«Գիշերը նորմալ է անցել, որևէ արտառոց դեպք չի եղել։ Այսօր շարունակում ենք մեր իրազեկման անժամկետ ակցիան։ Լինելու են տարբեր քննարկումներ, հայ-թուրքական հարցերի վերաբերյալ, դասախոսություններ հայտնի մարդկանց կողմից, շփում քաղաքացիների հետ, օրվա ավարտին ըստ անհրաժեշտության կիրականացնենք այս կամ այն ակցիան։
74-ամյա Արմո Սանամյանն այն հազարավոր արցախցիներից է, որը արցախյան 44-օրյա պատերազմի հետևանքով բռնի տեղահանվել է իր բնակավայրից՝ Հադրութի Մեծ Թաղեր գյուղից։
Ազգային անվտանգության ծառայության նախկին տնօրեն Միքայել Համբարձումյանն այսօր Ազատության հրապարակում լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ բախտորոշ ու ճակատագրական հարցերը որևէ իշխանություն իրավունք չունի միանձնյա որոշելու, և դա է պատճառը, որ Արթուր Վանեցյանի նման մարդիկ այսօր ստիպված գնում են նման քայլերի։
Արցախի Հանրապետության թեմի առաջնորդ առաջնորդ Գերաշնորհ Տ․Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամյանի խոսքով՝ մարդիկ մտահոգ են Հայաստանում ու Արցախում ստեղծված իրավիճակով և ճիգեր են գործադրում իրականությունն իմանալու համար։
«Թուրքիայի արտաքին էներգետիկ ռազմավարության մեջ հստակ գրված է, որ 2025 թվականից Անկարան սկսելու է ակտիվ էլեկտրաէներգիա արտահանել հարևան երկրներ։ Ճիշտ է, Հայաստանի մասին այստեղ խոսք չի գնում, բայց ակնհայտորեն Հայաստանը ևս կարող է հայտնվել այդ ալիքի ներքո՝ փաստորեն կախվածության մեջ հայտնվելով Թուրքիայից ներկվող էլեկտրաէներգիայից, ինչը լրջագույն անվտանգային խնդիր է»,- ընդգծեց Վահե Դավթյանը։
Շիրակի թեմի առաջնորդ Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանի խոսքով՝ Ազատության հրապարակում հանուն Արցախի ու Հայաստանի փրկությանն ուղղված բողոքի ակցիաների վերաբերյալ յուրաքանչյուր հոգևորական իր յուրահատուկ մոտեցումն ունի։
Ապրիլի 17-ին ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար, «Հայրենիք» կուսակցության նախագահ Արթուր Վանեցյանը ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերում հայտարարել է, որ Հայաստանի ու Արցախի համար արդեն կրիտիկական պահ է, և ազգը պետք է ոտքի կանգնի։
Տեսեք, թե այսօր Հայաստանի ղեկավարներն ինչ արտահայտություններ են անում, հարց են տալիս՝ Արցախը մեզ պե՞տք է, կոնկրետ չեն ուզում պատասխանել։ Բայց կրկնում եմ՝ մենք հանդուգն քայլի տեր մարդիկ ենք, դա մեր մեջ կա, մենք պայքարելու ենք։ Ով մտածում է, որ Արցախը չի լինելու՝ գլուխը պատովն է տալիս, Արցախը կա ու կմնա, դրոշը կա ու կմնա։ Բա դրոշի համար ենք մենք այդքան պայքարել»,- հավելեց մեր զրուցակիցը։
Նիկոլը պատրաստում է հաջորդ պատերազմը, հաջորդ ողբերգությունը, աղետալի ողբերգությունը։ Հիմա էլ մենք աղետների միջով ենք անցնում, բայց գլոբալ առումով անկարողության և անդառնալիության գործընթացը հիմա շատ վարպետորեն, չգիտեմ՝ ում կողմից է կառավարվում, բայց հաստատ կառավարվում է դրսից, և, բնականաբար, ոչ բարեկամ երկրների կողմից, Հայաստանը քայքայում են։ Արդեն համարում են, որ վերջ, մնացել է մեկ քայլ Արցախն Ադրբեջանին փոխանցելու, և զուգահեռաբար քայքայում են նաև Հայաստանը։ Մենք բազմիցս ասել ենք, որ Սյունիքը ևս վտանգված է 44-օրյա պատերազմից հետո, մենք բազմիցս խոսել ենք, որ հաջորդ թիրախը Սյունիքն է։
Բազմաթիվ արցախցիներ են մոտենում, զրուցում ենք, քննարկում ենք: Ունեցել ենք նաև հանդիպումներ Արցախի գրեթե բոլոր քաղաքական ուժերի և խորհրդարանական ղեկավարության հետ:
«Շիզոֆրենիկ անհեթեթություններ մեկնաբանելն անշնորհակալ գործ է»,- Ստեփանակերտում 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Էդուարդ Շարմազանովը՝ անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինյանի այն մտքին, թե ինքն Արցախը չի հանձնում, հակառակ դեպքում կգնար Սերժ Սարգսյանի թողած բանակցությունների տրամաբանությամբ:
«Բնականաբար, հրապարակման ենթակա չէ, բայց ամենալավ ճանապարհային քարտեզը հայ ժողովրդի գիտակցումն է, որ սա քաղաքական ու կուսակցական պայքար չէ, և երեկվա Արցախի Խորհրդարանի բոլոր խմբակցությունների միակամ որոշումը դրա մասին է խոսում: Նույն ՔՊ-ի մեջ էլ, եթե կան ազգային մարդիկ, պետք է փողոց դուրս գան, գնան իրենց ղեկավարին ասեն՝ սաղ ծնկիդ ես գցել, գնա»:
Ախր, Նիկոլ Փաշինյանը 2000 թվականից արդեն ծախված էր, թուրքի ագենտ է, դրան ո՞վ էր հավատում: Ես ինչ ասում եմ, իմ ասածների տերն եմ, ոչ մի բանից էլ չեմ վախենում: Լևոնն էլ, Նիկոլն էլ դավաճան են: Ասում են՝ Սերժն է ծախել, Սերժը Հայաստանը ոտքի կանգնեցրեց, իսկ արցախցին էլ հանգիստ այստեղ տուն էր ստեղծում, ես իմ երկհարկանի տանը կից նոր շինություն էի սարքում, բա հիմա ինչո՞ւ իմ գյուղում չեմ:
Պարզ է, որ այս իրավիճակում ինչ-որ առումով ակնկալելի էր, որ պետք է ազդեցություն գործի համանախագահության աշխատանքի վրա: Սա միակ հարթակն է, որտեղ Ռուսաստանն ու Արևմուտքը, այնուամենայնիվ, համագործակցում էին, մինչև վերջերս, գոնե ինչ-որ հանդիպումներ, քննարկումներ ունենում էին:
Ապրիլի 13-ին ԱԺ երկու՝ «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունների պատգամավորները բոյկոտեցին քառօրյա նիստը և հայտարարեցին, որ մեկնում են Արցախ: Սակայն ընդդիմադիր պատգամավորներն այդպես էլ չկարողացան հասնել Արցախ, քանի որ ռուսական առաջին անցակետից նրանց արգելվեց անցնել: Պատճառաբանվեց, որ նրանց չեն թույլատրում մտնել Արցախ՝ հաշվի առնելով նրանց անվտանգությունը:
«Այն մարդը, ով Արցախի դրոշը բարձրացնելուց նոպաներ է ունենում, դա իրենց պրոբլեմն է։ Սա ձևական ակցիա չէ, սա շատ հստակ քաղաքական, ժողովրդական ուղերձ է և՛ դրսի երկրներին և՛ օրվա իշխանություններին»,- խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում ասաց ԱԺ փոխնախագահ, ՀՅԴ ԳՄ ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթելյանը՝ անդրադառնալով ՀՀ տարբեր հատվածներում Արցախի դրոշի տեղադրման վերաբերյալ տարբեր գործիչների մեկնաբանություններին։
«Շուշի հիմնադրամի» նախագահ, հրապարակախոս Բակուր Կարապետյանը, որ ծնունդով Մարաղայի հարևան Մարգուշավան գյուղից է և Արցախյան գոյամարտի վերաբերյալ բազմաթիվ գրքերի, հոդվածների ու ֆիլմերի հեղինակ, 168.am-ի հետ զրույցում պատմեց, որ ադրբեջանցիները այդ նույն ժամանակահատվածում ջարդեր են կազմակերպել ոչ միայն Մարաղայում, այլ նաև Մարգուշավանում, որտեղ 30-ից ավելի խաղաղ բնակչություն են մորթել։
Պարարտանյութի սուբսիդավորման վերաբերյալ Կառավարության կայացրած որոշման բացերի մասին, արդեն տևական ժամանակ է, բողոքում են շիրակցի ֆերմերները, սակայն նրանց որևէ մեկն այս ընթացքում չի արձագանքել։
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը ստորագրել է կարգադրություն՝ ՀՀ ոստիկանության քրեական ոստիկանության գլխավոր վարչության կազմակերպական վարչության պետ Լիանա Ամիրխանյանին և ՀՀ ոստիկանության շտաբի կազմակերպական- վերլուծական վարչության պետի տեղակալ, ինֆորմացիայի վերլուծության, պլանավորման և հսկողության բաժնի պետ Հակոբ Դարչինյանին պարգևատրելու մասին։
Արցախի Հանրապետության թեմի առաջնորդ առաջնորդ Գերաշնորհ Տ․Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամյանը դիմել է Արցախում տեղակայված ռուս խաղաղապահներին՝ Սուրբ Հարության տոնին ուխտագնացություն կազմակերպել դեպի Դադիվանք։
Գերեվարված անձանց մասով շրջանառվում են երկու թվեր։ Մեկն այն թիվն է, որը պաշտոնականացվել է նաև Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից՝ դա 38-ն է, և գերեվարվածների իրական, փաստացի թիվ, որը չի ընդունվում ադրբեջանցիների կողմից՝ 80-ն է։ Այս 80-ը չի ներառում հաստատված գերիներին։
Գորիսի տարածաշրջանի հոգևոր հովիվ Տեր Ահարոն քահանա Մելքումյանը յուրահատուկ բնորոշում տվեց Հայաստանում ստեղծված իրավիճակին, ըստ նրա՝ այս ամենն իրեն հիշեցնում է օձի ու գորտի առակը։
Արցախում Տիգրանակերտի պեղումների հնագիտական արշավախմբի ղեկավար, հնագետ Համլետ Պետրոսյանի խոսքով՝ Քարագլուխը պատմամշակութային ժառանգության տեսանկյունից մեծ արժեք է։
Նախորդ տարվա մայիսից Ադրբեջանը, առանց որևէ բացատրության, հայկական կողմին արգելել է Դադիվանք ուխտավորներ ուղարկել, թեև նոյեմբերի 25-ին Արցախի Քարվաճառի շրջանը հանձնելուց հետո Ադրբեջանի հետ համաձայնություն ձեռք բերվեց, որ Դադիվանքում մնալու են հայ հոգևորականները, և յուրաքանչյուր կիրակի հայ ուխտավորները հնարավորություն կունենան այցելելու այնտեղ՝ մասնակցելու պատարագներին։ Մի քանի ամիս պատարագներին մասնակցելուց հետո, ուխտավորները զրկվեցին այդ հնարավորությունից։
«Ինձ մոտ երբեմն տպավորություն է, որ այս երկրում շատ քիչ տղամարդ է մնացել, ո՞ւր են, ինչո՞վ են զբաղված։ Ես չեմ ասում՝ թող գան այս կամ այն մարդու կողքին կանգնեն, թող հավաքվեն, իրար կողքի կանգնեն, այս հարցերը լուծենք։ Թե չէ՝ եթե սպասենք առաջնորդի, նման առաջնորդ դժվար հայտնվի։ Ես նորից այստեղ պետք է մեջբերեմ հետևյալ հայտնի խոսքը՝ ավելի լավ է՝ ոչխարների առաջնորդը լինի առյուծ, քան առյուծների առաջնորդը լինի ոչխար։ Կարծում եմ՝ խոսքս կհասկանան, ես առայժմ այսքանը կարող եմ ասել»,- եզրափակեց Մանվել Եղիազարյանը։
Սյունիքի մարզի Խոզնավար գյուղի հարակից հատվածում ադրբեջանական զինված ծառայողները շարունակում են ամրացնել իրենց դիրքերը։ Թեև գյուղի կենտրոնից այդ ամենը պարզ տեսանելի չէ, բայց գյուղի վերևի հատվածից ակնհայտ երևում է։ Թշնամին մեծացրել է նաև շարժն այդ դիրքերում։ 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Խոզնավարի նախկին վարչական ղեկավար Վարո Գրիգորյանը։
ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախաձեռնությամբ այսօր խորհրդարանում տեղի ունեցավ «Ծխախոտային արտադրատեսակների և դրանց փոխարինիչների օգտագործման հետևանքով առողջությանը հասցվող վնասի նվազեցման և կանխարգելման մասին» օրենքից բխող հանրային սննդի օբյեկտներում ծխախոտային արտադրատեսակների և դրանց փոխարինիչների օգտագործման սահմանափակումների վերաբերյալ աշխատանքային քննարկում: Մասնակցում էին ոլորտի մասնագետները։
ՏՄՊՊՀ նախագահ Գեղամ Գևորգյանի խոսքով՝ երբ, օրինակ, շաքարի գինը բարձրանում է, հանձնաժողովը նայում է՝ շաքար ներմուծող և արտադրող ընկերություններն արդյո՞ք գնի բարձրացումը կատարում են համահունչ տնտեսական պայմաններում։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ՀՅԴ Արցախի Կենտրոնական կոմիտեի անդամ Վահրամ Բալայանն անդրադառնալով այս հայտարարությանը և այդ համատեքստում Արցախին չանդրադառնալուն՝ նկատեց, որ խնդիրն այն է, որ պատերազմից հետո Հայաստանի իշխանությունները վարում են վախվորած քաղաքականություն։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Աննա Մկրտչյանի խոսքով՝ Նիկոլ Փաշինյանին որևէ բան չի խանգարում ուրանալ հայկական շահը, լինի Բրյուսելում թե Մոսկվայում։