշումը որևէ աղերս չունի իրականության, իրական քաղաքականության հետ և բացահայտում է «իրական Հայաստանի» անիրականությունը։ ԱԺ-ն անուղղակիորեն անվստահություն հայտնեց Փաշինյանին, ինչը, սակայն, չի ունենալու որևէ ներքաղաքական հետևանք։ Ինչպես որ Եվրաքվեի օրենքը ոչ մի արտաքին քաղաքական հետևանքի չի հանգեցնելու։
«Վերջին 7 տարիների իրենց իշխանության այս ողջ ձախողումները, որ կա արտաքին քաղաքականության մեջ, հենց նրա հետևանքն է, որ իրենց թվում էր՝ եթե ներսում բնակչությանը խաբելը լավ է ստացվում, ուրեմն դրսում էլ կարող են,- պարզաբանեց նա՝ նկատելով, որ հենց այս համատեքստում են իշխանությունները որոշել, օրինակ, վերադառնալ ՌԴ գիրկը,- Տեսնում ենք՝ անգամ տոնայնությունն է փոխվել, հայտարարություններ են արվում։ Դա շատ նկատելի է»։
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, խոսելով Հայաստանի՝ ԵՄ անդամակցության հեռանկարի ու Ազգային ժողովի ընդունած օրենքի մասին, Հանրային ֆինանսների կառավարման միջազգային փորձագետ, «Վալլեքս» խմբի ընկերությունների ավագ փոխնախագահ Վարդան Արամյանը նախ ընդգծեց՝ Հայաստանի նախորդ իշխանությունը 2017 թվականին ստորագրել է CEPA համաձայնագիրը, որով էլ հենց կարգավորվում են Հայաստան-ԵՄ հարաբերությունները. այն ԵՄ-ի հետ համագործակցության խորացման մասին է։
«Ադրբեջանը ներկայումս հետաքրքրված չէ համաձայնագրի ստորագրմամբ»,- այս մասին այսօր լրագրողների հետ զրույցում ասաց «Կովկաս» ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Իսկանդարյանը՝ անդրադառնալով Հայաստան-Ադրբեջան, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման շուրջ ստեղծված իրավիճակին։
Ի՞նչ եք կարծում, արդյո՞ք բացասական հետևանքներ չեն լինի այն բանից հետո, երբ ԵՄ դիտորդների առաքելությունը հեռացվի, որովհետև դիտորդների ներկայությունը սահմանի վրա իրոք ունեցել է դրական ազդեցություն:
«Ռասմուսեն Գլոբալ» միջազգային քաղաքական խորհրդատվական կազմակերպության հիմնադիր նախագահ և ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղար Անդերս Ֆոգ Ռասմուսենը հասկանում և կիսում է հայ լրագրողների մտահոգությունը, որ Ադրբեջանին ուղղված միջազգային հանրության կոչերը գետնի վրա ազդեցություն չեն ունենում Ադրբեջանի վրա:
«Ես շատ մտահոգ եմ այդպիսի ասեկոսեների կապակցությամբ, բայց չունեմ որևէ փաստ կամ տեղեկություն առ այն, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է ռազմական հարձակման գործողության»,- Իջևանում լրագրողների հետ զրույցում, պատասխանելով Հայաստանի վրա հարձակվելու համար քարոզչական հող նախապատրաստելու Ադրբեջանի գործողությունների վերաբերյալ հարցին, ասաց «Ռասմուսեն Գլոբալ» միջազգային քաղաքական խորհրդատվական կազմակերպության հիմնադիր նախագահ և ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղար Անդերս Ֆոգ Ռասմուսենը:
«Ռասմուսեն Գլոբալ» միջազգային քաղաքական խորհրդատվական կազմակերպության հիմնադիր նախագահ և ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղար Անդերս Ֆոգ Ռասմուսենը շատ մտահոգ է ադրբեջանական հռետորաբանության կապակցությամբ:
Իմ երրորդ ուղերձն այն է, որ ես շատ ուժեղ օժանդակում եմ վարչապետ Փաշինյանի «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը: Եթե այդ նախաձեռնությունն իրականացվի, այն կօժանդակի առևտրի և բազմակողմանի հարաբերությունների զարգացմանն ամբողջ Կովկասում»,- ասաց նա՝ շեշտելով՝ ուզում է, որ ԵՄ-ն ֆինանսապես օժանդակի ճանապարհների, երկաթուղու, ճանապարհային անցումների և նման ենթակառուցվածքների կառուցումը:
«Տպավորություն է, որ չնայած տեքստի համաձայնեցման մասին կողմերը հայտարարեցին, սակայն ինտրիգ կա, քանի որ կրկին լարված հայտարարություններ են հնչում։ Դա ցույց է տալիս, որ տեղի չի ունենում այն, ինչ պետք է տեղի ունենա կողմերի միջև իրական համաձայնության դեպքում, լարումը չի պակասում, վստահության որոշակի մթնոլորտ չի ձևավորվում, հիբրիդային պատերազմը չի դադարում»։
Քիչ առաջ Ստրասբուրգում ընթացող Եվրոպական խորհրդարանի լիագումար նիստի շրջանակում ընդունվեց Բաքվում ապօրինաբար պահվող հայ գերիների վերաբերյալ «Ադրբեջանի կողմից հայ պատանդների, այդ թվում՝ Լեռնային Ղարաբաղի բարձրագույն քաղաքական ներկայացուցիչների անօրինական ձերբակալություններն ու կեղծ դատավարությունները» խորագրով բանաձևը։
Քիչ առաջ Ստրասբուրգում ընթացող Եվրոպական խորհրդարանի լիագումար նիստի շրջանակում ավարտվեց Բաքվում ապօրինաբար պահվող հայ գերիների վերաբերյալ «Ադրբեջանի կողմից հայ պատանդների, այդ թվում՝ Լեռնային Ղարաբաղի բարձրագույն քաղաքական ներկայացուցիչների անօրինական ձերբակալություններն ու կեղծ դատավարությունները» խորագրով բանաձևի քննարկումը
Հայաստանի ազգային արխիվի նախկին տնօրեն, պատմական գիտությունների դոկտոր Ամատունի Վիրաբյանի խոսքով՝ նորանկախ Հայաստանի պատմության մեջ չի եղել նման դեպք, որ Հայաստանի պետական բյուջեի հաշվին գումար ծախսվի թուրքերի համար։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական վերլուծաբան Արման Աբովյանն է։
«Արցախը հանձնելու բոլոր փաստաթղթերը Նիկոլ Փաշինյանը ստորագրել է եվրոպական հարթակում. Վերահաստատեց Ալմա Աթայի հռչակագիրը, հետո արդեն ճանաչեց Ադրբեջանի 86.600-ը, կնքեց Արցախի հանձնումն ու այն էթնիկ զտումը, որն Ալիևն իրականացրեց: Հիմա նույնը կատարվում է Սիրիայում. Եվրոպացիք, ժողովրդի լեզվով ասած՝ պեչատ են դնում տեղի ունեցողի վրա, ասում են՝ նորմալ է, որ Սիրիայի «իշխանությունը» կոտորում է մարդկանց»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Կարեն Իգիթյանը՝ շեշտելով, ԵՄ-ն հստակ ցույց է տալիս՝ միավորված են ոչ թե արժեքների, այլ շահերի շուրջ:
«Անհնար է խոսել Եվրոպայում անվտանգության նոր երկարաժամկետ ճարտարապետության մասին` անտեսելով Ռուսաստանի շահերը»,-ռուսական լրատվամիջոցների փոխանցմամբ, այս մասին հայտարարել է Հունգարիայի ԱԳ նախարար Պետեր Սիյարտոն։
Բոլորս տեսնում ենք՝ ինչ զարգացումներ են գնում, և այդ ֆոնին՝ ինչ օրինագծեր է ընդունում Հայաստանի խորհրդարանը։ Ամենածիծաղելին այն է, որ նույնիսկ առանց Եվրամիության պաշտոնական հրավերի՝ մենք հայտարարում ենք, որ չնայած գտնվում ենք ԵԱՏՄ-ում և Ռուսաստանի հետ փաստացի սերտ տնտեսական կապերի մեջ ենք, բայց իբր երազում ենք դառնալ ԵՄ անդամ։
«Հնարավոր չի լինելու անտեսել այն հանգամանքը, որ ԱՄՆ-ը ու Ռուսաստանը շարունակելու են բանակցել, ուստի ամեն բան այնքան էլ պարզ չէ, որքան կարող է թվալ։ Սակայն Եվրոպայից հնչող ուղերձներն աննախադեպ են, նրանք տրամադրված են գործել արագ, պատասխանատու, պատրաստվում են օրենսդրական փոփոխությունների՝ հավելյալ անվտանգային միջոցառումներ նախաձեռնելու համար։ Երեկ կայացած գագաթնաժողովով ԵՄ-ն ուղերձ հղեց, որ Ուկրաինան միայնակ չէ, իսկ ԵՄ-ն հանձնառու է պաշտպանել և՛ իրեն, և՛ Ուկրաինային»,- նկատեց նա։
Նիկոլ Փաշինյանի «միջանցքային» հոդվածը, որը շաղկապված էր նաև իրանական պետական հեռուստաընկերությանը տրված իր վերջին հարցազրույցի հետ, իհարկե, պատահական չէր։ Իրանի գլխի տակ փափուկ բարձ դնելու փորձը զուգակցված էր ոչ այնքան Ալիևի, որքան նրա և Նիկոլի համատեղ պատրոնների աչքերի համար նախատեսված հոդվածով։
Քաղբանտարկյալ, ՀՀԿ փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանն իր գործով հերթական դատական նիստի ավարտին 168․am-ի հետ ավանդական հարցուպատասխանի ժամանակ անդրադարձավ Հայաստանի ներքին ու արտաքին քաղաքականության առջև ծառացած խնդիրներին, այդ թվում՝ Ազգային ժողովում Եվրոպական միությանը (ԵՄ) անդամակցելու մասին Նիկոլ Փաշինյանի և մերձիշխանական քաղաքացիական նախաձեռնության կազմակերպությունների, մարդ-կուսակցությունների՝ իրենց արևմտամետ ներկայացնող ներկայացրած միավորների կողմից ներկայացված «օրենքի նախագծին» և դրա հետաձգմանը։
Ես երազում եմ էն օրը, որ էդ բոլոր տղերքը գան Հանրապետության հրապարակ, ու ազգովի բոլորս անցնենք իրենց կողքով ու ամաչենք։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, քաղաքական վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանն է։
«Սա մի փաստաթուղթ է, որը կփոփոխի գոյություն ունեցող իրավական հիմքը և կխորացնի երկկողմ հարաբերությունները: Հենց այս գործընթացն ավարտվի, և նոր նկրտումների շուրջ համաձայնությունների գանք, նոր նշաձող կսահմանենք մեր համագործակցության համար», Երևանում Հայաստան-ԵՄ խորհրդարանական գործընկերության կոմիտեի երևանյան նիստում հայտաարարել է Հայաստանի փոխարտգործնախարար Հովհաննիսյանը:
«ԵՄ կողմից ազդակը չի եղել։ Բացի այդ, ԵՄ գնացողներ, այն ամենը, ինչ տեսնում եք Ուկրաինայում, դա ձեզ արդյոք ոչինչ չի՞ ասում, այսօր քննարկում են ուկրաինական ռեսուրսների օգտագործման հարցը, այսօր ԱՄՆ-ը ասում է՝ մինչև հիմա Ուկրաինային ինչ խոստացել են, հիմարություն է եղել, ինչ փող էլ ստացել են, պետք է հետ տան։ Լավ, դա մեզ համար դաս չի՞։ Այսօր մի ամբողջ Ուկրաինա կանգնեցրել են փաստի առաջ, ասում են, որ՝ սխալ ակնկալիք եք ունեցել»,- ասաց Կարեն Բեքարյանը՝ ընդգծելով՝ արդյո՞ք նույնը չեն ուզում անել Հայաստանի հետ, չէ՞ որ, երբ ուզում են աշխարհաքաղաքական վեկտոր փոխել, մինչև հասնեն մյուս տանիքի տակ, արանք է գոյանալու, և հարցական է՝ ինչո՞վ է լցվելու Հայաստանի դեպքում։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանն այսօր ԱԺ-ում ընթացող ԵՄ-Հայաստան խորհրդարանական գործընկերության կոմիտեի նիստի ընթացքում հայտարարեց՝ ներկայացնում է մի ուժ, որը ստորագրել է Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը։ Այդ ուղղությամբ ջանասիրաբար են աշխատել և դժվար է եղել հասնել այն կետին, երբ համաձայնագիրը ստորագրվել է։
«Գլխավորը, որը փորձել են անել ՀՀ իշխանությունները, դա ռուսական ազդեցության թուլացումն է Հայաստանում, հետևաբար՝ նաև ռեգիոնում, ինչը, բնականաբար, բխում է Ֆրանսիայի շահերից։ Այս ճանապարհին ծագած ամենախնդրահարույց հարցերում էլ Ֆրանսիան աջակցում է ՀՀ իշխանություններին»։
«Բայց այստեղ մեր ընդդիմախոսները գնում են շատ խորամանկ ճանապարհով, հայաստանյան հասարակությունում իրենց խոսափողներով առաջ են մղում գաղափար, որ եթե ԵԱՏՄ-ից դուրս գալու պարագայում ՌԴ-ն ՀՀ-ին գազ չմատակարարի, դա կարող է անել Ադրբեջանը։ Դրանով իսկ նրանք Հայաստանը քաշում են ադրբեջանա-թուրքական տանդեմի ներքո, որը կենթադրի «Զանգեզուրի միջանցքի» հարցի լուծում թուրքական պատկերացումներով։ Թե ի՞նչն է դա, ևս բոլորս հասկանում ենք»,- ասաց բանախոսը։
«Հայաստանում գոյություն ունեցող՝ ԵՄ, թե՞ ԵԱՏՄ դիսկուրսը կրում է ներքաղաքական բնույթ և միտված է հանրային կարծիքի մանիպուլյացիային»,- այս մասին այսօր «ԵՄ, թե ԵԱՏՄ, Հայաստանի ընտրությունը նոր աշխարհակարգի պայմաններում» վերտառությամբ քննարկման ընթացքում ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան Անդրեյ Արեշևը։
