Նիկոլ Փաշինյանն այսօր հայտնվել է իր իսկ լարած թակարդում՝ Ռուսաստան-Արևմուտք աշխարհաքաղաքական շահերի բախման կիզակետում և սեփական իշխանությունը հնարավորինս ձգելու մոլուցքով տարված պարբերաբար հավատարմություն է խոստանում և մեկ և մյուս կողմին:
«Էական առաջընթաց», «աննախադեպ բեկում». ադրբեջանական ու արևմտյան աղբյուրներում առանձնակի ոգևորությամբ են քննարկվում Բրյուսելում նախօրեին տեղի ունեցած Փաշինյան-Միշել-Ալիև շուրջ 5 ժամ տևած բանակցային երրորդ ռաունդի արդյունքները: Հայաստանում, բնականաբար, նման ոգևորության առիթ չկա, ակտիվություն է միայն արևմտամետ շրջանակներում, որոնց համար կարևորը գործընթացից Մոսկվայի դուրսմղումն է ու Բրյուսելի դիրքերի ամրապնդումը:
Արձանագրելով, որ Նիկոլ Փաշինյանի վարած քաղաքականությունը դեմ է Հայաստանի ու Արցախի շահերին, սպառնում է մեր պետության գոյությանն ու հանգեցնելու է Հայաստանի թրքացմանը, նպաստում է Արցախի հայաթափմանը՝
«Նիկոլի այցելությունը Նիդեռլանդներ հայության մեծամասնության համար անընդունելի էր, քանի որ այն նրա անօրինական իշխանությունը վավերացնելու մի ձև էր»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՅԴ Նիդեռլանդների Հայ դատի հանձնախմբի նախագահ Մասիս Աբրահամյանը՝ անդրադառնալով ՀՀ ներկայիս իշխանությունների քաղաքականությանը, ներքաղաքական իրավիճակին ու Նիդեռլանդների հայ համայնքի տրամադրություններին:
Genesis Armenia-ի նախաձեռնած «Արցախն ապրում է» փառատոնի շրջանակում Արցախում առաջին անգամ էկրան բարձրացավ Դավիթ և Հայկ Սահակյանցների «Օլիմպիկոս» մուլտֆիլմը։
Այո, Նիկոլ Փաշինյանը երկիրը դրել է զոհասեղանին, միայն թե կարողանա արտաքին խաղացողների մոտ ապահովել որոշակի կոնսենսուս, որ իրեն փոխարինելը նպատակահարմար չէ: Այս համատեքստում էլ կարելի է դիտարկել Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանի վերջին հայտարարությունը, ըստ որի՝ Հայաստանի գործող իշխանությունն իրենց համար ընկալելի և ընդունելի է, հետևաբար՝ իրենք կողմ են, որ Հայաստանը գնա լիարժեք և համապարփակ զիջումների:
«Զգացողություն կա, որ այս ուղղությամբ դիվանագիտական նախաձեռնությունը տրվել է «Միացյալ Եվրոպային»»,- այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրառում է արել ռուս քաղաքական վերլուծաբան Սերգեյ Մարկեդոնովը՝ անդրադառնալով երեկ Բրյուսելում Փաշինյան-Միշել-Ալիև մի քանի ժամ տևած բանակցությունների արդյունքներին:
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանն անդրադառնալով Շ. Միշելի հայտարարությանը, մասնավորապես այն կետին, թե «անհրաժեշտ է ապահովել Ղարաբաղի էթնիկ հայ բնակչության իրավունքներն ու անվտանգությունը», նկատեց՝ այս ամենը նշանակում է, որ հայկական կողմից բանակցող չկա, իսկ Նիկոլ Փաշինյանը գնում է Բրյուսել և անում է այն, ինչ իրեն ասում են, այստեղ երկրորդ կարծիք լինել չի կարող։
«Հենց այս թեզն է, որ հույս ու հավատ է տալիս բոլոր այն մարդկանց, ովքեր Արցախի ապագան տեսնում են հայկական»։
Արցախի Հանրապետության ազգային ժողովի նախագահ Արթուր Թովմասյանը մայիսի 23-ին Երևանում հանդիպել է Հայաստանում Արցախի օպերատիվ շտաբի պետ Միքայել Վիրաբյանի և այդ պահին շտաբում գտնվող տեղահանված շրջանների տարբեր խմբերի հետ:
«Նրա ուզելով կամ չուզելով չի. նրան օժանդակել են, որ նա գա և անի այն, ինչ հիմա անում է, որովհետև Նիկոլ Փաշինյանն ինքն իրենով չունի ո՛չ ուղեղ, ո՛չ փորձ, ո՛չ ռեսուրս, և ո՛չ էլ համապատասխան հմտություններ, որ ինքնուրույն որոշի ու կարողանա վեկտոր փոխել: Փողը տվել են, ասել են՝ այս, այս բաները կանես, այս ու այս բաները՝ կանես: Մարդը քանի՞ գլխանի է, որ գնա ու սկսի ՀԱՊԿ-ում մատ թափ տալ. դա կարող է լինել միայն մի պարագայում, երբ նա ուղիղ հրահանգվել է և թիկունքում ունի ուժեր, որ նրան պաշտպանելու են վատ զարգացումների դեպքում»:
Ենթավերնագրերի բաժանելով հայտարարությունը` եվրոպական կողմը հստակ սահմանում է քննարկվող օրակարգն ու ցույց տալիս իր ակտիվ միջնորդությամբ հստակ պայմանավորվածությունների առկայությունը: Ավելին, ի տարբերություն նախորդ երկու հայտարարությունների, ՌԴ միջնորդությամբ որևէ հանդիպում ու պայմանավորվածություն չի հիշատակվում` անգամ նոյեմբերի 10-ի հայտարարությունը: Նշվում են միայն ԵՄ միջնորդությամբ նախորդ երկու հանդիպումները:
Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը ժողովրդագրական խնդիրը Արցախի և Հայաստանի առջև ծառացած մարտահրավերներից մեկն է համարում։
Պետական նախարարը ողջունել է ֆորումի անցկացման գաղափարը, որը ներառական միջավայր է ապահովում բազմաթիվ սրտացավ ու պրոֆեսիոնալ հայերին՝ իրենց դիտարկումներն ու առաջարկները ներկայացնել Արցախի առջև ծառացած ժողովրդագրական հիմնախնդիրների լուծման ուղղությամբ:
Արցախի պատմական կարևորագույն արժեքներից ու զարդերից մեկը Ջրաբերդն է։ Պատմական տեղեկությունները հայտնում են, որ բերդը կառուցվել է Արշակունիների դինաստիայի օրոք։ 7-րդ դարի հայ պատմիչ Մովսես Կաղանկատվացին իր պատմական աշխատությունում արդեն իսկ հիշատակում է բերդի մասին։ Դա արդեն իսկ փաստում է բերդի կարևորության մասին։ Արդեն իսկ 18-րդ դարում բերդը հայտնի էր՝ որպես Արցախի ամենահզոր պաշտպանական կառույցներից մեկը։
Նշենք, որ աշխատանքները կազմակերպվել և իրականացվում են ԱՀ ՆԳՆ ոստիկանության աշխատակիցների հետ համատեղ»:
«Այսօր Արցախում շունչները պահած՝ սպասում են Հայաստանում փոփոխությունների, քանի որ պատերազմից հետո այն իրավիճակը, որը ստեղծվել է Արցախում, շարունակում է մնալ թե՛ սոցիալական հարցերում, թե՛ անվտանգային հարցերում: Բոլորը զգում են, որ եթե այսօր Հայաստանը փորձում է ձեռքերը լվանալ Արցախից, ապա Արցախը մնալու է մեն-մենակ»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության ղեկավար Դավիթ Գալստյանը:
ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը մայիսի 2-6-ն Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ կատարած աշխատանքային այցի ընթացքում բազմաբնույթ հանդիպումներ է ունեցել ԱՄՆ Պետդեպարտամենտում, Կոնգրեսում, ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալությունում, սակայն այդ հանդիպումներին խոսք անգամ չի եղել Արցախի կարգավիճակի և ազգերի ինքնորոշման իրավունքի մասին:
«Փաշինյանի իշխանությունը հրահրեց պատերազմ՝ նախապես իմանալով, որ պարտվելու է՝ ազատվելու Արցախի բեռից։ Մնում է երկրորդ հանգամանքը՝ ռուսական ռազմաբազան։ Վրաստանը նախ ազատվեց ռազմաբազայից, հետո գնաց պատերազմի։ Այս իշխանությունը համարում է, որ գրեթե լուծել է Արցախի խնդիրը, առջևում ռազմաբազայի հարցն է։ Միգուցե կան մարդիկ, որոնք համարում են, որ ռուսական ռազմաբազան պետք է հանվի, բայց Հայաստանի համար դա կործանարար է։ Աբխազիայում աբխազներ են բնակվում, Օսիայում՝ օսեր, իսկ Արցախը մեր պատմական հողն է, այնտեղ հայեր են ապրում, և մենք չենք կարող համեմատվել։ Ի վերջո՝ այս ամենի արդյունքը Հայաստանում Թուրքիայի հայտնվելն ու նրա գերիշխանությունն է»,- ամփոփեց Շավարշ Քոչարյանը:
«Լիտվայի նախագահի հետ հանդիպման ժամանակ Փաշինյանը շեշտում է, որ խաղաղությունը միակողմանի չի լինում, իսկ մենք քանի՞ ամիս է՝ նույն բանն ենք կրկնում, ես ինքս մի քանի անգամ ասել եմ Փաշինյանին, որ խաղաղությունն այդպես չեն կառուցում, կամ, որ Նիդեռլանդներում հայտարարում է, որ Արցախը պետք է Ադրբեջանին առանց հայերի, եթե կա այս գիտակցումը, ապա ինչո՞ւ պետք է հետքայլ կատարել մեր կենսական շահերից: Մենք իրավունք չունենք հանձնվելու, քանի դեռ վաղ փուլում է գտնվում հարցը, և քանի դեռ հնարավոր է կասեցնել այս ամենը»,- վստահեցնում է մեր զրուցակիցը:
«Մոսկվան գործընթացում է ու դեռ կլինի։ Գործընթացները հուշում են, որ միայն պատերազմից հետո Մոսկվան կկարողանա նորովի ներկայանալ ամենուր, միայն պատերազմում հաղթելուց հետո նոր թափով կաշխատի Հարավային Կովկասում։ Իսկ մինչ այդ, եթե Երևանն ու Բաքուն իրենք որոշել են, որ Բրյուսելը ևս պետք է զբաղվի, թող զբաղվի, այդ դեպքում Մոսկվայից ի՞նչ են ակնկալում։ Ակնհայտ է, չէ՞, որ Ռուսաստանի համար պատերազմն Ուկրաինայում հիմնական խնդիրն է բոլոր ճակատներում, դրանից է կախված նաև Հարավային Կովկասի ապագա տեսքը, սակայն այս պահին կանխատեսումներ անելու համար շատ վաղ է»,- ասաց նա։
Արցախի Հանրապետության պետական նախարար Արտակ Բեգլարյանը մայիսի 20-ին ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության պատվիրակության և ԱՀ լիազոր մարմինների մի խումբ ներկայացուցիչների մասնակցությամբ քննարկում է ունեցել ժողովրդագրության ռազմավարության մշակման շուրջ:
Մեդիափորձագետ Տիգրան Քոչարյանը խայտառակություն է համարում այն, որ ընդդիմադիր պատգամավորներին և մի խումբ լրագրողների այսօր թույլ չտվեցին մասնակցել Freedom House միջազգային կազմակերպության կողմից կազմակերպված «Հայկական ժողովրդավարությունը» թեմայով ֆորումին:
«Բոլորն էլ երազում են խաղաղության մասին, բայց խաղաղություն ծնկած վիճակում չի կարող լինել»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի ԱԺ պատգամավոր, Պաշտպանության, անվտանգության և օրինապահության հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ Կարեն Հովհաննիսյանը՝ անդրադառնալով ՀՀ-ի՝ Ադրբեջանին ներկայացրած 6 կետերին ու ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Լին Թրեյսիի մեկնաբանություններին ինքնորոշման իրավունքի մասին:
Մայիսի 13-ին Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցի ժամանակ հատուկ հանձնարարություններով դեսպան Էդմոն Մարուքյանը հրապարակել է Հայաստանի ներկայացրած 6 կետերը՝ ի պատասխան մինչ այդ Ադրբեջանի կողմից ներկայացված 5 կետերի, որոնց հիման վրա առաջարկվում է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագրի շուրջ բանակցություններ սկսել։
Դրանում մասնավորապես նշվում է. «Հաշվի առնելով Արցախի Հանրապետության անվտանգության ապահովման հրամայականը, ներկայումս Արցախի Հանրապետության առջև ծառացած մարտահրավերները, ինչպես նաև ռազմական կամ արտակարգ դրության պայմաններում, արտակարգ իրավիճակներում պետական կառավարման համակարգի ճկունությունն ապահովելու նպատակով՝ առաջարկվում է վերափոխել կառավարման համակարգը՝ անցում կատարելով կառավարման կիսանախագահական համակարգին»:
«ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամն անդրադառնում է Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության համաձայնագրի շուրջ բանակցություններ սկսելու վերաբերյալ Երևանի և Բաքվի առաջ քաշած կետերին (սկզբունքներին)՝ փորձելով վերլուծել դրանց բովանդակությունը։ Հիմնադրամի փորձագիտական թիմն արձանագրում է, որ Ադրբեջանի և Հայաստանի ներկայացրած «առաջարկ-սկզբունքները» խիստ անհամարժեք են` ինչպես բովանդակության, այնպես էլ դրանց միջազգային ընկալման ու միջնորդների արձագանքի տեսանկյունից։
«Կարծում եմ՝ նրանք այն մարդիկ են, որոնք առանց աղմուկ բարձրացնելու՝ կրում են բավականին մեծ բեռ, և որոնց վրա է կառուցվում մի շարք բարդագույն խնդիրների լուծումը, լուծման տարբերակները կամ ապագա լուծումների փնտրտուքը: Եթե այս բարդագույն իրավիճակում մենք կանք և զարգանում ենք, եթե մեր տնտեսության մեջ նոր նախագծեր են իրականացվում, ինչ-որ մեկն արտադրություն է ստեղծում, ինչ-որ մեկը գյուղատնտեսական գործունեություն է սկսում և այլն, ապա դա հնարավոր չէ առանց մտքով առաջ գնացած մարդկանց: Այդ մարդիկ մտքով առաջ են գնացել, տեսել են որոշակի ապագա, տեսլական են ձևավորել և եկել են հետ՝ մարդկանց դա հաղորդելու: Առանց դրա հնարավոր չէ»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն «Այլընտրանքային նախագծեր» խմբի հիմնադիր Վահե Հովհաննիսյանն է։
Ռուսաստանի խաղաղապահ զորախումբը շարունակում է Լեռնային Ղարաբաղում իր առջև դրված խնդիրների կատարումը: Այս մասին հաղորդագրություն է տարածել ՌԴ պաշտպանության նախարարությունը:
