Ադրբեջանը հերթական անգամ պահանջել է, որպեսզի Հայաստանը փոխի Սահմանադրությունը։ Ադրբեջանի արտգործնախարարը հայտարարել է, որ «Հայաստանը պետք է իր Սահմանադրությունից հեռացնի Ադրբեջանի նկատմամբ պահանջները։ Օգոստոսի 8-ին ԱՄՆ-ում ստորագրված փաստաթղթերը պատմական նշանակություն ունեն։
«Թուրքիայի հետ սահմանի բացումը Հայաստանի տնտեսության համար կատաստրոֆա է լինելու։ Ինչ վերաբերում է սահմանը երրորդ երկրի քաղաքացների համար բացելուն, ապա դա ևս անօգուտ է. որևէ երրորդ երկրի քաղաքացի առանց այդ սահմանի բացման էլ հասնում է Թուրքիա։ Իրականում Թուրքիան Հայաստանի հետ սահմանը չի բացելու»,- ասաց նա։
«ԱՄՆ նախագահը բացառապես առաջնորդվում է ԱՄՆ-Իսրայել շահով, «Զանգեզուրի միջանցքի» վերապատվիրակման հետ կապված հարցերով։ Իրենց օդ ու ջրի նման պետք է դուրս գալ հայ-իրանական սահման և հսկողություն սահմանել այս սահմանի վրա»։
«Հասկանալի է, որ սա անիրատեսական է, ոչ թե այն պատճառով, որ տերությունները չեն թողնում, այլ՝ ՀՀ իշխանությունները չեն անի։ Հայկական կողմը կարող է նաև օգտվել այս իրավիճակից և մեկընդմիշտ ջարդել Ռուսաստանում ադրբեջանական մաֆիայի ողնաշարը և հասնել նրան, որ գյուղատնտեսական ոլորտից նրանք դուրս մղվեն՝ ճանապարհ բացելով հայ արտադրողների համար։ Սա ստրատեգիական նշանակություն ունեցող ուղղություն է»։
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրն է միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանը։
ԵՊՀ միջազգային հարաբերությունների և դիվանագիտության ամբիոնի դոցենտ, միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանի խոսքով՝ արևմտամետները նման հայտարարություն անելուց առաջ, լավ կլինի, որպեսզի տեսնեն, թե ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանն ինչպես է երթևեկում Երևանում՝ անվտանգության փարոսիկները միացրած։ Եթե արևմտամետներին անհանգստացնում է ՀՀ ինքնիշխանության հարցը, կարող են դրա հետ նաև այս հարցը բարձրացնել։
«Ալիևը ցանկանում է Հայաստանից ստանալ տարածք՝ ճանապարհ, որով ինչ ուզենա՝ կարող է տեղափոխել, և հայկական կողմը դա չի ստուգի։ Ադրբեջանն ուզում է երթուղի, որի վրա Հայաստանը որևէ իրավասություն չի ունենա, որովհետև աշխարհաքաղաքական փոփոխությունների կամ Հայաստանում իշխանափոխության դեպքում Հայաստանը կարող է այդ ճանապարհն Ադրբեջանի համար փակել։ Հենց այդ խնդիրը բացառելու համար է ուզում տարածք՝ առանց ՀՀ իրավազորության»,- ասաց միջազգայնագետը։
ԵՊՀ միջազգային հարաբերությունների և դիվանագիտության ամբիոնի դոցենտ, միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանի գնահատմամբ՝ Միացյալ Նահանգներ-Իրան բանակցությունների ընթացքից, ելքից կախված է նաև Հարավային Կովկասի ընդհանուր իրավիճակը։
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև Խաղաղության պայմանագրի տեքստի շուրջ համաձայնության գալու մասին հայտարարելուց հետո՝ մարտի 17-ին, մեկ օրվա ընթացքում Բաքուն տարածեց նույնաբովանդակ երեք հայտարարություն՝ Հայաստանին մեղադրելով ադրբեջանական դիրքերը գնդակոծելու մեջ։
ԵՊՀ միջազգային հարաբերությունների և դիվանագիտության ամբիոնի դոցենտ, միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանի խոսքով՝ Էրդողանը Զելենսկուն օգտագործում է սեփական քաղաքականության առաջխաղացման համար։
«Բայց այստեղ մեր ընդդիմախոսները գնում են շատ խորամանկ ճանապարհով, հայաստանյան հասարակությունում իրենց խոսափողներով առաջ են մղում գաղափար, որ եթե ԵԱՏՄ-ից դուրս գալու պարագայում ՌԴ-ն ՀՀ-ին գազ չմատակարարի, դա կարող է անել Ադրբեջանը։ Դրանով իսկ նրանք Հայաստանը քաշում են ադրբեջանա-թուրքական տանդեմի ներքո, որը կենթադրի «Զանգեզուրի միջանցքի» հարցի լուծում թուրքական պատկերացումներով։ Թե ի՞նչն է դա, ևս բոլորս հասկանում ենք»,- ասաց բանախոսը։
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրը միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանն է։
Վաղը որ այս տարածաշրջանը կիսեցին, այդ համաձայնագիրը ձեռքներդ ո՞ւր եք վազելու. Գրիգոր Բալասանյան
«Հիմա Հայաստանի դեսպանը չպետք է դուրս գար Կրեմլից ու պետք է փորձեր Ալիևի լկտիությունը թեժացնել ու այն հանգցներ բենզինով։ Այս ամենն օգտագործելով՝ ավելի թեժացներ ռուս-ադրբեջանական հարաբերությունները՝ հօգուտ Հայաստանի»։
«Օլիգարխիկ մի հսկա շրջանակ ստանում է ֆինանսական հսկայական հոսքեր ԵԱՏՄ-ի ներմուծման և արտահանման հնարավորությունների հաշվին, ոսկու ներմուծման և արտահանման հաշվին»,- ասաց Բալասանյանը՝ շեշտելով՝ աշխարհում չկա մի նախադեպ, երբ երկիրը տնտեսապես անդամակցում է այլ երկրների որևէ կառույցի, անվտանգության հարցով՝ հակառակ ճամբարում գտնվող երկրների ստեղծած կառույցին:
«Անհնար է այդ տարբերակով միջուկային տերությանը կարգի հրավիրել, հետևապես, Հայաստանի իշխանությունը դուրս չի գալու ՀԱՊԿ-ից, պարզապես իր այդ որոշումը քողարկում է ՌԴ-ին կարգի հրավիրելու անվան տակ արված հայտարարություններով, մինչդեռ ՀԱՊԿ-ի հետ իր դժգոհությունները պետք է բացատրեր, ասեր հենց անդամ պետությունների ղեկավարներին. պետք է հայտարարեր, որ Հայաստանի քայլերն ընդդեմ ՀԱՊԿ-ի՝ Ռուսաստանի դեմ ուղղված չեն»,- ասաց Գրիգոր Բալասանյանը։
«Պատահական չեմ նշել, որ եթե միջազգային հանրությունը նայում է, թե ինչպես են միջազգային ահաբեկիչները ոտքով քայլելով հասնում Դամասկոս, և դա համարում է նորմալ, մի օր էլ այդ ահաբեկիչները ոտքով քայլելով՝ հասնելու են Արտաշատի տակ, եթե այնտեղ չլինի 102-րդ բազան։ Դրա համար պայքար է տարվում այդ բազան հանելու համար, այն չլինելու պարագայում հաջորդ օրը Թուրքիան հատուկ ռազմական գործողություն է իրականացնելու Հայաստանի տարածքում, և Էրդողանը նույն դեմքով հայտարարելու է, որ իրենք ՀՀ տարածքների վրա աչք չունեն»,- եզրափակեց Գրիգոր Բալասանյանը։
«Աշխարհաքաղաքական կենտրոնների մոտ այս հարցում կա կոնսենսուս, որ այդ պայմանագիրը պետք է ստորագրվի: Ժամկետների վերաբերյալ կան տարաձայնություններ. Մոսկվան ասում է՝ դեռ մի շտապեք, Վաշինգտոնն ասում է՝ ստորագրեք, որովհետև խաղաղություն է պետք տարածաշրջանին: Տեսնենք՝ Թրամփի քաղաքականությունն ինչպիսին կլինի, բայց նվազագույնը ԱՄՆ գործող վարչակազմը ցույց տվեց, որ շատ է շտապում և մեծ ակնկալիքներ ունի հայ-ադրբեջանական պայմանագրի շուտափույթ ստորագրումից»,- ասաց նա:
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում տեղի ունեցած նախագահական ընտրությունների արդյունքում ԱՄՆ 47-րդ նախագահ ընտրվեց Հանրապետական, ԱՄՆ 45-րդ նախագահ Դոնալդ Թրամփը։
168.am-ի հետո զրույցում միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանը, անդրադառնալով նոյեմբերի 9-ի 9-րդ կետի շուրջ քննարկումներին, շեշտեց՝ պետք է հստակ գրվեր, թե կոնկրետ ի՞նչ գործառույթ պետք է տրվեր ռուսներին. Օրինակ, գրվեր, որ ռուսները ճանապարհի հսկողություն իրականացնելու են կամ տիեզերքից, կամ գետնի տակից՝ բունկերից։
«Այս պահին չափից դուրս մշուշոտ է, որպեսզի մենք հավատանք, որ խաղաղության պայմանագիրը կարող է ստորագրվել, այդ պատճառով էլ կարծում եմ՝ այդ հարցին լուծում չի լինի։ Դրան գումարած այն, որ շատերը խոսում են Միացյալ Նահանգների միջնորդության մասին կամ նրա կողմից տրամադրվող հարթակի մասին, ամեն դեպքում ԱՄՆ-ում հեռացող վարչակարգ է, ուստի հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման բանակցությունների նոր փուլի ականատես չենք լինի ընդհուպ մինչև դեկտեմբեր, մինչև նոր կառավարության ձևավորումը»,- շեշտեց մեր զրուցակիցը։
«ՌԴ-ն արդեն մեծ քայլ կատարեց մեր տարածաշրջանում՝ Շոյգուին գործուղելով Բաքու, հասնելով Ադրբեջանի կողմից գոնե այս պահին «Զանգեզուրի միջանցքից» հրաժարվելու հայտարարությանը»,- եզրափակեց Գրիգոր Բալասանյանը։
«Իսկ ի՞նչ է պահանջում Ալիևը Հայաստանից. Սահմանադրության փոփոխություն, Սյունիքով միջանցքի բացում և անկլավների հանձնում»,- ասաց Բալասանյանը՝ շեշտելով՝ «Զանգեզուրի միջանցքի» բացումը Բայդենի վարչակազմի համար ձեռնտու է, որովհետև հենց ԱՄՆ-ն է դրա շահառուն, ուստի դրանով են պայմանավորված ամերիկացի բարձրաստիճան պաշտոնյաների՝ մեկը մյուսին հաջորդող այցերը Հայաստան։
Գրիգոր Բալասանյանն ասաց նաև՝ եթե խնդիր է դրված, որպեսզի ՀՀ իշխանությունները մտածեն պետության ու նրա տարածքային ամբողջականության մասին, ապա բոլոր հիմնավորումները կան մերժելու Ադրբեջանի առաջարկը։ Իսկ, եթե պետք է ընդունեն այդ անտրամաբանական առաջարկը, ապա դրա համար կարող են հազար ու մի պատճառ բերել՝ իհարկե, այդ ամենը համեմելով «ժողովրդավարության բաստիոնի», «խաղաղության թունելի» և այլ բաներով։
«Որոշումներ կայացնելիս չեն կարող հաշվի չառնել տարածաշրջանի հեգեմոն երկրների կարծիքը. Իրանի և Ռուսաստանի կարծիքը Հայաստանի՝ այլ անվտանգային համակարգի միանալու հարցում հնարավոր չէ անտեսել: Անտեսումը կբերի հակազդեցության»,- ասաց միջազգայնագետը։
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, խոսելով Հայաստանը ներկայացնող Նիկոլ Փաշինյանի՝ Ալիևի օգտին արվող տարածքային զիջումների մասին, նման տեսակետ հայտնեց միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանը և սահմանագծման և սահմանազատման անվան տակ կատարվողը համարեց Հայաստանի իշխանության կողմից Ալիևի դրած պահանջների բավարարում։
ԵՊՀ միջազգային հարաբերությունների և դիվանագիտության ամբիոնի դոցենտ Գրիգոր Բալասանյանի փոխանցմամբ՝ ՀԱՊԿ կանոնդադրության 11-րդ հոդվածում նշված է՝ եթե որևէ պետություն ցանկանում է դուրս գալ կազմակերպությունից, ապա դրա մասին տեղեկացնում է 6 ամիս առաջ։ Իսկ 6 ամիս անց եթե դիմումը հետ չի վերցնում, ապա համարվում է ՀԱՊԿ-ից դուրս եկած։ Սակայն հարաբերությունների սառեցման վերաբերյալ կանոնադրությունում որևէ կետ չկա։
Հոկտեմբերի 22-ին ՀՀ Պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանն այցելել էր Ֆրանսիա, որտեղ հանդիպում էր ունեցել այդ երկրի Զինված ուժերի նախարար Սեբաստիեն Լըքորնյուի հետ: Այցի շրջանակներում կողմերը ստորագրել են համաձայնագրեր՝ Հայաստանի կողմից ֆրանսիական զենք գնելու վերաբերյալ: Խոսքը վերաբերում է, մասնավորապես, հակաօդային պաշտպանության միջոցներին։
Անդրադառնալով հոկտեմբերի վերջին Բրյուսելում նախատեսված ու հետաձգված հանդիպմանը՝ միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանը 168.am-ի հետ զրույցում վստահեցրեց, որ այդպիսի հանդիպումների վերաբերյալ պայմանավորվածություն ձեռք է բերվում դեռևս ամիսներ առաջ, ու դրա հետաձգումը չի կարող պայմանավորված լինել ժամանակի սղությամբ: Նրա տպավորությամբ՝ այս դեպքում էլ, կարծես, կրկնվում է Գրանադայի պատմությունը, երբ Ալիևը պարզապես չմասնակցեց նախապես հայտարարված հանդիպմանը:
168.am-ի հետ զրույցում ՊՀ միջազգային հարաբերությունների և դիվանագիտության ամբիոնի դոցենտ Գրիգոր Բալասանյանը անդրադառնալով ՄԱԿ անվտանգության խորհրդի նիստի ընթացքում հնչած ելույթներին, նախ անդրադարձավ Ռուսաստանի ներկայացուցիչ Դմիտրի Պոլյանսկիի ելույթի վերաբերյալ տարբեր գնահատականներին, մասնավորապես, որ Ստեփանակերտն անվանել էր Խանքեդի: Գրիգոր Բալսանյանը պարզաբանեց՝ տեսանյութը կա, ՌԴ ներկայացուցիչն ասել է՝ «Ստեփանակերտ-Խանքեդի», ինչը բոլորովին տարբեր է։
