168.am-ի հետ զրույցում Արցախի ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ՀՅԴ Արցախի Կենտրոնական կոմիտեի անդամ Վահրամ Բալայանի կարծիքով՝ Արցախում թշնամու ակտիվությունը պայմանավորված է Ուկրաինայում տեղի ունեցող իրադարձություններով, քանի որ թշնամին մտածում է, թե ՌԴ-ն զբաղված է Ուկրաինայով, ինքն էլ կարող է Արցախում ավելին ստանալ։
Մարտի 11-ին ադրբեջանական զինված ուժերը խախտելով հրադադարի պահպանման ռեժիմը, կրակ են արձակել Արցախի Հանրապետության Ասկերանի շրջանի Խնապատ և Փառուխ գյուղերի ուղղությամբ:
Մոտ 2 տարի պաշտոնավարելուց հետո, մարտի 3-ին Սյունիքի նախկին մարզպետ Մելիքսեթ Պողոսյանն ազատվել էր զբաղեցրած պաշտոնից, նրա փոխարեն մարզպետ էր նշանակվել Նիկոլ Փաշինյանի նախկին խորհրդական Ռոբերտ Ղուկասյանը՝ կալավանցի Ռոբերտը։
ԵՊՀ միջազգային հարաբերությունների և դիվանագիտության ամբիոնի դոցենտ Գրիգոր Բալասանյանի խոսքով՝ Արցախում տեղի ունեցող վերջին 4-5 օրերի իրադարձությունները, գազամատակարարման անջատումը, ուժգնացող գնդակոծությունը, ինչպես նաև արկակործումն ուղղակի կապ ունի ուկրաինական վերջին իրադարձությունների հետ։
Այսօր առավոտյան Ադրբեջանի զինուժն ականանետ է կիրառել Արցախի Հանրապետության Խնապատ գյուղի ուղղությամբ, իսկ Թաղավարդում բարձրախոսով գյուղը լքելու կոչեր են հնչեցրել:
Նախորդ տարվա դեկտեմբերի 17-ին Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանը՝ դատավոր Բորիս Բախշիյանի նախագահությամբ, Գորիսի փոխքաղաքապետ Մենուա Հովսեփյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոց կալանավորումը գրավով փոխարինելու մասին որոշում էր կայացրել՝ բավարարելով պաշտպանների միջնորդությունը։
«Չեռնիգովից նույնպես տարհանել են ծերերին, հղիներին և արտասահմանցի ուսանողներին։ Խերսոն քաղաքից դեպի Ուկրաինայի տարածք չեն թողել, միջանցքը բաց է եղել դեպի Ղրիմ։ Ես չգիտեմ՝ դրանից ով է օգտվել, սակայն գիտեմ, որ հայերից որևէ մեկը չի օգտվել։
«Ես սա քիչ եմ համարում, մտքերի փոխանակություն կլինի, այդ ժամանակ մեր կուսակցության դիրքորոշումը կհայտնեմ, որովհետև մենք այն կարգավիճակում չենք, որ սահմանափակվենք միայն հայտարարությամբ։ Պետք է կոնկրետ գործնական քայլեր կատարվեն։ Կառավարությունից որևէ ակնկալիք չունենք, այնպիսի տպավորություն է, որ կարծես թե երկրում նման կառույց գոյություն չունի»,- նշեց Մետաքսե Հակոբյանը։
Արդեն երրորդ օրն է` Արցախի Հանրապետությունը զրկված է գազամատակարարումից։ Ինչպես տեղեկացրել էր Արցախի տարածքային կառավարման նախարարությունը, Հայաստան-Արցախ գազատարը վնասվել է, որի վերականգնմանը խոչընդոտում է ադրբեջանական կողմը, նրանց հետ ռուսական կողմը սկսել է բանակցություններ։
Արցախի Հանրապետության Մարտունու շրջանի Խնուշինակ գյուղը կրկին թշնամու թիրախում է։ Մարտի 9-ին` ժամը 14։00-14։30-ի սահմաններում, գյուղի ուղղությամբ տեղակայված դիրքերից ադրբեջանական կողմը խախտել է հրադադարը` կիրառելով 60 մմ տրամաչափի ականանետ։ Արձակվել է 4 հատ ական։
«Հիմա դուք Հայաստանում իշխանություն տեսնո՞ւմ եք, ես անձամբ չեմ տեսնում, ու առհասարակ այստեղ որևէ մեկը չի տեսնում։ Ես մի բան չեմ հասկանում, դրանք ինչպե՞ս են իրենց աթոռներին մնում ու երկիրը վարի տալիս։ Նիկոլն Արցախը վարի տվեց, հիմա էլ Հայաստանն է վարի տալիս։ Կրկնում եմ՝ դրան ինչպե՞ս են հանդուրժում, եթե իրենց ձեռնտու է՝ մնան առանց հայրենիք, թող պահեն, ի՞նչ ասեմ։ Թող իրավունք տան մեզ ու զինեն, որ մենք էլ կրակենք, ախպեր, եթե իրենք կրակում են, մենք ինչո՞ւ չկրակենք։ Մի լավ խոսք կա, ասում է՝ մինչև թուրքին չծեծես, բարեկամ չի դառնա, ե՞րբ են հասկանալու, որ թուրքի հետ խաղաղությունն անհնարին է։ Սա թող Հայաստանի իշխանությունն ականջին օղ անի»,- հավելեց Կամո Աղաջանյանը։
«Այսօր Արցախի Հանրապետության անվտանգությունը պահպանում են ոչ միայն ռուս խաղաղապահները, այլև Պաշտպանության բանակը։ Բացի այդ, արցախցիների սրտի ցանկությունն է՝ հումանիտար օգնություն ուղարկել Ուկրաինա, արցախցիներն այն մարդիկ են, որոնք շատ լավ են հասկանում՝ ինչ բան է պատերազմը և պատերազմի ժամանակ մենակ մնալը»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի ղեկավար Թևան Պողոսյանը՝ անդրադառնալով Ուկրաինայի Կիևի և Զապորոժիեի շրջանների բնակիչներին Արցախի կողմից 14 տոննա մարդասիրական օգնություն ուղարկելուն։
ԱԺ նախագահի պաշտոնակատար, ԱԺ նախագահի տեղակալ Հակոբ Արշակյանը հատուկ կարգադրություն է ստորագրել ԱԺ կին պատգամավորներին ու աշխատակազմի կանանց պարգևատրելու վերաբերյալ։
ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր, Անվտանգության հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը թշնամու կողմից իրականացվող սադրանքները, որոնք տեղի են ունենում Արցախում ու Հայաստանի սահմաններին, պայմանավորում է աշխարհում տիրող անհանգստությամբ։
«Չեմ կարծում, որ ռուս խաղաղապահների գործառույթներում կամ իրականացվող միջոցառումներում համեմատական փոփոխություններ են տեղի ունեցել, ինչից Ադրբեջանն օբյեկտիվ առումով կարող էր դժգոհ լինել։ Տեսնում եմ, որ ադրբեջանական քարոզչամեքենան և այն լրատվամիջոցները, որոնք գործում են ադրբեջանական պաշտոնական մարմինների ներքո, արշավ են սկսել նաև ռուսական առաքելության հրամանատարի նկատմամբ, ինչը, չեմ կարծում, թե պայմանավորված է ռուսական առաքելության աշխատանքի կամ ծառայության ոչ արդյունավետությամբ»:
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանի խոսքով՝ հաշվի առնելով, որ վերջին 10 օրերի ընթացքում Ադրբեջանը և՛ Արցախի, և՛ Հայաստանի շփման գծի տարբեր ուղղություններով դիմում է տարբեր բնույթի սադրանքների, ապա մեծ է հավանականությունը, որ Հայաստանից Արցախ մուտք գործող գազատարի պայթյունը տեղի է ունեցել Ադրբեջանի նախաձեռնությամբ։
Մարտի 8-ի երեկոյան Արցախի Հանրապետության Ասկերանի շրջանի Խրամորթ գյուղի ուղղությամբ թշնամին կրկին կրակոցներ է արձակել։ 60 մմ տրամաչափի ականանետից 3 հատ ական է արձակել գյուղի ուղղությամբ։
«Կարծում եմ՝ այն բանից հետո, երբ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարած «խաղաղության դարաշրջանը» պսակվեց ուկրաինական պատերազմով, դրա մասին հատվածային առումով անիմաստ է խոսելը, որովհետև դրա հակադրությունն արդեն պարզ է։ Ամեն ինչ բացահայտված է՝ և՛ կողմերը, և՛ ծրագրերը դրա հետ կապված»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Գերագույն խորհրդի նախկին պատգամավոր Հրանտ Խաչատրյանը՝ անդրադառնալով Փաշինյանի հայտարարած «խաղաղության դարաշրջանին» և այդ համատեքստում Հայաստանին ու Արցախին սպասվող հնարավոր վտանգներին։
«Մենք նման ֆիլմ չենք ունեցել։ Այսինքն՝ սա պատմություն է սփյուռք-հայրենիք կապի, հայորդու մասին, որի կապը հայրենիքի հետ այնքան ամուր է, որ նա դառնում է մեկ այլ հայ ընտանիքի փրկության պատճառ։ Յուրին հայերեն երգեր էր գրել, մտածում էինք՝ սյուժե ստեղծել տեսահոլովակի համար, սակայն, երբ սկսեցին քննարկել, հասկացանք, որ նյութն այնքան շատ է, որ այն պետք է ֆիլմ դառնա»,- շեշտեց Հարություն Ղուկասյանը։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության ղեկավար Դավիթ Գալստյանն անդրադառնալով Արցախի կողմից Ուկրաինայի Կիևի և Զապորոժիեի շրջանների բնակիչներին 14 տոննա մարդասիրական օգնություն ուղարկելուն, նշեց, որ այս օգնությունն ուղարկել են Արցախում խաղաղապահ առաքելության միջոցով, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ այսօր Ռուսաստանն այդ քաղաքացիների համար նույնպես հումանիտար օգնություն է տրամադրում։
Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ այսօր հայ զինվորի հետ միասին Արցախի անվտանգությունը պահպանում են նաև ռուս խաղաղապահները, այս քայլն ինչպե՞ս կարող է անդրադառնալ խաղաղապահ առաքելության վրա։ Ինչո՞ւ օգնություն չի ուղարկվել Դոնեցկի և Լուգանսկի հանրապետությունների բնակիչներին։
168.am-ի հետ զրույցում Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Գառնիկ Դավթյանն անդրադառնալով «խաղաղության պայմանագրին» և այդ համատեքստում ադրբեջանական կողմի սադրանքներին, նշեց, որ Նիկոլ Փաշինյանի և նրա կառավարության հնչեցրած հայտարարություններն իրենց բնույթով նորություն չեն։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Դավիթ Բաբայանն անդրադառնալով մամուլի խոսնակի պաշտոնական այս պատասխանին և առհասարակ Ադրբեջանի հետ «խաղաղության պայմանագիր» կնքելու հնարավոր վտանգներին՝ նախ նշեց, որ որևէ մեկը խաղաղությանն ու խաղաղության պայմանագրին դեմ չէ, բայց այստեղ խնդիրն այն է, թե այդ ամենն ինչ գնով է լինելու։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Հայկ Մամիջանյանի խոսքով՝ վիրավորական է, երբ զուգահեռներ են տանում իրենց և ներկայիս իշխանությունների միջև։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Հայկ Մամիջանյանն այսօր խորհրդարանական խմբակցություների ճեպազրույցների ժամանակ անդրադարձավ իշխանական պատգամավորների այն մեղադրանքներին, թե հող հանձնողները եղել են նախկին իշխանությունները, այլ ոչ թե իրենք։
«Ադրբեջանի ղեկավարին հայկական կողմի արձագանքը պիտի լիներ 1,5 տարի առաջ և ամբողջ դիվանագիտական կորպուսը, խորհրդարանական դիվանագիտության լծակներն օգտագործվեին ճշմարտությունը բարձրաձայնելու համար»։
«Հիմա Արցախում ռուս խաղաղապահներն անում են այն ամենը, ինչ իրենցից կախված է, ես իրենցից գոհ եմ։ Հիմա խրամորթցիները հանգիստ իրենց գյուղատնտեսական աշխատանքներն են կատարում, բայց այն հատվածները, որոնք շատ են մոտ թշնամու դիրքերին, այդ հատվածներում դեռևս աշխատանքներ չեն տանում։ Թշնամին մեր խաղողի այգիներից 100-200 մետր հեռավորության վրա է»,- հավելեց Զորիկ Աբրահամյանը։
Այսօր ԱԺ խմբակցությունների ճեպազրույցների ընթացքում Արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ՔՊ-ական պատգամավոր Էդուարդ Աղաջանյանը լրագրողի հարցին անդրադարձավ անցյալ շաբաթ Կառավարության հետ ԱԺ հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանի ելույթին, որտեղ նա մատ թափ տալով խոսելուն ուղղված դիտողությանն ասել էր, թե մատ թափ տալով կխոսի, եթե պետք լինի, այլ բան էլ թափ կտա։
Փետրվարի 18-ին Արցախի Հանրապետության խորհրդարանը միաձայն ընդունեց, Ադրբեջանի օկուպացիայի տակ հայտնված տարածքների վերաբերյալ օրենքի նախագիծ, որը հեղինակել էին ԱԺ հինգ խմբակցությունները։
Արցախում եղել են Փաշինյանի թիմակիցները, և պատգամավորն անձամբ է տեսել, թե նրանք մեկ շաբաթ շարունակ այնտեղ ինչով էին զբաղված։ Այցելություները մի քանի անգամ են եղել, սկզբում ԱԺ բոլոր խմբակցություններից ներկայացուցիչներ են եղել, այնուհետև այցելել են իշխանական պատգամավորները՝ շքախմբով, իրենց օգնականներով ու մի քանի տեսախցիկով։