Լեռնային Ղարաբաղում վառելիքի պահեստի պայթյունի հետևանքով կան հարյուրավոր տուժածներ։ Վիրավորների և զոհերի հստակ թիվ դեռևս հնարավոր չէ պարզել։ Այս մասին «Ֆեյսբուք»-ի իր էջում գրել է Արցախի մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանը։
«Մենք կոչ ենք անում Ադրբեջանին, որ պահպանի հրադադարը եւ կոնկրետ քայլեր ձեռնարկի պաշտպանելու քաղաքացիական անձանց իրավունքները ԼԵռնային Ղարաբաղում: Նախագահ Ալիեւը խոստացել է երաշխավորել էթնիկ հայերի իրավունքները: Ադրբեջանը պետք է կատարի այդ խոսումը:
«Սփյուռքում դիմադրական մտայնություն կա: Սփյուռքը 100 տոկոսով Արցախի ու արցախահայության հետ է, և ամենուր աշխատանքի մեջ է՝ ցույցերով, քաղաքական շփումներով: Լինի ԱՄՆ, Կանադա, Հարավային Ամերիկա, Եվրոպա, Ֆրանսիա, Միջին Արևելք՝ մեր բոլոր լծակները գործածում ենք, որպեսզի միջազգային ընտանիքը գիտակցի՝ Ցեղասպանություն է պատրաստվում արցախցիների դեմ, և պետք է ժամ առաջ իրենց պատասխանատվությունը ստանձնեն»։
Ադրբեջանին հանձնված Արցախից բնիկ հայ բնակչության արտագաղթի ֆոնին Ալիեւը հայտարարել է «հաջող վերաինտեգրման մասին»։
Այս պահին միակ տեսանելի հնարավորությունը «Կարմիր Խաչի» միջազգային կոմիտեի, ՄԱԿ տարբեր մարդասիրական գործակալությունների կողմից անհապաղ բժշկական օգնություն հասցնելն է՝ օդային ճանապարհով՝ ուղղաթիռներով: Միայն այդպես է հնարավոր այսօր տեղի ունեցած աղետալի պայթյունի հետևանքով ծանր այրվածքներով վիրավոր անձանց արագ ՀՀ բժշկական հաստատություններ հասցնել:
Տարածաշրջանում ու հատկապես Արցախում տեղի ունեցող վերջին իրադարձությունների ֆոնին, այսօր Հայաստան ժամանեցին ԱՄՆ պետքարտուղարի տեղակալի պաշտոնակատար Յուրի Քիմը և USAID-ի ղեկավար Սամանթա Փաուերը։ Հատկանշական է, որ Փաուերը USAID-ի առաջին ղեկավարն է, որը ժամանեց Հայաստան։
#ՀԻՄԱ. ԱՄՆ բարձրաստիճան պաշտոնյաների ասուլիսը՝ Երևանում. ՈՒՂԻՂ
«Մենք գրեթե 3 տարի շարունակ զգուշացնում էինք, որ չի կարելի Հայաստանը վերածել Ռուսաստան-Արևմուտք հարաբերությունների պարզման փորձադաշտի կամ հակասությունների կենտրոնի: Ցավոք սրտի, ՀՀ իշխանությունները, գիտակցաբար թե ոչ, արեցին դա»,- 168.am-ի հետ զրույցում այսպես գնահատեց ներկա վիճակը քաղաքագետ Արա Պողոսյանը՝ հավելելով, որ այս համատեքստում բավականին մեծ վտանգով են հղի նաև Նիկոլ Փաշինյանի երեկվա մեղադրանքները՝ ուղղված ՌԴ-ին:
Տիգրան Աբրահամյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Միջազգային կազմակերպությունները, առաջին հերթին Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեն, Արցախում տեղակայված ռուս խաղաղապահները պետք է շտապ օդային միջանցք բացեն` Արցախում վերջին գործողությունների հետևանքով և այսօր տեղի ունեցած աղետալի պայթյունի վիրավորներին արագ ՀՀ բժշկական հաստատություններ հասցնելու համար:
Իր ելույթի սկզբում Էրդողանը իր գոհունակությունն է հայտնել «Թուրքիան թյուրքական աշխարհի հետ կապող Նախիջևանում» գտնվելու կապակցությամբ։
«Ցանկացած հայի սրտում, ում համար Արցախը հայրենիք է, ոչ թե միայն ցավ, տառապանք կա, այլև ցասում,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց ՀՅԴ Կանադայի Կենտրոնական Կոմիտեի ներկայացուցիչ, Կանադայի Հայ դատի շրջանային հանձնախմբի նախագահ Մհեր Գարագաշյանը՝ տեղեկացնելով, որ նախօրեին ՀՅԴ Մոնտրեալի կառույցների նախաձեռնմամբ տեղի է ունեցել Արցախի զորակցության ժողովրդական հավաք,- Հանդիպումն այնպես չէր, որ միայն զեկուցում էինք, այլև լսում էինք ժողովրդին: Ահավոր հիասթափված, հուսախաբ, զայրացած, ուղղակիորեն տառապանքի մեջ է Կանադայի սփյուռքյան գաղութը. Արցախի հանձնումի, վաճառքի հետ չի հաշտվել:
Չեմ կարծում, որ Լեռնային Ղարաբաղում իրավիճակը խայտառակություն է Եվրոպայի համար։ Այս մասին հայտարարել է անանուն եվրոպացի բարձրաստիճան դիվանագետը, ում խոսքը մեջբերում է Guardian-ը:
«Ադրբեջանը Նախչիվանի եւ Թուրքիայի հետ կապող երկաթուղու շինարարությունը հաջող է ընթանում։ Ադրբեջանի տարածքում աշխատանքները, ամենայն հավանականությամբ, պետք է ավարտվեն հաջորդ տարվա վերջին»,-ասել է նա։
Հայաստանի հարուստ պատմությունն ամենուրեք ոգեշնչել է ազգերին և մարդկանց՝ ձգտելու ազատության և արդարության: Իսկ ամերիկահայ համայնքը շարունակում է ուժի աղբյուր մնալ իմ սեփական երկրում: Հույս ունեմ առաջիկա տարում շարունակել էլ ավելի խորացնել և ամրապնդել մեր պետությունների և ժողովուրդների միջև կապերը»։
Իրանի դեսպանը Մեհդի Սոբհանին Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպմանը ևս մեկ անգամ ընդգծել է ՀՀ տարածքային ամբողջականության պաշտպանության վերաբերյալ իրանական կողմի հստակ դիրքորոշումը:
Ռուսական կողմի միջնորդությամբ սեպտեմբերի 25-ին Արցախի և Ադրբեջանի ներկայացուցիչները հանդիպել են Իվանյանում` ռուս խաղաղապահների մշտական տեղակայման վայրում։
Գերմանիայի իշխանություններն ուշադիր հետևում են Լեռնային Ղարաբաղում տիրող իրավիճակին և մտահոգված են տարածաշրջանում հայ բնակչության վիճակով։
Գեներալ Բաղերին վերահաստատել է Իրանի զինված ուժերի հանձնառությունը տարածաշրջանային կայունությանը՝ ընդգծելով, որ օտարերկրյա սուբյեկտներն ու հակառակորդները տեղ չունեն տարածաշրջանում։ Նա նաև ընդգծել է զինված ուժերի առանցքային դերը տարածաշրջանում խաղաղության և կայունության պահպանման գործում։
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի գլխավորած պատվիրակության սեպտեմբերի 25-ին Նախիջևան կատարած այցի շրջանակներում Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև 3 նոր համաձայնագիր է ստորագրվել: Այս մասին հայտնում է թուրքական «Անադոլու» լրատվական գործակալությունը:
Ադրբեջանի նախագահի աշխատակազմը հայտարարություն է տարածել 2023 թվականի սեպտեմբերի 25-ին Իվանյան (Խոջալու) քաղաքում Արցախի և Ադրբեջանի ներկայացուցիչների միջև բանակցությունների արդյունքների վերաբերյալ:
Տարածաշրջանային հարցերում Նիկոլ Փաշինյանը 2020 թվականի նոյեմբերին Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի ղեկավարների՝ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը գալիք սերունդներին թողնելու վերաբերյալ ջենթլմենական համաձայնությանը հետևելու փոխարեն, ենթարկվեց Արևմուտքի հորդորներին։ Այս մասին ասվում է ՌԴ ԱԳՆ հայտարարությունում:
Արցախում օրերս իրականացված արյունալի ռազմական գործողությունից հետո այսօր Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանը Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հրավերով Նախիջևանում է, որտեղ նախատեսվում են նրանց բանակցությունները։
ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպան Օլիվյե Դեկոտինին հերքել է լուրերն այն մասին, որ Ֆրանսիան պատրաստ է ընդունել և ապաստան տրամադրել Արցախի հայերին։ Այս մասին վերջինս հայտնել է թվիթերի իր էջում:
Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Հայաստանի Հանրապետությունում Իրանի Իսլամական Հանրապետության նորանշանակ արտակարգ և լիազոր դեսպան Մեհդի Սոբհանիին:
Այսօր Ալիևն ու Էրդողանը դրեցին միջանցքի գազային բաղադրիչի` Իգդիր-Նախիջևան գազատարի հիմքը: Այս մասին գրում է թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը՝ տարածելով Նախիջևանում կայացած Ալիև-Էրդողան հանդիպման այս լուսանկարը։
Մեր դիտորդները պատվիրակությանը ուղեկցել են Կապանի օդանավակայան և Հայաստան-Ադրբեջան սահմանամերձ շրջաններ, որտեղ ներկայացրել են վերջին ռազմական և անվտանգության զարգացումների և տեղի բնակչության կյանքի վրա դրանց ազդեցության մասին:
Նիկոլ Փաշինյանի 2023 թվականի սեպտեմբերի 24-ի անկախության օրվա առթիվ ուղերձը անընդունելի հարձակումներ է պարունակում Ռուսաստանի դեմ և չի կարող այլ բան չառաջացնել, քան մերժում։ Այս մասին ասվում է ՌԴ ԱԳՆ հայտարարության մեջ։
Թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը տելեգրամյան իր ալիքում գրում է. «Ադրբեջանի նախագահ Ի. Ալիևը Նախիջևանում Էրդողանի հետ հանդիպմանը հայտրարարել է. «Ցավոք, խորհրդային իշխանությունները Արևմտյան Զանգեզուրը (նկատի ունի` Սյունիքի մարզը) վերցրել են Ադրբեջանից և այդպիսով Ադրբեջանի հիմնական հատվածի և Նախիջևանի միջև ցամաքային կապը կտրվել է»:
Ադրբեջանական կողմից բանակցություններում ներգրավված էր Մեջլիսի պատգամավոր, Լեռնային Ղարաբաղի հայերի հետ շփումների համար պատասխանատու նշանակված Ռամին Մամեդովը, Ադրբեջանի նախագահի հատուկ ներկայացուցչի տեղակալ Բաշիր Հաջիևը, Հատուկ ներկայացուցչի գրասենյակի աշխատակից Իլքին Սուլթանովը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական մեկնաբան, մեդիափորձագետ Տիգրան Քոչարյանն է:
